عراق: آیا السودانی از اصلاح کابینه عقب‌نشینی کرده‌است؟

  محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (توئیتر)
  محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (توئیتر)
TT

عراق: آیا السودانی از اصلاح کابینه عقب‌نشینی کرده‌است؟

  محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (توئیتر)
  محمد شیاع السودانی نخست‌وزیر عراق (توئیتر)

هل تراجع رئيس الوزراء العراقي محمد شياع السوداني، عن إجراء التعديل الوزاري، الذي كان مصراً عليه قبل أسابيع؟ الإجابة المعلنة على هذا السؤال مؤطرة بظروف فنية ومالية، إذ تحتاج الحكومة إلى منح وزرائها مخصصات الموازنة لتحكم على أدائهم، وأن توفر لهم فريقاً قوياً من المديرين والمستشارين.

آخر ما قاله السوداني عن التغيير الوزاري كان تلميحاً بالتأجيل، حين صرح الخميس الماضي، بأن تقييم الوزير أمر صعب «دون أن نقر الموازنة المالية، لذلك فإنه بحاجة إلى مساحة من الوقت».

وقال أحد قيادات «تيار الحكمة» من أجنحة تحالف «الإطار التنسيقي» الحاكم، في تصريح صحافي، إن التغيير الوزاري «قد لا يغير وزيراً»، لأن المقصود منه هو «تقييم عمل الوزراء»، مستدركاً بأن «السوداني لا يريد إخفاقاً في حكومته، وهو مصر على الإصلاح».

لكن مصادر متطابقة تقول إن «العملية توقفت الآن»، وإن السوداني لن يجري أي تعديل وزاري في المدى المنظور.

وأوضح السوداني، في مناسبات عدة، أنه «يستند إلى صلاحياته الدستورية، وسيختار الوزراء الذين ينوي استبدالهم، ويرسل قائمة بالمرشحين الجدد إلى البرلمان لتمريرهم».

ورغم تضارب الأنباء بشأن التعديل، ومن هم الوزراء المشمولون، لكن قراراً حكومياً بإعفاء 57 مديراً عاماً منح الانطباع بأن استبدال أكثر من 5 وزراء بات وشيكاً.

وقال المكتب الإعلامي لرئيس الوزراء، إن الأخير حدد 9 شروط لتولي منصب مدير عام، من بينها ألا يزيد عمر المرشح على 55 عاماً، وأن يكون حاصلاً على شهادة جامعية أولية، وبخدمة فعلية لا تقل عن 10 سنوات.

و ذكر 3 أعضاء في «الإطار التنسيقي»، أن إعفاء هذا العدد الكبير من المديرين في الحكومة أربك الجهاز الإداري، وبث حالة من القلق لدى المسؤولين التنفيذيين، وأثر على أدائهم.

ويتفق مراقبون وسياسيون عراقيون على أن ملف التعديل الوزاري «أكبر اختبار لقدرة السوداني»، أمام معادلة سياسية تحكمها شبكة مصالح تجمع الفرقاء داخل الائتلاف الحاكم.

وعلى ما يبدو، فإن واحداً من العوامل الأساسية التي أثارت الخلاف بين قادة «الإطار التنسيقي» والسوداني بشأن التعديل الوزاري، هو ما يشاع عن ضغوط أميركية لاستبدال شخصيات حكومية تنتمي لفصائل مسلحة، صنفتها واشنطن على لائحة الإرهاب.

وإلى جانب ذلك، فإن عملية التعديل يجب أن تقترن بقائمة مرشحين للبدلاء، وهؤلاء سيخضعون لنظام المحاصصة، وليس لإرادة السوداني الكاملة، إذ يتعين عليه انتظار مرشحين يقدمهم زعماء الأحزاب، والتفاوض عليهم، كما حدث عند تشكيل الحكومة قبل نحو 7 أشهر.

وتفرض هذه الصيغة على السوداني التعايش مع الأوزان السياسية التي تتحكم بالقرار في «الإطار التنسيقي»، كما أن المعركة التي أراد خوضها مع قادة هذا التحالف من خلال التعديل الوزاري أظهرت له الحاجة إلى أدوات غير تقليدية.

