سعودی همکاری خود با آمریکا را برای تحقق صلح و ثبات در خاورمیانه تقویت می‌کند

از طریق گسترش شراکت‌های سرمایه‌گذاری و تجاری

سعودی همکاری خود با آمریکا را برای تحقق صلح و ثبات در خاورمیانه تقویت می‌کند
TT

سعودی همکاری خود با آمریکا را برای تحقق صلح و ثبات در خاورمیانه تقویت می‌کند

سعودی همکاری خود با آمریکا را برای تحقق صلح و ثبات در خاورمیانه تقویت می‌کند

در اولین تماس یک رهبر عربی با رئیس‌جمهور جدید آمریکا، شب چهارشنبه شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد پادشاهی عربی سعودی با دونالد ترامپ تماس تلفنی برقرار کرد. در این گفت‌وگو، دو طرف راه‌های تقویت همکاری برای تحقق صلح، امنیت و ثبات در منطقه و همچنین مسائل اقتصادی بین دو کشور را بررسی کردند.

ولیعهد سعودی در این تماس تأکید کرد که ریاض علاقه‌مند به گسترش مشارکت‌های سرمایه‌گذاری با ایالات متحده است. او اشاره کرد که سعودی برنامه‌ریزی کرده تا در چهار سال آینده ۶۰۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند و در صورت وجود فرصت‌های بیشتر، این میزان افزایش خواهد یافت.

دو طرف همچنین به تقویت روابط دوجانبه در زمینه‌های مختلف پرداختند. ولیعهد سعودی ابراز اطمینان کرد که دولت بایدن قادر به انجام اصلاحات اقتصادی بی‌سابقه در آمریکا است.

بر اساس گزارش‌های خبری از کاخ سفید، رئیس‌جمهور آمریکا و ولیعهد سعودی درباره «آرزوهای اقتصادی بین‌المللی» سعودی، تجارت و فرصت‌های دیگر در طول این تماس صحبت کردند. کاخ سفید در بیانیه‌ای اعلام کرد که دو رهبر همچنین تلاش‌ها برای تحقق ثبات در خاورمیانه، تقویت امنیت منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم را بررسی کردند.

تماس وزير خارجه آمریکا با ولیعهد سعودی

ولیعهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، روز پنج‌شنبه با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، تماس تلفنی داشت. در این گفت‌وگو، روابط دوجانبه، زمینه‌های همکاری مشترک و راه‌های توسعه آن‌ها و همچنین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی مورد بررسی قرار گرفت.

روبیو ابراز امیدواری کرد که منافع مشترک در سوریه، لبنان، غزه و سایر مناطق تقویت شود. او همچنین به تهدیدات ایران و متحدان آن اشاره کرد. تامی بروس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، گفت: «وزیر خارجه آمریکا با ولیعهد سعودی درباره استحکام مشارکت بین دو کشور در این مرحله از تغییرات مهم صحبت کرد. دو طرف به مزایای مشارکت اقتصادی بین دو کشور و فرصت‌های موجود برای توسعه اقتصادهای خود در زمینه‌های مختلف، از جمله هوش مصنوعی، پرداختند.»

تکمیل مشارکت‌ها

تحلیلگران به روزنامه «الشرق الأوسط» گفتند که سرمایه‌گذاری‌هایی که سعودی قصد گسترش آن‌ها در آمریکا را دارد، تکمیل‌کننده مشارکت‌های استراتژیک اقتصادی و تجاری بین دو کشور است که شامل فرصت‌های امیدوارکننده‌ای بوده و اهمیت همکاری دوجانبه بین دو کشور را در تقویت امنیت و صلح بین‌المللی تأیید می‌کند.

دکتر فواز العلمی، کارشناس تجارت بین‌الملل، گفت: «روابط اتحاد استراتژیک بین سعودی و آمریکا که از ۸ دهه پیش برقرار است، با قصد سعودی برای تکمیل این مشارکت‌ها در فرصت‌ها و زمینه‌های امیدوارکننده، به ویژه در انتقال و بومی‌سازی فناوری، صنایع نظامی، اکتشاف فضا، توسعه کاربردهای هوش مصنوعی و انرژی هسته‌ای، گسترش خواهد یافت.»

