کشورهای خلیجی تاکید کردند: استقبال از مذاکرات ايران و امریکا و تأكيد بر نگرانی‌های امنيتی

تأکید بر مالکیت میدان گازی «الدرة» برای سعودی و کویت و دعوت از عراق برای حل بحران «خور عبدالله»

وزیر خارجه سعودی، شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، در جریان شرکت در نشست وزرای کشورهای شورای همکاری خلیج  در کویت (وزارت خارجه سعودی)
وزیر خارجه سعودی، شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، در جریان شرکت در نشست وزرای کشورهای شورای همکاری خلیج در کویت (وزارت خارجه سعودی)
TT

کشورهای خلیجی تاکید کردند: استقبال از مذاکرات ايران و امریکا و تأكيد بر نگرانی‌های امنيتی

وزیر خارجه سعودی، شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، در جریان شرکت در نشست وزرای کشورهای شورای همکاری خلیج  در کویت (وزارت خارجه سعودی)
وزیر خارجه سعودی، شاهزاده فیصل بن فرحان آل سعود، در جریان شرکت در نشست وزرای کشورهای شورای همکاری خلیج در کویت (وزارت خارجه سعودی)

کشورهای شورای همکاری خلیج، از مذاکرات بین ایران و ایالات متحده درباره پرونده هسته‌ای ایران استقبال کردند و حمایت خود را از تلاش‌های دیپلماتیکی که توسط سلطنت عمان هدایت می‌شود و رویکرد گفت‌وگو برای حل اختلافات و نزاع‌ها به روش‌های مسالمت‌آمیز اعلام کردند. شورای همکاری خلیج در بیانیه‌ای پس از نشست وزرای خارجه کشورهای عضو در کویت، ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات به تحقق امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی منجر شود.

شورای همکاری در بیانیه خود بر حمایت از حق حاکمیت امارات متحده عربی بر جزایر سه‌گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی، و بر آب‌های سرزمینی، حریم هوایی، فلات قاره و منطقه اقتصادی انحصاری این جزایر به‌عنوان بخش جدایی‌ناپذیر از خاک امارات تأکید کرد.

همچنین، شورا تأکید کرد که میدان گازی «الدرة» به‌طور کامل در مناطق دریایی کویت قرار دارد و مالکیت منابع طبیعی در منطقه مشترک غرق‌شده مجاور منطقه مشترک کویت و پادشاهی عربی سعودی، از جمله میدان الدرة، تنها به این دو کشور تعلق دارد و آن‌ها تنها حق بهره‌برداری از این منابع را دارند. شورا هرگونه ادعای طرف‌های دیگر درباره حقوق در این میدان یا منطقه غرق‌شده مجاور را به‌طور قاطع رد کرد.

در مورد مسئله «خور عبدالله»، شورای وزرای خارجه بر لزوم احترام عراق به حاکمیت و تمامیت ارضی کویت و پایبندی به تعهدات و توافق‌نامه‌های دوجانبه و بین‌المللی و تمامی قطعنامه‌های مرتبط سازمان ملل، به‌ویژه قطعنامه شماره ۸۳۳ (۱۹۹۳) درباره تعیین مرزهای زمینی و دریایی کویت و عراق، تأکید کرد. شورا خواستار تکمیل تعیین مرزهای دریایی بین دو کشور پس از علامت ۱۶۲ دریایی، بر اساس قوانین و اصول حقوق بین‌الملل و کنوانسیون حقوق دریاهای سازمان ملل متحد (۱۹۸۲) شد.

شورا همچنین از دولت عراق خواست به توافق‌نامه تنظیم ناوبری دریایی در خور عبدالله که در ۲۹ آوریل ۲۰۱۲ بین کویت و عراق امضا و در ۵ دسامبر ۲۰۱۳ لازم‌الاجرا شد، پایبند باشد.

شورای وزرای خارجه مخالفت کامل خود را با مفاد حکم دادگاه عالی فدرال عراق در این زمینه و تحریفات تاریخی موجود در آن اعلام کرد و هرگونه تصمیم یا اقدام یک‌جانبه عراق در رابطه با توافق‌نامه خور عبدالله را باطل و بی‌اثر دانست. همچنین، شورا اقدام یک‌جانبه عراق در لغو پروتکل تبادل امنیتی امضا شده در سال ۲۰۰۸ و نقشه آن در طرح مشترک برای تضمین ایمنی ناوبری در خور عبدالله که در ۲۸ دسامبر ۲۰۱۴ امضا شده بود، رد کرد.

