گفت‌وگوی وزرای خارجه سعودی و مصر برای تقویت هماهنگی در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی

سفير القاهرة لـ«الشرق الأوسط»: ملفات «ملحّة وساخنة» تتطلب تنسيقاً عالي المستوى

گفت‌وگوی دوجانبه‌ای میان شاهزاده فیصل بن فرحان و دکتر بدر عبدالعاطی برگزار شد (واس)
گفت‌وگوی دوجانبه‌ای میان شاهزاده فیصل بن فرحان و دکتر بدر عبدالعاطی برگزار شد (واس)
TT

گفت‌وگوی وزرای خارجه سعودی و مصر برای تقویت هماهنگی در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی

گفت‌وگوی دوجانبه‌ای میان شاهزاده فیصل بن فرحان و دکتر بدر عبدالعاطی برگزار شد (واس)
گفت‌وگوی دوجانبه‌ای میان شاهزاده فیصل بن فرحان و دکتر بدر عبدالعاطی برگزار شد (واس)

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر امور خارجه پادشاهی عربی سعودی، و همتای مصری‌اش، بدر عبدالعاطی، روز گذشته در ریاض ریاست نشست «کمیته پیگیری و مشورت سیاسی» را در سطح وزرای خارجه بر عهده گرفتند. در این دیدار، دو طرف درباره تقویت همکاری‌های دوجانبه در زمینه‌های مختلف و راه‌های افزایش هماهنگی در خصوص مسائل مورد علاقه دو کشور و تأمین منافع مشترکشان گفت‌وگو کردند.

وزرای خارجه سعودی و مصر در این جلسه، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و تلاش‌های جاری در این زمینه‌ها، به‌ویژه وضعیت نوار غزه را مورد بررسی قرار دادند.

پیش از این دیدار، شاهزاده فیصل بن فرحان از عبدالعاطی در مقر وزارت خارجه در ریاض استقبال کرده بود. آن‌ها در این دیدار، روابط برادرانه مستحکم و همکاری‌های مشترک میان سعودی و مصر را مرور کرده و درباره مسائل مورد اهتمام مشترک گفت‌وگو کردند.

شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان استقبال از دکتر بدر عبدالعاطی در ریاض (واس)

ایهاب ابوسریع، سفیر مصر در سعودی، در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق‌ الاوسط» تأکید کرده بود که مهم‌ترین موضوعات مطرح در این نشست، روابط دوجانبه و مسائل منطقه‌ای مورد توجه دو کشور خواهد بود. او افزود که این موضوعات اکنون «داغ و فوری» شده‌اند و نیاز به هماهنگی در بالاترین سطح میان دو کشور دارند و بسیاری از جزئیات آن در آینده مشخص‌تر خواهد شد.

وزارت خارجه مصر نیز روز گذشته اعلام کرد که بدر عبدالعاطی، وزیر خارجه این کشور، برای شرکت در نشست «کمیته پیگیری و مشورت سیاسی میان مصر و سعودی» و همچنین برای انجام دیدارهایی با شماری از مقامات بلندپایه سعودی به ریاض رفته است. این سفر با هدف «تقویت و گسترش روابط دوجانبه و رایزنی درباره چالش‌های منطقه‌ای مشترک» صورت گرفته است.

در ابتدای سال گذشته میلادی، قاهره میزبان نشست قبلی این کمیته در سطح وزرای خارجه بود. در آن نشست نیز دو طرف درباره تقویت سازوکارهای همکاری دوجانبه در زمینه‌های مختلف و راه‌های هماهنگی در خصوص مسائل مورد علاقه مشترک، از جمله تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و به‌ویژه وضعیت غزه، گفت‌وگو کرده بودند.

