سعودی؛ بزرگ‌ترین داستان قرن، روز ملی خود را جشن می‌گیرد

داستان‌های موفقیت ادامه‌دار از بنیانگذار تا فرزندان و نوه‌ها

سعودی؛ بزرگ‌ترین داستان قرن، روز ملی خود را جشن می‌گیرد
TT

سعودی؛ بزرگ‌ترین داستان قرن، روز ملی خود را جشن می‌گیرد

سعودی؛ بزرگ‌ترین داستان قرن، روز ملی خود را جشن می‌گیرد

سعودی‌ها به مناسبت نود و سومین سالروز ملی این کشور، مصادف با ۲۳ سپتامبر هر سال، رویدادها و ویژگی‌های مهمی از تاریخ کشور خود را به یاد می‌آورند؛ یک سیر طولانی که بیش از یک قرن را در بر می‌گیرد و با مرحله سوم تأسیس به دست ملک عبدالعزیز شروع می‌شود. هنگامی که تصمیم گرفت، در حالی که هنوز بیست ساله نشده بود، به ریاض بازگردد و داشته‌ها و ملک پدران و اجدادش را بازپس گیرد تا ماجرای بازگرداندن پایتخت دولت همچنان مهم و اولین سنگ بنای تأسیس پادشاهی عربی سعودی باشد و اکنون حضوری جهانی را به ثبت رسانده و به ستونی در معادلات بین‌المللی تبدیل شده است.

ملک عبدالعزیز بن عبدالرحمن آل سعود بنیانگذار پادشاهی عربی سعودی

پس از او، پسرانش مراحل نوسازی و سازندگی را در زمان پادشاهان: سعود، فیصل، خالد، فهد و عبدالله (رحمهم الله) ادامه دادند تا اینکه به مرحله «مدرن سازی» و ساختن دولت آینده در دوران ملک سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد او، شاهزاده محمد بن سلمان، نخست‌وزیر برسد، طی آن و در عرض چند سال، کشور به کارگاهی برای ساختن دولت آینده تبدیل شد. ریاض، پایتخت، با ساختمان‌های بلند و آسمان خراش‌هایش، گسترش کافه‌ها و مراکز تفریحی و جاده‌های مدرن، الگویی برای شهرهای مدرن و برای بقیه شهرهای پادشاهی شده‌است. سایر مناطق نیز از طریق احیای اقتصادی و گردشگری مورد توجه حکومت قرار گرفتند.

