چند منبع ایرانی و عراقی به رویترز گفتند که سفر اسماعیل قاآنی، فرمانده سپاه قدس ایران به بغداد منجر به توقف حملات گروههای متحد با ایران در عراق به نیروهای آمریکایی شد. این منابع این امر را نشانه ای از تمایل تهران برای جلوگیری از درگیری گستردهتر توصیف کردند.
به گفته این منابع، کمتر از ۴۸ ساعت پس از آنکه واشینگتن گروههای همسو با ایران را مسئول کشتن سه سرباز آمریکایی در پایگاه برج ۲۲ در اردن دانست، اسماعیل قاآنی در ۲۹ ژانویه (۹ بهمن) با نمایندگان چندین گروه مسلح در فرودگاه بغداد دیدار کرد.
ده منبع گفتند که قاآنی، در فرودگاهی که چهار سال پیش یک پهپاد آمریکایی قاسم سلیمانی را در نزدیکی آن ترور کرد، به جناحهای عراقی گفتهاست که ریخته شدن خون آمریکاییها خطر واکنش شدید ایالات متحده را به همراه دارد.
این منابع افزودند که قاآنی به جناحهای مسلح گفتهاست که باید از صحنه دور بمانند تا از حملات آمریکا به رهبران ارشد خود، تخریب زیرساختهای اصلی آنها یا حتی انتقام مستقیم علیه ایران خودداری کنند.
یک جناح در ابتدا با درخواست قاآنی موافقت نکرد، اما بیشتر جناحهای دیگر موافقت کردند. روز بعد، گروه کتائب حزبالله وابسته به ایران اعلام کرد که حملات خود را متوقف خواهد کرد.
از چهارم فوریه (۱۵ بهمن) تاکنون هیچ حملهای به نیروهای آمریکایی در عراق و سوریه صورت نگرفتهاست، این در حالی است که در دو هفته منتهی به سفر آقای قاآنی، بیش از ۲۰ حمله اینچنینی صورت گرفته بود.
یکی از رهبران ارشد یکی از گروههای مسلح عراقی متحد با ایران گفت: «بدون مداخله مستقیم قاآنی، متقاعد کردن کتائب حزبالله برای توقف عملیات نظامی خود برای کاهش تنش غیرممکن بود».
قاآنی و نیروی قدس سپاه پاسداران ایران که با گروههای مسلح متحد از لبنان تا یمن همکاری میکند، هنوز به درخواستها برای اظهارنظر پاسخ ندادهاند.
کتائب حزبالله و جناح دیگر برای اظهار نظر در دسترس نبودند. نه کاخ سفید و نه پنتاگون واکنشی نشان ندادند.
رسانههای عراقی از سفر قاآنی خبر دادند، اما جزئیات پیام وی و تأثیر آن بر کاهش حملات در گزارشهای پیش از آن درج نشده بود.
رویترز در این رابطه با سه مقام ایرانی، یک مقام ارشد امنیتی عراق، سه سیاستمدار شیعه عراقی، چهار منبع در جناحهای مسلح عراقی متحد با ایران و چهار دیپلمات متمرکز بر امور عراق گفت و گو کرد.
از سرگیری مذاکرات عراق و آمریکا
موفقیت آشکار دیدار قاآنی، نفوذ ایران بر جناحهای مسلح عراق را برجسته میکند که در مواقعی برای افزایش فشار و در برخی مواقع برای کاهش تنشها عمل میکند تا در خدمت هدف خود یعنی خروج نیروهای آمریکایی از عراق باشد.
پنج منبع گفتند که دولت بغداد، متحد مشترک تهران و واشینگتن، در تلاش است تا از تبدیل شدن این کشور به میدان جنگ برای قدرتهای خارجی جلوگیری کند و از ایران خواستهاست تا پس از حمله در اردن به مهار جناحها کمک کند.
به دنبال آرامش متعاقب آن، مذاکرات در ۶ فوریه با ایالات متحده برای پایان دادن به حضور آمریکا در عراق از سر گرفته شد.
چندین حزب و سایر جناحهای مسلح متحد با ایران در عراق ترجیح میدهند به جای انجام حملات برای پایان دادن به حضور نیروهای آمریکایی، گفت و گو کنند.
واشینگتن آماده مذاکره برای تغییر موضع نظامی خود با توجه به این حملات نبود، زیرا میترسید که این امر باعث جسارت ایران شود.
ایالات متحده در حال حاضر حدود ۲۵۰۰ سرباز در عراق و ۹۰۰ سرباز در سوریه در مأموریت مشاوره و کمک دارد.
این نیروها بخشی از یک ائتلاف بینالمللی هستند که در سال ۲۰۱۴ برای مبارزه با داعش افراطی به ویژه در غرب عراق و شرق سوریه مستقر شدند.