در نشست اخیر، شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه سعودی، بر تمایل کشورش برای تقویت روابط دوجانبه در همه زمینه‌ها تأکید کرد و سطح روابط فعلی را در پرتو رهنمودهای رهبران دو کشور ستود. همتای مصری‌اش نیز تأکید کرد که قاهره و ریاض بر استمرار سالانه نشست‌های کمیته مشورت سیاسی در سطح وزرای خارجه تأکید دارند. او افزود: «در این شرایط دشوار، اهمیت هماهنگی میان برادران و تکامل نقش‌ها بیشتر می‌شود.»

کمیته پیگیری و مشورت سیاسی همچنین در سطح مقامات ارشد وزارتخانه‌های خارجه دو کشور نیز برگزار می‌شود.

تشکیل این کمیته در چارچوب اهتمام دو کشور به تقویت چشم‌انداز همکاری‌های دوجانبه در همه زمینه‌ها و در راستای اجرای رهنمودهای رهبران سعودی و مصر و نیز براساس مفاد تفاهم‌نامه تشکیل این کمیته، که در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۷ در قاهره به امضا رسیده، صورت می‌گیرد.

در ماه اوت سال گذشته، شاهزاده فیصل بن فرحان در ریاض از بدر عبدالعاطی استقبال کرد. این دیدار، نخستین سفر رسمی عبدالعاطی به سعودی از زمان آغاز به کارش به‌عنوان وزیر خارجه بود.

نمایی از نشست کمیته پیگیری و مشاوره سیاسی میان عربستان سعودی و مصر در سطح وزارتی در ریاض (واس)

در ماه سپتامبر گذشته نیز، شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان سفر رسمی به قاهره با عبدالعاطی دیدار و نشست رسمی برگزار کرد. در این نشست، دو طرف روابط دوجانبه در زمینه‌های گوناگون را مرور کرده و راه‌های تقویت این روابط برای پاسخگویی به انتظارات رهبران و ملت‌های دو کشور را بررسی کردند.

وزرای خارجه پادشاهی عربی سعودی و مصر همچنین بر ضرورت افزایش همکاری دوجانبه و چندجانبه در مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی مورد اهتمام مشترک، به‌ویژه بحران غزه، تأکید کردند.

شاهزاده فیصل بن فرحان در جریان این دیدار گفت که همکاری میان سعودی و مصر در حفظ امنیت و ثبات منطقه‌ای نقش محوری دارد و این همکاری، سابقه‌ای تاریخی و ریشه در باور عمیق هر دو کشور دارد. او افزود که گفت‌وگوهای رسمی در سفر به قاهره، محورهایی چون روابط دوجانبه، به‌ویژه موضوعات اقتصادی، تجاری، توسعه‌ای و راه‌های پیشبرد این همکاری‌ها در همه حوزه‌ها را دربر می‌گرفته است.



سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
TT

سفیر ایران در سعودی: ریاض نقش مؤثری در جلوگیری از تنش ایفا کرد

عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)
عنایتی تأکید کرد آنچه در روابط با پادشاهی عربی سعودی در طول دو سال محقق شد، برابر با تلاش چندین ساله است (عکس از ترکی العقیلی)

در پنجم سپتامبر ۲۰۲۳، دکتر علیرضا عنایتی وارد فرودگاه بین‌المللی ملک خالد در ریاض شد تا مأموریت خود را به عنوان سفیر ایران در پادشاهی عربی سعودی آغاز کند. این اتفاق پس از امضای توافق ازسرگیری روابط دیپلماتیک در دهم مارس همان سال با میانجی‌گری چین و پس از قطع روابطی نزدیک به هفت سال رخ داد.

با گذشت نزدیک به دو سال از بازسازی روابط دیپلماتیک میان ریاض و تهران، سفیر عنایتی در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» بیان کرد آنچه در این مدت محقق شده معادل «دستاوردهای چندین سال» است و این را ناشی از «استحکام و ماهیت روابط» میان دو کشور دانست.

