انتقال فرماندهان گروه‌های عراقی متحد ایران به سوریه و لبنان

به منظور آشنایی با جزئیات میدانی در راستای آمادگی برای هرگونه اقدام مرتبط با جنگ غزه

 (رويترز)
(رويترز)
TT

انتقال فرماندهان گروه‌های عراقی متحد ایران به سوریه و لبنان

 (رويترز)
(رويترز)

منابع آگاه عراقی روز شنبه تأکید کردند که همزمان با تشدید تنش میدانی در نوار غزه، تعدادی از رهبران گروه‌های مسلح وفادار به ایران به مناطقی در سوریه و لبنان نقل مکان کرده‌اند. اگرچه رهبران ائتلاف حاکم موسوم به «چارچوب هماهنگی» توصیه منطقه‌ای دریافت کردند که منتظر بمانند تا موضع نهایی دربارهٔ وضعیت غزه مشخص شود، اما به نظر می‌رسد که مقامات میدانی حرکت به سمت مکان‌هایی در دمشق و بیروت را آغاز کرده‌اند.

این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند: سران گروه‌های مسلح به‌طور مکرر با همراهی گروهی از افراد مسلح به این دو کشور سفر می‌کردند و به نظر نمی‌رسد مأموریت آنها رزمی باشد، بلکه هدف آنها شناسایی و پیگیری با هماهنگی گروه‌های سوری و لبنانی در نقاط مرزی آنجاست.

بر اساس اطلاعات «الشرق الاوسط»، گروه‌های عراقی پیام‌هایی از سوی ایران در رابطه با وضعیت نوار غزه دریافت کردند که اکثریت قریب به اتفاق آنها اعلام کردند که مداخله مستقیم نیازمند شرایطی غیر از این است و ممکن است به زودی این اتفاق بیفتد: «البته بسته به گسترش جنگ و مشارکت طرف‌های بیشتر».

گزینه انتظار

به گفته منابع عراقی، «گزینه صبر و انتظار همچنان پابرجاست و رهبران جناح‌های مسلح برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد جزئیات میدانی به آنجا رفتند تا برای هرگونه تحرک احتمالی آماده شوند».به گفته این منابع، سرکردگان گروه‌ها جزئیات، نقشه‌ها و سناریوهای شکل درگیری را به منظور اطلاع‌رسانی و آماده‌سازی به مقامات خود در جناح‌های عراقی منتقل کردند.این منابع تأکید کردند که «جناح‌های عراقی منتظر دستوراتی هستند که هنوز نرسیده‌است و هیچ قصدی برای حرکت بدون دستورات واضح ایران وجود ندارد».در همین حال، ماشین رسانه ای احزاب «چارچوب هماهنگی» همچنان به پمپاژ اطلاعات دربارهٔ «آمادگی مقاومت عراق برای حرکت به میدان و انجام عملیات تهاجمی علیه منافع آمریکا و اسرائیل» ادامه می‌دهد.

ثبت نام داوطلبان

«رادیو فردا» وابسته به امریکا به نقل از منابع آگاه گزارش داد، محمدرضا فلاح زاده جانشین فرمانده سپاه قدس و محمد کاظم آل صادق سفیر ایران در بغداد در روزهای اخیر با حضور نوری المالکی و سران جناح‌های وفادار به ایران از جمله گردان‌های حزب‌الله جلسه برگزار کردند که طی آن مقامات ایرانی درخواست تشدید حملات رسانه ای علیه اسرائیل، حمایت از جنبش حماس و ثبت نام داوطلبان برای مبارزه با اسرائیل را داشتند.
به گفته این منابع، «(سپاه قدس) درخواست کرده‌است که شبه نظامیان آماده باشند و منتظر دستورات ایران باشند». دبیر گردان‌های حزب‌الله عراق معروف به ابوحسین الحمیداوی در این باره گفت: «وظیفه شرعی، حضور ما را در میدان ضروری می‌سازد تا شر دشمنان را کم کنیم». پیش از آن قیس الخزعلی رهبر عصائب اهل الحق در پستی در تریبون ایکس تأکید کرده بود که جنبش او «از نزدیک وقایع را رصد می‌کند، آماده است و تماشاگر نیست».
بعید است که همه رهبران احزاب سیاسی شرکت کننده در دولت السودانی مشتاق درگیر شدن در یک رویارویی بزرگتر بین فلسطینی‌ها و اسرائیلی‌ها باشند، اما وخامت اوضاع در آنجا ممکن است بر همه از جمله ایران و سایر متحدان منطقه فشار بیاورد.

