وزیر اقتصاد ایران: تحکیم روابط با سعودی نقش اقتصادی ما را در منطقه فعال می‌کند

وزير الاقتصاد والمال الايراني بتحدث لصحافيين في جدة أمس (الشرق الأوسط)
وزير الاقتصاد والمال الايراني بتحدث لصحافيين في جدة أمس (الشرق الأوسط)
TT

وزیر اقتصاد ایران: تحکیم روابط با سعودی نقش اقتصادی ما را در منطقه فعال می‌کند

وزير الاقتصاد والمال الايراني بتحدث لصحافيين في جدة أمس (الشرق الأوسط)
وزير الاقتصاد والمال الايراني بتحدث لصحافيين في جدة أمس (الشرق الأوسط)

سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی ایران اعلام کرد که در مدت اقامت خود در پادشاهی عربی سعودی با وزیر اقتصاد این کشور دیدار خواهد کرد.
وی با اشاره به اینکه در این دیدار جزئیات مربوط به تحکیم و تقویت روابط دو طرف سعودی و ایرانی در آینده را روشن خواهد کرد، تأکید کرد: روز آن فرا رسیده‌است که منطقه ما و قاره آسیا نقش بیشتری در عرصه اقتصاد جهانی ایفا کنند.
خاندوزی در گفت و گو با روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: با توجه به سیاست دولت جدید ایران، ما از هر چیزی که در رابطه با روابط نزدیکتر با همسایگان و کشورهای عربی و توسعه این روابط به شیوه ای متمایز باشد، از جمله تحکیم روابط با پادشاهی عربی سعودی استقبال می‌کنیم. وی توضیح داد که دیدارش با وزیر سعودی در همین راستا خواهد بود.
وی از فرصتی که در اختیار وی و هیئت همراهش برای شرکت در نشست بانک توسعه اسلامی که طی ۴ روز در جده غرب سعودی برگزار می‌شود، تشکر کرد.
پادشاهی عربی سعودی و ایران در ماه مارس گذشته بر اساس بیانیه مشترک منتشر شده در پکن، برای از سرگیری روابط دیپلماتیک و بازگشایی سفارت‌های دو کشور توافق کردند.
این بیانیه بر احترام به حاکمیت کشورها، عدم مداخله در امور داخلی آنها و فعال شدن توافقنامه همکاری امنیتی امضا شده بین دو کشور در سال ۲۰۰۱ تأکید کرد.
در این بیانیه اعلام شد که توافقی حاصل شده‌است که شامل از سرگیری روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض و بازگشایی سفارت‌ها و نمایندگی‌های آنها حداکثر ظرف مدت دو ماه می‌شود.
توافقنامه بین تهران و ریاض همچنین شامل فعال سازی موافقت نامه عمومی همکاری در حوزه‌های اقتصادی، تجاری، سرمایه‌گذاری، فناوری، علمی، فرهنگی، ورزشی و جوانان بود که در سال ۱۹۹۸ به امضا رسید.
خاندوزی در پاسخ به نحوه تعامل اقتصادی ایران با بحران‌های جهان، به «الشرق الاوسط» گفت: پس از همه‌گیری ویروس کرونا، بسیاری از کشورها آموخته‌اند که بیش از هر زمان دیگری به تعامل با یکدیگر نیاز دارند، به خصوص که این بحران شکنندگی بسیاری از کشورهای جهان را آشکار کرد.
وی یادآور شد که برنامه ایران برای مقابله با این چالش‌ها و بحران‌ها، بهره‌گیری از فناوری‌های نوین است تا کشورهای اسلامی با تبادل فناوری‌ها در میان خود، از انرژی‌ها و تخصص‌های موجود در هر یک از آنها بهره‌مند شوند.
وزیر امور اقتصادی ایران در خصوص مشارکت‌های منعقده ایران با کشورهای اسلامی و دوست، گفت: قراردادهای منعقده بین جمهوری اسلامی ایران و کشورهای همسایه و همچنین توافق با کشورهای غیر همسایه و دوست مانند روسیه و چین، نشان دهنده افزایش نسبت تجارت داخلی بین این کشورها و ایران است.
وی با اشاره به تعامل و مشارکت مهم با همه این کشورهای همسایه و دوست اظهار کرد که از طریق این شراکت به دنبال ایجاد یک چارچوب اقتصادی پایدار، سطح بالا و عمیق بین این کشورها هستیم که در منطقه منعکس شده و قدرت اقتصادی آن را افزایش می‌دهد. وی افزود: امروز منطقه ما و قاره آسیا باید نقش بیشتری در عرصه اقتصاد جهانی ایفا کنند.



مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
TT

مسکو و تهران: بزرگ‌تر از شراکت، کوچک‌تر از ائتلاف

 رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)
رئیسان روسیه و ایران، ولادیمیر پوتین و مسعود پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ ( رویترز)

با امضای توافقنامه «شراکت استراتژیک جامع» بین روسیه و ایران، روابط دو کشور وارد مرحله‌ای جدید شده است که در آن منافع طرفین به شکلی بی‌سابقه به هم نزدیک می‌شوند. با این حال، در مسکو تردیدهایی درباره تمایل تهران به بازگشایی به سوی غرب وجود دارد.

این توافقنامه پایه‌ای قانونی برای گسترش همکاری‌های وسیع بین دو کشور فراهم می‌کند و جایگزین توافقنامه همکاری سال ۲۰۰۱ می‌شود که پیش‌تر زمینه‌های محدودی برای همکاری ایجاد کرده بود.

در طول ۲۵ سال گذشته، روابط مسکو و تهران به شدت توسعه یافته و تحولات بزرگی در منطقه رخ داده است که دو کشور را وادار به بازنگری در اساس همکاری‌های خود کرده است. با این حال، مسیر رسیدن به این توافقنامه هموار نبوده و موانع زیادی بر سر راه آن وجود داشته است.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، پس از مذاکرات در مسکو، برای حضور در مراسم امضا آماده می‌شوند (عکس: آسوشیتدپرس)

موضع روسیه در قبال تحولات جنگ قره‌باغ و سوریه، که به منافع منطقه‌ای ایران آسیب زد، باعث ایجاد تردیدهایی در تهران درباره قابل اعتماد بودن مسکو به عنوان یک شریک استراتژیک شده است. از سوی دیگر، مسکو نیز همواره با نگرانی به تلاش‌های ایران برای بازگشایی کانال‌های ارتباطی با غرب نگاه کرده است.

انتخاب زمان امضای این توافقنامه جلب توجه می‌کند. این توافقنامه پس از چندین تأخیر و درست سه روز قبل از تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا، دونالد ترامپ، امضا شد. برخی تحلیل‌گران معتقدند که مسکو و تهران پس از تحولات سوریه و اوکراین، تصمیم گرفتند تا با تقویت مواضع خود، آماده مذاکرات آینده شوند.
این توافقنامه در ۴۷ بند، حوزه‌های مختلف همکاری از جمله تجارت، انرژی، آموزش و گردشگری را پوشش می‌دهد. بخش قابل توجهی از آن به همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز اختصاص دارد، حوزه‌ای که ایران به زودی چالش‌های دیپلماتیک جدی در آن پیش رو خواهد داشت.

رئیسان روسیه و ایران، پوتین و پزشکیان، در مراسم امضای توافقنامه در کرملین، مسکو، ۱۷ ژانویه ۲۰۲۵ (آسوشیتدپرس)

همکاری نظامی

توافقنامه بر همکاری‌های نظامی و امنیتی تأکید کرده است، اما از تبدیل این شراکت به یک اتحاد نظامی کامل جلوگیری می‌کند. این همکاری شامل تبادل هیئت‌های نظامی، آموزش پرسنل، انجام تمرینات مشترک و مشارکت در کنفرانس‌های بین‌المللی می‌شود.
دو کشور بر تقویت همکاری در مبارزه با تروریسم، تبادل اطلاعات امنیتی و هماهنگی بین وزارتخانه‌های داخلی تأکید کرده‌اند. همچنین، همکاری در زمینه‌های حقوقی، کنترل تسلیحات و خلع سلاح نیز در توافقنامه گنجانده شده است.
توافقنامه به توسعه روابط تجاری و اقتصادی، بهبود شبکه‌های حمل‌ونقل و تدارکات، و افزایش مبادلات تجاری بین دو کشور اشاره کرده است. همچنین، استفاده از ارزهای ملی در مبادلات و مقابله با تحریم‌های یکجانبه غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است.
این توافقنامه تمامی جنبه‌های همکاری سیاسی، اقتصادی، امنیتی، نظامی و فرهنگی را پوشش می‌دهد. با این حال، نکته جالب توجه این است که در بند پایانی توافقنامه آمده است: «در صورت بروز اختلاف در تفسیر مفاد این توافقنامه، نسخه انگلیسی سند مرجع خواهد بود.»