سفر احمد الشرع، رئیس دولت انتقالی سوریه، به پادشاهی عربی سعودی در روز یکشنبه (۲ فوریه)، از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. کارشناسان در گفت‌وگو با «الشرق الاوسط» تأکید کردند که این سفر دارای ابعاد استراتژیک و بنیادین است. الشرع تنها چند روز پس از انتصاب به عنوان رئیس دولت انتقالی سوریه، سعودی را به عنوان اولین مقصد سفر خارجی خود انتخاب کرد. این در حالی است که مقامات ارشد دولت جدید سوریه پیش‌تر نیز ریاض را به عنوان اولین مقصد خارجی خود برگزیده بودند؛ به عنوان مثال، هیئتی بلندپایه متشکل از وزیران خارجه، دفاع و رئیس سازمان اطلاعات سوریه، اوایل ژانویه ۲۰۲۵ به سعودی سفر کرده بودند.
چهار دلیل اصلی سفر
منیف الحربی، تحلیلگر مسائل سیاسی سعودی، چهار دلیل اصلی برای انتخاب سعودب به عنوان اولین مقصد سفر مقامات سوری برمی‌شمارد:
دلیل اول؛ وزن و اعتبار استراتژیک سعودی: پادشاهی سعودی به دلیل نفوذ گسترده‌اش در سطح بین‌المللی و توانایی تأثیرگذاری بر تحولات منطقه‌ای، می‌تواند به حاکمان جدید سوریه در حفظ یکپارچگی و ثبات این کشور در مرحله انتقالی کمک کند. الحربی معتقد است که سوریه به این نتیجه رسیده که ریاض نقشی محوری در به رسمیت‌شناختن دولت جدید سوریه در سطح جهان عرب، منطقه و بین‌الملل دارد. این موضوع پس از نشست آینده سوریه در ۱۱ ژانویه در ریاض بیش‌از‌پیش آشکار شد.
دلیل دوم؛ لغو تحریم‌ها: پادشاهی سعودی با تلاش‌های گسترده‌ی خود، بخشی از تحریم‌های یک‌جانبه و بین‌المللی علیه سوریه را لغو کرده و همچنان برای برداشتن کامل این تحریم‌ها با طرف‌های بین‌المللی همکاری می‌کند.
دلیل سوم؛ کمک‌های بشردوستانه: سعودی با ایجاد پل‌های هوایی و زمینی برای ارسال کمک‌های بشردوستانه به سوریه، نقش مهمی در کاهش بحران انسانی و اقتصادی این کشور ایفا کرده است. الحربی تأکید کرد که این کمک‌ها، که تاریخ پایان مشخصی ندارند، به بهبود وضعیت مردم سوریه کمک شایانی کرده‌اند.
دلیل چهارم؛ همکاری‌های اقتصادی: دولت جدید سوریه اهداف بلندمدت اقتصادی دارد و رشد اقتصادی سعودی و سرمایه‌گذاری‌های این کشور در سوریه، از جمله اهداف اصلی این سفر است. الحربی اشاره کرد که «سند چشمان‌انداز ۲۰۳۰ سعودی» برای رئیس دولت انتقالی سوریه الهام‌بخش است و می‌تواند به عنوان الگویی برای توسعه و پیشرفت سوریه مورد استفاده قرار گیرد. او افزود: «الشرع امیدوار است که حمایت سعودی در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و بشردوستانه ادامه یابد و سوریه بتواند از تجربیات اصلاحات اقتصادی و اداری و مبارزه با فساد در سعودی بهره‌مند شود.»
عمق استراتژیک روابط
ناظران سوری با خوش‌بینی به اولین سفر خارجی الشرع در دوره انتقالی سوریه نگاه می‌کنند و معتقدند این سفر «حامل پیام‌های مهمی از سوی دولت سوریه» است. عبیده نحاس، رئیس جنبش تجددگرایی ملی سوریه، گفت: «این سفر صرفاً یک اقدام تبلیغاتی یا سیاسی نیست، بلکه نشان‌دهنده آگاهی دولت سوریه از نقش سعودی به عنوان عمق استراتژیک برای حکومت و مردم این کشور است.»
الحربی نیز تأکید کرد: «ریاض برای توانمندسازی دولت جدید سوریه در راستای حفظ یکپارچگی و ثبات کشور تلاش خواهد کرد. مرحله انتقالی باید شامل بازسازی سیاسی، اقتصادی و توسعه‌ای همه‌جانبه با مشارکت تمام گروه‌های جامعه سوریه باشد. سوریه نباید منبع نگرانی برای همسایگان یا منطقه باشد، بلکه باید به عنوان یکی از ارکان اصلی امنیت ملی عربی تلقی شود.»
محورهای گفت‌وگو
عبیده نحاس درباره موضوعات مطرح‌شده در گفت‌وگوهای رهبران دو کشور گفت: «مسائل امنیت ملی و منطقه‌ای در کانون مذاکرات قرار دارند. سوریه به عنوان سنگ بنای استراتژی منطقه‌ای تحت رهبری سعودی، نیازمند حمایت ریاض برای عبور از دوره ویرانگری است که رژیم سابق به وجود آورد. سعودی همواره به عنوان متحدی مهم برای برقراری توازن، اعتدال و حفظ امنیت ملی سوریه عمل کرده است، هرچند این رابطه در سال‌های اخیر و تحت حاکمیت رژیم سابق تضعیف شد.»
نحاس افزود: «سعودی نه‌تنها در حوزه‌های مالی و اقتصادی در سوریه سرمایه‌گذاری می‌کند، بلکه روابط دو کشور به حوزه‌های منابع انسانی، طبیعی، صنعت و فناوری‌های نوین نیز گسترش خواهد یافت.»
او در پایان اظهار کرد: «وضعیت سوریه از نظر سعودی بازتابی از موفقیت عربی و امتداد سند چشمان‌انداز ۲۰۳۰ است. رهبران جدید سوریه صادقانه تمایل دارند از تجربیات و الگوی سعودی الهام بگیرند.»
