«مذاکرات ریاض» برای نزدیکی واشنگتن و مسکوhttps://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/5113411-%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B6-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%D8%B2%D8%AF%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%DA%AF%D8%AA%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B3%DA%A9%D9%88
ولیعهد محمد بن سلمان دیروز از وزیر خارجه آمریکا، مارکو روبیو، استقبال کرد (AP)
امروز در پایتخت پادشاهی عربی سعودی، ریاض، نشستهای دوجانبهای میان مقامات آمریکا و روسیه برگزار میشود که هدف آن، ایجاد نزدیکی میان دو کشور، بحث درباره پایان جنگ اوکراین و تنظیم پروندههای مرتبط با اجلاس آتی رؤسای جمهور آمریکا و روسیه – دونالد ترامپ و ولادیمیر پوتین – در همین شهر است.
در این نشستها از سوی آمریکا، مارکو روبیو، وزیر خارجه، استیو ویتکوف، فرستاده ویژه آمریکا در امور خاورمیانه، و مایک والتز، مشاور امنیت ملی، شرکت دارند. از طرف روسیه نیز انتظار میرود سرگئی لاوروف، وزیر خارجه، و یوری اوشاکوف، دستیار ولادیمیر پوتین، حضور داشته باشند.
دیدار ولیعهد سعودی و وزیر خارجه آمریکا
در آستانه این مذاکرات، شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد پادشاهی سعودی، روز گذشته با مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا که برای نخستین بار از زمان انتصاب خود به منطقه سفر کرده، دیدار کرد.
وزارت خارجه آمریکا اعلام کرد که دیدارهای روبیو با مقامات عالیرتبه منطقه، به تقویت منافع واشنگتن در زمینه همکاریهای منطقهای، ایجاد ثبات و صلح، و همچنین پیگیری آزادی شهروندان آمریکایی و دیگر گروگانهایی که توسط حماس نگهداری میشوند، کمک خواهد کرد. همچنین، این نشستها در راستای اجرای مرحله دوم توافق آتشبس در غزه و مقابله با فعالیتهای بیثباتکننده ایران و نیروهای نیابتی آن برگزار میشود.
واکنش کرملین به نشست ریاض
از سوی دیگر، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، روز گذشته اعلام کرد که مذاکرات ریاض در درجه نخست بر بازسازی روابط روسیه و آمریکا در تمامی حوزهها، آمادهسازی برای مذاکرات احتمالی درباره حل بحران اوکراین و تنظیم نشست رؤسای جمهور دو کشور متمرکز خواهد بود. او افزود که مسائل مربوط به خاورمیانه نیز ممکن است در دستور کار گفتوگوها قرار گیرد.
نقش محوری سعودی در دیپلماسی جهانی
کارشناسان معتقدند که انتظار جهانی از «بیطرفی مثبت» سعودی و افزایش نقش بینالمللی آن، میتواند عاملی کلیدی در موفقیت گفتوگوهای آمریکا و روسیه و احتمال تحقق صلح در اوکراین باشد.
خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد که برگزاری نشستهای میان آمریکا و روسیه در سعودی تصادفی نبوده است. این رسانه افزود که انتخاب ریاض بهعنوان محل دیدار احتمالی ترامپ و پوتین، نشاندهنده نفوذ فزاینده سعودی، سیاست بیطرفانه آن و نقش این کشور بهعنوان یک میانجی جهانی است. به همین دلیل، ریاض بهعنوان مناسبترین مکان برای آغاز روند صلح میان روسیه و اوکراین در نظر گرفته شده است.
حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بینالملل را توسعه بخشیدhttps://persian.aawsat.com/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D8%B1%D8%A8/%D8%AE%D9%84%D9%8A%D8%AC/5126293-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF-%D8%A8%D9%86-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D8%B9%D9%88%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%DB%8C%D9%86%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84-%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4%DB%8C%D8%AF
حضور محمد بن سلمان نقش پیشروانه سعودی در سیاست بینالملل را توسعه بخشید
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در ریاض، دسامبر ۲۰۲۳ (واس)
از زمان صدور فرمان ملک سلمان بن عبدالعزیز، خادم حرمین شریفین، در ژوئن ۲۰۱۷ (۲۶ رمضان ۱۴۳۸ هجری قمری) مبنی بر انتخاب شاهزاده محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد «برای حفظ موجودیت دولت و آینده آن، و تضمین تداوم آن بر پایههای خدمت به دین، سپس کشور و مردم، و تحقق خیر برای ملت وفادارش»، پادشاهی عربی سعودی وارد مرحلهای جدید با آرزوهای گسترده شد.
هشت سال پس از آن، تحولات اقتصادی و اجتماعی کشور شتاب گرفت و نقش منطقهای و بینالمللی آن گستردهتر و تاثیرگذارتر شد. سعودی به بازیگری پیشرو در عرصه سیاسی تبدیل شد که نه تنها مورد اعتماد بازیگران بینالمللی و منطقهای، بلکه حتی متحدان در زمان اختلافات شدیدشان است.
تقویت ثبات بینالمللی
ولیعهد سعودی از همان ابتدا رهبری تقویت گشایش سعودی به جهان را در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و بهویژه سیاسی برعهده گرفت. این گشایش سیاسی در سالهای اخیر به مناطقی بیسابقه در تاریخ سعودی و خاورمیانه، مانند کشورهای کارائیب و آسهآن، گسترش یافت تا همکاریها در زمینههای اقتصاد، سرمایهگذاری، تجارت و گردشگری تقویت شود.
