ورود «شورای شیعی» در لبنان به بحران «رد صلاحیت» 15 روحانی

این روحانیون دارای مواضعی متفاوت با "حزب الله" هستند.. بری برای اصلاح این تصمیم مداخله کرد

السيد علي فضل الله (فيسبوك)
السيد علي فضل الله (فيسبوك)
TT

ورود «شورای شیعی» در لبنان به بحران «رد صلاحیت» 15 روحانی

السيد علي فضل الله (فيسبوك)
السيد علي فضل الله (فيسبوك)

شورای عالی اسلامی شیعیان لبنان بحران ناشی از تصمیم هیئت تبلیغ دینی مبنی بر رد صلاحیت 15 روحانی شیعه را مهار کرد؛ تصمیمی که جنجال گسترده ای را برانگیخت، زیرا برخی از روحانیونی را تحت تاثیر قرار می دهد که با مواضع سیاسی متفاوت از حزب الله و جنبش امل شناخته می شوند که در راس آنها شیخ یاسر عوده است.
این هیئت روز چهارشنبه بیانیه ای را صادر کرد و گفت که 15 نفر «برای انجام تبلیغ و ارشاد دینی و رسیدگی به کلیه امور دینی و احوال شخصیه مربوط به شیعیان به دلیل انحراف عقیدتی یا رفتاری، یا به خاطر جهل به معارف دینی و عدم تعلق به حوزه علمیه فاقد صلاحیت هستند».
کمتر از یک ساعت بعد، «شورای عالی اسلامی شیعیان» در بیانیه ای گفت: «بیانیه صادر شده از سوی هیئت تبلغ، منعکس کننده نظر شورای عالی اسلامی شیعیان نیست و رئيس شورای عالی هیئت تبلیغ دينی و نايب رئيس شورای اسلامی شیعیان، علامه شيخ علی الخطيب، در جریان محتواي آن نیست و این بیانیه کان لم یکن تلقی می شود. یادآور می شود که بیانیه ای معتبر است که منحصراً به امضای ریاست شورای عالی شیعیان رسیده باشد».
شیخ یاسر عوده در اظهاراتی تلویزیونی گفت، نبیه بری، رئیس پارلمان لبنان از تصمیم هیئت تبلیغات دینی ناراضی بوده است.
عوده گفت: رئیس نبیه بری از تصمیمی که علیه من صادر شده راضی نیست و با شورای عالی اسلامی شیعیان تماس گرفته تا آنچه که انجام داده اند را اصلاح کند.

خلع عمامه در پخش زنده

اگرچه این تصمیم پس گرفته شد، اما با توجه به اینکه نام برخی از روحانیون روشنفکر که از نظر سیاسی و عقیدتی دارای مواضع متمایز بودند، در رسانه های اجتماعی نیز دنبال کنندگان زیادی دارند، از جمله عوده، که ویدیوهای آن بیش از نیم میلیون بازدیدکننده دارد، نزاع و جدل بر سر این موضوع ادامه دارد.
عوده در برنامه زنده تلویزیونی شبکه الجدید لبنان در بعد از ظهر پنجشنبه، عمامه خود را برداشت و خطاب به رهبران جامعه شیعه گفت: شما مسئولیت بزرگی دارید؛ زیرا مدیریت طایفه به دست شما رسیده است و فرقه مذکور در حضیض و فرود به سر می برد.
عوده گفت که وضعیت او - همانطور که با مواضع مذهبی از دیگران متمایز می شود - از نظر دینی در جامعه شیعه تنها و منحصر به فرد نیست و حاضر نیست آخرت خود را به خاطر (بزرگترین سر) از دست بدهد.
وی افزود: تمام ماجرا این است که من از سیاست انتقاد می کنم و در جامعه شیعه افراد زیادی هستند که مرا دوست ندارند و من به دنبال آن نیستم.