ومنذ إعلان السوداني نيته إجراء التعديل، تعامل الإطار التنسيقي مع هذا الملف بطريقتين؛ الأولى هي إظهار التأييد للمشروع، وإعلان دعمهم رئيس الوزراء، لكنه في الثانية أطلق رسائل عن مخاطر المشروع بمعزل عن اتفاق الحصص، وصلاحية قادة الأحزاب في ترشيح الوزراء، ووصلت تلك الرسائل إلى التلويح بشمول السوداني نفسه بالتغيير.

مع ذلك، فإن مقربين من رئيس الوزراء يقولون إنه «لم يتراجع عن التعديل»، وإن قرار التأجيل جاء للتأكد من الآليات المتبعة لن تخضع لأي اتجاه سياسي، سوى فاعلين في المطبخ السياسي الشيعي يعتقدون أن السوداني بالغ كثيراً في «الحديث عن صلاحيات رئيس الوزراء، لأنه أراد الحصول على تأييد شعبي واسع بعد مرور شهور قليلة على توليه المنصب».

Read also



بری به «الشرق الاوسط»: اسرائیل پیشنهاد لبنان برای آتش‌بس را رد کرد

بری به «الشرق الاوسط»: اسرائیل پیشنهاد لبنان برای آتش‌بس را رد کرد
TT

بری به «الشرق الاوسط»: اسرائیل پیشنهاد لبنان برای آتش‌بس را رد کرد

بری به «الشرق الاوسط»: اسرائیل پیشنهاد لبنان برای آتش‌بس را رد کرد

وی تاکید کرد که میانجی‌گری آمریکا به پس از انتخابات موکول شده است... و میقاتی این امر را نشانه‌ای از سرسختی اسرائیل دانست

رئیس پارلمان لبنان، نبیه بری، ابتکار عمل اخیر آمریکا برای آتش‌بس در لبنان را ناکام اعلام کرده و به «الشرق الاوسط» گفت که نخست‌وزیر اسرائیل «نقشه راه لبنان را که با (فرستاده آمریکا به لبنان) آموس هوکستین توافق کرده بودیم، رد کرد.» وی افزود که حرکت سیاسی برای حل بحران به «پس از انتخابات آمریکا» که سه‌شنبه آینده برگزار می‌شود، موکول شده است.

بری از پیش‌بینی درباره مسیر بحران در پرتو نتایج انتخابات آمریکا خودداری کرده و تصریح کرد تنها نکته ثابت این است که حرکت «به پس از این انتخابات موکول شده است» و این امر، اوضاع لبنان را «در گروی تحولات میدانی» قرار می‌دهد و از تبدیل لبنان به «غزه‌ای دیگر» ابراز نگرانی کرد.

بری تاکید کرد که هوکستین «از زمان خروج از اسرائیل با ما تماسی نداشته است»، و گفت که وی در سفر قبلی خود وعده داده بود که در صورت مشاهده نشانه‌های مثبت، به تل‌آویو بازخواهد گشت، اما از زمان خروج از تل‌آویو هیچ اطلاعاتی به ما نداده است. بری بار دیگر تاکید کرد که لبنان به اصول خود در این زمینه، از جمله پایبندی به قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل (مصوب سال 2006) پایبند است.

بری همچنین با فرمانده نیروهای صلح‌بان بین‌المللی (یونیفیل) در جنوب لبنان، ژنرال آرولدو لاثارو، دیدار کرد و به وی گفت که اسرائیل از سپتامبر گذشته تاکنون حداقل چندین فرصت محقق برای آتش‌بس، اجرای قطعنامه 1701 و بازگشت آرامش و آوارگان به دو سوی مرز را از دست داده است.

بری به گفته بیانیه‌ای که از دفتر رسانه‌ای او منتشر شده، «توضیحات مفصلی درباره تفاهمی که با فرستاده ریاست جمهوری آمریکا برای دستیابی به آتش‌بس و اجرای قطعنامه 1701 حاصل شده، به فرمانده یونیفیل ارائه داد» و بار دیگر تعهد لبنان به اجرای این قطعنامه را به‌عنوان تنها راه‌حل برای دستیابی به امنیت و ثبات در منطقه اعلام کرد.

