«اجلاس دوحه»: تداوم تقویت ثبات منطقه‌ای.. امنیت کشورهای خلیج تجزیه‌ناپذیر است

محکومیت تجاوز اسرائیل به غزه و درخواست حمایت بین‌المللی از مردم فلسطین

أمير دولة قطر الشيخ تميم بن حمد آل ثاني لدى إلقاء كلمته في افتتاح القمة الخليجية في الدوحة (الديوان الأميري)
أمير دولة قطر الشيخ تميم بن حمد آل ثاني لدى إلقاء كلمته في افتتاح القمة الخليجية في الدوحة (الديوان الأميري)
TT

«اجلاس دوحه»: تداوم تقویت ثبات منطقه‌ای.. امنیت کشورهای خلیج تجزیه‌ناپذیر است

أمير دولة قطر الشيخ تميم بن حمد آل ثاني لدى إلقاء كلمته في افتتاح القمة الخليجية في الدوحة (الديوان الأميري)
أمير دولة قطر الشيخ تميم بن حمد آل ثاني لدى إلقاء كلمته في افتتاح القمة الخليجية في الدوحة (الديوان الأميري)

در پایان چهل و چهارمین نشست سران شورای همکاری خلیج به میزبانی دوحه، کشورهای خلیج بر تمایل خود برای حفظ ثبات و امنیت در منطقه و بر نقش شورای همکاری «به عنوان یک ستون اساسی برای حفظ صلح و امنیت منطقه ای و جهانی» تأکید کردند.
در بیانیه پایانی اجلاس سران خلیج بر احترام به اصول حاکمیت و عدم مداخله در امور داخلی بر اساس کنوانسیون‌ها، آداب و رسوم و قوانین بین‌المللی تأکید و هرگونه تهدید علیه هر کشور عضو محکوم شد.
این بیانیه تأکید کرد که امنیت کشورهای شورای همکاری خلیج بر اساس اصل دفاع مشترک، مفهوم امنیت جمعی، نظام اساسی شورای همکاری خلیج و توافقنامه دفاعی مشترک، یک کل تفکیک‌ناپذیر است.
حاضران در اجلاس همچنین بر مواضع شورای همکاری مبنی بر رد مداخله خارجی در امور کشورهای عربی تأکید کرد.
در بیانیه پایانی اجلاس سران، رهبران شورای همکاری خلیج تأکید کردند که کشورهای عضو در برابر هر گونه تهدیدی که هر یک از کشورهای شورا با آن مواجه هستند متحد می‌ایستند.

