بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

سعودی میزبان نشست 2026.. تعهد به افزایش شراکت

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
TT

بیانیه مشترک خلیج-اروپا: آتش‌بس فوری در غزه و لبنان و حمایت از راه‌حل دو دولتی

ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)
ولیعهد شاهزاده محمد بن سلمان و رهبران اتحادیه اروپا در یک عکس یادگاری در زمان برگزاری نشست خلیج-اروپا در بروکسل، چهارشنبه (رویترز)

بیانیه مشترکی که از اولین نشست سران اروپا و خلیج منتشر شد، بر تعهد دو طرف برای ساختن یک همکاری استراتژیک بر اساس "احترام متقابل و اعتماد" تأکید کرد. هر دو طرف قول دادند که برای ارتقای امنیت و رفاه جهانی، جلوگیری از تشدید درگیری‌ها و حل اختلافات از طریق گفت‌وگو و هماهنگی مشترک، با یکدیگر همکاری کنند. همچنین توافق شد که پادشاهی عربی سعودی میزبان نشست بعدی در سال 2026 باشد و یک نشست وزارتی نیز سال آینده در کویت برگزار شود.

بیانیه درباره شراکت سیاسی با توجه به "تشدید خطرناک و جنگ جاری در خاورمیانه"، بر تلاش برای تقویت امنیت و کاهش تنش در این مناطق تأکید کرد. درباره جنگ غزه، این بیانیه خواستار توقف فوری آتش‌بس، آزادی گروگان‌ها و دسترسی فوری و بدون مانع به کمک‌های انسانی برای غیرنظامیان در غزه شد. همچنین بر حق فلسطینی‌ها برای تشکیل کشور خود تأکید شد و از راه‌حل دو دولتی حمایت گردید. بیانیه از همه طرف‌ها خواست تا به قوانین بین‌المللی پایبند باشند و از غیرنظامیان در درگیری‌ها حفاظت کنند.

دو طرف بر ادامه همکاری خود برای پیشبرد راه‌حل سیاسی تأکید کردند و از لبنانی‌ها خواستند که روند انتخاب رئیس‌جمهور را تسریع کرده و اصلاحات اقتصادی را اجرایی کنند. در این بیانیه نگرانی خود را از افزایش تنش‌ها در منطقه ابراز و خواستار توقف چرخه خشونت شدند.

در مورد لبنان، بیانیه از "تشدید خطرناک" ابراز نگرانی کرد و حمایت خود را از مردم لبنان اعلام نمود. همچنین خواستار توقف فوری آتش‌بس و بازگشت به تعهدات قطعنامه 1701 سازمان ملل شد که از "حزب‌الله" می‌خواهد به شمال رود لیتانی عقب‌نشینی کند. در عین حال، بیانیه حملات اسرائیل به نیروهای بین‌المللی یونیفیل در جنوب لبنان را محکوم کرد.

بیانیه از ایران خواست که از تشدید تنش‌ها در منطقه خودداری کند و تأکید کرد که باید اطمینان حاصل شود که برنامه هسته‌ای ایران صلح‌آمیز است. همچنین توقف غنی‌سازی اورانیوم و متوقف کردن ارسال پهپادها و فناوری‌های تهدیدآمیز برای منطقه و فراتر از آن درخواست شد. دو طرف تأکید کردند که راه‌حل دیپلماتیک بهترین رویکرد برای برخورد با ایران است. این بیانیه همچنین به امنیت دریای سرخ و تهدیدات حوثی‌ها علیه ناوبری بین‌المللی پرداخت و از حوثی‌ها خواست از تهدیدات خودداری کنند. در همین حال، از راه‌حل سیاسی برای یمن و فرآیند سازمان ملل برای حل بحران در این کشور حمایت شد.

بیانیه همچنین به جنگ اوکراین اشاره کرد و دو طرف متعهد شدند که به اصول حاکمیت و تمامیت ارضی کشورها و قوانین بین‌المللی پایبند بمانند. در بیانیه به قطعنامه سازمان ملل اشاره شد که از روسیه خواسته شده تا "فوراً و بدون قید و شرط" نیروهای خود را از اوکراین خارج کند.

فراتر از مسائل سیاسی، دو طرف تعهد کردند که در مبارزه با جرایم سازمان‌یافته، از جمله قاچاق مهاجران و تجارت انسان، همکاری کنند. همچنین تعهد کردند که در مبارزه با پولشویی مرتبط با تروریسم با هم همکاری نمایند.

