دستیار وزیر خارجه سوریه: نشست جده مرحله جدیدی را می‌گشاید

وی به «الشرق الاوسط» گفت که دیدارهای تدارکاتی جدی، مثبت و خوش‌بینانه بود


ایمن سوسان، دستیار وزیر امور خارجه و مهاجران سوریه
ایمن سوسان، دستیار وزیر امور خارجه و مهاجران سوریه
TT

دستیار وزیر خارجه سوریه: نشست جده مرحله جدیدی را می‌گشاید


ایمن سوسان، دستیار وزیر امور خارجه و مهاجران سوریه
ایمن سوسان، دستیار وزیر امور خارجه و مهاجران سوریه

ایمن سوسان، دستیار وزیر امور خارجه و مهاجران سوریه تأکید کرد: تشکیل اجلاس سران کشورهای عربی در پادشاهی عربی سعودی با آن جایگاه و ثقل بسیار بزرگ و سیاست معتدل آن بدیهی و روشن است و نمی‌توان در مورد آن صحبت کرد.
سوسان در حاشیه جلسات مقدماتی نشست وزیران که فردا (چهارشنبه) در جده (غرب سعودی) برگزار می‌شود، به «الشرق الاوسط» گفت: همه امیدوارند نشست جده مرحله جدیدی را آغاز کند.
وی افزود: اهمیت برگزاری اجلاس در سعودی چیزی است که نمی‌توان دربارهٔ آن صحبت کرد زیرا بدیهی و روشن است. باتوجه به جایگاه بلند، ثقل قابل توجه و سیاست معتدل سعودی، همه امیدوارند که اجلاس جده در میان جو خوش‌بینی که بر همه حاکم است، مرحله جدیدی را آغاز کند.
سوریه پس از ۱۲ سال غیبت در نشست‌های مقدماتی برای کار اجلاس سران کشورهای عربی که ۱۹ می در سعودی برگزار می‌شود، شرکت می‌کند.
دستیار وزیر امور خارجه سوریه اظهار کرد، «همه تلاش می‌کنند تا بتوانیم بر سال‌های ضعفی که امت عرب ما تجربه کرده، در جریان آنچه «جهنم عربی» نامید و قلب همه را خون کرد، غلبه کنیم.
وی افزود: اجازه دهید مرحله جدیدی را آغاز کنیم که بر آن تفاهم، گفت و گو، ارتباط، احترام متقابل، عدم مداخله در امور داخلی و توجه به منافع خود حکمفرما باشد.
او ادامه داد: این که ما به عنوان کشورهای عربی آگاهی و درک داریم که آنچه بر یکی از ما می‌گذرد به دیگران نیز می‌رسد، خیر یکی از ما برای دیگران خیر است و شر یکی از ما باید بر دیگران منعکس شود.
ایمن سوسان فضای جلسات تدارکاتی در حال انجام را «با جدیت، مثبت‌اندیشانه و پر از خوش‌بینی» توصیف کرد.
هیئت سوری شرکت‌کننده در این جلسات مشتمل بر رانیا احمد، دستیار وزیر اقتصاد و تجارت خارجی در امور بین‌الملل، ریاض عباس، رئیس اداره امور عربی، انس البقاعی، مدیر روابط بین‌الملل احسان رومان از دفتر وزیر امور خارجه است.
از سوی دیگر، محمد سامر خلیل وزیر تجارت خارجی دیروز (دوشنبه) در راس هیاتی سوری در جلسات شورای اقتصادی و اجتماعی در سطح وزیران شرکت کرد.
منابع دیپلماتیک غربی گفته بودند که نشست دوره ای سران کشورهای عربی که قرار است در جده برگزار شود، برای رسیدگی دقیق به تعدادی از تحولات حساس بین‌المللی و منطقه ای درخواست شده‌است. در سطح بین‌المللی، ماه‌های گذشته شاهد تشدید جنگ روسیه در اوکراین بودیم. این امر منجر به وخامت بی‌سابقه روابط غرب و روسیه با بازتاب آن در پرونده‌های اقتصادی و سیاسی، به‌ویژه در غیاب هرگونه نشانه‌ای مبنی بر امکان توقف سریع این جنگ شد.
این منابع در سطح منطقه ای به بیانیه «سعودی، ایران و چین» صادرشده در پکن اشاره کردند و گفتند: مشخص است که چین در این روند نقش ضامن و حامی را ایفا می‌کند و اگر این بیانیه به احیای روابط بین ریاض و تهران منجر شد، پس کسانی هستند که معتقدند ممکن است دری را برای سرد کردن پرونده‌های دیگری که ایران مستقیماً به آنها مرتبط است باز کند.
تحول دیگر بازگشت سوریه به تصاحب موقعیت خود در اتحادیه کشورهای عربی است که به بازگرداندن ورقی که بیش از یک دهه از عمر آن می‌گذرد کمک می‌کند.
این منابع اشاره می‌کنند که کشورهای غربی بر مرحله پس از بازگشت نظارت خواهند داشت و اینکه آیا دمشق برای برداشتن گام‌های مثبت به سمت راه‌حل سیاسی و بازگشت آوارگان ، کنترل قاچاق مواد مخدر و احترام به قطعنامه‌های بین‌المللی در مورد سوریه اقدام خواهد کرد یا خیر.



چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
TT

چگونه عراق از «تهدیدی وجودی خطرناک‌تر از داعش» نجات یافت؟

مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)
مشایخ عراقی در تظاهراتی در حمایت از ایران، سه‌شنبه در مسیر منتهی به منطقه سبز که سفارت عراق در بغداد در آن واقع شده است (AP)

منابع دیپلماتیک در بغداد به روزنامه «الشرق الاوسط» گفتند مقام‌های عراقی نگران کشیده شدن کشور به جنگ میان ایران و اسرائیل بودند و آن را «تهدیدی وجودی برای عراق» توصیف کردند که خطرناک‌تر از تهدید داعش بود؛ همان گروهی که زمانی یک‌سوم خاک کشور را اشغال کرده بود.

این منابع توضیح دادند:
«داعش یک پدیده بیگانه بود که در نهایت باید از بدن عراق به‌ویژه با توجه به حمایت منطقه‌ای و بین‌المللی از بغداد برای مقابله با آن طرد می‌شد. اما جنگ ایران و اسرائیل، وحدت عراق را تهدید می‌کرد.»

شرح تهدید وجودی از نگاه منابع دیپلماتیک:

همزمان با آغاز جنگ، بغداد پیام‌هایی از اسرائیل از طریق جمهوری آذربایجان و کانال‌های دیگر دریافت کرد. در این پیام‌ها آمده بود که اسرائیل در صورت حمله‌ای از خاک عراق، پاسخ‌هایی «سخت و دردناک» خواهد داد. اسرائیل مسئولیت هرگونه حمله از خاک عراق را متوجه دولت عراق دانسته بود.

آمریکا نیز از زبان توصیه‌آمیز قبلی عبور کرد و مستقیماً نسبت به عواقب وخیم حملات احتمالی گروه‌های وابسته به ایران هشدار داد.

مقام‌های عراقی نگران «سناریوی فاجعه» بودند. سناریویی که در آن، گروه‌های عراقی به اسرائیل حمله می‌کردند و اسرائیل نیز با موجی از ترورهای هدفمند مشابه آنچه علیه فرماندهان حزب‌الله لبنان و ژنرال‌ها و دانشمندان ایرانی در آغاز جنگ انجام داد، پاسخ می‌داد.

به گفته این منابع، اگر اسرائیل حملات دردناکی علیه این گروه‌ها انجام می‌داد، خشم در میان شیعیان عراق شعله‌ور می‌شد. این وضعیت ممکن بود مرجعیت شیعه را وادار به اتخاذ موضعی جدی کند و در نتیجه، بحران به شکل تقابل مستقیم شیعیان با اسرائیل درمی‌آمد.

این سناریو باعث شد نگرانی‌هایی شکل گیرد مبنی بر اینکه سایر گروه‌های عراقی، شیعیان را مسئول کشاندن کشور به جنگی بدانند که می‌شد از آن دوری کرد. در چنین شرایطی، احتمال بروز شکاف دوباره میان شیعیان و سنی‌ها و تهدید دوباره برای وحدت عراق وجود داشت.

خطر دیگر، موضع احتمالی کردها بود. این احتمال وجود داشت که کردها اعلام کنند دولت مرکزی فقط نماینده یک گروه است، کشور از جنگ‌ها خسته شده و اقلیم دیگر نمی‌خواهد خود را با بغداد درگیر کند؛ چراکه نزدیکی به بغداد، اقلیم را وارد جنگ‌هایی می‌کند که نمی‌خواهد در آن‌ها شرکت داشته باشد.

نقش دولت السودانی

دولت محمد شیاع السودانی با ترکیبی از قاطعیت و تدبیر عمل کرد. به گروه‌ها هشدار داد که تحمل هیچ تلاشی برای کشاندن کشور به جنگی که وحدتش را تهدید می‌کند، ندارد. همزمان، کانال‌های ارتباطی با قدرت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی، به‌ویژه آمریکا، را باز نگه داشت.

موضع ایران و موازنه داخلی
دولت عراق از موضع تهران هم بهره برد. ایران نه‌تنها از گروه‌ها نخواست وارد جنگ شوند، بلکه آن‌ها را به خویشتنداری تشویق کرد. برخی معتقدند تهران نمی‌خواست پس از از دست دادن سوریه، روابطش با عراق را نیز قربانی کند.

عامل مهم دیگر، درک گروه‌ها از بزرگی جنگ بود. آن‌ها می‌دانستند این نبرد از توانشان فراتر است؛ به‌ویژه با توجه به شرایط حزب‌الله در لبنان و نفوذ اطلاعاتی اسرائیل درون ایران. اسرائیل نشان داده بود که اطلاعات دقیقی از گروه‌های دشمن دارد و با برتری تکنولوژیک خود، می‌تواند به اهدافش برسد.

سه حمله ناکام

با وجود فشارها، به گفته منابع دیپلماتیک، گروه‌های بی‌انضباط تلاش کردند سه حمله را طراحی و اجرا کنند؛ اما نیروهای امنیتی عراق توانستند پیش از اجرا آن‌ها را خنثی کنند.

منابع همچنین گفتند که ایران زخمی عمیق برداشت؛ چراکه اسرائیل جنگ را به خاک ایران کشاند و آمریکا را به هدف گرفتن تأسیسات هسته‌ای آن ترغیب کرد. به‌گفته این منابع، اگر ایران در پرونده هسته‌ای امتیاز ندهد، احتمال دور تازه‌ای از درگیری وجود دارد.