تحرکات نظامی مشکوک آمریکا در عراق؛ سوریه هدف احتمالی

توصیه تهران به گروه های مسلح: حفظ آرامش  

TT

تحرکات نظامی مشکوک آمریکا در عراق؛ سوریه هدف احتمالی

گشت خودروهای نظامی آمریکا در دیرالزور (آرشیو- ارتش آمریکا)
گشت خودروهای نظامی آمریکا در دیرالزور (آرشیو- ارتش آمریکا)

نهادهای مختلف در واشنگتن و بغداد هر گونه تحرکات نظامی آمریکا در خاک عراق را تکذیب می کنند اما به هر حال عکس های فراوانی از کاروان های نظامی آمریکا در شهرهای مختلف عراق در رسانه های عراقی دست به دست می چرخد و نیز شواهدی نشان می دهد که گروه های مسلح شیعه «از عملیات قریب الوقوع خبر دارند اما از آنها خواسته شده تا تنش زایی نکنند».
سرلشکر یحیی رسول سخنگوی فرمانده کل نیروهای نظامی عراق در یک گفتگوی تلویزیونی گفت «تحرکات آمریکا در عراق صرفا در شبکه های اجتماعی تاثیر دارد».
یک مقام دولتی به «الشرق الاوسط» گفت «تحرکات آمریکایی ها در مناطقی است که در خاک عراق نیستند. ویدیوهای خودروهای آمریکایی در شبکه های اجتماعی قدیمی هستند و یا اینکه این تجهیزات نظامی در عراق نیستند».
با این حال، سه تن از چهره های برجسته عراق از جمله یکی از اعضای ارشد گروه مسلح مستقر در شمال غرب عراق به «الشرق الاوسط» گفتند «آمریکایی ها برای آغاز یک عملیات نظامی در حال استقرار مجدد در منطقه هستند و این عملیات نظامی در خاک عراق انجام نخواهد شد».
طبق اظهارات این سه چهره عراقی «آمریکا برای پاکسازی منطقه مرزی بین عراق و سوریه برنامه دارد و به گروه های مسلح خارجی وابسته به رژیم ایران حمله خواهد کرد‍».

گشت خودروهای نظامی آمریکا در دیرالزور (آرشیو- ارتش آمریکا)

عضو ارشد یکی از گروه های مسلح عراق توضیح داد «گروه های مسلح گمانه زنی می کنند که به احتمال زیاد آمریکا در این عملیات نظامی هدف راهبردی تغییر قواعد درگیری با روس ها در سوریه را دنبال می کند».
او اضافه کرد «البته اینها صرفا گمانه زنی است که بنا به اطلاعات کمی که داریم انجام می شود. آمریکایی ها دولت بغداد را در جریان بخش اعظم عملیات خود قرار نمی دهند».
این سه شخصیت عراقی می گویند «آمریکایی ها همچنین می خواهند جلوی انتقال نیرو و اسلحه ایران به سوریه و لبنان از خاک عراق را بگیرند (...). اطلاعات ما در حال حاضردر همین حد است».
وعد القدو عضو کمیسیون امنیت پارلمان عراق در یک گفتگوی تلویزیونی گفت «نیروهای آمریکایی احتمالا تا ۱۵ روز دیگر در مناطق مرزی بین سوریه و عراق مستقر خواهند شد».

لوید آستین وزیر دفاع آمریکا و ثابت العباسی وزیر دفاع عراق روز ۷ اوت در واشنگتن دیدار کردند (آسوشیتد پرس)