خادم حرمین شریفین ملک سلمان بن عبدالعزیز

علیرغم گستردگی چالش‌ها در صحنه کنونی، سعودی تحت رهبری ملک سلمان بن عبدالعزیز و ولیعهد او، شاهزاده محمد بن سلمان، در ثبت حضور چشمگیر کشور در معادلات بین‌المللی، ساختن کشور آینده و تدوین سیاست‌های آن به صورت متوازن، موفق بوده‌است و ضمن حصول اطمینان از احقاق حقوق و برقراری عدالت، توسعه و مدرنیته را از دغدغه‌های خود قرار داده و با تصویب طرح‌های مختلف کشور را به سوی افق‌های وسیع توسعه جهت داده‌است.
خادم حرمین، ملک سلمان بن عبدالعزیز، هفتمین پادشاه دولت مدرن سعودی، از زمان به دست گرفتن زمام قدرت در کشورش، با تصمیمات و دستورات قابل توجهی ویژگی‌های دوران سلطنت خود را ترسیم کرده‌است. او ضمن حفظ دستاوردهای قبلی که توسط پیشینیان به دست آمده بود، نقشه ای را برای آینده ترسیم کرده‌است.
همان گونه که ملک عبدالعزیز مؤسس مواضعی را ثبت کرد که حاکی از برخورداری وی از خرد، ابزار و مؤلفه‌های یک رهبر موفق، کارکشتگی و شجاعت و تحلیل و خوانش دقیق وقایع و حقایق، به دور از احساسات، عواطف و ماجراجویی‌های محاسبه نشده‌است، ملک سلمان مسیر پدر بنیانگذار خود را ادامه داد و از همان ابزارهایی استفاده کرد که بسته به شرایط، رویدادها و داده‌ها دنبال می‌کرد. این همان چیزی است که وی از زمانی که زمام قدرت را در کشورش به دست گرفت، بر آن تأکید کرد و گفت: «امروز ملت عربی و اسلامی ما بیش از همیشه به اتحاد و همبستگی نیاز دارد. در این کشوری که خداوند آن را به عنوان نقطه شروع پیام خود و هدایت مسلمانان برگزیده است، ما به مسیر خود در اتخاذ هر چیزی که صفوف، وحدت کلمه و دفاع از مسائل ملت ما باشد، و با پیروی از تعالیم دین واقعی اسلام؛ دین صلح و رحمت و اعتدال ادامه خواهیم داد».
ولیعهد سعودی از «کاریزمای رهبری» برخوردار است. وی از زمان ورود به عرصه سیاست در کشورش، دغدغه بسیاری از پرونده‌ها و مسائل سیاسی، اقتصادی، توسعه ای، فکری و اجتماعی با ابعاد داخلی، منطقه ای و بین‌المللی را داشته‌است. او موفق شد بر اساس استراتژی روشنی که فراتر از پیشنهادهای سنتی و راه حل‌های عاطفی و موقت است، پایه ای محکم ایجاد کند که از آن سیاست جدیدی برای کشورش از طریق مکانیسم‌ها و کار نهادی، ترسیم کند که با واقعیت و آینده در کنار هم سروکار دارد. ولیعهد همچنین اقدامات و تصمیمات قابل توجهی را آغاز کرد که یک مسیر عملی آینده بود که بسیاری از آنها روی زمین محقق شدند. دغدغه شاهزاده محمد بن سلمان این بود که از عناصر قدرت و پتانسیل عظیمی که کشورش از آن برخوردار است استفاده کند و به نفت به عنوان تنها منبع برای دستیابی به درآمد کشور از طریق کالایی تمام‌شدنی که بازار آن شاهد نوسانات قیمتی است، تکیه نکند. ولیعهد همچنین بعد از اینکه به این باور رسید که سعودی‌ها تنها از ۱۰ درصد از قدرت و پتانسیل کشورشان استفاده کرده‌اند، معتقد شد که آینده شگفت‌انگیزی در انتظار کشورش در روزهای آینده است، کشوری که پتانسیل بارور و امیدوارکننده ای دارد. او همچنین معتقد بود که موقعیت استراتژیک کشورش که بین سه تنگه از مهم‌ترین آبراه‌های جهان قرار دارد، به آن اجازه می‌دهد تا منطقه ای محوری بین سه قاره آسیا، آفریقا و اروپا باشد.

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد پادشاهی عربی سعودی (واس)

شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در مصاحبه ای مفصل با برت بایر، خبرنگار سیاسی ارشد در شبکه آمریکایی فوکس نیوز، از شهر نیوم گفت: پادشاهی «بزرگ‌ترین داستان موفقیت قرن بیست و یکم، و داستان این قرن است».
شاهزاده محمد بن سلمان با اشاره به اینکه سعودی در حال حاضر سریع‌ترین کشور در حال رشد در همه بخش هاست، گفت: هدف ما این است که همیشه در سعودی بهترین‌ها را به دست آوریم و چالش‌ها را به فرصت تبدیل کنیم. چشم‌انداز ۲۰۳۰ جاه طلبانه است و ما سریع تر به اهداف آن دست یافتیم و اهداف جدیدی را با جاه طلبی بیشتر تعیین کردیم.
شاهزاده محمد بن سلمان توضیح داد: «پادشاهی عربی سعودی سریع‌ترین رشد تولید ناخالص داخلی را در میان گروه ۲۰ برای دو سال متوالی به دست آورد».
ولیعهد سعودی همچنین گفت که پادشاهی تلاش کرد به «گروه هفت کشور بزرگ» بپیوندد، اما برخی کشورها می‌خواستند شرط و شروط خود را بر ما دیکته کنند. ولیعهد افزود: من زمان خود را بر پیگیری منافع سعودی و مردم آن متمرکز می‌کنم. وی افزود: «ملت سعودی به تغییر اعتقاد دارند و آنها هستند که برای تحقق آن فشار می‌آورند و من یکی از آنها هستم».
شاهزاده محمد بن سلمان گفت: «سرمایه‌گذاری ما در بخش گردشگری سهم آن را در تولید ناخالص داخلی از ۳ درصد به ۷ درصد افزایش داده‌است». وی افزود: بخش گردشگری در سعودی «۴۰ میلیون بازدیدکننده داشته‌است و ما ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیون را در سال ۲۰۳۰ هدف گذاری کرده‌ایم».



حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
TT

حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)

از زمان صدور فرمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، خادم حرمین شریفین، در ژوئن ۲۰۱۷ (۲۶ رمضان ۱۴۳۸ هجری قمری) مبنی بر انتخاب شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد «برای حفظ موجودیت دولت و آینده آن، و تضمین تداوم آن بر پایه‌های خدمت به دین، سپس کشور و مردم، و تحقق خیر برای ملت وفادارش»، پادشاهی عربی سعودی وارد مرحله‌ای جدید با آرزوهای گسترده شد.

هشت سال پس از آن، تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور شتاب گرفت و نقش منطقه‌ای و بین‌المللی آن گسترده‌تر و تاثیرگذارتر شد. سعودی به بازیگری پیشرو در عرصه سیاسی تبدیل شد که نه تنها مورد اعتماد بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای، بلکه حتی متحدان در زمان اختلافات شدیدشان است.

تقویت ثبات بین‌المللی

ولیعهد سعودی از همان ابتدا رهبری تقویت گشایش سعودی به جهان را در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه سیاسی برعهده گرفت. این گشایش سیاسی در سال‌های اخیر به مناطقی بی‌سابقه در تاریخ سعودی و خاورمیانه، مانند کشورهای کارائیب و آسه‌آن، گسترش یافت تا همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصاد، سرمایه‌گذاری، تجارت و گردشگری تقویت شود.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در دیدار قبلی وی به سعودی (رویترز)

سیاست خارجی سعودی نقش خود را به عنوان حامی صلح، توسعه و ثبات گسترش داد. در حالی که دومین سالگرد «توافق پکن» بین سعودی و ایران نزدیک می‌شود، ریاض به ابتکار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر، میزبان مذاکرات آمریکا-اوکراین برای حل بحران بود. این نقش‌آفرینی به لطف روابط متوازن سعودی با تمام طرف‌ها ممکن شد. نشست‌های اخیر در الدرعیه و جده بین آمریکا و روسیه و همچنین آمریکا و اوکراین نشان داد که سیاست خارجی سعودی مورد اعتماد متحدان و رقبا است. این نقش شامل میانجیگری در بحران روسیه-اوکراین، ارائه کمک‌های بشردوستانه، و میانجیگری برای آزادی اسرا بوده است.

ولیعهد سعودی در یک اقدام بشردوستانه، موفق به آزادی ۱۰ اسیر با ملیت‌های مختلف از نیروهای اوکراینی شد که پس از انتقال به سعودی، به کشورهایشان بازگردانده شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز از تلاش‌های شاهزاده محمد بن سلمان در میانجیگری برای تبادل اسرا بین آمریکا و روسیه در سال گذشته تقدیر کرد.

پرونده فلسطین و عادی‌سازی

مسئله فلسطین پس از دهه‌ها شاهد تحرکی بی‌سابقه بوده است. سعودی در ماهها و سال‌های اخیر بسیاری از کشورها را به رسمیت شناختن دولت فلسطین ترغیب کرده است، به طوری که تعداد این کشورها به ۱۴۹ مورد (بر اساس آمار وزارت خارجه فلسطین) رسیده است. شاهزاده محمد بن سلمان شرط سعودی برای عادی‌سازی با اسرائیل را «تحقق دولت فلسطینی» اعلام کرده است.