شاگردان فضل الله

عوده و تعدادی دیگر از این طیف از شاگردان مرجع دینی مرحوم علامه سید محمد حسین فضل الله به شمار می روند.
سید علی فضل الله روز پنجشنبه در تماسی تلفنی با شیخ علی الخطیب نایب رئیس مجلس اعلای اسلامی شیعیان، تحولات اخیر عرصه اسلامی را مورد بحث و بررسی قرار داد و از «موضع قانونی مسئولانه و خردمندانه اتخاذ شده» تقدیر کرد.
بر اساس آنچه در بیانیه دفتر فضل الله آمده است، به این موضع علی الخطیب برای جلوگیری از هرگونه فتنه در سطح نهاد دینی و ترویج وحدت اسلامی نیاز داریم؛ زیرا در این مرحله حساس با سخت ترین چالش ها مواجه هستیم.

15 فرد

فهرست منتشر شده از سوی هیئت تبلیغ دینی شامل اسامی تعدادی از روحانیون است که عبارتند از: یاسر عوده، سامر عبدالحسین غنوی، بلال ابراهیم سلیم، محمد یوسف الحاج حسن، نزار محمد حمزه، ابراهیم حسن حرز، عبدالکریم الشیخ علی، یوسف حسن کنج، احمد عباس عیدی، عباس حمود مخ (ابو الحسن مرتضی)، محمد علی الفوعانی، هاشم علی الموسوی، محمود عبدالله فقیه، عبدالسلام نیازی دندش، نظیر جمال الجشی.

Read also



هنيه و السنوار به پیشنهادهای اسرائیل برای «خروج امن» رهبران «حماس» از غزه پاسخ منفی داده‌بودند

یحيی السنوار و اسماعیل هنیه در نوار غزه در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ (AP)
یحيی السنوار و اسماعیل هنیه در نوار غزه در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ (AP)
TT

هنيه و السنوار به پیشنهادهای اسرائیل برای «خروج امن» رهبران «حماس» از غزه پاسخ منفی داده‌بودند

یحيی السنوار و اسماعیل هنیه در نوار غزه در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ (AP)
یحيی السنوار و اسماعیل هنیه در نوار غزه در تاریخ ۲۶ ژوئن ۲۰۱۹ (AP)

مسئله دور کردن رهبران «حماس» از غزه برای اسرائیل یک نگرانی بزرگ است. به همین دلیل، تل‌آویو این موضوع را به عنوان یک کارت چانه‌زنی در مذاکرات تبادل اسیران مطرح کرده است. این اقدام به تغییر وضعیت امنیتی در غزه منجر می‌شود و به معنای عدم وجود رهبری این جنبش در منطقه است.

منابع «حماس» اعلام کردند که در ماه‌های اخیر، رهبری این جنبش پیشنهادهای زیادی از سوی اسرائیل از طریق واسطه‌ها دریافت کرده‌اند. در حداقل سه پیشنهاد، خروج رهبران ارشد سیاسی و نظامی، به همراه رهبران رده‌های دوم و سوم مطرح شده بود. این پیشنهادات به همراه تضمین‌هایی برای «خروج امن» و حفظ جان آنها ارائه شده بود.

این منابع همچنین افزودند که این پیشنهادها در مقابل یک معامله تبادل اسیران مطرح شده و شامل مرحله‌ای برای خروج نیروهای اسرائیلی از غزه می‌شد. همچنین، برای موضوعات بعد از جنگ توافقاتی به صورت فلسطینی، عربی و بین‌المللی مطرح شده بود.

رد قاطع پیشنهادات

منابع «حماس» تصریح کردند که تمامی پیشنهادات دور کردن رهبران این جنبش به طور کلی مورد قبول رهبری «حماس»، به ویژه یحیی السنوار، قرار نگرفت. حتی برخی از این پیشنهادات در زمان وجود اسماعیل هنیه به عنوان رهبر جنبش مطرح شد که او نیز این گزینه را رد کرد.

