انتقال فرماندهان گروه‌های عراقی متحد ایران به سوریه و لبنان

به منظور آشنایی با جزئیات میدانی در راستای آمادگی برای هرگونه اقدام مرتبط با جنگ غزه

 (رويترز)
(رويترز)
TT

انتقال فرماندهان گروه‌های عراقی متحد ایران به سوریه و لبنان

 (رويترز)
(رويترز)

منابع آگاه عراقی روز شنبه تأکید کردند که همزمان با تشدید تنش میدانی در نوار غزه، تعدادی از رهبران گروه‌های مسلح وفادار به ایران به مناطقی در سوریه و لبنان نقل مکان کرده‌اند. اگرچه رهبران ائتلاف حاکم موسوم به «چارچوب هماهنگی» توصیه منطقه‌ای دریافت کردند که منتظر بمانند تا موضع نهایی دربارهٔ وضعیت غزه مشخص شود، اما به نظر می‌رسد که مقامات میدانی حرکت به سمت مکان‌هایی در دمشق و بیروت را آغاز کرده‌اند.

این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند: سران گروه‌های مسلح به‌طور مکرر با همراهی گروهی از افراد مسلح به این دو کشور سفر می‌کردند و به نظر نمی‌رسد مأموریت آنها رزمی باشد، بلکه هدف آنها شناسایی و پیگیری با هماهنگی گروه‌های سوری و لبنانی در نقاط مرزی آنجاست.

بر اساس اطلاعات «الشرق الاوسط»، گروه‌های عراقی پیام‌هایی از سوی ایران در رابطه با وضعیت نوار غزه دریافت کردند که اکثریت قریب به اتفاق آنها اعلام کردند که مداخله مستقیم نیازمند شرایطی غیر از این است و ممکن است به زودی این اتفاق بیفتد: «البته بسته به گسترش جنگ و مشارکت طرف‌های بیشتر».

گزینه انتظار

به گفته منابع عراقی، «گزینه صبر و انتظار همچنان پابرجاست و رهبران جناح‌های مسلح برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات میدانی به آنجا رفتند تا برای هرگونه تحرک احتمالی آماده شوند».به گفته این منابع، سرکردگان گروه‌ها جزئیات، نقشه‌ها و سناریوهای شکل درگیری را به منظور اطلاع‌رسانی و آماده‌سازی به مقامات خود در جناح‌های عراقی منتقل کردند.این منابع تأکید کردند که «جناح‌های عراقی منتظر دستوراتی هستند که هنوز نرسیده‌است و هیچ قصدی برای حرکت بدون دستورات واضح ایران وجود ندارد».در همین حال، ماشین رسانه ای احزاب «چارچوب هماهنگی» همچنان به پمپاژ اطلاعات دربارهٔ «آمادگی مقاومت عراق برای حرکت به میدان و انجام عملیات تهاجمی علیه منافع آمریکا و اسرائیل» ادامه می‌دهد.

ثبت نام داوطلبان

«رادیو فردا» وابسته به امریکا به نقل از منابع آگاه گزارش داد، محمدرضا فلاح زاده جانشین فرمانده سپاه قدس و محمد کاظم آل صادق سفیر ایران در بغداد در روزهای اخیر با حضور نوری المالکی و سران جناح‌های وفادار به ایران از جمله گردان‌های حزب‌الله جلسه برگزار کردند که طی آن مقامات ایرانی درخواست تشدید حملات رسانه ای علیه اسرائیل، حمایت از جنبش حماس و ثبت نام داوطلبان برای مبارزه با اسرائیل را داشتند.
به گفته این منابع، «(سپاه قدس) درخواست کرده‌است که شبه نظامیان آماده باشند و منتظر دستورات ایران باشند». دبیر گردان‌های حزب‌الله عراق معروف به ابوحسین الحمیداوی در این باره گفت: «وظیفه شرعی، حضور ما را در میدان ضروری می‌سازد تا شر دشمنان را کم کنیم». پیش از آن قیس الخزعلی رهبر عصائب اهل الحق در پستی در تریبون ایکس تأکید کرده بود که جنبش او «از نزدیک وقایع را رصد می‌کند، آماده است و تماشاگر نیست».
بعید است که همه رهبران احزاب سیاسی شرکت کننده در دولت السودانی مشتاق درگیر شدن در یک رویارویی بزرگتر بین فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها باشند، اما وخامت اوضاع در آنجا ممکن است بر همه از جمله ایران و سایر متحدان منطقه فشار بیاورد.

یک طرح اندیشیده شده برای جنگ

بر اساس اطلاعات به دست آمده توسط «الشرق الاوسط» که از سوی سه تن از اعضای «چارچوب هماهنگی» تأیید شده‌است، تهران به متحدان خود در عراق اطلاع داد که برای این جنگ (در باریکه غزه) برنامه مدون شده‌ای طراحی کرده‌است، در حالی که بسیاری در چارچوب هماهنگی از عبارت «برخورد باز جغرافیایی» برای توصیف واکنش جناح‌های طرفدار ایران در مورد نبردهای غزه استفاده کردند.
نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق، پیشتر خواستار «کمک به مقاومت در غزه» شده بود. وی گفت که «موعد در بیت‌المقدس امری الهی است و مربوط به همه مردم شریف جهان عرب است». با این حال، وی در سخنرانی ویدئویی که روز پنجشنبه توسط دفتر رسانه‌ای اش پخش شد، از هیچ برنامه‌ای برای حضور میدانی در غزه صحبت نکرد.
افراد نزدیک به رهبران «چارچوب» که برخی از آنها با بحث در مورد نبردهای نوار غزه آشنا هستند، گفتند: نگرانی اصلی جناح‌های مسلح از پیامدهای حمله اسرائیل، تهدید مستقیم همپیمانان در لبنان و سوریه است و این همان چیزی است که ایران سعی خواهد کرد به هر طریقی جلوی آن را بگیرد، اما عراقی‌ها هنوز نمی‌دانند این کار چگونه انجام می‌شود».
اعضای «چارچوب هماهنگی» در مورد آنچه که آنها می‌گویند «اطلاعات اولیه» در مورد امکان استفاده از پایگاه‌های آمریکایی «عین الاسد» و «حریر» در عراق برای انجام حملات یا اعزام جنگنده برای حمایت از اسرائیلی‌ها در نوار غزه، بحث می‌کنند. یکی از آن‌ها می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، ما اجرای توافق‌نامه چارچوب استراتژیک بین عراق و آمریکا را متوقف می‌کنیم».



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»