العلمی تأکید کرد که سعودی قصد دارد از جهش توسعه‌ای که به عنوان سریع‌ترین اقتصاد در حال رشد در میان کشورهای گروه ۲۰ تجربه می‌کند، بهره‌برداری کند و با گسترش سرمایه‌گذاری‌ها و روابط تجاری خود در آمریکا به مبلغ ۶۰۰ میلیارد دلار در چهار سال آینده، به رفاه اقتصادی بی‌سابقه‌ای دست یابد.

تنوع بخشیدن به مشارکت‌ها

دکتر سعود العتیبی، استاد علوم سیاسی در دانشگاه ملک عبدالعزیز، گفت: «منافع مشترک یکی از عناصری است که سعودی و آمریکا را به هم پیوند می‌دهد، نه فقط منافع یک کشور. سعودی به عنوان یک کشور تأثیرگذار در منطقه، از طریق رابطه مثبت خود با کشوری مهم مانند آمریکا، برای تحقق ثبات و صلح در منطقه سرمایه‌گذاری می‌کند.»

او افزود: «سعودی یک کشور محوری در خاورمیانه است و از قدرت نرم برای تأثیرگذاری در منطقه برخوردار است. این کشور همواره از طریق اتخاذ سیاست‌های خارجی که به نفع عموم است و به هیچ طرفی آسیب نمی‌زند، به دنبال تقویت ثبات و امنیت در منطقه بوده است.»

العتیبی تأکید کرد که تقویت مشارکت‌های اقتصادی پادشاهی عربی سعودی با قدرت‌های بزرگ، به ایجاد یک عامل تأثیرگذار کمک می‌کند که دیدگاه‌های کشورهای منطقه را برجسته می‌سازد و به کشورهای عربی و اسلامی در دستیابی به آرزوهایشان کمک می‌کند.



حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
TT

حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)

از زمان صدور فرمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، خادم حرمین شریفین، در ژوئن ۲۰۱۷ (۲۶ رمضان ۱۴۳۸ هجری قمری) مبنی بر انتخاب شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد «برای حفظ موجودیت دولت و آینده آن، و تضمین تداوم آن بر پایه‌های خدمت به دین، سپس کشور و مردم، و تحقق خیر برای ملت وفادارش»، پادشاهی عربی سعودی وارد مرحله‌ای جدید با آرزوهای گسترده شد.

هشت سال پس از آن، تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور شتاب گرفت و نقش منطقه‌ای و بین‌المللی آن گسترده‌تر و تاثیرگذارتر شد. سعودی به بازیگری پیشرو در عرصه سیاسی تبدیل شد که نه تنها مورد اعتماد بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای، بلکه حتی متحدان در زمان اختلافات شدیدشان است.

تقویت ثبات بین‌المللی

ولیعهد سعودی از همان ابتدا رهبری تقویت گشایش سعودی به جهان را در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه سیاسی برعهده گرفت. این گشایش سیاسی در سال‌های اخیر به مناطقی بی‌سابقه در تاریخ سعودی و خاورمیانه، مانند کشورهای کارائیب و آسه‌آن، گسترش یافت تا همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصاد، سرمایه‌گذاری، تجارت و گردشگری تقویت شود.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در دیدار قبلی وی به سعودی (رویترز)

سیاست خارجی سعودی نقش خود را به عنوان حامی صلح، توسعه و ثبات گسترش داد. در حالی که دومین سالگرد «توافق پکن» بین سعودی و ایران نزدیک می‌شود، ریاض به ابتکار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر، میزبان مذاکرات آمریکا-اوکراین برای حل بحران بود. این نقش‌آفرینی به لطف روابط متوازن سعودی با تمام طرف‌ها ممکن شد. نشست‌های اخیر در الدرعیه و جده بین آمریکا و روسیه و همچنین آمریکا و اوکراین نشان داد که سیاست خارجی سعودی مورد اعتماد متحدان و رقبا است. این نقش شامل میانجیگری در بحران روسیه-اوکراین، ارائه کمک‌های بشردوستانه، و میانجیگری برای آزادی اسرا بوده است.

ولیعهد سعودی در یک اقدام بشردوستانه، موفق به آزادی ۱۰ اسیر با ملیت‌های مختلف از نیروهای اوکراینی شد که پس از انتقال به سعودی، به کشورهایشان بازگردانده شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز از تلاش‌های شاهزاده محمد بن سلمان در میانجیگری برای تبادل اسرا بین آمریکا و روسیه در سال گذشته تقدیر کرد.

