آیا گروه‌های عراقی وارد جنگ غزه می‌شوند؟

نیروهای جنبش شیعی النُجَباء عراق در جریان گردهمایی یکشنبه گذشته در بغداد برای حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل (AFP)
نیروهای جنبش شیعی النُجَباء عراق در جریان گردهمایی یکشنبه گذشته در بغداد برای حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل (AFP)
TT

آیا گروه‌های عراقی وارد جنگ غزه می‌شوند؟

نیروهای جنبش شیعی النُجَباء عراق در جریان گردهمایی یکشنبه گذشته در بغداد برای حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل (AFP)
نیروهای جنبش شیعی النُجَباء عراق در جریان گردهمایی یکشنبه گذشته در بغداد برای حمایت از عملیات حماس علیه اسرائیل (AFP)

رهبران ائتلاف حاکم؛ «چارچوب هماهنگی» در عراق تمایل به نشان دادن مواضع علنی در حمایت از«مقاومت فلسطینی» در غزه بودند، با این حال، بحث‌هایی که در چند روز گذشته در مورد «مشارکت جناح‌ها» در درگیری‌های جاری علیه اسرائیلی‌ها صورت گرفت، به موضع تعیین‌کننده و قاطعی منجر نشد، اما به گفته یک سیاستمدار عراقی، اگر اوضاع در آنجا به مداخله قدرت‌های بین‌المللی مانند آمریکا تبدیل شود، این تصمیم با مشورت با ایران اتخاذ خواهد شد.
بعید است که همه رهبران احزاب سیاسی شرکت کننده در دولت السودانی مشتاق درگیر شدن در یک رویارویی بزرگتر بین فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها باشند، اما وخامت اوضاع در آنجا ممکن است بر همه از جمله ایران و دیگر متحدان منطقه فشار بیاورد.
نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق، طی دو روز گذشته خواهان «کمک به مقاومت در غزه» شد و گفت: «موعد در بیت‌المقدس امری الهی است و مربوط به همه مردم شریف جهان عرب است»، با این حال، وی در جریان سخنرانی ویدئویی که روز پنجشنبه پخش شد، از هیچ برنامه ای برای حضور میدانی در غزه صحبت نکرد.
دبیرکل گردان‌های حزب‌الله عراق معروف به ابوحسین الحمیداوی نیز گفت: «وظیفه شرعی ما حضور در میدان برای دفع شر دشمنان را می‌طلبد». پیش از آن قیس الخزعلی رهبر عصائب اهل الحق با انتشار پستی در تریبون ایکس تأکید کرده بود که جنبش او «از نزدیک وقایع را رصد می‌کند، آماده است و فقط تماشاگر نیست».
بر اساس اطلاعاتی که «الشرق الاوسط» به دست آورده‌است، گروه‌های عراقی پیام‌های مکرری از ایرانی‌ها در خصوص وضعیت نوار غزه دریافت کردند که اکثر قریب به اتفاق آنها حاکی از آن هستند که مداخله مستقیم مستلزم شرایطی غیر از این است و ممکن است به زودی این اتفاق بیفتد: «این امر بسته به گسترش جنگ و مشارکت بیشتر طرف‌های دیگر دارد».
این اطلاعات نشان می‌دهد که تماس‌هایی بین رهبران گروه‌های فلسطینی و عراقی‌ها برای گفت و گو دربارهٔ وضعیت نوار غزه برقرار شده‌است که الخزعلی یکی از این تماس‌ها را که با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس بود، رسانه ای کرد.
بر اساس اطلاعات تأیید شده توسط سه تن از اعضای چارچوب هماهنگی، مقاومت فلسطین تنها نخواهد ماند و تهران برای این جنگ برنامه سنجیده‌ای دارد، در حالی که این روزها بسیاری از درون ائتلاف برای توصیف واکنش جناح‌های طرفدار ایران در مورد نبردهای غزه از عبارت «برخورد باز جغرافیایی» استفاده کرده‌اند.
یکی از رهبران این چارچوب که از افشای نام خود خودداری کرد، گفت: «جناح‌های مقاومت متحد برای ساعت صفر آماده می‌شوند و در مورد عراق، ممکن است عملیات‌ها اهداف خارجی را هدف قرار دهند که منافعی با اسرائیل و آمریکا دارند».
اما بسیاری از کسانی که خود را یک جنبش شیعی میانه‌رو در این چارچوب توصیف می‌کنند، معتقدند که «صحبت در مورد چنین طرح‌هایی بسیار اغراق‌آمیز است و ثبت مواضع در حمایت از فلسطینی‌ها بعد دیگری مرتبط با رو کم کنی سیاسی به خود گرفته‌است».
هادی العامری، رهبر ائتلاف فتح، هفته گذشته در سخنرانی خود اشاره کرد که در صورت مداخله آمریکا در فلسطین، این گروه‌ها «در هدف قرار دادن مواضع تردید نخواهند کرد». جبار المعموری، رئیس اتحادیه علمای مسلمان نیز در همین زمینه اظهار کرد: «سه دلیل نیروهای مقاومت عراق را برای ورود به رویارویی با تل‌آویو سوق می‌دهد: گسترش رویارویی و رسیدن آن به (حزب‌الله) در لبنان، هدف قرار دادن مقاومت در سوریه، یا ارسال هواپیماها و جنگجویان از سوی واشینگتن برای حمایت از رژیم صهیونیستی».
نزدیکان به رهبران چارچوب که برخی از آنها با بحث در مورد نبردهای نوار غزه آشنا هستند، گفتند: «نگرانی اصلی جناح‌های مسلح از پیامدهای حمله اسرائیل، تهدید مستقیم متحدان در لبنان و سوریه است و این همان چیزی است که ایران سعی خواهد کرد به هر نحوی از آن جلوگیری کند، اما عراقی‌ها هنوز نمی‌دانند این کار چگونه انجام خواهد شد».
نیروهای چارچوب هماهنگی در حال بحث دربارهٔ آنچه به گفته آنها «اطلاعات اولیه» است در مورد امکان استفاده از پایگاه‌های آمریکایی «عین الاسد» و «حریر» در عراق برای انجام حملات یا اعزام جنگنده‌ها برای حمایت از اسرائیلی‌ها در نوار غزه است. یکی از آنها می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، ما از اجرای توافقنامه چارچوب استراتژیک بین عراق و آمریکا دست می‌کشیم».



