ساعاتی قبل از طرح شکایت عراق علیه ایران در شورای امنیت، فؤاد حسین، وزیر امور خارجه این کشور، در مصاحبه با الشرق الاوسط، حمله ایران به اربیل را محکوم کرد و تشدید تنش‌ها را «تلاش ایران برای صدور مشکلات داخلی» توصیف کرد.
حسین که در حاشیه مجمع جهانی اقتصاد در داووس صحبت می‌کرد، گفت که کشورش اقدامات سیاسی و دیپلماتیک برای پاسخ به بمباران ایران که شامگاه دوشنبه در اربیل منجر به کشته شدن ۴ غیرنظامی شد، اتخاذ کرده‌است.
وی ادعای تهران مبنی بر وجود موساد اسرائیل در خاک عراق را رد کرد.
این دیپلمات ارشد عراقی حمله به اقلیم کردستان عراق را به تشدید تنش بین تهران و تل آویو در پس‌زمینه جنگ غزه مرتبط دانست و بر وجود «قواعد درگیری بین ایرانی‌ها و اسرائیلی‌ها» تأکید کرد.
حسین دربارهٔ تمایل بغداد برای خروج نیروهای آمریکایی حاضر در پایگاه‌های نظامی عراق، گفت که دولت او به دنبال رسیدن به یک «فرایند مذاکره» با واشنگتن است.
وی تاکید کرد که آمریکایی‌ها آماده نشستن پشت میز مذاکره هستند اما در شرایط عادی قابل تحقق است.
هفته‌های گذشته شاهد تشدید تنش علیه منافع آمریکا در عراق بود که واشنگتن با هدف قرار دادن مقر گروه‌های عراقی نزدیک به ایران به این اقدامات پاسخ داد.
حسین در خصوص روابط عراق و پادشاهی عربی سعودی با بیان اینکه این روابط در شرایط عالی قرار دارد، ابراز امیدواری کرد که کشورش همکاری‌های اقتصادی را تقویت کند و سرمایه‌گذاری سعودی در عراق را پیش ببرد.
متن این مصاحبه به شرح زیر است:
* اجازه بدهید ابتدا به حمله به اقلیم کردستان عراق توسط سپاه پاسداران در شامگاه دوشنبه و محکومیت رسمی عراق و احضار کاردار سفارت ایران شروع کنم. عراق چه اقدامات دیگری را برای پاسخ به این تشدید در نظر گرفته‌است؟
- اقدامات عراق دیپلماتیک است؛ هم سیاسی و هم حقوقی. درباره رویه‌های دیپلماتیک، نفر دوم در سفارت را احضار کردیم (به دلیل اینکه سفیر ایران در تهران است) و یادداشت اعتراضی در مورد تجاوز ایران به خاک عراق در اربیل و کشتار شهروندان عراقی به او تحویل دادیم.
ما درخواست بازگشت سفیر عراق در تهران به بغداد را داشتیم و به دستور نخستوزیر، کمیته تحقیق از دولت فدرال و منطقه تشکیل شد.
رئیس کمیته تحقیق و تفحص که مشاور امنیت ملی عراق است گزارش خود را (چهارشنبه) به نخستوزیر ارائه خواهد کرد و طبق شنیده‌های من از مشاور امنیت ملی، کشته‌شدن صاحب خانه بمباران شده که تاجر معروف کرد عراقی به همراه دخترش تائید شده‌است و دختر دیگرش و همسرش مجروح شدند. میهمان او که یک عراقی اهل موصل بود نیز کشته شد. یک کارگر فیلیپینی که در خانه بود نیز کشته شد و ۳ کارگر دیگر فیلیپینی نیز زخمی شدند و اکنون در بیمارستان تحت مداوا هستند. خانه به‌طور کامل ویران شد.
علاوه بر اقداماتی که ذکر کردم، شکایت نامه ای به شورای امنیت سازمان ملل متحد ارائه کرده‌ایم.
ایران می‌گوید که مقر موساد اسرائیل در اربیل را هدف قرار داده‌است. آیا واقعاً دستگاه اطلاعات اسرائیل در خاک عراق وجود دارد؟
عجیب است ایرانی‌ها دیگران را مقصر می‌دانند. مشکلاتی مانند ترور و حملات تروریستی در داخل کشورشان در نتیجه شکست مقامات ذیربط در آنجا رخ می‌دهد، اما آنها سعی می‌کنند آنها را به خارج از مرزها صادر کنند.
حدود یک سال پیش ایران منزل مسکونی یک تاجر کرد عراقی دیگر را با ۱۲ موشک بمباران کرد. هیاتی از دولت در آن زمان با کمیته تحقیق و تفحص به تهران رفتند تا ثابت کنند خانه مورد نظر یک خانه معمولی است که خانواده یک تاجر در آن زندگی می‌کردند.
ایرانی‌ها مدعی بودند که این خانه مقر موساد است، اما البته به خوبی می‌دانستند که ادعای آنها دروغ است. آنها این کمپین رسانه ای جعلی را در داخل تبلیغ می‌کردند (برای مقابله با) کمپینی در داخل ایران در پس زمینه عملیات تروریستی در نزدیکی کرمانشاه بوده است.
در واقع آنها نمی‌توانند با اسرائیل مقابله کنند، بنابراین به اربیل حمله می‌کنند. هیچ حقیقتی در مورد (ادعاهای ایران مبنی بر وجود یک مقر موساد) وجود ندارد. این مشکل داخلی ایران است که به خارج صادر می‌کنند. آنها نمی‌توانند با اسرائیل مقابله کنند، با اینکه در سوریه و در مرز با اسرائیل هستند.