رزمندگان «کتائب القسام» وابسته به «حماس» در نوار غزه (آرشیوی)

به گزارش «وول استریت ژورنال»، واسطه‌های عربی به السنوار پیشنهاد کرده بودند که غزه را ترک کند و در عوض، مصر برای آزادسازی گروگان‌ها به نمایندگی از «حماس» مذاکره کند، اما او این پیشنهاد را رد کرد. این روزنامه نوشت که السنوار امیدوار بود که جنگ کنونی باعث جلب حمایت ایران و حزب‌الله لبنان شود و ممکن است به آغاز یک جنگ منطقه‌ای علیه اسرائیل منجر شود.

نگرانی در کرانه باختری

منابع «حماس» تأکید کردند که این جنبش به هیچ وجه نمی‌خواهد به دور شدن یا خروج رهبران خود از غزه رضایت دهد و اجازه ندهد که اسرائیل به اهداف خود برسد. به ویژه در موضوع تعیین تعداد اسیران آزاد شده، یا حتی مراحل عقب‌نشینی که اسرائیل خود تعیین کند، به دفعات پیش آمده که این اسرائیل بوده که از این موارد عقب‌نشینی کرده است.

سنوار همچنین چندین پیام به واسطه‌ها ارسال کرده و در آن‌ها به طور واضح بسیاری از پیشنهادات اسرائیل را رد کرده است. او بر شروطی تأکید می‌کند که تمامی گروه‌های فلسطینی بر آن توافق دارند. این منابع همچنین گفتند که او پیش از هفتم اکتبر 2023، زمانی که «طوفان الاقصی» آغاز شد، فرصت سفر داشت، اما تصمیم گرفت در غزه بماند و رهبری را به عهده بگیرد.

نيروهاى «حماس» و «جهاد اسلامی» گروگان‌ها را در چارچوب معامله‌ای برای تبادل گروگان‌ها با اسرائیل در نوامبر گذشته تحویل می‌دهند (dpa)

دو معامله جدی

منابع گزارش دادند که اسرائیل در طول جنگی که بیش از یک سال به طول انجامیده، تنها در دو مورد جدیت نشان داده است. اولین بار، در نوامبر گذشته بود که معامله‌ای صورت گرفت و در آن ده‌ها اسیر اسرائیلی آزاد شدند. دومین مورد نزدیک‌ترین توافق بود که در پاسخ به پیشنهاد جو بایدن ارائه شده بود، اما نتانیاهو در آخرین لحظات از آن عقب‌نشینی کرد.

منابع همچنین گفتند که نتانیاهو جلوی بازگشت آوارگان و عقب‌نشینی از محوری‌های اصلی را گرفت و همه مذاکرات را مختل کرد. آنها در نهایت اعلام کردند که «حماس» نشان‌دهنده انعطاف‌پذیری زیادی در این مذاکرات بوده است.

تصویری از ویدئویی که توسط ارتش اسرائیل منتشر شده است، رئیس سابق دفتر سیاسی «حماس» یحیی السنوار را در تونلی در غزه نشان می‌دهد (ایکس)

اسناد قطری

روزنامه «یديعوت أحرونوت» به «اسناد قطری» اشاره کرد که در سوم ژوئیه گذشته تهیه شده بود. این اسناد نشان می‌دهند که طرفین تا حد زیادی به یکدیگر نزدیک شده‌اند. همچنین، اسرائیل درخواست کرده بود که حق اعتراض به 100 زندانی فلسطینی را داشته باشد، اما «حماس» خواستار حذف این بند شده بود.

برخی مقامات امنیتی در اسرائیل معتقدند که السنوار بر بسیاری از اعتراضات خود در این مذاکرات غلبه کرده و در نهایت با شرایط موافقت کرده است. اما نتانیاهو در ادامه شروط جدیدی را اعمال کرد و نتیجه آن ناکامی در مذاکرات برای رسیدن به توافق بود.

به گفته منابع، قطر پس از ترور السنوار نقش بیشتری در این مذاکرات ایفا کرده و توانسته بر «حماس» فشار بیشتری وارد کند. در حالی که برخی منابع اسرائیلی در مورد تغییر شرایط «حماس» پس از ترور السنوار شک و تردید دارند.