در حوزه اقتصادی، دو طرف توافق کردند که شراکت تجاری استراتژیک خود را گسترش دهند و مذاکراتی را برای رسیدن به توافق تجارت آزاد آغاز کنند. هر دو طرف پذیرفتند که آینده اقتصادی‌شان وابسته به تمیزتر و متنوع‌تر شدن است، با اشاره به انرژی‌های تجدیدپذیر. آنها همچنین توافق کردند که فرصت‌هایی در زمینه‌های فناوری، دیجیتال و بهداشت از طریق پروژه‌های مشترک تحقیق و توسعه، از جمله در زمینه مقابله با بیماری‌های همه‌گیر، بررسی شود.

دو طرف همچنین متعهد به افزایش همکاری در حوزه انرژی شدند و به دنبال راه‌های جدیدی برای تأمین امنیت انرژی، از جمله استفاده از منابع تجدیدپذیر و پاک هستند. آنها بر افزایش همکاری در زمینه‌های هیدروژن و برق تجدیدپذیر تأکید کردند.

در زمینه همکاری‌های بشردوستانه، دو طرف در بیانیه مشترک خود از تعهدات شورای اروپا و خلیج برای کمک‌های انسانی استقبال کردند و بر ضرورت ترویج فراخوان‌های مشترک در سطوح بین‌المللی و محلی برای تضمین دسترسی به کمک‌های انسانی و احترام به قوانین بشردوستانه بین‌المللی تأکید کردند.

در مورد لغو ویزای شینگن برای شهروندان کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌، دو طرف متعهد شدند که به تلاش‌های خود برای تسهیل سفر آزاد بین شهروندان دو منطقه ادامه دهند.



گوترش: سعودی‌ها در دوره‌های بحرانی نیز به تعهدات انسان‌دوستانه پایبند مانده‌اند


مصاحبه دبیرکل سازمان ملل متحد با خبرگزاری رسمی سعودی در مرکز امداد و اقدامات بشردوستانه ملک سلمان در ریاض، روز پنجشنبه (واس)
مصاحبه دبیرکل سازمان ملل متحد با خبرگزاری رسمی سعودی در مرکز امداد و اقدامات بشردوستانه ملک سلمان در ریاض، روز پنجشنبه (واس)
TT

گوترش: سعودی‌ها در دوره‌های بحرانی نیز به تعهدات انسان‌دوستانه پایبند مانده‌اند


مصاحبه دبیرکل سازمان ملل متحد با خبرگزاری رسمی سعودی در مرکز امداد و اقدامات بشردوستانه ملک سلمان در ریاض، روز پنجشنبه (واس)
مصاحبه دبیرکل سازمان ملل متحد با خبرگزاری رسمی سعودی در مرکز امداد و اقدامات بشردوستانه ملک سلمان در ریاض، روز پنجشنبه (واس)

دبیرکل سازمان ملل متحد، آنتونیو گوترش، روز پنجشنبه در جریان بازدید از مرکز امداد و اقدامات بشردوستانه ملک سلمان در ریاض، نقش پادشاهی عربی سعودی را در پشتیبانی از عملیات امدادرسانی جهانی «تعیین‌کننده و قابل‌اتکا» توصیف کرد و گفت: «سعودی‌ها حتی در دوره‌های بحرانی اخیر نیز پایبندی خود را به ارائه کمک‌های انسان‌دوستانه حفظ کرده‌اند.»

گوترش در گفت‌وگو با خبرگزاری رسمی سعودی پس از دیدار با دکتر عبدالله الربيعه، مشاور دربار سلطنتی و سرپرست مرکز، افزود که تمایل کشورها برای ارائه کمک‌های بشردوستانه در سال‌های اخیر کاهش یافته، «اما سعودی همچنان در صف نخست کمک‌رسانی قرار دارد.»

وی مرکز ملک سلمان را «نمونه‌ای برجسته از سخاوت، کارآمدی و کیفیت خدمات» دانست و اظهار کرد که این مرکز با بهره‌گیری از شبکه وسیع همکاری با نهادهای بین‌المللی، خدماتی مؤثر به گروه‌های آسیب‌پذیر در کشورهایی مانند یمن، سومالی و سوریه ارائه کرده است.

به گفته دبیرکل سازمان ملل، همکاری میان این مرکز و آژانس‌های بشردوستانه سازمان ملل «سابقه‌ای طولانی و مبتنی بر مشارکت راهبردی» دارد. او تأکید کرد که بازدید از بخش‌های مختلف مرکز، از جمله نمایشگاه دائمی و سامانه‌های تعاملی آن، تصویر روشنی از «حجم و کیفیت اقدامات انسان‌دوستانه» این نهاد ارائه می‌دهد.