روابط با ایران

در مورد روابط با ایران، شورای وزرای خارجه بر ضرورت پایبندی ایران به اصول و مبانی اساسی منشور سازمان ملل متحد و قوانین بین‌المللی، اصول حسن هم‌جواری، احترام به حاکمیت کشورها، عدم مداخله در امور داخلی، حل اختلافات به روش‌های مسالمت‌آمیز، عدم استفاده از زور یا تهدید به آن، و رد تروریسم، افراط‌گرایی و فرقه‌گرایی تأکید کرد.

شورا نگرانی خود را از تحولات پرونده هسته‌ای ایران ابراز کرد و بر اهمیت تسریع در دستیابی به تفاهمات سازنده برای حفظ امنیت و ثبات منطقه تأکید نمود. شورا آمادگی کشورهای عضو برای همکاری و تعامل مؤثر با این پرونده و لزوم مشارکت آن‌ها در تمامی مذاکرات و مباحثات منطقه‌ای و بین‌المللی مرتبط با آن را مورد تأکید قرار داد. این مذاکرات باید علاوه بر برنامه هسته‌ای ایران، تمامی مسائل و نگرانی‌های امنیتی کشورهای شورای همکاری را شامل شود، از جمله موشک‌های بالستیک و کروز، پهپادها، ایمنی ناوبری بین‌المللی و تأسیسات نفتی، به‌گونه‌ای که به تحقق اهداف و منافع مشترک در چارچوب احترام به حاکمیت کشورها، اصول حسن هم‌جواری و پایبندی به قطعنامه‌های سازمان ملل و مشروعیت بین‌المللی برای تضمین تقویت امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی کمک کند.

شورای وزرای خارجه بر اهمیت پایبندی ایران به عدم تجاوز از درصدهای غنی‌سازی اورانیوم مورد نیاز برای استفاده‌های صلح‌آمیز و لزوم اجرای کامل تعهدات و همکاری کامل با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تأکید کرد.

شورا همچنین بر اهمیت حفظ امنیت دریایی و گذرگاه‌های آبی در منطقه و مقابله با فعالیت‌هایی که امنیت و ثبات منطقه و جهان را تهدید می‌کند، از جمله هدف قرار دادن کشتی‌های تجاری، تهدید خطوط ناوبری دریایی و تجارت بین‌المللی و تأسیسات نفتی در کشورهای شورای همکاری، تأکید کرد.

مبارزه با تروریسم و افراط‌گرایی

شورای وزرای خارجه بر مواضع و تصمیمات ثابت خود در قبال تروریسم و افراط‌گرایی، صرف‌نظر از منبع آن، تأکید کرد و تمامی اشکال و صور آن را رد کرده و خواستار خشکاندن منابع مالی آن شد. شورا تأکید کرد که تروریسم به هیچ دین، فرهنگ، ملیت یا گروه قومی خاصی مرتبط نیست و بر حرمت ریختن خون و تعرض به غیرنظامیان و تأسیسات غیرنظامی مانند مدارس، اماکن عبادت و بیمارستان‌ها تأکید نمود و حمایت خود را از تلاش‌های بین‌المللی برای مبارزه با تروریسم اعلام کرد.

شورا بر این باور است که تسامح و هم‌زیستی بین ملت‌ها و مردم از مهم‌ترین اصول و ارزش‌هایی است که جوامع کشورهای شورای همکاری بر آن بنا شده‌اند و در تعامل با سایر ملت‌ها به آن پایبند هستند. شورا بر اهمیت تقویت ارزش‌های گفت‌وگو و احترام بین ملت‌ها و فرهنگ‌ها تأکید کرد و خواستار تلاش‌های بین‌المللی برای تقویت این اصول در تمامی جوامع و ترویج فرهنگ تسامح دینی، گفت‌وگو و هم‌زیستی و رد هر آنچه که موجب انتشار نفرت و افراط‌گرایی می‌شود، شد. شورا اظهارات توهین‌آمیز به اسلام و مسلمانان و تمدن اسلامی را محکوم کرد و بر اهمیت مقابله با تمامی مظاهر نفرت، تعصب، کلیشه‌سازی منفی و تحریف تصویر ادیان تأکید کرد.



