تأسیس «شورای شراکت استراتژیک»؛ گام تازه در روابط سعودی و ایتالیا

استقبال محمد بن سلمان از ملونی در العُلا

ولیعهد سعودی در حال استقبال از نخست‌وزیر ایتالیا در اردوگاه زمستانی العلا، روز یکشنبه (واس)
ولیعهد سعودی در حال استقبال از نخست‌وزیر ایتالیا در اردوگاه زمستانی العلا، روز یکشنبه (واس)
TT

تأسیس «شورای شراکت استراتژیک»؛ گام تازه در روابط سعودی و ایتالیا

ولیعهد سعودی در حال استقبال از نخست‌وزیر ایتالیا در اردوگاه زمستانی العلا، روز یکشنبه (واس)
ولیعهد سعودی در حال استقبال از نخست‌وزیر ایتالیا در اردوگاه زمستانی العلا، روز یکشنبه (واس)

شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخست‌وزیر پادشاهی عربی سعودی، روز یکشنبه با جورجیا ملونی، نخست‌وزیر ایتالیا، درباره جنبه‌های مختلف روابط دوجانبه دو کشور و راه‌های حمایت و تقویت آن در حوزه‌های مختلف گفت‌وگو کرد.

این دیدار پس از استقبال ولیعهد سعودی از نخست‌وزیر ایتالیا و هیئت همراه او در اردوگاه زمستانی در استان العلا انجام شد. در این مراسم، گروه‌های محلی با اجرای نمایش‌هایی از میراث فرهنگی که در مناسبت‌های ملی برگزار می‌شود، از میهمانان استقبال کردند. ملونی در جریان این دیدار در «بیت الشعر» (سیاه‌چادر عربی) با میراث و فرهنگ اصیل سعودی آشنا شد.

شاهزاده محمد بن سلمان و ملونی همچنین تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی، مسائل مورد علاقه مشترک و تلاش‌های انجام‌شده در این زمینه‌ها را بررسی کردند. دو طرف همچنین توافقنامه‌ای برای تأسیس شورای مشارکت استراتژیک بین دو دولت امضا کردند.

هماهنگی در تحولات منطقه‌ای

سفر نخست‌وزیر ایتالیا به سعودی و دیدار او با ولیعهد سعودی همزمان با تحولات سیاسی و نظامی در منطقه انجام شده است که نیازمند مشورت و هماهنگی بین رهبران دو کشور برای تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه در زمینه امنیت تجارت بین‌المللی، انرژی و سایر موضوعات مورد علاقه مشترک است.

دو کشور از تلاش‌ها برای دستیابی به یک راه‌حل جامع و عادلانه برای مسئله فلسطین بر اساس اصل راه‌حل دو دولت، ابتکار صلح عربی و قطعنامه‌های مرتبط سازمان‌های بین‌المللی حمایت می‌کنند. این راه‌حل باید حق مردم فلسطین برای تشکیل دولت مستقل خود در مرزهای سال ۱۹۶۷ با قدس شرقی به‌عنوان پایتخت را تضمین کند.
سفر نخست‌وزیر ایتالیا نشان‌دهنده تقدیر دولت ایتالیا از جایگاه سیاسی و اقتصادی سعودی، وزن این کشور و نقش محوری آن در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی است. این سفر همچنین نشان می‌دهد که رهبران کشورهای بزرگ تمایل دارند با رهبری خردمندانه عربستان سعودی درباره تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی مشورت کنند.
تشکیل «کمیته مشترک سعودی و ایتالیا» به توسعه روابط اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری بین دو کشور کمک کرده و مکانیسم‌های حاکمیتی مؤثری را برای همکاری و کار مشترک فراهم کرده است تا روابط دوجانبه به سطح «مشارکت استراتژیک» ارتقا یابد.

سعودی دومین شریک تجاری ایتالیا در میان کشورهای منطقه است و حجم مبادلات تجاری بین دو کشور در سال ۲۰۲۳ به حدود ۱۰.۷۹۶ میلیارد دلار رسیده است. سعودی در این سال کالاهایی به ارزش ۵.۸۷۵ میلیارد دلار از ایتالیا وارد کرده و در مقابل، کالاها و محصولاتی به ارزش ۴.۹۲۱ میلیارد دلار به این کشور صادر کرده است که از این مقدار، ۷۳۷ میلیون دلار مربوط به صادرات غیرنفتی بوده است.