در این نشست، الربيعه و گوترش راه‌های تقویت همکاری مشترک در حوزه امدادرسانی و اجرای پروژه‌های بشردوستانه را بررسی کردند. همچنین گزارشی از فعالیت‌های مرکز ارائه شد که بر اساس آن تاکنون ۳۸۸۱ پروژه در ۱۰۹ کشور با ارزشی بیش از ۸ میلیارد دلار از جمله طرح‌های تخصصی نظیر برنامه مین‌زدایی اَطراف صناعية و پروژه مسام در یمن، و برنامه بازتوانی و ادغام کودکان بازمانده از درگیری در این کشور اجرا شده است.

گوترش در جریان بازدید، با گروهی از پزشکان و کادر درمانی داوطلب سعودی نیز دیدار کرد و از تجربه‌های آنها در اجرای برنامه‌های پزشکی خارج از کشور آگاه شد. او همچنین از دفاتر سازمان‌های شریک مرکز بازدید و در جریان نوع همکاری‌های میدانی قرار گرفت.


تأکید سعودی بر پایان تنش و برقراری ثبات در شرق یمن  

محمد القحطانی، رئیس هیئت سعودیِ مأمور برقراری آرامش در حضرموت (سبأ)
محمد القحطانی، رئیس هیئت سعودیِ مأمور برقراری آرامش در حضرموت (سبأ)
TT

تأکید سعودی بر پایان تنش و برقراری ثبات در شرق یمن  

محمد القحطانی، رئیس هیئت سعودیِ مأمور برقراری آرامش در حضرموت (سبأ)
محمد القحطانی، رئیس هیئت سعودیِ مأمور برقراری آرامش در حضرموت (سبأ)

در پی تحرکات نظامی اخیر «شورای انتقالی جنوب» در استان‌های حضرموت و المهره در شرق یمن، رئیس هیئت سعودی بازدیدکننده از حضرموت، سرتیپ محمد القحطانی، اعلام کرد که پادشاهی عربی سعودی ـ به‌عنوان رهبر ائتلاف حمایت از دولت قانونی یمن ـ تلاش می‌کند بحران پایان یابد، درگیری‌ها حل شود و اوضاع به حالت پیشین بازگردد.

رسانه‌های رسمی یمن گزارش دادند که هیئت سعودی پس از پایان نشست‌های خود در شهر المکلا و مناطق ساحلی، وارد مدیرات وادی و صحرا شد و مورد استقبال استاندار حضرموت، سالم الخنبشی، شماری از معاونان استانداری، بزرگان، شخصیت‌ها و شیوخ حضرموت قرار گرفت.

به گفته خبرگزاری دولتی «سبأ»، استاندار حضرموت ضمن خوشامدگویی به هیئت سعودی گفت: «این سفر پشتوانه‌ای برای پیوندهای برادری، همسایگی و باور مشترک میان یمن و سعودی است». او ابراز امیدواری کرد که این سفر به حمایت از حضرموت و دولت محلی آن برای کاهش مشکلات مردم در زمینه‌های خدماتی، اقتصادی و امنیتی کمک کند.

در سخنرانی خود در جمع بزرگان و رهبران حضرموت، سرتیپ قحطانی تأکید کرد: «موضع ثابت سعودی در قبال یمن و حضرموت، برقراری آرامش، حمایت از امنیت و ثبات و مخالفت با هرگونه تلاش برای تحمیل واقعیت جدید با زور یا کشاندن استان به چرخه درگیری‌های تازه است.»

او بار دیگر موضع ریاض را مبنی بر «لزوم خروج همه نیروهای وابسته به شورای انتقالی جنوب از حضرموت و المهره و بازگرداندن اوضاع به حالت قبلی» یادآور شد.

قحطانی افزود: «حضرموت ستون اصلی ثبات است، نه میدان درگیری. این استان نیروهای متخصص و توانمند از میان فرزندان خود دارد که باید امور و منابع آن را اداره کنند، و این مدیریت باید از طریق نهادهای رسمی دولت و دولت محلی انجام شود.»

توافقات و مواضع بین‌المللی

رسانه‌های یمن به نقل از قحطانی اعلام کردند که «در جریان سفر هیئت سعودی به حضرموت، بر سر مجموعه‌ای کامل از اقدامات برای حمایت از امنیت، ثبات و آرامش با همه طرف‌ها، از جمله شورای انتقالی، توافق شد.»