افزایش امیدواری مردم سوریه پس از سفر الشرع به ریاض

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
TT

افزایش امیدواری مردم سوریه پس از سفر الشرع به ریاض

شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)
شاهزاده محمد بن سلمان ولیعهد و نخست وزیر سعودی از احمد الشرع رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه در مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهور دوره انتقالی سوریه است (رویترز)

مردم سوریه با امیدواری فراوان و آرامش خاطر، اولین سفر خارجی احمد الشرع، رئیس‌جمهور دوره انتقالی سوریه، به پادشاهی عربی سعودی را دنبال می‌کنند و این سفر را تحولی مثبت در روابط بین دو کشور می‌دانند.
این سفر که اولین مقصد خارجی الشرع پس از انتخابش به عنوان رئیس‌جمهور بود، نشان‌دهنده تلاش‌های دیپلماتیک گسترده سعودی برای حمایت از بازگشت سوریه به عرصه منطقه‌ای و مشارکت در کاهش مشکلات اقتصادی مردم این کشور است. سعودی با ایجاد پل‌های هوایی و زمینی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه و تلاش برای لغو تحریم‌های اقتصادی سوریه، گام‌های بلندی در جهت حمایت از این کشور برداشته است.

بسیاری از کسانی که با «الشرق الاوسط» گفت‌وگو کرده‌اند، بر این باورند که این سفر نویدبخش بازگشت سوریه به محیط عربی و جایگاه طبیعی‌اش در منطقه است. رشاد کامل، کارشناس فناوری اطلاعات، گفت: «مردم سوریه علاقه و محبت زیادی به سعودی دارند و همان‌طور که در دوران استقلال از استعمار فرانسه به تقویت روابط با سعودی چشم دوخته بودند، امروز نیز امیدوارند این روابط عمیق‌تر شود.»

