۲۲ فوریه؛ مروری بر تاریخ سیصد ساله در روز تاسیس حکومت سعودی

نگاهی به شرایط تشکیل نخستین دوره حکومت 

گوشه ای از برنامه های اداره آموزش جازان به مناسبت روز تاسیس (واس)
گوشه ای از برنامه های اداره آموزش جازان به مناسبت روز تاسیس (واس)
TT

۲۲ فوریه؛ مروری بر تاریخ سیصد ساله در روز تاسیس حکومت سعودی

گوشه ای از برنامه های اداره آموزش جازان به مناسبت روز تاسیس (واس)
گوشه ای از برنامه های اداره آموزش جازان به مناسبت روز تاسیس (واس)

۲۲ فوریه سالروز تاسیس حکومت سعودی توسط امام محمد بن سعود در سال ۱۷۲۷ است و یاد و خاطره تاریخ سیصد ساله و پربار در حوزه های سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و اندیشه پیوند دهنده نسل ها در این کشور شد.

 

«الشرق الاوسط» روز تاسیس حکومت سعودی را با مجموعه ای از پژوهش ها و مقاله ها و گفتگوها درباره شرایط و تحولات سیاسی و فرهنگی آن دوران سعودی که منجر به پیدایش یک حکومت مرکزی در شبه جزیره عرب توسط بنیانگذار آن امام محمد بن سعود پوشش می دهد و در این راستا پرسش هایی در حوزه هویت و میراث ملی و جامعه و دستاورد تمدنی نخستین دوران حکومت مطرح می کند.
مسائلی از قبیل شرایط اجتماعی و روزمرگی های مردم کوچه و بازار در نخستین دوران حکومت سعودی زیر ذره بین قرار می گیرد چرا که این مسائل از پژوهش های کلیدی علم جامعه شناسی معاصر هستند و در متن خود پاسخ پرسش هایی در مورد هویت و فرهنگ و میراث و ارزش های جامعه سعودی در آن زمان دارد. آداب و رسوم نقش کلیدی در جامعه قبل و پس از یکپارچه شدن بخش های مختلف سعودی داشتند و مردم در آن جامعه همکاری محور از راه کشاورزی و چوپانی و تجارت و دانش و اصناف مختلف و صنایع ساده روزگار می گذراندند و همین سبک زندگی نقش بسیار مهمی در همگونی و همبستگی و اداره امور جامعه داشت. پس از آن ایجاد یک حکومت مرکزی قدرتمند به عنوان نیاز جامعه بروز کرد که وظیفه برقراری ثبات و امنیت و ایجاد روابط با محیط خارجی دور و نزدیک را برعهده بگیرد. امام محمد بن سعود بنیانگذار سعودی این روند را رهبری کرد و پیش برد.
چگونگی شکل گیری شخصیت «رهبر قهرمان» و بررسی ویژگی های او و تاثیر شرایط مکانی و زمانی در پیدایش چنین رهبری نیز در قالب پوشش ویژه «الشرق الاوسط» قرار می گیرد. «الشرق الاوسط» داستان ضرب المثل «فاتت یا ونیان» که معادل فارسی آن «نوش دارو پس از مرگ سهراب» است را روایت می کند چرا که این ضرب المثل داستان واقعی با قهرمانان واقعی دارد و در دوره محاصره الدرعیه و خروج امام محمد بن سعود از الدرعیه به عنوان اسیر اتفاق افتاد. امام محمد بن سعود در آن زمان تسلیم می شود و به اسارت می رود تا بدین وسیله شهر خود و همشهریانش را نجات بدهد و تا زمان کشته شدنش در استانبول می ماند.



وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
TT

وزیر حج سعودی به «الشرق الاوسط»: هیچ تسامحی با کوتاهی در حق حجاج صورت نمی گیرد

 
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)
دکتر توفیق الربیعه در یکی از پنل های نشست بزرگ حج در جده اوایل ماه ژوئن (واس)

دکتر توفیق الربیعه وزیر حج سعودی گفت سعودی خدمات با کیفیت و اقدامات بهینه برای حج در نظر می گیرد و هیچ تسامحی با کوتاهی در قبال حجاج صورت نمی گیرد. دولت سعودی سهمیه های برابر برای حجاج کشورهای دنیا در نظر گرفت و برخوردار هوشمندانه و پیشگیرانه برای اطمینان از کیفیت و تجربه خوب و بی نظیر طبق اهداف حجاج دارد.