مسئله فلسطین

سران کشورهای شرکت‌کننده اقدامات نظامی جاری اسرائیل در غزه را محکوم کردند و گفتند: چنین اقداماتی نقض آشکار قوانین بین‌المللی و حقوق بشردوستانه بین‌المللی است.
حاضران در این نشست همچنین ضمن ابراز نگرانی شدید نسبت به تجاوز آشکار اسرائیل به ملت فلسطین، تشدید اعمال خشونت‌آمیز و بمباران بی‌رویه نوار غزه، کوچاندن اجباری غیرنظامیان و نابودی فلسطینی‌ها و همچنین تأسیسات و زیرساخت‌های غیرنظامی، از جمله ساختمان‌های مسکونی، مدارس، امکانات بهداشتی و عبادتگاه‌ها را محکوم کرده و این اقدامات را نقض آشکار قوانین بین‌المللی و حقوق انسانی بین‌المللی ارزیابی کردند.
رهبران کشورهای شورای همکاری خلیج در این بیانیه نسبت به خطر گسترش درگیری‌ها در سرزمین‌های اشغالی و نوار غزه به دیگر مناطق خاورمیانه هشدار داده و تأکید کردند که اگر تجاوزات اسرائیل متوقف نشود عواقب ناگواری برای مردم منطقه و صلح و امنیت بین‌المللی به دنبال خواهد داشت.
در ادامه بیانیه این بیانیه آمده‌است که سران این کشورها همچنین نارضایتی خود را از تجاوز آشکار اسرائیل به مردم فلسطین اعلام کردند.
بیانیه شورای همکاری خلیج همچنین با کمک به بازسازی آنچه ماشین جنگی اسرائیل در حملات خود به نوار غزه طی سال‌های گذشته نابود کرده، موافقت کرد.
این کشورها از جامعه بین‌المللی خواستند تا برای برقراری آتش‌بس و حفاظت از غیرنظامیان مداخله کند و اقدامات لازم را در چارچوب قوانین بین‌المللی برای پاسخ به اقدامات اسرائیل و سیاست مجازات جمعی آن علیه ساکنان بی دفاع غزه در دستور کار قرار دهد.
سران کشورهای شورای همکاری خلیج همچنین از تلاش‌های میانجی‌گری مشترک دولت قطر، مصر و آمریکا آمریکا که منجر به دستیابی به توافقی برای آتش‌بس موقت بشردوستانه شد، تشکر و قدردانی کردند.
حاضران در نشست دوحه همچنین بر ضرورت از سرگیری فوری مذاکرات برای دستیابی به آتش‌بس بشردوستانه به منظور دستیابی به آتش‌بس کامل و پایدار و اطمینان از رسیدن کلیه کمک‌های بشردوستانه و امدادی و ورود سوخت، غذا و دارو برای ساکنان غزه تأکید کردند.

میدان گازی الدره

شورا به موضوع میدان الدره بین کویت و عراق اشاره کرد و گفت که کل میدان الدره در مناطق دریایی کشور کویت قرار دارد و مالکیت منابع طبیعی در منطقه غرق شده در مجاورت منطقه تقسیم شده سعودی و کویت، از جمله کل میدان الدره، تنها پادشاهی عربی سعودی و دولت کویت است و آنها به تنهایی از حقوق کامل بهره‌برداری از منابع طبیعی در آن منطقه برخوردارند.

نشست سران کشورهای شورای همکاری خلیج با حضور رئیس‌جمهور ترکیه (دیوان امیری)

اشغال جزایر امارات توسط ایران

شورای خلیجی مواضع قاطع و تصمیمات قبلی خود در خصوص محکومیت ادامه اشغال جزایر سه‌گانه (تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی) متعلق به امارات متحده عربی توسط ایران را تأیید و تأکید کرد:
حمایت از حق حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی و بر آب‌های سرزمینی، قلمرو هوایی، فلات قاره و منطقه انحصاری اقتصادی جزایر سه‌گانه بخشی جدایی ناپذیر از قلمرو امارات متحده عربی است.
آنها تأکید کردند: با توجه به اینکه هرگونه تصمیم، رویه یا اقدام ایران در جزایر سه‌گانه باطل و ملغی بوده و هیچ‌یک از حقایق تاریخی و حقوقی که به اتفاق آرا بر حق حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه‌گانه آن توافق دارند را تغییر نمی‌دهد.
شورای همکاری از ایران خواست به تلاش‌های امارات متحده عربی برای حل این موضوع از طریق مذاکره مستقیم یا توسل به دیوان بین‌المللی دادگستری پاسخ دهد.

ایران

شورای همکاری با تأیید مواضع و تصمیمات قاطع خود در رابطه با جمهوری اسلامی ایران، بر لزوم پایبندی این شورا به مبانی و اصول اساسی بر اساس منشور ملل متحد و کنوانسیون‌های حقوق بین‌الملل شامل اصول حسن همجواری، احترام به حاکمیت کشورها، عدم مداخله در امور داخلی، حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، عدم استفاده یا تهدید زور و نفی فرقه گرایی تأکید کرد.
کشورهای خلیجی از توافق حاصل شده بین پادشاهی عربی سعودی و جمهوری اسلامی ایران در پکن، از سرگیری روابط دیپلماتیک بین دو کشور، بازگشایی نمایندگی‌های آنها و فعال شدن موافقتنامه همکاری امنیتی و موافقتنامه همکاری اقتصادی بین دو کشور استقبال کرد
شورا همکاری ابراز امیدواری کرد که این توافق گامی مثبت برای حل اختلافات و پایان دادن به همه مناقشات منطقه ای از طریق گفت و گو و ابزارهای دیپلماتیک باشد.