او تأکید کرد که رهبری ائتلاف عربی به ریاست سعودی برای پایان بحران و بازگرداندن اوضاع به حالت طبیعی تلاش می‌کند. همچنین گفت: «سعودی روابط تاریخی و برادرانه با سراسر یمن دارد. مسئله جنوب، مسئله‌ای عادلانه است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت؛ این موضوع در نتایج گفت‌وگوی ملی یمن وجود دارد و در هر راه‌حل سیاسی آینده، با حمایت سعودی و امارات، جایگاهی خواهد داشت.»

قحطانی همچنین اعلام کرد که با مقامات محلی و «ائتلاف قبایل حضرموت» به توافق اولیه‌ای دست یافته‌اند تا تولید نفت در شرکت بترومسيلة ادامه یابد، منافع مردم مختل نشود و تأسیسات نفتی از درگیری‌ها دور بماند. بر اساس این توافق، نیروهای مسلط فعلی از این مناطق خارج می‌شوند و نیروهای حضرمی تحت نظارت مستقیم دولت محلی جایگزین خواهند شد تا زندگی عادی شود.

سربازانِ وابسته به «شورای انتقالی جنوب» در حال نگهبانی از محوطه کاخ ریاست‌جمهوری در عدن (رویترز)

دعوت سازمان ملل به گفت‌وگو

همزمان با تحولات حضرموت و المهره، فرستاده ویژه سازمان ملل به یمن، هانس گروندبرگ، به ریاض سفر کرد و با وزیر خارجه یمن شایع الزندانی، سفیر سعودی در یمن محمد آل جابر، سفیر امارات در یمن محمد الزعابی، نمایندگان کشورهای عضو دائم شورای امنیت و شماری از دیپلمات‌ها دیدار کرد.

طبق بیانیه دفتر فرستاده سازمان ملل، این نشست‌ها بر تحولات اخیر حضرموت و المهره متمرکز بود و تأکید شد که شرق یمن منطقه‌ای حیاتی از نظر سیاسی و اقتصادی است.

گروندبرگ بر «لزوم خویشتنداری همه طرف‌ها و کاهش تنش از طریق گفت‌وگو» تأکید کرد و گفت باید «فضایی برای گفت‌وگو میان طرف‌های یمنی حفظ شود تا ثبات تقویت گردد و به نفع مردم یمن باشد.»

او در دیدارهای خود بار دیگر تعهدش را برای ادامه همکاری با طرف‌های یمنی، منطقه‌ای و بین‌المللی به‌منظور کاهش تنش و تقویت چشم‌انداز دستیابی به راه‌حل سیاسی مذاکره‌شده در یمن اعلام کرد.

رسانه‌های رسمی یمن گزارش دادند که وزیر خارجه یمن، شایع الزندانی، در دیدار با گروندبرگ حمایت کامل دولت یمن از تلاش‌های سازمان ملل را اعلام کرد و آمادگی دولت برای همکاری با سازمان ملل و جامعه جهانی در جهت کاهش رنج انسانی و تقویت امنیت و ثبات را مورد تأکید قرار داد.

این دیدار همچنین به موضوع مذاکرات مربوط به تبادل اسرا و بازداشت‌شدگان پرداخت. وزیر خارجه یمن بر «ضرورت دستیابی به پیشرفت ملموس در این پرونده انسانی و پایبندی به توافقات برای آزادی همه اسرا و بازداشت‌شدگان بدون استثنا» تأکید کرد.

توالی بیانیه‌های بین‌المللی

پس از صدور بیانیه‌های آمریکا، بریتانیا، فرانسه و آلمان در دعوت به آرام‌سازی و تقویت ثبات در یمن، هیئت اتحادیه اروپا نیز اعلام کرد: «از شورای رهبری ریاست‌جمهوری و دولت یمن در تلاش‌های صورت‌گرفته برای تقویت امنیت و ثبات حمایت می‌کند.»

این هیئت در پیامی در پلتفرم «ایکس» از «گزارش جامع رشاد العلیمی، رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری، درباره تحولات اخیر در حضرموت و المهره» قدردانی و بر ضرورت «حل اختلافات سیاسی از طریق ابزارهای سیاسی و گفت‌وگو» تأکید کرد.

هیئت اتحادیه اروپا همچنین از همه تلاش‌ها برای کاهش تنش از راه میانجی‌گری استقبال و بار دیگر بر ایستادگی اتحادیه اروپا در کنار مردم یمن و «همراهی با آرمان‌های آنان در آزادی، امنیت و شکوفایی» تأکید کرد.