دیپلمات ایرانی موضع پادشاهی عربی سعودی در قبال حملات اخیر رژیم اسرائیل به ایران را «قابل‌تقدیر» توصیف کرد و گفت ریاض نقش فعالی در آرام‌سازی اوضاع و اعمال فشار برای جلوگیری از تنش ایفا کرده است. او افزود: «از هرگونه نقشی از سوی برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

عنایتی سابقه طولانی فعالیت در پادشاهی عربی سعودی دارد. او کار خود را از سال ۱۹۹۰ به عنوان کنسول ایران در جده آغاز کرد و در اوایل دهه ۲۰۰۰ به عنوان کاردار در ریاض منصوب شد. او پس از بیش از دو دهه، در سال ۲۰۲۳ به‌عنوان سفیر به این کشور بازگشت و تجربه‌ای انباشته در امور منطقه‌ای با خود دارد.

حملات «آشکار» به ایران

سفیر ایران، حملات اخیر اسرائیل به ایران را «آشکار» توصیف کرد و توضیح داد که در آن زمان، تهران در حال مذاکره غیرمستقیم با ایالات متحده بود. او گفت:
«ایران نیمه‌شب، در حالی که مردم در خانه‌هایشان خواب بودند، مورد حمله قرار گرفت و عده‌ای شهید شدند. این حمله در معنای کامل آن، جنایت آشکار بود. ما با تکیه بر منشور سازمان ملل، پاسخ متقابل دادیم و به دشمن نشان دادیم که ایران آغازگر جنگ نیست اما با قدرت و پایداری از خود دفاع می‌کند.»

انسجام کشورهای منطقه

عنایتی گفت که واکنش کشورهای منطقه به حملات اسرائیل، نشان‌دهنده انسجام آشکاری بود. او اشاره کرد که نخستین تماس تلفنی وزیر امور خارجه ایران، از جانب همتای سعودی‌اش، شاهزاده فیصل بن فرحان برای محکومیت «حمله آشکار» دریافت شد و سپس بیانیه وزارت امور خارجه پادشاهی نیز منتشر شد.
او افزود: «این مواضع قابل‌تقدیر با تماس تلفنی شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد و رئیس شورای وزیران، با رئیس‌جمهور پزشکیان برای محکوم‌کردن و ابراز انزجار از این حملات تکمیل شد. پس از آن، تماس رئیس‌جمهور پزشکیان با برادرش شاهزاده محمد برقرار شد و دیگر کشورهای شورای همکاری نیز مواضعی در حمایت از جمهوری اسلامی گرفتند.»

محمد بن سلمان «همیشه همراه ما بوده»

سفیر تهران از تلاش‌های اخیر پادشاهی عربی سعودی برای آرام‌سازی اوضاع و توقف حملات اسرائیلی قدردانی کرد و گفت: «این تلاش‌ها ارزشمند بود و ما از آن استقبال کردیم. ما بر نقش پادشاهی در آرام‌سازی شرایط و جلوگیری از حملات تأکید می‌کنیم، این نقش بسیار شرافتمندانه است. در گفت‌وگوها، تماس‌ها و دیدارهای دوجانبه، ایران همواره بر نقش و مواضع قابل‌تحسین پادشاهی تأکید کرده است؛ از محکوم‌کردن حملات گرفته تا تلاش برای جلوگیری از آنها. از هرگونه نقش برادران‌مان در پادشاهی، به‌ویژه شاهزاده محمد که همواره همراه ما بوده، استقبال می‌کنیم.»

۴۰۰ هزار ایرانی از پادشاهی عربی سعودی بازدید کردند

دکتر عنایتی توضیح داد که روابط پس از بازگشت، پیشرفت چشمگیری داشته است و گفت: «آنچه در طول دو سال از این روابط برداشتیم، به‌گونه‌ای است که گویی در چند سال رخ داده است. گویی روابط اصلاً قطع نشده بود و این نشان از عمق و اصالت این روابط دارد.»