تحولات پرونده هسته ای ایران

سران کشورهای شرکت‌کننده با ابراز نگرانی از تحولات پرونده هسته ای ایران، بر آمادگی خود برای همکاری و تعامل مؤثر با این پرونده تأکید کردند.
آنها بر لزوم مشارکت کشورهای شورای همکاری خلیج در تمامی مذاکرات، گفت و گوها و نشست‌های منطقه ای و بین‌المللی در این زمینه تأکید کردند و گفتند: علاوه بر برنامه هسته‌ای ایران، این مذاکرات باید شامل تمام مسائل امنیتی و نگرانی‌های کشورهای خلیجی از جمله موشک‌های بالستیک و کروز و هواپیماهای بدون سرنشین و ایمنی ناوبری بین‌المللی و تأسیسات نفتی باشد.
در ادامه بیانیه این بیانیه آمده‌است: سران کشورهای حاضر بر اهمیت تعهد ایران به عدم عبور از میزان غنی‌سازی اورانیوم مورد نیاز برای استفاده‌های صلح‌آمیز و لزوم انجام تعهدات خود و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کردند.
آنها همچنین بر حفظ امنیت دریایی و آبراه‌ها در منطقه و مقابله با فعالیت‌هایی که امنیت و ثبات منطقه و جهان را تهدید می‌کند، از جمله هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری و تهدید خطوط کشتیرانی دریایی، تجارت بین‌المللی و تأسیسات نفتی در کشورهای شورای همکاری خلیج تأکید کردند.

مشارکت ترکیه

شورا از مشارکت رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه در اجلاس سران خلیج و بحث در مورد موضوعات مورد علاقه مشترک در این نشست، به ویژه مسئله فلسطین و تجاوزات اسرائیل به غزه استقبال کرد.
شورای همکاری در پایان اعلام کرد که دولت کویت ریاست و میزبان چهل و پنجمین نشست سران خواهد بود.


مقالات مرتبط


بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
TT

بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)

بیانیه مشترکی که از اولین نشست سران اروپا و خلیج منتشر شد، بر تعهد دو طرف برای ساختن یک همکاری استراتژیک بر اساس "احترام متقابل و اعتماد" تأکید کرد. هر دو طرف قول دادند که برای ارتقای امنیت و رفاه جهانی، جلوگیری از تشدید درگیری‌ها و حل اختلافات از طریق گفت‌وگو و هماهنگی مشترک، با یکدیگر همکاری کنند. همچنین توافق شد که پادشاهی عربی سعودی میزبان نشست بعدی در سال 2026 باشد و یک نشست وزارتی نیز سال آینده در کویت برگزار شود.

بیانیه درباره شراکت سیاسی با توجه به "تشدید خطرناک و جنگ جاری در خاورمیانه"، بر تلاش برای تقویت امنیت و کاهش تنش در این مناطق تأکید کرد. درباره جنگ غزه، این بیانیه خواستار توقف فوری آتش‌بس، آزادی گروگان‌ها و دسترسی فوری و بدون مانع به کمک‌های انسانی برای غیرنظامیان در غزه شد. همچنین بر حق فلسطینی‌ها برای تشکیل کشور خود تأکید شد و از راه‌حل دو دولتی حمایت گردید. بیانیه از همه طرف‌ها خواست تا به قوانین بین‌المللی پایبند باشند و از غیرنظامیان در درگیری‌ها حفاظت کنند.

