جده… اجلاس پل‌ها

شرکت بشار اسد پس از ۱۲ سال غیبت.. گسترش «فضای توافقی» همزمان با این اجلاس

بشار الاسد رئیس جمهور سوریه دیروز وارد جده شد (واس)
بشار الاسد رئیس جمهور سوریه دیروز وارد جده شد (واس)
TT

جده… اجلاس پل‌ها

بشار الاسد رئیس جمهور سوریه دیروز وارد جده شد (واس)
بشار الاسد رئیس جمهور سوریه دیروز وارد جده شد (واس)

سی و دومین اجلاس سران کشورهای عربی امروز (جمعه) در جده آغاز می‌شود، در فضایی که بازگشت پل‌های باز براساس همبستگی و منافع عربی از یک طرف و کشورهای عربی و قدرت‌های منطقه ای همسایه مانند ترکیه و ایران و همچنین پل‌های باز با ایالات متحده، چین و روسیه از طرفی دیگر را نشان می‌دهد.
اگر بدیهی است که نشست فراگیر سران عرب باید علاقه مردم منطقه خاورمیانه و کشورهای عمده مربوطه را به خود جلب کند، در صورت مشاهده این اجلاس، احتمالاً این علاقه به دلیل حضور شخصیت‌های مطرح و درگیر در مهم‌ترین پرونده‌های حساس جهان دو برابر خواهد شد.
ورود مهمانان پادشاهی عربی سعودی شامل رهبران شرکت کننده در اجلاس سران از دیروز آغاز شد، به طوری که بشار اسد، رئیس‌جمهور سوریه شامگاه وارد جده شد و بازگشت کشورش به اتحادیه عرب پس از غیبت طولانی از سال ۲۰۱۱ را رقم زد.
احمد فهمی، سخنگوی ریاست جمهوری مصر، به «الشرق الاوسط» گفت که بازگشت سوریه «تصمیمی است که با اجماع گرفته شده‌است».
وی از تلاش‌های مصر و پادشاهی عربی سعودی و گام‌های «بزرگ» برای بازگشت دمشق به آغوش عربی قدردانی کرد.
وی افزود: «مصر مشتاقانه منتظر بازگشت سوریه است تا انگیزه بزرگی برای اقدام عربی باشد و در بستری قوی و مؤثر برای حل بحران (سوریه) قرار گیرد».
وی اظهار کرد: اجلاس سران کشورهای عربی در شرایط بسیار سخت بین‌المللی و منطقه ای برگزار می‌شود.
فوزی کباره، سفیر لبنان در سعودی نیز اجلاس جده را بارقه امیدی برای مردم عرب و به ویژه لبنان دانست.
وی به «الشرق الاوسط» افزود: ما روی اجلاس سران و فضای آشتی به ویژه با بازگشت سوریه حساب می‌کنیم. جو اجماعی و سرعت در تصمیم‌گیری وجود دارد.
عبدالعزیز بن صقر، رئیس مرکز تحقیقات خلیج نیز به الشرق الاوسط گفت: اجلاس جده «دلایل موفقیت خود را قبل از تشکیل آن مشخص کرد، جایی که پادشاهی سعودی عوامل موفقیت را آماده کرد و تلاش‌های خادم حرمین شریفین و ولیعهد و نخست‌وزیر پایه‌هایی را پایه‌گذاری کرد که موفقیت این اجلاس را تضمین می‌کند».



رهبران سودان: سخنان ولیعهد سعودی «انگیزه‌ای تازه» برای احیای «منبر جده»

ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
TT

رهبران سودان: سخنان ولیعهد سعودی «انگیزه‌ای تازه» برای احیای «منبر جده»

ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)
ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در نشست خلیج-آمریکا در ریاض، چهارشنبه (واس)

بسیاری از رهبران سیاسی سودان از اعلامیه ولیعهد پادشاهی عربی سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، در نشست خلیج-آمریکا در ریاض (چهارشنبه) استقبال کردند. او در این نشست تأکید کرد که پادشاهی عربی سعودی تلاش‌های خود را برای پایان دادن به بحران سودان از طریق «منبر جده» که تحت حمایت مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکاست، ادامه خواهد داد تا به آتش‌بس کامل در سودان برسد. این رهبران این اقدام را نیروی محرک جدیدی برای پایان دادن به درگیری‌های طولانی در سودان دانستند.

در ماه مه سال گذشته، تنها چند هفته پس از آغاز جنگ، شهر جده با ابتکار مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکا میزبان مذاکراتی بین ارتش سودان و «نیروهای پشتیبانی سریع» بود که به امضای توافقی معروف به «اعلامیه انسانی جده» انجامید. این توافق بر حفاظت از غیرنظامیان، تأسیسات خصوصی و عمومی و خودداری از استفاده نظامی از آنها تأکید داشت.