بیش از ۱۵۰ شرکت ایتالیایی در سعودی فعالیت می‌کنند و مجموع سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی ایتالیا در این کشور بیش از ۴.۶ میلیارد دلار است.

ولیعهد سعودی در حال استقبال از نخست‌وزیر ایتالیا و هیئت همراه او در اردوگاه زمستانی العلا، روز یکشنبه (واس)

دو کشور همچنین در زمینه انرژی تجدیدپذیر همکاری می‌کنند. سعودی در حال سرمایه‌گذاری برای انتقال به بی‌طرفی کربن است، در حالی که ایتالیا دارای تجربه گسترده‌ای در انواع منابع انرژی تجدیدپذیر است و به دنبال ایجاد مشارکت بلندمدت با منبعی آینده‌دار برای هیدروژن سبز مانند سعودی است.



حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
TT

حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بین‌الملل را توسعه بخشید

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)

از زمان صدور فرمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، خادم حرمین شریفین، در ژوئن ۲۰۱۷ (۲۶ رمضان ۱۴۳۸ هجری قمری) مبنی بر انتخاب شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد «برای حفظ موجودیت دولت و آینده آن، و تضمین تداوم آن بر پایه‌های خدمت به دین، سپس کشور و مردم، و تحقق خیر برای ملت وفادارش»، پادشاهی عربی سعودی وارد مرحله‌ای جدید با آرزوهای گسترده شد.

هشت سال پس از آن، تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور شتاب گرفت و نقش منطقه‌ای و بین‌المللی آن گسترده‌تر و تاثیرگذارتر شد. سعودی به بازیگری پیشرو در عرصه سیاسی تبدیل شد که نه تنها مورد اعتماد بازیگران بین‌المللی و منطقه‌ای، بلکه حتی متحدان در زمان اختلافات شدیدشان است.

تقویت ثبات بین‌المللی

ولیعهد سعودی از همان ابتدا رهبری تقویت گشایش سعودی به جهان را در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و به‌ویژه سیاسی برعهده گرفت. این گشایش سیاسی در سال‌های اخیر به مناطقی بی‌سابقه در تاریخ سعودی و خاورمیانه، مانند کشورهای کارائیب و آسه‌آن، گسترش یافت تا همکاری‌ها در زمینه‌های اقتصاد، سرمایه‌گذاری، تجارت و گردشگری تقویت شود.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین، در دیدار قبلی وی به سعودی (رویترز)

سیاست خارجی سعودی نقش خود را به عنوان حامی صلح، توسعه و ثبات گسترش داد. در حالی که دومین سالگرد «توافق پکن» بین سعودی و ایران نزدیک می‌شود، ریاض به ابتکار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر، میزبان مذاکرات آمریکا-اوکراین برای حل بحران بود. این نقش‌آفرینی به لطف روابط متوازن سعودی با تمام طرف‌ها ممکن شد. نشست‌های اخیر در الدرعیه و جده بین آمریکا و روسیه و همچنین آمریکا و اوکراین نشان داد که سیاست خارجی سعودی مورد اعتماد متحدان و رقبا است. این نقش شامل میانجیگری در بحران روسیه-اوکراین، ارائه کمک‌های بشردوستانه، و میانجیگری برای آزادی اسرا بوده است.

ولیعهد سعودی در یک اقدام بشردوستانه، موفق به آزادی ۱۰ اسیر با ملیت‌های مختلف از نیروهای اوکراینی شد که پس از انتقال به سعودی، به کشورهایشان بازگردانده شدند. ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، نیز از تلاش‌های شاهزاده محمد بن سلمان در میانجیگری برای تبادل اسرا بین آمریکا و روسیه در سال گذشته تقدیر کرد.

