هفتمین روز اعتراضات گسترده در جنوب سوریه

نهاد حقوق بشری از بازداشت ۵۷ نفر خبر داد.. بازداشت یکی از فعالان حین «سفر مخفیانه» به سویداء

 
بخشی از اعتراضات روز پنجشنبه در شهر سویداء (وبسایت سویداء ۲۴- رویترز)
بخشی از اعتراضات روز پنجشنبه در شهر سویداء (وبسایت سویداء ۲۴- رویترز)
TT

هفتمین روز اعتراضات گسترده در جنوب سوریه

 
بخشی از اعتراضات روز پنجشنبه در شهر سویداء (وبسایت سویداء ۲۴- رویترز)
بخشی از اعتراضات روز پنجشنبه در شهر سویداء (وبسایت سویداء ۲۴- رویترز)

تظاهرات گسترده در شهر سویداء در جنوب سوریه در اعتراض به وضعیت معیشتی بد وارد هفتمین روز خود شد. معترضان شعاراتی علیه رژیم پرزیدنت بشار اسد سر می دهند و خواستار آزادی زندانیان و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت هستند. حضور زنان در تجمع مرکزی در میدان سویداء و نیز تجمعات اعتراضی پراکنده در بخش های دیگر چشمگیر است.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه که مقر آن در بریتانیا است گزارش داد که معترضان در میدان السیر / الکرامه در مرکز شهر سویداء شعار سرنگونی رژیم دمشق را سر دادند و نیز شعارهایی در همبستگی با مناطق ساحلی سوریه و رقه و حلب و ادلب و مناطق اعتراضات ضد رژیم پرزیدنت بشار الاسد دادند. این نهاد حقوق بشری توضیح داد ««صدها نفر از ساکنان شهر سویداء و شهرستان ها و روستاهای این استان در تجمع اعتراضی در میدان السیر شرکت کردند و خواستار بهبود وضعیت معیشتی شدند و نیز مطالبات سیاسی مطرح کردند». دیده بان حقوق بشر سوریه اضافه کرد «تجمعات اعتراضاتی دیگری در منطقه صلخد در حومه سویداء برگزار شد و معترضان خواستار سرنگونی رژیم فعلی و تامین خواسته های به حق مردم شدند».
تجمع اعتراضی گسترده در میدان السیر صبح شنبه (۲۶ اوت) در سایه اعتصاب سراسری برگزار شد. اعتصاب از یکشنبه (۲۰ اوت) شروع شد. فعالان گفتند که معترضان خواستار آزادی ایمن فارس فعال حقوق بشری شدند. دستگاه های امنیتی ایمن فارس را قبل از ورود به سویداء بازداشت کردند. ایمن فارس که چند روزی است از خانه خود در ساحل سوریه فرار کرده می خواست سویدا‍ء مخفیانه زندگی کند.
وبسایت «سویداء ۲۴» که اخبار مخالفان رژیم سوریه را منعکس می کند گزارش داد ایمن فارس از منطقه ساحل به جرمانه در جنوب دمشق رسید تا از آنجا به سویداء فرار کند. او در دمشق با جوانان فعال سویداء هماهنگ کرده بود تا در مکان امنی باشد اما دستگاه های امنیتی او را در ایست بازرسی العادلیه در حومه دمشق بازداشت کردند. جوان دیگری اهل شهرستان المزرعه در حومه سویداء او را همراهی می کرد و مسئول رد کردن ایمن فارس بود اما ایمن فارس و جوان همراه او به مکان ناشناس برده شدند. پس از انتشار خبر بازداشت ایمن فارس ویدیوهای انتقادی او به رژیم سوریه از اکانت فیس بوک او حذف شدند.

التظاهرات في السويداء شهدت مشاركة نسائية لافتة (موقع السويداء 24 - رويترز)

از سوی دیگر شبکه حقوق بشر سوریه که مقر آن در بریتانیاست گفت که این نهاد از اول اوت دستکم ۵۷ مورد بازداشت را به دلیل اعتراضات در بخش های تحت کنترل رژیم سوریه مستند کرده که ۱۱ نفر از این بازداشتی ها زن هستند. این نهاد افزود «صدها نفر دیگر تحت پیگرد هستند».
شبکه حقوق بشر سوریه در گزارش خود که شنبه (۲۵ اوت) منتشر شد اضافه کرد «بخش های تحت کنترل رژیم سوریه از اوایل ماه اوت صحنه اعتراضات خشونت پرهیز مدنی هستند و معترضان رژیم سوریه را مسئول بدتر شدن وضع اقتصادی و اجتماعی و سیاسی کشور می خوانند. اعتراضات در درعا و سویداء در جنوب سوریه و تجمعات اعتراضی دیگری در دمشق و حومه دمشق و لاذقیه و طرطوس و حلب در جریان است. نکته قابل توجه این است که معترضان در اکثر این تجمعات نظام بشار اسد را مسئول بدتر شدن اوضاع می خوانند و خواهان تغییر رژیم و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت هستند».
این گزارش افزود «ماموران به روش های خشونت آمیز متوسل شدند.. و رسانه های رژیم معترضان و منتقدان را خائن و جیره خور می خوانند».
این گزارش خاطر نشان کرد «رژیم سوریه می کوشد تظاهرات حکومتی با شعارهای حامی رژیم سوریه برگزار کند و معترضان در راهپیمایی های ضد حکومتی را تهدید می کند».
سوریه در کل حال و روز خوبی ندارد و مردم نگران و عصبانی هستند. دولت بخشنامه افزایش صد درصدی دستمزد کارکنان را صادر کرد اما در عین چندین لایحه برای افزایش ۱۵۰ درصدی تا ۲۰۰ درصدی سوخت تصویب شد که افزایش سرسام آور قیمت ها را به همراه داشت. سرویس حمل و نقل و کسب و کارها تعطیل و مختل شدند. اعتراضات در سویداء پس از تصویب این لوایح آغاز شد که یکشنبه (۲۰ اوت) یعنی پنج روز پس از صدور این لوایح اعتصاب عمومی در سویداء اعلام شد.
شهرها و شهرستان های درعا از همان روز اول به اعتراضات پیوستند و تجمعات اعتراضی مشابه در مناطق پراکنده در حومه دمشق و قلمون و دیرالزور برگزار شدند.
تظاهرات باشکوهی روز جمعه (۲۵ اوت) در شهر سویداء برگزار شد و مردم روستاها و شهرستان ها و عشایر بادیه نشین در جنوب استان به معترضان در شهر سویداء پیوستند. ساکنان ادلب در شمال غرب سوریه و حومه های غرب و شمالی حلب (شمال سوریه) با معترضان در سویداء اعلام همبستگی کردند.
مقامات سیاسی و امنیتی سوریه تا کنون درباره این اعتراضات اظهار نظر نکرده اند. رسانه های غیر حکومتی چندین ویدیو و بروشور و تراکت فعالان همسو با رژیم منتشر کردند که معترضان در سویداء را به خاطر بلند کردن پرچم دروزی ها و پرچم «انقلاب» به فرقه گرایی متهم کردند. مخالفان رژیم سوریه در جریان اعتراضات ۲۰۱۱ پرچم انقلاب را در دست داشتند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.