بریتانیا: «راه حل دو دولتی» یک اصل مشترک با سعودی است.. مسیری غیرقابل برگشت 

وزیر مشاور بریتانیا به «الشرق الاوسط» گفت که روابط کشورش با ریاض مهم هستند

 اللورد طارق أحمد وزير الدولة البريطاني لشؤون الشرق الأوسط
اللورد طارق أحمد وزير الدولة البريطاني لشؤون الشرق الأوسط
TT

بریتانیا: «راه حل دو دولتی» یک اصل مشترک با سعودی است.. مسیری غیرقابل برگشت 

 اللورد طارق أحمد وزير الدولة البريطاني لشؤون الشرق الأوسط
اللورد طارق أحمد وزير الدولة البريطاني لشؤون الشرق الأوسط

لرد طارق احمد، وزیر مشاور بریتانیا در امور خاورمیانه، راه حل دو دولتی را یک «اصل مشترک» بین کشورش و پادشاهی عربی سعودی توصیف می‌کند و می‌گوید این یک مسیر «غیرقابل بازگشت» است.
لرد احمد به «الشرق الاوسط» گفت: «در جریان بحران کنونی که اسرائیل، فلسطین و همه مردم آنجا را فراگرفته، و وضعیت وحشتناک بشردوستانه را در غزه به وجود آورده، متوجه خواهید شد که تمرکز بریتانیا و پادشاهی سعودی بر این موضوع است. این پرونده داغ یکی از پرونده‌هایی بود که دو کشور روی آن همکاری می‌کنند».
این مقام در مورد دیگر مسائل منطقه‌ای صحبت می‌کند که «به هر یک از ما در روابط چندقطبی مربوط می‌شود، که در واقع سعی می‌کنیم با آن پیش برویم، علاوه بر حل برخی از چالش‌های عمده‌ای که جهان امروز با آن مواجه است، چه مربوط به تغییرات آب و هوایی باشد یا تأمین مالی، بازسازی، و حل مناقشه در سراسر جهان». او تأکید می‌کند که ریاض و لندن تا حد زیادی در مورد این مسائل با یکدیگر همکاری می‌کنند.
لرد احمد در مورد روابط سعودی و بریتانیا معتقد است کار در این شراکت در مورد «چگونه به یکدیگر احترام بگذاریم و از این دیدگاه شروع کنیم که سعودی همان آرزوهایی را دارد که ما در بریتانیا داریم. چگونه می‌توانیم روی تقویت روابط دوجانبه همکاری کنیم».
این گفت و گو در وزارت خارجه بریتانیا در زمانی انجام می‌شد که یک هیئت بزرگ بریتانیایی با بیش از ۴۰۰ نفر از جمله مقامات ارشد دولتی و مدیران شرکت‌های بزرگ برای شرکت در برنامه «آینده بزرگ» وارد سعودی شد.
این طرحی است که توسط شورای همکاری استراتژیک سعودی و بریتانیا ایجاد شده است که ریاست آن را شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر سعودی و ریشی سوناک، نخست‌وزیر بریتانیا بر عهده دارند.
این بازدید شاهد تعداد زیادی توافق و سرمایه‌گذاری بود که به میلیاردها پوند استرلینگ رسید.
لرد احمد می‌گوید: «همان‌طور که می‌دانید، من به مدت ۲۰ سال در شهر لندن یک بانکدار بودم و سرمایه‌گذاری‌هایی که از نظر بازار سرمایه از شرکت‌های سعودی دیده‌ایم، بسیار زیاد است؛ بنابراین، این رابطه مهم است».
به گفته نخست‌وزیر بریتانیا در سخنرانی خود از طریق فناوری ویدئویی برای شرکت کنندگان در این طرح، مبادلات تجاری بین دو کشور از مرز ۲۱ میلیارد دلار فراتر رفته است.
الیور داودن معاون نخست‌وزیر بریتانیا در سخنرانی خود در مراسم افتتاحیه این مجمع گفت: «ما نه تنها می‌خواهیم از چشم‌انداز سعودی ۲۰۳۰ حمایت کنیم، بلکه می‌خواهیم بخشی از آن باشیم».
این در حالی است که ماجد القصبی، وزیر بازرگانی سعودی، در همین مناسبت تأکید کرد که کشورش از فرصت‌های اقتصادی برخوردار است که آنها را «امیدبخش» توصیف کرد و دو کشور در بسیاری از زمینه‌ها با یکدیگر همکاری می‌کنند.
وی با اشاره به اینکه بریتانیا رتبه دوم جهان را به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده خدمات دارد، گفت از سوی دیگر، سعودی از فرصت‌های امیدوارکننده و گرایش به سمت تنوع اقتصادی برخوردار است.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»