پرونده فلسطین و عادی‌سازی

مسئله فلسطین پس از دهه‌ها شاهد تحرکی بی‌سابقه بوده است. سعودی در ماهها و سال‌های اخیر بسیاری از کشورها را به رسمیت شناختن دولت فلسطین ترغیب کرده است، به طوری که تعداد این کشورها به ۱۴۹ مورد (بر اساس آمار وزارت خارجه فلسطین) رسیده است. شاهزاده محمد بن سلمان شرط سعودی برای عادی‌سازی با اسرائیل را «تحقق دولت فلسطینی» اعلام کرده است.

سعودی میزبان دو اجلاس پیاپی از کشورهای عربی و اسلامی در ریاض برای هماهنگی مواضع و فشار بر جامعه بین‌المللی بوده است. همچنین ریاض نخستین نشست ائتلاف بین‌المللی برای اجرای راه‌حل دو دولتی را برگزار کرد.

ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از بیعت‌کنندگان در قصر الصفا در مکه (واس)

بسیاری از ناظران معتقدند سیاست‌های ریاض تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان در سال‌های اخیر با تمرکز بر پرونده‌های پیچیده و گردآوری تمام طرف‌ها به میز مذاکره، از شدت بحران‌های جهانی کاسته است. این رویکرد، صلح را از مسیر گفت‌وگو ممکن ساخته است.

مقصد راه‌حل‌های صلح آمیز

مذاکرات آمریکا-اوکراین در جده در ماه جاری به پیشنهاد آتش‌بس فوری ۳۰ روزه و گام‌هایی به سوی صلح پایدار در اوکراین انجامید. این نتیجه پس از سه هفته مذاکرات آمریکا-روسیه، اولین گفت‌وگوها از آغاز جنگ اوکراین، حاصل شد. دو طرف بر تشکیل گروه‌های سطح بالا برای پایان دادن به جنگ و بازگشایی کانال‌های دیپلماتیک توافق کردند.

در زمینه یمن، سعودی با ارائه «ابتکار پایان بحران یمن» و حمایت از آتش‌بس، نقش میانجیگری خود را تقویت کرد که به نقشه راه سازمان ملل برای یمن منجر شد.

حل اختلاف تاریخی اتیوپی و اریتره از طریق «توافقنامه جده برای صلح» در سپتامبر ۲۰۱۸ تحت حمایت پادشاه سلمان، جایگاه سعودی را به عنوان پایگاهی برای صلح تقویت کرد. عمر گله، رئیس‌جمهور جیبوتی، این نقش را ستود.

در سودان، سعودی با انجام عملیات تاریخی تخلیه افراد گرفتار پس از جنگ داخلی ۲۰۲۳ و میزبانی «مذاکرات جده» بین طرف‌های درگیر، نقش بشردوستانه و صلح آفرین خود را نشان داد.

واشنگتن و پکن در ریاض

در دهه گذشته، سعودی تنها کشور خاورمیانی بوده که توانسته در میانه تنش‌های جهانی—از جنگ اوکراین تا مناقشات تجاری و جنگ غزه—زعمای آمریکا، چین و روسیه را در فاصله کوتاهی میزبانی کند. این جایگاه، سعودی را به بازیگری کلیدی در تاثیرگذاری بر سیاست‌های بین‌المللی تبدیل کرده است، امری که با حجم و سطح سفرها و نشست‌های بین‌المللی در ریاض، به‌ویژه پس از جنگ غزه، مشهود است.

ولیعهد سعودی در حال استقبال از رئیس‌جمهور چین در یکی از دیدارهای اخیر به سعودی (واس)

نقش سعودی در جهان عرب و اسلام

سعودی تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان، در هشت سال گذشته میزبان ۷ اجلاس مهم عربی و اسلامی از جمله «اجلاس اضطراری مکه» (۲۰۱۹)، «اجلاس عربی-چینی» (۲۰۲۲)، و «اجلاس مشترک عربی-اسلامی» (۲۰۲۳) بوده است. همچنین ۱۲ دوره از ۴۵ دوره اجلاس شورای همکاری خلیج در سعودی برگزار شده است.

سعودی میزبان رویدادهای بین‌المللی بزرگی مانند «اجلاس گروه ۲۰» در ۲۰۲۰ (به صورت مجازی)، «اجلاس سعودی-آفریقا» (۲۰۲۳)، و «اجلاس سعودی-کارائیب» (۲۰۲۳) بوده است.