اگر بخواهند به اسرائیل حمله کنند، می‌توانند این کار را انجام دهند، آنها در سوریه و جنوب لبنان هستند و می‌گویند موشک‌هایی دارند که می‌توانند از سرزمینشان به اسرائیل برسند.
چرا به اربیل حمله می‌کنند؟ اربیل بخشی از عراق است و عراق همسایه و دوست ایران است و از روابط تاریخی، جغرافیایی، مذهبی، فرهنگی و اقتصادی گسترده‌ای برخوردار است.
ما از ایران دفاع می‌کردیم، ما بودیم که روابط بد ایران و کشورهای عربی و گاهی ایران با کشورهای اروپایی و آمریکا را بهبود بخشیدیم.
ایران به یک دولت متحد حمله می‌کند. این یک اشتباه راهبردی است و من معتقدم هرکس این عملیات را در تهران انجام داد بعد از مدتی متوجه می‌شود که با عراق خطای استراتژیک کرده‌است.
* آیا جنگ اسرائیل با غزه، عراق را به صحنه‌ای برای تبادل پیام‌های ایرانی-آمریکایی تبدیل کرد؟ آیا این دلیلی بود که دولت عراق تمایل خود را برای خروج نیروهای آمریکایی اعلام کرد؟
- وقتی روابط ایران و سایر کشورها متشنج می‌شود، در واقع تنش بین ایران و واشنگتن است و این روابط متشنج در عرصه عراق منعکس می‌شود، بنابراین درگیری وجود دارد اما در صحنه عراق.
امروز روابط بین اسرائیل و ایران متشنج یا خطرناک است، اما ایرانی‌ها نبرد را به اسرائیل نمی‌برند، بلکه محاسباتی دارند. به خاطر مصرف داخلی نبرد را به کردستان یا میدان عراق منتقل می‌کنند و این اشتباه بزرگی است.
من از این موضوع متوجه می‌شوم که قواعد درگیری بین اسرائیلی‌ها و ایرانی‌ها وجود دارد. من معتقدم حمله به اربیل ممکن است در ذهنیت برخی از مردم ایران، واکنشی به آنچه در کرمان رخ داد، یعنی عملیات تروریستی داعش خراسان.
اگر این سازمان که درگیری‌های فکری، عقیدتی و امنیتی با ایران دارد، مسئول حمله تروریستی است که در کرمان شهدای زیادی بر جای گذاشت، پس چرا ایران این مشکل را به کردستان عراق صادر می‌کند؟ اما اگر این عملیات همان‌طور که ایران ادعا می‌کند علیه اسرائیلی‌ها باشد، بنابراین اسرائیلی‌ها در کشورشان حضور دارند.
ایرانی‌ها ادعا می‌کنند که با اسرائیلی‌ها می‌جنگند؛ بنابراین احساس می‌کنم قواعد درگیری بین دو طرف وجود دارد، اما به دلایل مصرف داخلی، ایرانی‌ها حلقه ضعیف را بمباران نظامی کردند و این منطقه ضعیف است زیرا عراق دوست ایران است. دوست را می‌زنند و در برابر دشمن خود نمی‌ایستند.
* آیا برای خروج نیروهای آمریکایی از عراق جدول زمانی تعیین کرده‌اید؟
- دولت عراق تأکید می‌کند که این موضوع از طریق مذاکره و نه از طریق سلاح حل خواهد شد. این یک نکته کلیدی است. ما به مذاکراتی نیاز داریم که با توافق دو طرف ما را به این هدف برساند. امروز همچنان در حال مذاکره با طرف آمریکایی برای شروع این مذاکرات هستیم.
در شرایط خشونت و ضدخشونت (که اخیراً عراق شاهد آن بوده‌است) آمریکایی‌ها می‌گویند که به میز مذاکره به زور آتش نخواهند رفت و حاضرند دربارهٔ حضور آمریکا در خاک عراق مذاکره کنند، اما در شرایط عادی امکان تحقق وجود دارد.
در اینجا باید به تاریخ بازگردیم؛ آمریکایی‌ها به دعوت دولت عراق به عراق آمدند و از این رو ما به راحتی می‌توانیم طرف آمریکایی را به خروج اما بر اساس توافق مشترک دعوت کنیم.
ما نیاز به یک فرایند مذاکره داریم و با طرف آمریکایی در حال گفت و گو هستیم تا به توافقی برای شروع روند مذاکره برسیم و سپس آن را اعلام کنیم. امیدواریم به سرعت به این توافق برسیم.
* به نظر می‌رسد برخی از اطراف کرد و سنی در حال حاضر از خروج آمریکا حمایت نمی‌کنند. آیا بین گروه‌های عراقی در این گام اتفاق نظر وجود دارد؟
- برخی مسائل، مسائل ملی هستند و این یک واقعیت است. دولت عراق یک دولت ائتلافی است. ما رهبری سیاسی داریم. با نمایندگی «ائتلاف اداره دولتی» که این دولت را تشکیل داد و نمایندگان همه گروه‌ها از طریق احزاب خود را در بر می‌گیرد؛ بنابراین زمانی که مذاکرات را آغاز می‌کنیم باید محتوای آنها را به جلسه رهبری سیاسی ارائه کنیم و زمانی که بر سر نتایج توافق صورت گرفت، تصمیم‌گیری در چارچوب‌های قانونی یک تصمیم ملی خواهد بود؛ یعنی از طریق تأیید دولت عراق.
ما نیاز به موافقت داریم، اما چارچوب سیاسی برای بحث در مورد این موضوعات داریم.