کامل افزود: «این سفر ادامه طبیعی دوران دوم استقلال سوریه است. سعودی به عنوان محور اصلی جهان عرب و بازیگر بین‌المللی، نقشی کلیدی در این فرآیند ایفا می‌کند.» او ابراز امیدواری کرد که سوریه از تجربیات سعودی در اجرای «سند چشم‌انداز ۲۰۳۰» بهره‌مند شود. الشرع پیش‌تر این سند را الگویی الهام‌بخش خوانده و اعلام کرده بود که سوریه برای تدوین سندی مشابه تلاش می‌کند.

کامل همچنین اشاره کرد: «بسیاری از کارشناسان و بنیانگذاران دوران استقلال دوم سوریه آماده همکاری با دولت جدید هستند که مورد حمایت کشورهای عربی است.» او تأکید کرد: «این سفر می‌تواند به تعمیق روابط سوریه با کشورهای عربی و لغو تحریم‌ها بینجامد. سعودی با وزن سیاسی، اعتبار بین‌المللی و شبکه روابط گسترده‌اش می‌تواند به سوریه کمک کند تا از بحران‌های چند دهه اخیر، ناشی از سیاست‌های اشتباه گذشته، عبور کند.»

نقش کلیدی سعودی در بازگشت سوریه به جهان عرب

رابحه سیف علام، کارشناس مرکز مطالعات سیاسی الاهرام، در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه تأکید کرد: «پادشاهی سعودی نقشی کلیدی در بازگرداندن سوریه جدید به جهان عرب و عرصه بین‌الملل دارد.» او افزود: «سعودی به طور مستقیم از برقراری ثبات در سوریه جدید بهره‌مند می‌شود. با خروج ایران از صحنه سوریه، نفوذ این کشور در کل منطقه کاهش یافته است.»

شادمانی مردم سوریه در خیابان های دمشق پس از انتخاب احمد الشرع به عنوان رئیس جمهور انتقالی سوریه ۲۹ ژانویه (آژانس عکس اروپا)

سیف علام همچنین اشاره کرد: «قاچاق مواد مخدر از سوریه به کشورهای خلیجی، که عامل بی‌ثباتی و تهدیدی برای امنیت منطقه بود، اکنون پایان یافته است.»

صبحی عیسی، استاد تاریخ، در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» گفت: «پادشاهی سعودی به عنوان کشوری با وزن و اعتبار بالا در منطقه و جهان، نقش مؤثری در حفظ و تثبیت ثبات سوریه و منطقه ایفا می‌کند.» او افزود: «سوریه در دوران اسد به ایران وابسته بود و از خط عربی منحرف شد، که نتایج آن فاجعه‌بار بود. بازگشت روابط بین سوریه و سعودی این روند را اصلاح می‌کند.»

همگرایی سریع بین دو کشور

اسعد الشیبانی، وزیر خارجه سوریه، اوایل ژانویه به سعودی سفر کرد و همگرایی سریع بین دو کشور به طور گام‌به‌گام در حال پیشرفت است.

پس از سقوط رژیم اسد، سعودی دو پل هوایی و زمینی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به سوریه ایجاد کرد. این کمک‌ها شامل تجهیزات پزشکی، مواد غذایی و سرپناه برای کاهش مشکلات و شرایط دشوار مردم سوریه بوده است. همچنین، سعودی محموله‌های آرد به سوریه ارسال کرده تا از کمبود نان جلوگیری شود، اقدامی که مورد قدردانی مردم سوریه قرار گرفته است.

منال حمید، فعال مدنی در حوزه کمک‌رسانی، گفت: «ما قدردان کمک‌های سعودی برای کاهش فشار ناشی از فروپاشی اقتصادی بر مردم سوریه هستیم. مردم سوریه چهارده سال با جنگ و بدبختی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند و اکنون کشوری ویران داریم که به کمک‌های همه‌جانبه نیاز دارد.»

او افزود: «سعودی نه‌تنها به کاهش مشکلات اقتصادی کمک می‌کند، بلکه تلاش‌های گسترده‌ای برای لغو یا تعلیق تحریم‌ها انجام داده است. لغو تحریم‌ها می‌تواند به بهبود روند تولید و اشتغال در سوریه بینجامد.»

حمید در پایان اظهار کرد: «امروز با خیال راحت نفس می‌کشیم، زیرا سوریه در حال بازگشت به محیط طبیعی خود در جهان عرب است.»