القدو توضیح داد وزیر دفاع عراق در ارتباط با همین تحولات به واشنگتن سفر و با وزیر دفاع آمریکا دیدار کرد.
رسانه های وابسته به گروه های نظامی مخالف حضور آمریکا در عراق بر خلاف روال معمول فتیله را درباره تحرکات آمریکا پایین کشیدند. منابع گوناگون می گویند که «به گروه های مسلح دستور رسیده خویشتنداری کنند و پایشان را به جنگ بیهوده باز نکنند».
یکی از اعضای ارشد «چارچوب هماهنگی» شیعیان گفت «رهبران گروه های نظامی شیعی اخیرا درباره اطلاعاتی که در خصوص تحرکات آمریکا به دستشان رسیده و پیام رژیم ایران گفتگو کردند. پیام رژیم ایران این بوده کاری که آمریکایی ها انجام می دهند جای نگرانی ندارد».
این عضو ارشد «چارچوب هماهنگی» افزود «اسماعیل قاآنی فرمانده سپاه قدس، شاخه برون مرزی سپاه سه روز است که در عراق است اما هدف این سفر صرفا زیارت در کربلا و بغداد است. برخی منابع تلویحا گفتند که قاآنی در یک جلسه درباره بررسی تحرکات آمریکا شرکت کرده است». در این رابطه، ژنرال متیو مک فارلین فرمانده آمریکایی عملیات «اراده آهنین» در یک گفتگوی مجازی با گروهی از خبرنگاران گفت نیروهای آمریکایی برای عملیات نظامی در عراق برنامه ندارند اما آماده پاسخ به هر گونه تهدید هستند.

آموزش نظامی در شرق حلب

برخی منابع در سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گفتند که گروه های شبه نظامی وابسته به ایران در یک پایگاه نظامی در شرق حلب یک دوره نظامی دارند. این منطقه نزدیک بخش های تحت نفوذ «نیروهای دموکراتیک سوریه» در آنسوی رود فرات است.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گزارش داد که آموزش های نظامی از دو روز پیش زیر نظر سپاه پاسداران و گروه شبه نظامی افغانستانی «فاطمیون» آغاز شده است. سربازان محلی برای استفاده از اسلحه سبک و متوسط آموزش می بینند تا بعد به مناطق تحت کنترل شبه نظامیان در دیرالزور اعزام شوند و مناطق استقرار آنها در غرب فرات تقویت شود. این درحالیست که ارسال نیرو و تجهیزات به منطقه در راستای آمادگی برای هر گونه برخورد و رویارویی با نیروهای ائتلاف بین المللی ضد داعش انجام می شود.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه افزود که شبه نظامیان رژیم ایران با سوء استفاده از شرایط معیشتی ناگوار مردم از شهروندان سوریه در بخش های نفوذشان عضوگیری می کنند.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه خاطر نشان کرد «شبه نظامیان افغانستانی فاطمیون در حومه شرقی حلب با پیشنهادهای مالی آنچنانی و امتیازات دیگر بیشتر از گروه های شبه نظامی دیگر عضو گیری می کنند. تعداد نیروهای جذب شده در میان فاطمیون از زمان افزایش روند عضو گیری در ماه فوریه ۲۰۲۱ به ۳ هزار و ۳۵۱ نفر رسیده است».

احتمال برخورد نظامی در دیرالزور

گروه های شبه نظامی ایران و «حزب الله» لبنان در دیرالزور از یکی از پادگان های آموزشی این نیروها یک پهپاد به سمت بخش های تحت نفوذ «قسد» شلیک کردند که به مناطق واقع در شرق فرات در نزدیکی میدان گازی «کونیکو» در حومه دیرالزور اصابت کرد. ارتش آمریکا یک پایگاه نظامی در میدان «کونیکو» دارد. بخش های شرق فرات دست شبه نظامیان ایران است.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گفت «شبه نظامیان ایران در حال تقویت حضور خود در بخش های واقع در غرب فرات هستند و به همین دلیل مرتب تسلیحات و تجهیزات مدرن به منطقه ارسال می کنند تا برای هر گونه برخورد نظامی با نیروهای «ائتلاف بین المللی ضد داعش» آماده باشند. این تحولات و تحرکات دو طرف در منطقه در این چارچوب انجام می گیرد.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه سه شنبه (۱۵ اوت) گفت «حزب الله لبنان و سپاه موشک های دوش پرتاب زمین به هوا در مواضع خود نزدیک کرانه های رود فرات و نزدیک به پایگاه های «قسد» و «ائتلاف بین المللی ضد داعش» در حومه دیر الزور مستقر کردند».
برخی منابع گفتند ۱۲۰ فروند لانچر موشک با لوازم همراه به هر کدام از نیروهای آموزش دیده توسط «حزب الله» داده شده است.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.