او افزود: «در سال جاری، بیش از ۲۰۰ هزار زائر عمره از ایران به پادشاهی آمده‌اند و اگر تعداد حجاج را نیز بیفزاییم، تعداد بازدیدکنندگان ایرانی از پادشاهی در طول یک سال به ۴۰۰ هزار نفر می‌رسد، که این شاخص بسیار مثبتی است. همه این افراد از پادشاهی بازدید کرده و آن را از نزدیک شناخته‌اند.»

سفر خالد بن سلمان

سفیر درباره سفر وزیر دفاع پادشاهی عربی سعودی به تهران گفت: «ایران این سفر را اقدامی حاکمیتی و بسیار مهم دانست و آن را نقطه عطفی تاریخی در روابط تلقی کرد.»
او افزود: «این سفر، دیدار شاهزاده با رئیس‌جمهور پزشکیان، رهبری و رئیس ستاد کل نیروهای مسلح (که در رویدادهای اخیر جان باخت) باعث ایجاد درکی مشترک بین دو طرف شد مبنی بر اینکه ما شریک در ساختن منطقه هستیم. این برداشت در طرف ایرانی بسیار مثبت بود.»

او ادامه داد: «برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پیگیری‌های لازم پس از این سفر را ادامه دهیم و معتقدیم این سفر روابط ایران و پادشاهی عربی سعودی را از سطحی عادی به روابطی عمیق و بنیادین ارتقا داد.»

روابط و چشم‌اندازها

سفیر عنایتی معتقد است که روابط اقتصادی و تجاری میان دو کشور نیازمند تلاش بیشتری برای تقویت است. او گفت: «ما توافق‌نامه‌ای جامع در زمینه تجارت، اقتصاد، سرمایه‌گذاری، فرهنگ، جوانان و ورزش داریم که در توافق پکن بر آن تأکید شده است. توافق‌نامه‌ای دیگر نیز برای جلوگیری از مالیات مضاعف به صورت مقدماتی امضا شده و ما پیش‌نویس توافق‌نامه‌ای برای حمایت و تشویق سرمایه‌گذاری متقابل نیز ارائه کرده‌ایم. همچنین توافق‌نامه‌ای در زمینه حمل‌ونقل زمینی وجود دارد که می‌تواند پادشاهی، امارات و عمان را به سواحل شمالی متصل کرده و آن را به گذرگاهی به آسیای مرکزی تبدیل کند.»

در مورد نقش ایران در منطقه، دکتر علیرضا عنایتی اظهار کرد که تهران از مدلی برای امنیت منطقه‌ای حمایت می‌کند که بر توسعه، اقتصاد و فرهنگ متکی است، نه قدرت نظامی. در پاسخ به اینکه برخی نگاه‌ها، نقش ایران را عامل بی‌ثباتی می‌دانند، گفت: «ما بیگانه‌ای نیستیم که وارد منطقه شویم و نقشی را تحمیل کنیم. ما بخشی از منطقه هستیم، از فرزندان آن هستیم و در آن زندگی می‌کنیم.»

او افزود: «ما اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی زیادی در منطقه داریم. اگر در برخی دیدگاه‌های سیاسی اختلافی وجود داشته باشد، این نباید به قطع رابطه بیانجامد. این اختلاف را می‌توان تنها از طریق گفت‌وگو حل کرد. هیچ راهی بهتر – بلکه جایگزینی برای آن وجود ندارد – از گفت‌وگو میان برادر با برادر، همسایه با همسایه و میان مسائل مختلف.»

او تأکید کرد: «امنیت ما یکپارچه است. نمی‌توانیم از امنیت تکه‌تکه سخن بگوییم. ما آنچه از منطقه می‌شنویم را تکرار می‌کنیم: امنیت مبتنی بر توسعه. ما از این رویکرد حمایت می‌کنیم. زمانی که از امنیت مبتنی بر تسلیحات، جنگ‌افزار، نظامی‌گری، ژئوپلیتیک و سیاست فاصله گرفته شود، می‌توان آن را با امنیت مبتنی بر توسعه، اقتصاد، تجارت، فرهنگ و مردم جایگزین کرد.»