دو طرف بر ادامه همکاری خود برای پیشبرد راه‌حل سیاسی تأکید کردند و از لبنانی‌ها خواستند که روند انتخاب رئیس‌جمهور را تسریع کرده و اصلاحات اقتصادی را اجرایی کنند. در این بیانیه نگرانی خود را از افزایش تنش‌ها در منطقه ابراز و خواستار توقف چرخه خشونت شدند.

در مورد لبنان، بیانیه از "تشدید خطرناک" ابراز نگرانی کرد و حمایت خود را از مردم لبنان اعلام نمود. همچنین خواستار توقف فوری آتش‌بس و بازگشت به تعهدات قطعنامه 1701 سازمان ملل شد که از "حزب‌الله" می‌خواهد به شمال رود لیتانی عقب‌نشینی کند. در عین حال، بیانیه حملات اسرائیل به نیروهای بین‌المللی یونیفیل در جنوب لبنان را محکوم کرد.

بیانیه از ایران خواست که از تشدید تنش‌ها در منطقه خودداری کند و تأکید کرد که باید اطمینان حاصل شود که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است. همچنین توقف غنی‌سازی اورانیوم و متوقف کردن ارسال پهپادها و فناوری‌های تهدیدآمیز برای منطقه و فراتر از آن درخواست شد. دو طرف تأکید کردند که راه‌حل دیپلماتیک بهترین رویکرد برای برخورد با ایران است. این بیانیه همچنین به امنیت دریای سرخ و تهدیدات حوثی‌ها علیه ناوبری بین‌المللی پرداخت و از حوثی‌ها خواست از تهدیدات خودداری کنند. در همین حال، از راه‌حل سیاسی برای یمن و فرآیند سازمان ملل برای حل بحران در این کشور حمایت شد.

بیانیه همچنین به جنگ اوکراین اشاره کرد و دو طرف متعهد شدند که به اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و قوانین بین‌المللی پایبند بمانند. در بیانیه به قطعنامه سازمان ملل اشاره شد که از روسیه خواسته شده تا "فوراً و بدون قید و شرط" نیروهای خود را از اوکراین خارج کند.

فراتر از مسائل سیاسی، دو طرف تعهد کردند که در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته، از جمله قاچاق مهاجران و تجارت انسان، همکاری کنند. همچنین تعهد کردند که در مبارزه با پولشویی مرتبط با تروریسم با هم همکاری نمایند.

در حوزه اقتصادی، دو طرف توافق کردند که شراکت تجاری استراتژیک خود را گسترش دهند و مذاکراتی را برای رسیدن به توافق تجارت آزاد آغاز کنند. هر دو طرف پذیرفتند که آینده اقتصادی‌شان وابسته به تمیزتر و متنوع‌تر شدن است، با اشاره به انرژی‌های تجدیدپذیر. آنها همچنین توافق کردند که فرصت‌هایی در زمینه‌های فناوری، دیجیتال و بهداشت از طریق پروژه‌های مشترک تحقیق و توسعه، از جمله در زمینه مقابله با بیماری‌های همه‌گیر، بررسی شود.

دو طرف همچنین متعهد به افزایش همکاری در حوزه انرژی شدند و به دنبال راه‌های جدیدی برای تأمین امنیت انرژی، از جمله استفاده از منابع تجدیدپذیر و پاک هستند. آنها بر افزایش همکاری در زمینه‌های هیدروژن و برق تجدیدپذیر تأکید کردند.

در زمینه همکاری‌های بشردوستانه، دو طرف در بیانیه مشترک خود از تعهدات شورای اروپا و خلیج برای کمک‌های انسانی استقبال کردند و بر ضرورت ترویج فراخوان‌های مشترک در سطوح بین‌المللی و محلی برای تضمین دسترسی به کمک‌های انسانی و احترام به قوانین بشردوستانه بین‌المللی تأکید کردند.

در مورد لغو ویزای شینگن برای شهروندان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌، دو طرف متعهد شدند که به تلاش‌های خود برای تسهیل سفر آزاد بین شهروندان دو منطقه ادامه دهند.