در همین راستا، فرمانده یونیفیل با نخست‌وزیر لبنان، نجیب میقاتی، نیز دیدار کرد که وی بر «پایبندی به نقش نیروهای بین‌المللی و ادامه حضور آنها در جنوب و حفظ وظایف و قوانین کار که با همکاری نزدیک با ارتش لبنان انجام می‌دهند» تاکید کرد. وی همچنین «حملات اسرائیل به یونیفیل و تهدیدهای آن علیه این نیروها» را محکوم و از «اصرار بسیاری از کشورهای دوست لبنان بر ادامه فعالیت یونیفیل در جنوب» قدردانی کرد.

میقاتی گفت: «گسترش دوباره دامنه حملات اسرائیل به مناطق لبنان، تهدیدهای مکرر برای تخلیه کامل شهرها و روستاها و حملات تخریبی به ضاحیه جنوبی بیروت، همگی نشانگر رد اسرائیل نسبت به تمامی تلاش‌ها برای آتش‌بس و اجرای کامل قطعنامه 1701 است.»

نخست‌وزیر لبنان بار دیگر «پایبندی دائمی لبنان به قطعنامه بین‌المللی و مفاد آن» را اعلام کرد و گفت: «اظهارات اسرائیل و نشانه‌های دیپلماتیکی که لبنان دریافت کرده است، بر سرسختی اسرائیل در رد راه‌حل‌های پیشنهادی و اصرار بر رویکرد کشتار و تخریب تاکید دارد؛ این امر مسئولیت‌های تاریخی و اخلاقی جامعه بین‌المللی را در توقف این تجاوزگری پررنگ می‌کند.»

میقاتی گزارش خبرگزاری رویترز مبنی بر درخواست ایالات متحده از لبنان برای اعلام آتش‌بس یک‌جانبه با اسرائیل به منظور احیای مذاکرات متوقف‌شده برای پایان دادن به درگیری‌ها بین اسرائیل و حزب‌الله را رد کرد. دو منبع اعلام کردند که آموس هوکستین، فرستاده آمریکا به لبنان، این پیشنهاد را این هفته به نخست‌وزیر (موقت) لبنان، نجیب میقاتی، ارائه کرد؛ واشنگتن تلاش‌های دیپلماتیک برای برقراری آتش‌بس بین اسرائیل و حزب‌الله که مورد حمایت ایران است را تشدید کرده است. دفتر میقاتی در بیانیه‌ای به رویترز اعلام کرد که واشنگتن خواستار آتش‌بس یک‌جانبه از سوی بیروت نشده است و گفت که موضع دولت لبنان در خصوص تلاش برای آتش‌بس دوطرفه و اجرای قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل روشن است؛ این قطعنامه به درگیری قبلی بین طرفین در سال 2006 پایان داد. دو منبع گفته‌اند که واشنگتن تلاش کرده است لبنان را متقاعد کند که ابتکار عمل را تا حدی به دست گیرد، به‌ویژه با توجه به اینکه اعتقاد بر این است که اسرائیل احتمالا عملیات نظامی خود که طی آن بیشتر رهبران حزب‌الله را کشته و بخش بزرگی از جنوب لبنان را تخریب کرده است، ادامه خواهد داد. دو منبع گفته‌اند که آتش‌بس یک‌جانبه در لبنان پذیرفته نیست و به‌احتمال زیاد به‌عنوان تسلیم تلقی خواهد شد.

یک دیپلمات دیگر به رویترز گفت که هوکستین چندین ماه پیش پیشنهاد مشابهی را به میقاتی و بری ارائه کرده بود و به آنها توضیح داد که اگر حزب‌الله آتش‌بس یک‌جانبه‌ای اعلام کند، «ممکن است چیزی برای ارائه به نخست‌وزیر اسرائیل بنیامین نتانیاهو به عنوان یک ابتکار دیپلماتیک» داشته باشد. این دیپلمات افزود: «دقیقا کلمات او این بود: ‘به من کمک کنید... تا به شما کمک کنم’.»

او افزود حسن نصر الله که در حمله هوایی ۲۷ سپتامبر اسرائیل به ضاحیه جنوبی بیروت کشته شد این طرح را رد کرد.