وزیر حج سعودی در گفتگو با «الشرق الاوسط» اظهار داشت «وزارت حج خیلی زود آماده سازی برای حج امسال را آغاز کرد و سند ترتیبات اولیه را به دفاتر امور حجاج و نمایندگان کشورها ارسال کردیم و ۷۵ نشست مفصل مقدماتی داشتیم که در افزایش سطح آمادگی و هماهنگی با ارگان های مختلف سهیم بودند. این بیانگر این است که یکپارچگی و انسجام نهادها و دقت عملیاتی برای هماهنگ کردن وظایف و ابتکار عمل ها در سطح زیرساختارها و خدمات به ضیوف رحمان در حد بالا بوده است. هدف ما توانمند کردن حاجیان برای انجام مناسک راحت و بدون دردسر و فراهم سازی تجربه خوشایند و پایدار و در خور انتظارات است».

وزیر حج سعودی در حال معرفی کارت «نسک» که برای تسهیل و تنظیم ورود حجاج و کارکنان به مشاعر مقدسه تهیه شده است (واس)

شيوه های عملیاتی منصفانه

الربیعه افزود «وزارت حج کلیه قراردادها با سرویس های ارایه دهنده خدمات را از طریق پلتفرم الکترونیکی «نسک مسار» ثبت کرد و با وزارت امور خارجه برای صدور ویزا همکاری داشت به گونه ای که شیوه های عملیاتی به طور عادلانه و شفاف اجرا شوند. هدف ما این است که خدمات با کیفیت بالا و با نرخ مناسب و پایداری عملیاتی را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ به حجاج ارایه دهیم».
او در ادامه گفت «سعودی طبق اعلام وزارت حج تا حالا میزبان بیش از ۱.۵ میلیون حاجی از کشورهای دنیا بوده که البته ورود حجاج شتاب فزاینده گرفته و اقدامات مربوط به آنها نیز پیشرفت ملموس داشته است».

افزایش رصد دیجیتال

الربیعه یاد آور شد که وزارت حج و وزارت کشور برای اجرای کارزار «نه به حج بدون مجوز» همکاری می کند و هدف این برنامه حفظ امنیت و سلامتی حاجیانی است که قانونی در حال انجام حج هستند و ممانعت از ورود متخلفین یا کسانی است که فریب کارزارهای دروغین و جعلی را خورده اند. ابزارهای رصد دیجیتال پس از توسعه کارت «نسک» گسترش و افزایش پیدا کردند. این کارت حاوی اطلاعات شخصی و سلامت و مسکن حاجیان است که کارت شناسایی اصلی برای رفت و آمد حاجیان بین حرم و مشاعر مقدسه است و درصد تخلفات را کاهش می دهد. ضمنا وزارت حج از طریق پلتفرم «نسک مسار» با شرکت های ذیربط برای افزایش نظارت و پایش تنظیم مجوزها قرارداد بسته و با ارگان های مجوزدار خدمات حجاج همکاری می کند.
بررسی زودهنگام چالش ها
وزیر حج معتقد است «اطمینان از آماده بودن زیر ساختارها و به روز رسانی خدمات حج و هماهنگی بین ارگان های ذیربط برای جلوگیری از تداخل یا دیر شدن خدمات از جمله چالش های اصلی وزارت حج بودند. بیش از ۶۲ هزار بازدید از مسکن زائران انجام شد که حدود ۶ هزار و ۳۰۰ ایراد رصد شد و این ایرادها فورا رفع گردید. این بیانگر آمادگی زودهنگام برای اطمینان از کیفیت و عدم تعلل در رفع هر گونه مشکل و کوتاهی است».