پرونده فلسطین و عادی‌سازی

مسئله فلسطین پس از دهه‌ها شاهد تحرکی بی‌سابقه بوده است. سعودی در ماهها و سال‌های اخیر بسیاری از کشورها را به رسمیت شناختن دولت فلسطین ترغیب کرده است، به طوری که تعداد این کشورها به ۱۴۹ مورد (بر اساس آمار وزارت خارجه فلسطین) رسیده است. شاهزاده محمد بن سلمان شرط سعودی برای عادی‌سازی با اسرائیل را «تحقق دولت فلسطینی» اعلام کرده است.

سعودی میزبان دو اجلاس پیاپی از کشورهای عربی و اسلامی در ریاض برای هماهنگی مواضع و فشار بر جامعه بین‌المللی بوده است. همچنین ریاض نخستین نشست ائتلاف بین‌المللی برای اجرای راه‌حل دو دولتی را برگزار کرد.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از بیعت‌کنندگان در قصر الصفا در مکه (واس)

بسیاری از ناظران معتقدند سیاست‌های ریاض تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان در سال‌های اخیر با تمرکز بر پرونده‌های پیچیده و گردآوری تمام طرف‌ها به میز مذاکره، از شدت بحران‌های جهانی کاسته است. این رویکرد، صلح را از مسیر گفت‌وگو ممکن ساخته است.

مقصد راه‌حل‌های صلح آمیز

مذاکرات آمریکا-اوکراین در جده در ماه جاری به پیشنهاد آتش‌بس فوری ۳۰ روزه و گام‌هایی به سوی صلح پایدار در اوکراین انجامید. این نتیجه پس از سه هفته مذاکرات آمریکا-روسیه، اولین گفت‌وگوها از آغاز جنگ اوکراین، حاصل شد. دو طرف بر تشکیل گروه‌های سطح بالا برای پایان دادن به جنگ و بازگشایی کانال‌های دیپلماتیک توافق کردند.

در زمینه یمن، سعودی با ارائه «ابتکار پایان بحران یمن» و حمایت از آتش‌بس، نقش میانجیگری خود را تقویت کرد که به نقشه راه سازمان ملل برای یمن منجر شد.

حل اختلاف تاریخی اتیوپی و اریتره از طریق «توافقنامه جده برای صلح» در سپتامبر ۲۰۱۸ تحت حمایت پادشاه سلمان، جایگاه سعودی را به عنوان پایگاهی برای صلح تقویت کرد. عمر گله، رئیس‌جمهور جیبوتی، این نقش را ستود.

در سودان، سعودی با انجام عملیات تاریخی تخلیه افراد گرفتار پس از جنگ داخلی ۲۰۲۳ و میزبانی «مذاکرات جده» بین طرف‌های درگیر، نقش بشردوستانه و صلح آفرین خود را نشان داد.

واشنگتن و پکن در ریاض

در دهه گذشته، سعودی تنها کشور خاورمیانی بوده که توانسته در میانه تنش‌های جهانی—از جنگ اوکراین تا مناقشات تجاری و جنگ غزه—زعمای آمریکا، چین و روسیه را در فاصله کوتاهی میزبانی کند. این جایگاه، سعودی را به بازیگری کلیدی در تاثیرگذاری بر سیاست‌های بین‌المللی تبدیل کرده است، امری که با حجم و سطح سفرها و نشست‌های بین‌المللی در ریاض، به‌ویژه پس از جنگ غزه، مشهود است.

ولیعهد سعودی در حال استقبال از رئیس‌جمهور چین در یکی از دیدارهای اخیر به سعودی (واس)

نقش سعودی در جهان عرب و اسلام

سعودی تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان، در هشت سال گذشته میزبان ۷ اجلاس مهم عربی و اسلامی از جمله «اجلاس اضطراری مکه» (۲۰۱۹)، «اجلاس عربی-چینی» (۲۰۲۲)، و «اجلاس مشترک عربی-اسلامی» (۲۰۲۳) بوده است. همچنین ۱۲ دوره از ۴۵ دوره اجلاس شورای همکاری خلیج در سعودی برگزار شده است.

سعودی میزبان رویدادهای بین‌المللی بزرگی مانند «اجلاس گروه ۲۰» در ۲۰۲۰ (به صورت مجازی)، «اجلاس سعودی-آفریقا» (۲۰۲۳)، و «اجلاس سعودی-کارائیب» (۲۰۲۳) بوده است.