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، در دیدار قبلی وی به سعودی (رویترز)
سیاست خارجی سعودی نقش خود را به عنوان حامی صلح، توسعه و ثبات گسترش داد. در حالی که دومین سالگرد «توافق پکن» بین سعودی و ایران نزدیک میشود، ریاض به ابتکار شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و نخستوزیر، میزبان مذاکرات آمریکا-اوکراین برای حل بحران بود. این نقشآفرینی به لطف روابط متوازن سعودی با تمام طرفها ممکن شد. نشستهای اخیر در الدرعیه و جده بین آمریکا و روسیه و همچنین آمریکا و اوکراین نشان داد که سیاست خارجی سعودی مورد اعتماد متحدان و رقبا است. این نقش شامل میانجیگری در بحران روسیه-اوکراین، ارائه کمکهای بشردوستانه، و میانجیگری برای آزادی اسرا بوده است.
ولیعهد سعودی در یک اقدام بشردوستانه، موفق به آزادی ۱۰ اسیر با ملیتهای مختلف از نیروهای اوکراینی شد که پس از انتقال به سعودی، به کشورهایشان بازگردانده شدند. ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه، نیز از تلاشهای شاهزاده محمد بن سلمان در میانجیگری برای تبادل اسرا بین آمریکا و روسیه در سال گذشته تقدیر کرد.
پرونده فلسطین و عادیسازی
مسئله فلسطین پس از دههها شاهد تحرکی بیسابقه بوده است. سعودی در ماهها و سالهای اخیر بسیاری از کشورها را به رسمیت شناختن دولت فلسطین ترغیب کرده است، به طوری که تعداد این کشورها به ۱۴۹ مورد (بر اساس آمار وزارت خارجه فلسطین) رسیده است. شاهزاده محمد بن سلمان شرط سعودی برای عادیسازی با اسرائیل را «تحقق دولت فلسطینی» اعلام کرده است.
سعودی میزبان دو اجلاس پیاپی از کشورهای عربی و اسلامی در ریاض برای هماهنگی مواضع و فشار بر جامعه بینالمللی بوده است. همچنین ریاض نخستین نشست ائتلاف بینالمللی برای اجرای راهحل دو دولتی را برگزار کرد.
ولیعهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان در حال استقبال از بیعتکنندگان در قصر الصفا در مکه (واس)
بسیاری از ناظران معتقدند سیاستهای ریاض تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان در سالهای اخیر با تمرکز بر پروندههای پیچیده و گردآوری تمام طرفها به میز مذاکره، از شدت بحرانهای جهانی کاسته است. این رویکرد، صلح را از مسیر گفتوگو ممکن ساخته است.
مقصد راهحلهای صلح آمیز
مذاکرات آمریکا-اوکراین در جده در ماه جاری به پیشنهاد آتشبس فوری ۳۰ روزه و گامهایی به سوی صلح پایدار در اوکراین انجامید. این نتیجه پس از سه هفته مذاکرات آمریکا-روسیه، اولین گفتوگوها از آغاز جنگ اوکراین، حاصل شد. دو طرف بر تشکیل گروههای سطح بالا برای پایان دادن به جنگ و بازگشایی کانالهای دیپلماتیک توافق کردند.
در زمینه یمن، سعودی با ارائه «ابتکار پایان بحران یمن» و حمایت از آتشبس، نقش میانجیگری خود را تقویت کرد که به نقشه راه سازمان ملل برای یمن منجر شد.
حل اختلاف تاریخی اتیوپی و اریتره از طریق «توافقنامه جده برای صلح» در سپتامبر ۲۰۱۸ تحت حمایت پادشاه سلمان، جایگاه سعودی را به عنوان پایگاهی برای صلح تقویت کرد. عمر گله، رئیسجمهور جیبوتی، این نقش را ستود.
در سودان، سعودی با انجام عملیات تاریخی تخلیه افراد گرفتار پس از جنگ داخلی ۲۰۲۳ و میزبانی «مذاکرات جده» بین طرفهای درگیر، نقش بشردوستانه و صلح آفرین خود را نشان داد.
واشنگتن و پکن در ریاض
در دهه گذشته، سعودی تنها کشور خاورمیانی بوده که توانسته در میانه تنشهای جهانی—از جنگ اوکراین تا مناقشات تجاری و جنگ غزه—زعمای آمریکا، چین و روسیه را در فاصله کوتاهی میزبانی کند. این جایگاه، سعودی را به بازیگری کلیدی در تاثیرگذاری بر سیاستهای بینالمللی تبدیل کرده است، امری که با حجم و سطح سفرها و نشستهای بینالمللی در ریاض، بهویژه پس از جنگ غزه، مشهود است.
ولیعهد سعودی در حال استقبال از رئیسجمهور چین در یکی از دیدارهای اخیر به سعودی (واس)
نقش سعودی در جهان عرب و اسلام
سعودی تحت رهبری شاهزاده محمد بن سلمان، در هشت سال گذشته میزبان ۷ اجلاس مهم عربی و اسلامی از جمله «اجلاس اضطراری مکه» (۲۰۱۹)، «اجلاس عربی-چینی» (۲۰۲۲)، و «اجلاس مشترک عربی-اسلامی» (۲۰۲۳) بوده است. همچنین ۱۲ دوره از ۴۵ دوره اجلاس شورای همکاری خلیج در سعودی برگزار شده است.
سعودی میزبان رویدادهای بینالمللی بزرگی مانند «اجلاس گروه ۲۰» در ۲۰۲۰ (به صورت مجازی)، «اجلاس سعودی-آفریقا» (۲۰۲۳)، و «اجلاس سعودی-کارائیب» (۲۰۲۳) بوده است.