سعودی میزبان دو اجلاس پیاپی از کشورهای عربی و اسلامی در ریاض برای هماهنگی مواضع و فشار بر جامعه بین‌المللی بوده است. همچنین ریاض نخستین نشست ائتلاف بین‌المللی برای اجرای راه‌حل دو دولتی را برگزار کرد.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از بیعت‌کنندگان در قصر الصفا در مکه (واس)

بسیاری از ناظران معتقدند سیاست‌های ریاض تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان در سال‌های اخیر با تمرکز بر پرونده‌های پیچیده و گردآوری تمام طرف‌ها به میز مذاکره، از شدت بحران‌های جهانی کاسته است. این رویکرد، صلح را از مسیر گفت‌وگو ممکن ساخته است.

مقصد راه‌حل‌های صلح آمیز

مذاکرات آمریکا-اوکراین در جده در ماه جاری به پیشنهاد آتش‌بس فوری ۳۰ روزه و گام‌هایی به سوی صلح پایدار در اوکراین انجامید. این نتیجه پس از سه هفته مذاکرات آمریکا-روسیه، اولین گفت‌وگوها از آغاز جنگ اوکراین، حاصل شد. دو طرف بر تشکیل گروه‌های سطح بالا برای پایان دادن به جنگ و بازگشایی کانال‌های دیپلماتیک توافق کردند.

در زمینه یمن، سعودی با ارائه «ابتکار پایان بحران یمن» و حمایت از آتش‌بس، نقش میانجیگری خود را تقویت کرد که به نقشه راه سازمان ملل برای یمن منجر شد.

حل اختلاف تاریخی اتیوپی و اریتره از طریق «توافقنامه جده برای صلح» در سپتامبر ۲۰۱۸ تحت حمایت پادشاه سلمان، جایگاه سعودی را به عنوان پایگاهی برای صلح تقویت کرد. عمر گله، رئیس‌جمهور جیبوتی، این نقش را ستود.

در سودان، سعودی با انجام عملیات تاریخی تخلیه افراد گرفتار پس از جنگ داخلی ۲۰۲۳ و میزبانی «مذاکرات جده» بین طرف‌های درگیر، نقش بشردوستانه و صلح آفرین خود را نشان داد.

واشنگتن و پکن در ریاض

در دهه گذشته، سعودی تنها کشور خاورمیانی بوده که توانسته در میانه تنش‌های جهانی—از جنگ اوکراین تا مناقشات تجاری و جنگ غزه—زعمای آمریکا، چین و روسیه را در فاصله کوتاهی میزبانی کند. این جایگاه، سعودی را به بازیگری کلیدی در تاثیرگذاری بر سیاست‌های بین‌المللی تبدیل کرده است، امری که با حجم و سطح سفرها و نشست‌های بین‌المللی در ریاض، به‌ویژه پس از جنگ غزه، مشهود است.

ولیعهد سعودی در حال استقبال از رئیس‌جمهور چین در یکی از دیدارهای اخیر به سعودی (واس)

نقش سعودی در جهان عرب و اسلام

سعودی تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان، در هشت سال گذشته میزبان ۷ اجلاس مهم عربی و اسلامی از جمله «اجلاس اضطراری مکه» (۲۰۱۹)، «اجلاس عربی-چینی» (۲۰۲۲)، و «اجلاس مشترک عربی-اسلامی» (۲۰۲۳) بوده است. همچنین ۱۲ دوره از ۴۵ دوره اجلاس شورای همکاری خلیج در سعودی برگزار شده است.

سعودی میزبان رویدادهای بین‌المللی بزرگی مانند «اجلاس گروه ۲۰» در ۲۰۲۰ (به صورت مجازی)، «اجلاس سعودی-آفریقا» (۲۰۲۳)، و «اجلاس سعودی-کارائیب» (۲۰۲۳) بوده است.