دکتر توفیق الربیعه در جریان کیفیت چادرها و تکمیل تجهیزات در مشاعر مقدسه قرار می گیرد (واس)

سهمیه عادلانه برای کشورها

الربیعه تاکید کرد که وزارت حج عدالت در توزیع سهمیه حاجیان کشورهای مختلف را رعایت کرد و در این راستا به معیارهای واقعی مثل جمعیت و گنجایش مشاعر مقدسه و حرم مکی و نیز حفظ امنیت و سلامت حاجیان و کیفیت خدمات در همه مراحل حج توجه داشت. هیچ تغییر اساسی در سهمیه کشورها نسبت به سال گذشته نداشتیم و ساز وکار سابق را پیاده کردیم تا انسجام و تعادل بین توان عملیاتی و تقاضای فزاینده برای حج برقرار شود.
افزایش پایداری زیست محیطی
وزیر حج سعودی با بیان اینکه افزایش پایداری زیست محیطی در حج «یکی از سیاست های استراتژیک سعودی است» افزود «وزارت حج با انسجام و هماهنگی با ارگان های ذیربط از جمله (کمیسیون سلطنتی شهر مکه و مشاعر مقدسه) در اجرای این هدف سهیم است و تلاش های بی سابقه ای در این رابطه انجام می دهد. ما امسال ابتکار عمل های مهمی در حوزه محیط زیست اجرا کردیم مثل سایه بان بیش از ۱۷۰ هزار متر مربعی در مشاعر مقدسه برای بهتر کردن شرایط تردد و کاهش قرار گرفتن مستقیم در نور آفتاب و کاشت ۲۰ هزار درخت برای افزایش پوشش گیاهی و کاهش دما و ایجاد مسیرهای پیاده روی راحت برای حجاج که در کاهش انتشار گازهای گلخانه ای نیز سهیم است».
الربیعه در ادامه گفت «ما ابتکار عمل های گوناگونی برای مدیریت پسماند به شیوه های مدرن و جلوگیری از کاربرد پلاستیک و افزایش استفاده از انرژی پاک تا حد امکان داشتیم که مفهوم حج پایدار را تثبیت می کند و سطح کیفیت زندگی در مکه را طبق اهداف سند ۲۰۳۰ سعودی افزایش می دهد».

بهبود تجربه زیارت حج

وزیر حج سعودی اظهار داشت «استفاده از فناوری های پیشرفته در حج امسال دستخوش تحول جدی شد و استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت جمعیت انبوه و تحلیل داده ها برای پیش بینی رفتارها و دخالت زودهنگام را افزایش دادیم. سامانه «نسک» همراه دیجیتال همیشگی حاجیان است که بیش از صد سرویس فعال و حدود ۳۰ سرویس جدید دارد. وزارت حج از فناوری های در حال ظهور مثل واقعیت مجازی برای آگاهی بخشی و یک تجربه پربار قبل از انجام مراسم حج استفاده کرد».
افزایش رضایت
الربیعه گفت «طبق آمارها رضایت حاجیان و زائران افزایش چشمگیر داشته است و از ۷۴ درصد در سال ۲۰۲۲ به ۷۸ درصد در ۲۰۲۳ و به ۸۱ درصد در ۲۰۲۴ و ۹۷ درصد در سال ۲۰۲۵ رسید که دلیل آن افزایش کیفیت خدمات و واکنش سریع و مراکز متنوع مثل (سرویس های مراقبتی نسک) و مرکز مشترک ۱۹۶۶ است. این مرکز به ۱۱ زبان کار می کند. این برنامه ها بیانگر پایبندی وزارت حج برای برخورداری حجاج از تجربه حج خوشایند است».

انتقال تجربیات سعودی

او درباره اینکه آیا کشورهای دیگر خواستار استفاده از تجربیات سعودی در برگزاری مناسک حج و عمره شدند گفت «بله. وزارت حج ماه ژانویه نشست و نمایشگاه حج زیر نظر خادم حرمین شریفین برگزار کرد. هیئت های صد کشور در این نشست حضور داشتند و بیش از ۶۷۰ موافقتنامه برای انتقال تجربه و بهبود کیفیت خدمات و راحتی سفر حجاج امضا شد که بیانگر نقش کلیدی سعودی در این حوزه و آمادگی این کشور برای عرضه تجربیات خود در حوزه سازماندهی و برگزاری با کشورهای جهان اسلام است».