نشست خلیجی- آمریکایی نقشه‌ای برای ثبات منطقه ترسیم کرد

ولی‌عهد سعودی در حال ریاست بر نشست خلیج - آمریکا در ریاض (فرانس‌پرس)
ولی‌عهد سعودی در حال ریاست بر نشست خلیج - آمریکا در ریاض (فرانس‌پرس)
TT

نشست خلیجی- آمریکایی نقشه‌ای برای ثبات منطقه ترسیم کرد

ولی‌عهد سعودی در حال ریاست بر نشست خلیج - آمریکا در ریاض (فرانس‌پرس)
ولی‌عهد سعودی در حال ریاست بر نشست خلیج - آمریکا در ریاض (فرانس‌پرس)

سران کشورهای خلیج، در جریان نشستی که با رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، برگزار کردند، بر تمایل خود برای تقویت همکاری و شراکت راهبردی با ایالات متحده تأکید کردند و همچنین بر اهمیت تشکیل کشور فلسطینی بر اساس ابتکار صلح عربی برای آینده‌ای سرشار از صلح و ثبات تأکید ورزیدند.
این پنجمین نشست خلیج - آمریکا بود که روز چهارشنبه در ریاض، به دعوت خادم حرمین شریفین، ملک سلمان بن عبدالعزیز، برگزار شد و بخشی از سفر رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، به سعودی بود.
در این نشست، موضوعات مختلفی بررسی شد؛ در صدر آن تحولات اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری، و نیز وضعیت امنیتی و سیاسی منطقه.

شاهزاده محمد بن سلمان بن عبدالعزیز، ولی‌عهد و نخست‌وزیر سعودی، آغازگر نشست بود و در سخنرانی افتتاحیه گفت این نشست ادامه‌ای از همکاری با ایالات متحده است و روابط خلیج با آمریکا یک شراکت راهبردی به‌شمار می‌آید. او تصریح کرد که کشورهای شورای همکاری خلیج بر شراکت اقتصادی با آمریکا تأکید دارند، چراکه ایالات متحده یک شریک تجاری اصلی برای این کشورها است و میزان تبادلات تجاری بین شورای همکاری و آمریکا در سال ۲۰۲۴ به حدود ۱۲۰ میلیارد دلار رسید.
وی افزود: «این نشست ادامه‌ روابط راهبردی ما با آمریکا است و بازتابی از حرص ما برای کار گروهی به‌منظور تقویت و توسعه این روابط در راستای تحقق آرمان‌های کشورهای ما و ملت‌های‌مان است.»
محمد بن سلمان با اشاره به چالش‌های بزرگ منطقه، گفت: «ما از اندازه این چالش‌ها آگاه هستیم و باید راه‌حلی دائمی برای توقف جنگ در غزه پیدا شود.»
او بار دیگر بر لزوم حل مسئله فلسطین بر اساس ابتکار صلح عربی و قطعنامه‌های بین‌المللی تأکید کرد.
ولی‌عهد سعودی در ادامه به دیگر چالش‌های منطقه پرداخت و گفت که باید بین طرف‌های یمنی گفت‌وگو صورت گیرد و به راه‌حلی سیاسی و جامع دست یافت. او همچنین بر حفظ وحدت اراضی سوریه تأکید کرد و از تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا برای رفع تحریم‌ها علیه سوریه تقدیر نمود. او خواستار آتش‌بس در سودان و حمایت از ثبات لبنان شد و تأکید کرد که باید از حاکمیت لبنان حمایت شود، اصلاحات نهادی صورت گیرد و اسلحه تنها در دست دولت باشد.
وی بر ادامه همکاری و هماهنگی با آمریکا برای ثبات منطقه تأکید کرد و از توافق آتش‌بس بین هند و پاکستان استقبال کرده، گفت: «امیدواریم این توافق به کاهش تنش‌ها و بازگشت آرامش کمک کند.»
در مورد بحران اوکراین نیز، ولی‌عهد آمادگی خود را برای ادامه تلاش‌ها جهت کمک به حل آن اعلام کرد.