گردهمایی هواداران «شورای انتقالی» در عدن؛ حامیانی که خواستار بازگرداندن کشوری هستند که پیش از سال ۱۹۹۰ در جنوب یمن وجود داشت (AFP)

مواضع رشاد العلیمی

رشاد العلیمی در ریاض نشستی با سفرای کشورهای حامی روند سیاسی در یمن برگزار کرد و آنان را در جریان آخرین تحولات سیاسی و میدانی قرار داد؛ به‌ویژه رویدادهای استان‌های شرقی که به گفته او «به تضعیف دولت قانونی، تهدید وحدت تصمیمات امنیتی و نظامی و نقض مرجعیت‌های مرحله انتقالی منجر شده است.»

العلیمی تأکید کرد: «یکی از مسیرهای مؤثر برای آرام‌سازی، وجود موضعی بین‌المللی واحد، روشن و صریح است که اقدامات یک‌جانبه را رد کند، بر پایبندی کامل به مرجعیت‌های مرحله انتقالی تأکید و از دولت قانونی به‌عنوان تنها مرجع اجرایی برای حفاظت از منافع عالی کشور حمایت کند.»

او همچنین بار دیگر اظهار کرد: «موضع شورای رهبری ریاست‌جمهوری بر اساس تجربه‌های گذشته روشن است؛ این شورا هیچ پوشش سیاسی برای اقدامات یک‌جانبه خارج از چارچوب نهادی دولت فراهم نمی‌کند، مشروط بر آنکه اراده ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی صادقانه وجود داشته باشد.»


خیز سعودی و قطر به سوی همکاری عمیق‌تر و گسترده‌تر  

شاهزاده محمد بن سلمان هنگام استقبال از شیخ تمیم در فرودگاه بین‌المللی ملک خالد دیروز (واس)  
شاهزاده محمد بن سلمان هنگام استقبال از شیخ تمیم در فرودگاه بین‌المللی ملک خالد دیروز (واس)  
TT

خیز سعودی و قطر به سوی همکاری عمیق‌تر و گسترده‌تر  

شاهزاده محمد بن سلمان هنگام استقبال از شیخ تمیم در فرودگاه بین‌المللی ملک خالد دیروز (واس)  
شاهزاده محمد بن سلمان هنگام استقبال از شیخ تمیم در فرودگاه بین‌المللی ملک خالد دیروز (واس)  

پادشاهی عربی سعودی و قطر گامی راهبردی برای تقویت همکاری و یکپارچگی توسعه‌ای و در جهت تثبیت توسعه پایدار و تعهد مشترک به افق‌های گسترده‌تر رشد و شکوفایی در منطقه برداشتند.

ولیعهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، و امیر قطر، شیخ تمیم بن حمد، در ریاست مشترک خود بر هشتمین نشست «شورای هماهنگی سعودی ـ قطری» در ریاض، بر اهمیت ادامه حمایت و توسعه هماهنگی مشترک در حوزه‌های اولویت‌دار شامل سیاست، امنیت، نظامی، انرژی، صنعت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، تجارت، فناوری، زیرساخت، فرهنگ، گردشگری و آموزش تأکید کردند.

دو طرف یادداشت تفاهم‌ها و توافق‌نامه‌هایی امضا کردند که از جمله آن‌ها توافق اجرای پروژه «قطار برقی سریع» برای جابه‌جایی مسافران میان ریاض و دوحه بود.

در عرصه بین‌المللی، دو کشور بار دیگر بر عزم خود برای ادامه هماهنگی و افزایش تلاش‌ها در جهت حفظ صلح و امنیت جهانی تأکید و دیدگاه‌های خود را درباره مسائل مورد توجه مشترک در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی مبادله کردند.

ولیعهد سعودی پیش‌تر در کاخ الیمامه از امیر قطر استقبال کرده بود؛ جایی که دو طرف نشست رسمی برگزار کردند و روابط نزدیک دوجانبه را مرور کرده و چشم‌اندازهای همکاری مشترک و راه‌های توسعه روابط در زمینه‌های مختلف را بررسی کردند. آنان همچنین از نتایج مثبت دیدارهای متقابل که به ارتقای سطح همکاری میان دو کشور کمک کرده، تقدیر کردند.

همزمان، دو طرف بر عزم خود برای تقویت و توسعه شراکت دفاعی تأکید کردند و سطح همکاری و هماهنگی امنیتی موجود در همه زمینه‌های امنیتی را ستودند. همچنین بر اهمیت گسترش همکاری مشترک برای تنوع‌بخشی و افزایش تبادل تجاری و رفع هرگونه چالش احتمالی تأکید شد.