یک طرح اندیشیده شده برای جنگ

بر اساس اطلاعات به دست آمده توسط «الشرق الاوسط» که از سوی سه تن از اعضای «چارچوب هماهنگی» تأیید شده‌است، تهران به متحدان خود در عراق اطلاع داد که برای این جنگ (در باریکه غزه) برنامه مدون شده‌ای طراحی کرده‌است، در حالی که بسیاری در چارچوب هماهنگی از عبارت «برخورد باز جغرافیایی» برای توصیف واکنش جناح‌های طرفدار ایران در مورد نبردهای غزه استفاده کردند.
نوری المالکی، نخست‌وزیر اسبق، پیشتر خواستار «کمک به مقاومت در غزه» شده بود. وی گفت که «موعد در بیت‌المقدس امری الهی است و مربوط به همه مردم شریف جهان عرب است». با این حال، وی در سخنرانی ویدئویی که روز پنجشنبه توسط دفتر رسانه‌ای اش پخش شد، از هیچ برنامه‌ای برای حضور میدانی در غزه صحبت نکرد.
افراد نزدیک به رهبران «چارچوب» که برخی از آنها با بحث در مورد نبردهای نوار غزه آشنا هستند، گفتند: نگرانی اصلی جناح‌های مسلح از پیامدهای حمله اسرائیل، تهدید مستقیم همپیمانان در لبنان و سوریه است و این همان چیزی است که ایران سعی خواهد کرد به هر طریقی جلوی آن را بگیرد، اما عراقی‌ها هنوز نمی‌دانند این کار چگونه انجام می‌شود».
اعضای «چارچوب هماهنگی» در مورد آنچه که آنها می‌گویند «اطلاعات اولیه» در مورد امکان استفاده از پایگاه‌های آمریکایی «عین الاسد» و «حریر» در عراق برای انجام حملات یا اعزام جنگنده برای حمایت از اسرائیلی‌ها در نوار غزه، بحث می‌کنند. یکی از آن‌ها می‌گوید: «اگر این اتفاق بیفتد، ما اجرای توافق‌نامه چارچوب استراتژیک بین عراق و آمریکا را متوقف می‌کنیم».



حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
TT

حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)

از زمان صدور فرمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، خادم حرمین شریفین، در ژوئن ۲۰۱۷ (۲۶ رمضان ۱۴۳۸ هجری قمری) مبنی بر انتخاب شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد «برای حفظ موجودیت دولت و آینده آن، و تضمین تداوم آن بر پایه‌های خدمت به دین، سپس کشور و مردم، و تحقق خیر برای ملت وفادارش»، پادشاهی عربی سعودی وارد مرحله‌ای جدید با آرزوهای گسترده شد.

هشت سال پس از آن، تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور شتاب گرفت و نقش منطقه‌ای و بین‌المللی آن گسترده‌تر و تاثیرگذارتر شد. سعودی به بازیگری پیشرو در عرصه سیاسی تبدیل شد که نه تنها مورد اعتماد بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای، بلکه حتی متحدان در زمان اختلافات شدیدشان است.

تقویت ثبات بین‌المللی

ولیعهد سعودی از همان ابتدا رهبری تقویت گشایش سعودی به جهان را در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه سیاسی برعهده گرفت. این گشایش سیاسی در سال‌های اخیر به مناطقی بی‌سابقه در تاریخ سعودی و خاورمیانه، مانند کشورهای کارائیب و آسه‌آن، گسترش یافت تا همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصاد، سرمایه‌گذاری، تجارت و گردشگری تقویت شود.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در دیدار قبلی وی به سعودی (رویترز)

سیاست خارجی سعودی نقش خود را به عنوان حامی صلح، توسعه و ثبات گسترش داد. در حالی که دومین سالگرد «توافق پکن» بین سعودی و ایران نزدیک می‌شود، ریاض به ابتکار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر، میزبان مذاکرات آمریکا-اوکراین برای حل بحران بود. این نقش‌آفرینی به لطف روابط متوازن سعودی با تمام طرف‌ها ممکن شد. نشست‌های اخیر در الدرعیه و جده بین آمریکا و روسیه و همچنین آمریکا و اوکراین نشان داد که سیاست خارجی سعودی مورد اعتماد متحدان و رقبا است. این نقش شامل میانجیگری در بحران روسیه-اوکراین، ارائه کمک‌های بشردوستانه، و میانجیگری برای آزادی اسرا بوده است.

ولیعهد سعودی در یک اقدام بشردوستانه، موفق به آزادی ۱۰ اسیر با ملیت‌های مختلف از نیروهای اوکراینی شد که پس از انتقال به سعودی، به کشورهایشان بازگردانده شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز از تلاش‌های شاهزاده محمد بن سلمان در میانجیگری برای تبادل اسرا بین آمریکا و روسیه در سال گذشته تقدیر کرد.

