تخلیه غزه و تشنج در کرانه باختری

کوشش سعودی برای مهار تنش و حمله زمینی محدود اسرائیل به غزه.. هشدار ایران درباره «جنگ منطقه ای» و درگیری در مرز با لبنان

تخلیه غزه و تشنج در کرانه باختری
TT

تخلیه غزه و تشنج در کرانه باختری

تخلیه غزه و تشنج در کرانه باختری

نگاه ها از جمعه (۱۳ اکتبر) به سمت نوار غزه متمرکز شده است. اسرائیل دستور تخلیه شمال غزه را قبل از آغاز حمله زمینی احتمالی صادر کرد و حالا نوار غزه با فاجعه جا به جایی اجباری ساکنان مواجه است. کرانه باختری نیز عرصه درگیری گسترده فلسطینیان و ارتش اسرائیل است و در این میان نگرانی در این باره است که اوضاع در کرانه باختری به دلیل آنچه در غزه می گذرد هر لحظه ممکن است به نقطه انفجار برسد.
ارتش اسرائیل صبح جمعه (۱۳ اکتبر) در بیانیه ای دستور داده «همه ساکنان شهر غزه خانه هایشان در شمال غزه را ترک و به سمت جنوب بروند تا در امان باشند و در جنوب آبراه فصلی به نام وادی غزه مستقر شوند».
اسرائیل گفته که ساکنان شمال غزه فقط ۲۴ ساعت مهلت برای تخلیه این منطقه را دارند. اما این ضرب الاجل برای خروج امن جمعیت بیش از یک میلیون نفری این منطقه شلوغ کافی نیست. شمال غزه زیر آتش سنگین جنگنده های اسرائیلی است تا ساکنانش مجبور به کوچ دسته جمعی به سمت بخش های جنوبی غزه شوند.
استفان دوجاریک سخنگوی دبیر کل سازمان ملل در نشست خبری گفت «آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل مرتب در حال رایزنی و گفتگو با مقامات اسرائیلی و هشدار به آنان درباره «جلوگیری از فاجعه انسانی» هستم».
به نظر می رسد بخش های شمالی و مرکزی غزه پیش از حمله زمینی اسرائیل تخلیه شده اند. ارتش اسرائیل گفت که منتظر دستور آغاز حمله زمینی است و روز گذشته عملیات زمینی محدود با اهداف معین داشته و پس آن عقب نشینی کرده است.
ساکنان شمال غزه در ساعات اولیه جمعه (۱۳ اکتبر) فراخوان تخلیه ارتش اسرائیل را جدی نگرفتند اما صف طولانی مردم در ساعات روز برای تخلیه خانه هایشان و جابه جایی ایجاد شد.
وزارت کشور غزه از مردم خواست به «تبلیغات اسرائیل» برای تخلیه مناطقشان توجه نکنند چون همه اینها «جنگ روانی» است. «گردان های القسام» نیز تاکید کرد «مهاجرت در قاموس ما مگر به خاطر بازگشت به عسقلان و قدس و حیفا و یافا و همه مناطق فلسطین نیست».
دانیال هگاری سخنگوی ارتش اسرائیل در پاسخ به اظهارات مقامات حماس گفت «اگر (حماس) جلوی تخلیه ساکنان و جا به جایی آنها به سمت جنوب غزه را بگیرد مسئولیت آثار آن با خود (حماس) است».
در این راستا آنتونی بلینکن وزیر خارجه آمریکا که سفر به چند کشور خاورمیانه را آغاز کرده گفت «برقراری گذرگاه های امن برای عبور غیر نظامیان در غزه برای ما اولویت دارد».
بلینکن جمعه (۱۳ اکتبر) در امان با ملک عبد الله دوم پادشاه اردن دیدار و گفتگو کرد. بنا به بیانیه دیوان پادشاهی، پادشاه اردن درباره «هر گونه تلاش برای جا به جایی اجباری فلسطینیان از تمام بخش های فلسطین و یا اجبار آنها به آوارگی» هشدار داد و تاکید کرد «نباید بحران را به کشورهای همسایه صادر و مساله پناهجویان را بحرانی تر کرد». محمود عباس رئیس جمهور فلسطین در دیدار با بلینکن در امان گفت «کوچ اجباری فلسطینیان در غزه غیر قابل قبول است و این رویداد نکبت دیگری خواهد شد». مقصود محمود عباس کوچ اجباری و گروهی مردم فلسطین در جنگ ۱۹۴۸ و تشکیل اسرائیل است.
سعودی که هم اکنون میزبان وزیر خارجه آمریکا است ضمن تاکید بر لزوم ایجاد راهکار عادلانه و فراگیر برای مساله فلسطین به منظور برقراری امنیت و صلح بین الملل خواستار توقف افزایش تنش و رفع محاصره غزه شد.
مرز لبنان و اسرائیل شامگاه جمعه کانون تنش بود. «حزب الله» گفت که به چندین سایت اسرائیلی در مرزهای جنوبی حمله کرده است.
رویترز اعلام کرد که یکی از فیلمبردارانش در جنوب لبنان هنگام پوشش خبری حملات هوایی اسرائیل کشته شد.
حسین امیر عبد اللهیان وزیر خارجه ایران که از دمشق به بیروت رفته گفت «اگر آمریکایی ها به دنبال این هستند که جنگ در منطقه توسعه نیابد باید اسرائیل را کنترل کنند».
او تاکید کرد «تاکید بر امنیت لبنان پس از حمله به غزه از اهداف سفرم به لبنان است».



بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
TT

بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)

بیانیه مشترکی که از اولین نشست سران اروپا و خلیج منتشر شد، بر تعهد دو طرف برای ساختن یک همکاری استراتژیک بر اساس "احترام متقابل و اعتماد" تأکید کرد. هر دو طرف قول دادند که برای ارتقای امنیت و رفاه جهانی، جلوگیری از تشدید درگیری‌ها و حل اختلافات از طریق گفت‌وگو و هماهنگی مشترک، با یکدیگر همکاری کنند. همچنین توافق شد که پادشاهی عربی سعودی میزبان نشست بعدی در سال 2026 باشد و یک نشست وزارتی نیز سال آینده در کویت برگزار شود.

بیانیه درباره شراکت سیاسی با توجه به "تشدید خطرناک و جنگ جاری در خاورمیانه"، بر تلاش برای تقویت امنیت و کاهش تنش در این مناطق تأکید کرد. درباره جنگ غزه، این بیانیه خواستار توقف فوری آتش‌بس، آزادی گروگان‌ها و دسترسی فوری و بدون مانع به کمک‌های انسانی برای غیرنظامیان در غزه شد. همچنین بر حق فلسطینی‌ها برای تشکیل کشور خود تأکید شد و از راه‌حل دو دولتی حمایت گردید. بیانیه از همه طرف‌ها خواست تا به قوانین بین‌المللی پایبند باشند و از غیرنظامیان در درگیری‌ها حفاظت کنند.

دو طرف بر ادامه همکاری خود برای پیشبرد راه‌حل سیاسی تأکید کردند و از لبنانی‌ها خواستند که روند انتخاب رئیس‌جمهور را تسریع کرده و اصلاحات اقتصادی را اجرایی کنند. در این بیانیه نگرانی خود را از افزایش تنش‌ها در منطقه ابراز و خواستار توقف چرخه خشونت شدند.

در مورد لبنان، بیانیه از "تشدید خطرناک" ابراز نگرانی کرد و حمایت خود را از مردم لبنان اعلام نمود. همچنین خواستار توقف فوری آتش‌بس و بازگشت به تعهدات قطعنامه 1701 سازمان ملل شد که از "حزب‌الله" می‌خواهد به شمال رود لیتانی عقب‌نشینی کند. در عین حال، بیانیه حملات اسرائیل به نیروهای بین‌المللی یونیفیل در جنوب لبنان را محکوم کرد.

بیانیه از ایران خواست که از تشدید تنش‌ها در منطقه خودداری کند و تأکید کرد که باید اطمینان حاصل شود که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است. همچنین توقف غنی‌سازی اورانیوم و متوقف کردن ارسال پهپادها و فناوری‌های تهدیدآمیز برای منطقه و فراتر از آن درخواست شد. دو طرف تأکید کردند که راه‌حل دیپلماتیک بهترین رویکرد برای برخورد با ایران است. این بیانیه همچنین به امنیت دریای سرخ و تهدیدات حوثی‌ها علیه ناوبری بین‌المللی پرداخت و از حوثی‌ها خواست از تهدیدات خودداری کنند. در همین حال، از راه‌حل سیاسی برای یمن و فرآیند سازمان ملل برای حل بحران در این کشور حمایت شد.

بیانیه همچنین به جنگ اوکراین اشاره کرد و دو طرف متعهد شدند که به اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و قوانین بین‌المللی پایبند بمانند. در بیانیه به قطعنامه سازمان ملل اشاره شد که از روسیه خواسته شده تا "فوراً و بدون قید و شرط" نیروهای خود را از اوکراین خارج کند.

فراتر از مسائل سیاسی، دو طرف تعهد کردند که در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته، از جمله قاچاق مهاجران و تجارت انسان، همکاری کنند. همچنین تعهد کردند که در مبارزه با پولشویی مرتبط با تروریسم با هم همکاری نمایند.

در حوزه اقتصادی، دو طرف توافق کردند که شراکت تجاری استراتژیک خود را گسترش دهند و مذاکراتی را برای رسیدن به توافق تجارت آزاد آغاز کنند. هر دو طرف پذیرفتند که آینده اقتصادی‌شان وابسته به تمیزتر و متنوع‌تر شدن است، با اشاره به انرژی‌های تجدیدپذیر. آنها همچنین توافق کردند که فرصت‌هایی در زمینه‌های فناوری، دیجیتال و بهداشت از طریق پروژه‌های مشترک تحقیق و توسعه، از جمله در زمینه مقابله با بیماری‌های همه‌گیر، بررسی شود.

دو طرف همچنین متعهد به افزایش همکاری در حوزه انرژی شدند و به دنبال راه‌های جدیدی برای تأمین امنیت انرژی، از جمله استفاده از منابع تجدیدپذیر و پاک هستند. آنها بر افزایش همکاری در زمینه‌های هیدروژن و برق تجدیدپذیر تأکید کردند.

در زمینه همکاری‌های بشردوستانه، دو طرف در بیانیه مشترک خود از تعهدات شورای اروپا و خلیج برای کمک‌های انسانی استقبال کردند و بر ضرورت ترویج فراخوان‌های مشترک در سطوح بین‌المللی و محلی برای تضمین دسترسی به کمک‌های انسانی و احترام به قوانین بشردوستانه بین‌المللی تأکید کردند.

در مورد لغو ویزای شینگن برای شهروندان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌، دو طرف متعهد شدند که به تلاش‌های خود برای تسهیل سفر آزاد بین شهروندان دو منطقه ادامه دهند.