پرونده‌های اقتصادی و سیاسی

نشست که در مرکز کنفرانس‌های ملک عبدالعزیز برگزار شد، وضعیت اقتصادی منطقه و جهان را بررسی کرد، علاوه بر آن، به جنگ اسرائیل علیه غزه، کاهش تنش و ورود کمک‌های بشردوستانه به غزه پرداخت و امکان ارائه سازوکاری جدید برای ورود کمک‌ها به غزه را مطرح نمود. مذاکرات هسته‌ای آمریکا با ایران و جزئیات تعاملات دو طرف نیز بررسی شد، همچنین راه‌های برقراری صلح در منطقه مورد بحث قرار گرفت.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، در نشست خلیج - آمریکا گفت: «کشورهای خلیج در صدر کشورهای پیشرفته و شکوفا قرار دارند و جهان به فرصت‌های موجود در این کشورها چشم دوخته است.»
او در مورد پرونده ایران گفت: «ایران باید به جنگ‌های نیابتی خود در منطقه پایان دهد و نمی‌تواند به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند. ما خواهان توافقی با ایران هستیم، اما باید حمایت از تروریسم را متوقف کند.»
در مورد سوریه، ترامپ اعلام کرد: «پس از مشورت با ولی‌عهد سعودی محمد بن سلمان، دستور رفع کامل تحریم‌ها علیه سوریه را صادر خواهم کرد.» او افزود: «آمریکا در حال کار بر روی عادی‌سازی کامل روابط با دولت جدید سوریه است. روند عادی‌سازی روابط از دیدار با رئیس‌جمهور سوریه، احمد الشرع، در ریاض آغاز شد.»
در خصوص لبنان نیز، ترامپ گفت که با انتخاب رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر جدید، لبنان فرصت تازه‌ای دارد و اکنون فرصتی واقعی برای آینده‌ای بدون «حزب‌الله» در لبنان فراهم شده است.

شراکت راهبردی

شراکت راهبردی میان کشورهای شورای همکاری خلیج و ایالات متحده بر پایه روابط مستحکم و منافع مشترکی استوار است که به توسعه همکاری‌ها در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، تجاری و سرمایه‌گذاری منجر شده است. این همکاری‌ها به شکل گروه‌های کاری مشترک در زمینه‌های مختلف سیاسی، نظامی، اقتصادی و... سازمان یافته‌اند و حتی به حوزه‌هایی مانند فرهنگ و آموزش نیز گسترش یافته‌اند.

پیش از این سعودی چهار نشست دیگر از این نوع را میزبانی کرده بود؛ نشست اول: کمپ دیوید، مه ۲۰۱۵، نشست دوم: آوریل ۲۰۱۶، نشست سوم: مه ۲۰۱۷ در ریاض با حضور ترامپ و نشست چهارم: ژوئیه ۲۰۲۲ با مشارکت مصر، اردن و عراق

شاه بحرین، ملک حمد بن عیسی، در جریان نشست از نقش سعودی در کاهش تنش‌ها تمجید کرد و تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌ها علیه سوریه را ستود.
او گفت که گفت‌وگوهای جاری بین آمریکا و ایران می‌تواند به ثبات منطقه کمک کند و بر همکاری نزدیک شورای همکاری با آمریکا برای تحقق امنیت منطقه‌ای تأکید کرد. وی روابط دو طرف را ریشه‌دار و رو به تقویت دانست.
شیخ مشعل الأحمد الجابر الصباح، امیر کویت، نیز در سخنان خود از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌ها علیه سوریه استقبال کرد و ابراز امیدواری کرد که این نشست سرآغازی برای پایان دادن به بحران‌های منطقه باشد. او نیز بر ضرورت تشکیل کشور فلسطینی طبق ابتکار صلح عربی تأکید کرد.
امیر کویت همچنین پایبندی خود را به کار در چارچوب شورای همکاری برای تحقق اهداف مشترک با آمریکا و تقویت همکاری‌های دو جانبه برای آینده‌ای همراه با صلح و ثبات اعلام کرد و از ترامپ برای اهتمام و مشارکت در دیدار با رهبران خلیج تشکر کرد.
شایان ذکر است که کشورهای شورای همکاری خلیج دارای روابط تجاری و سرمایه‌گذاری گسترده‌ای با ایالات متحده هستند، به‌گونه‌ای که حجم تبادلات تجاری میان آن‌ها در سال ۲۰۲۴ از ۱۸۰ میلیارد دلار فراتر رفته است.