پرونده فلسطین و عادی‌سازی

مسئله فلسطین پس از دهه‌ها شاهد تحرکی بی‌سابقه بوده است. سعودی در ماهها و سال‌های اخیر بسیاری از کشورها را به رسمیت شناختن دولت فلسطین ترغیب کرده است، به طوری که تعداد این کشورها به ۱۴۹ مورد (بر اساس آمار وزارت خارجه فلسطین) رسیده است. شاهزاده محمد بن سلمان شرط سعودی برای عادی‌سازی با اسرائیل را «تحقق دولت فلسطینی» اعلام کرده است.

سعودی میزبان دو اجلاس پیاپی از کشورهای عربی و اسلامی در ریاض برای هماهنگی مواضع و فشار بر جامعه بین‌المللی بوده است. همچنین ریاض نخستین نشست ائتلاف بین‌المللی برای اجرای راه‌حل دو دولتی را برگزار کرد.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از بیعت‌کنندگان در قصر الصفا در مکه (واس)

بسیاری از ناظران معتقدند سیاست‌های ریاض تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان در سال‌های اخیر با تمرکز بر پرونده‌های پیچیده و گردآوری تمام طرف‌ها به میز مذاکره، از شدت بحران‌های جهانی کاسته است. این رویکرد، صلح را از مسیر گفت‌وگو ممکن ساخته است.

مقصد راه‌حل‌های صلح آمیز

مذاکرات آمریکا-اوکراین در جده در ماه جاری به پیشنهاد آتش‌بس فوری ۳۰ روزه و گام‌هایی به سوی صلح پایدار در اوکراین انجامید. این نتیجه پس از سه هفته مذاکرات آمریکا-روسیه، اولین گفت‌وگوها از آغاز جنگ اوکراین، حاصل شد. دو طرف بر تشکیل گروه‌های سطح بالا برای پایان دادن به جنگ و بازگشایی کانال‌های دیپلماتیک توافق کردند.

در زمینه یمن، سعودی با ارائه «ابتکار پایان بحران یمن» و حمایت از آتش‌بس، نقش میانجیگری خود را تقویت کرد که به نقشه راه سازمان ملل برای یمن منجر شد.

حل اختلاف تاریخی اتیوپی و اریتره از طریق «توافقنامه جده برای صلح» در سپتامبر ۲۰۱۸ تحت حمایت پادشاه سلمان، جایگاه سعودی را به عنوان پایگاهی برای صلح تقویت کرد. عمر گله، رئیس‌جمهور جیبوتی، این نقش را ستود.

در سودان، سعودی با انجام عملیات تاریخی تخلیه افراد گرفتار پس از جنگ داخلی ۲۰۲۳ و میزبانی «مذاکرات جده» بین طرف‌های درگیر، نقش بشردوستانه و صلح آفرین خود را نشان داد.

واشنگتن و پکن در ریاض

در دهه گذشته، سعودی تنها کشور خاورمیانی بوده که توانسته در میانه تنش‌های جهانی—از جنگ اوکراین تا مناقشات تجاری و جنگ غزه—زعمای آمریکا، چین و روسیه را در فاصله کوتاهی میزبانی کند. این جایگاه، سعودی را به بازیگری کلیدی در تاثیرگذاری بر سیاست‌های بین‌المللی تبدیل کرده است، امری که با حجم و سطح سفرها و نشست‌های بین‌المللی در ریاض، به‌ویژه پس از جنگ غزه، مشهود است.

ولیعهد سعودی در حال استقبال از رئیس‌جمهور چین در یکی از دیدارهای اخیر به سعودی (واس)

نقش سعودی در جهان عرب و اسلام

سعودی تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان، در هشت سال گذشته میزبان ۷ اجلاس مهم عربی و اسلامی از جمله «اجلاس اضطراری مکه» (۲۰۱۹)، «اجلاس عربی-چینی» (۲۰۲۲)، و «اجلاس مشترک عربی-اسلامی» (۲۰۲۳) بوده است. همچنین ۱۲ دوره از ۴۵ دوره اجلاس شورای همکاری خلیج در سعودی برگزار شده است.

سعودی میزبان رویدادهای بین‌المللی بزرگی مانند «اجلاس گروه ۲۰» در ۲۰۲۰ (به صورت مجازی)، «اجلاس سعودی-آفریقا» (۲۰۲۳)، و «اجلاس سعودی-کارائیب» (۲۰۲۳) بوده است.