یاسر سعید عرمان، رهبر جنبش مردمی آزادیبخش سودان (جریان انقلابی)، گفت: صحبت‌های ولیعهد پادشاهی عربی سعودی درباره احیای منبر جده «در زمان حساسی و در بالاترین سطح ارتباطات بین پادشاهی عربی سعودی و ایالات متحده آمریکا در نشست ریاض مطرح شد. این موضوع به پرونده جنگ سودان در آینده نزدیک شتاب قابل توجهی می‌بخشد.»

عرمان در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود: سودان «به‌طور فوری نیازمند آتش‌بس انسانی است» و اشاره کرد که تلاش‌های پیشین در منبر جده و هماهنگی بین شرکای منطقه‌ای، بین‌المللی و کشورهای همسایه باید نیروی محرک جدیدی ایجاد کنند.

رهبر جریان انقلابی گفت: «امیدواریم سفر مهم رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، به ریاض و ارتباطات بین طرف‌های مختلف در خلیج و کشورهای همسایه، نیروی محرک تازه‌ای باشد که به آتش‌بس انسانی بینجامد. این آتش‌بس فرصتی برای سودانی‌ها فراهم می‌کند تا از سلطه گروه‌های مسلح بر سرنوشت مردم سودان جلوگیری شود و راه برای رسیدن به حکومت مدنی دموکراتیک و صلح پایدار هموار گردد.»

عرمان همچنین ابراز خوشبینی کرد که کشورهای همسایه و جامعه بین‌المللی در دستیابی به صلحی در سودان مشارکت کنند که «مسیر امنیت و آرامش در منطقه را تقویت می‌کند».

المحبوب عبدالسلام، هماهنگ‌کننده سیاسی جنبش «همبستگی برای دموکراسی و عدالت اجتماعی»، گفت: «تنها نویدی که امید را در دل سودانی‌ها زنده کرد، بخشی از سخنان ولیعهد پادشاهی عربی سعودی درباره منبر جده بود. این منبر حتی پس از دو سال جنگ، همچنان به‌عنوان سند معتبری برای آغاز مذاکرات جدید تحت همان حمایت مشترک پادشاهی عربی سعودی و آمریکا باقی مانده است؛ حمایتی که اثربخشی آن در حل پیچیده‌ترین بحران‌های جهانی ثابت شده است.»

المحبوب در گفتگو با «الشرق الاوسط» اشاره کرد که نبود کارکرد سیاسی دولت سودان «صحنه را پیچیده کرده است» و افزود: پرداختن به جنگ سودان در سخنرانی طولانی رئیس‌جمهور آمریکا در نشست ریاض، که درباره جنگ‌های غزه، لبنان، یمن، اوکراین و حتی کشمیر صحبت کرد، این پرسش را برای سودانی‌ها ایجاد کرده که چرا سازمان ملل جنگ سودان را بزرگ‌ترین فاجعه انسانی جهان توصیف می‌کند.

وی افزود: هرچند «منبرهای مختلفی از اتحادیه آفریقا تا ایکاد، سازمان ملل و اتحادیه عرب وجود دارند، اما این دیدگاه سودانی است که باید این تلاش‌ها را رهبری کند. در صورت نبود این رهبری، این تلاش‌ها همچون امروز به سرگردانی می‌انجامد.»

مبارک الفاضل المهدی، رهبر حزب امت (اصلاح و تجدید)، استراتژی پادشاهی عربی سعودی نسبت به سودان را که بر پایه ثبات آن و حفظ نهادهای ملی‌اش استوار است، ستود و از تلاش‌های بی‌وقفه این کشور برای تقویت صلح و توقف جنگ قدردانی کرد.

المهدی در بیانیه‌ای اعلام کرد: «منبر جده» توانمندترین و اثرگذارترین ابتکار برای توقف جنگ است، زیرا به مسائل اساسی مرتبط با غیرنظامیان می‌پردازد و جدیت لازم در برخورد با جنگ سودان را دارد. این منبر پس از سه دور مذاکره به توافق رسید، اما اجرا نشد، زیرا طرفین درگیری به تعهدات خود در جده پایبند نماندند. سپس در اکتبر ۲۰۲۳ مذاکرات مجدداً از سر گرفته شد، اما این دور نیز با اصرار طرفین درگیری بر مواضع خود و عقب‌نشینی از توافق‌های «اعلامیه جده» مواجه شد. این امر پادشاهی عربی سعودی و آمریکا را مجبور کرد مذاکرات را معلق کنند.