چرا اعتراضات روزانه درعا شبانه شد؟

اهالی درعا: چرا مثل سویداء حمایت بین المللی نداریم

متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
TT

چرا اعتراضات روزانه درعا شبانه شد؟

متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا
متداولة //////// محتجون في بلدة الكرك بريف درعا

اعتراضات گسترده ضد حکومتی در استان درعا به تازگی به راهپیمایی شبانه کشیده شد. اعتراضاتی که دو ماه پیش به طور گسترده و در روز روشن در درعا واقع در جنوب سوریه آغاز شد با تداوم قیام اهالی منطقه جبل حوران در همسایگی سویداء ادامه پیدا کرده است.
لیث الحورانی فعال رسانه ای از شهر درعا البلد به «الشرق الاوسط» گفت «دغدغه های امنیتی و بگیر و ببندهای گسترده و برخورد دستگاه های امنیتی با اهالی استان درعا به خصوص پس از توافقات مصالحه نقش عمده در بروز اعتراضات شبانه دارد چرا که بازداشت ها گسترده است یا اینکه باج خواهی می کنند یا رشوه های آنچنانی از افرادی که تحت پیگرند می گیرند تا اسمشان را از فهرست افراد مورد پیگرد خط بزنند. ضمنا ما در درعا عملیات ترور فله ای را هم داریم، به عبارتی لیدرهای اعتراضات خشونت پرهیز یا تحرکات مسلحانه در این استان مورد برخورد و هدف هستند».
او افزود «اهالی درعا بر خلاف ساکنان استان دروزی نشین سویداء مرجعیت مذهبی یا غیر نظامی یا سیاسی ندارند. از این رو دغدغه ها درباره تبدیل شدن استان درعا به مهد دوباره یک پروژه براندازی یا تغییر افزایش یافته است».
او خاطر نشان کرد «اهالی درعا به شدت از سرکوب گسترده هراس دارند چون تجربه اعتراضات سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۸ در استان درعا را به یاد دارند که تقریبا هر خانه ای یک کشته یا مفقود الاثر یا زندانی دارد. درعا در آن دوره عرصه عملیات نظامی و درگیری بین رژیم سوریه و متحدانش و گروه های اپوزیسیون بوده و این عملیات چیزی به جز ویرانی و کشتار و قربانی و آوارگی برای اهالی درعا به ارمغان نداشته است».
لیث الحورانی اضافه کرد «فضای این استان پس از توافق بین گروه های مخالف و رژیم به سمت بی اعتمادی به جامعه جهانی است چون اهالی معتقدند که جامعه جهانی به وظایف خود در قبال آنها عمل نکرده و این استان و اهالی آن به خصوص در سال ۲۰۱۸ گزینه های دشواری داشتند که ناشی از وضعیت نظامی استان در آن زمان بود. وضعیتی که از سوی روسیه و رژیم سوریه و متحدانش در درعا تحمیل شد. اگر جامعه بین الملل در آن زمان مثل وضع کنونی سویدا پشت درعا ایستاده بود وضع به کلی فرق می کرد».
احمد که به دلایل امنیتی نخواست اسم واقعی اش منتشر شود یکی از لیدرهای اعتراضات گسترده در استان درعا است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «اعتراضات در استان درعا محدود است چون سرکوب گسترده است و تدابیر امنیتی شدید اعمال می شود و گروه های بومی وابسته به دستگاه های امنیتی در هر شهر و روستا حضور چشمگیر دارند».
ایست بازرسی در ورودی و خروجی روستاها و شهرستان های درعا نصب شده و پاسگاه ها و پایگاه های امنیتی در این مناطق وجود دارند. همزمان با آغاز اعتراضات اخیر در درعا و سویداء رژیم سوریه نیروهای بیشتری برای ایست ها و پاسگاه های منطقه ارسال کرده است و به همین دلیل معترضان از بیم انتقام جویی ماموران و بازداشت های فله ای دستگاه های امنیتی و عناصر محلی وابسته به آن به تجمع های شبانه روی آورده اند.

اعتراضات پیشین در درعا البلد (آرشیو)

رژیم سوریه سه ماه پیش طی بخشنامه ای اعلام کرد افراد مورد پیگرد امنیتی و سربازی اجباری در درعا به شرطی عفو می شوند که سلاحشان را زمین بگذارند و تعهد کتبی دهند علیه رژیم سوریه فعالیت نکنند. اکثریت جوانان استان درعا که می خواهند اسمشان از فهرست افراد مورد پیگرد خط بخورد و خدمت سربازی شان عقب بیفتد این تعهدات کتبی را امضا کردند.
رژیم سوریه با اعتراضات اخیر در درعا و سویداء که دو ماه پیش آغاز شد گفت که طبق بخشنامه ای که برای اهالی استان درعا صادر کرده ساکنان این استان می توانند به طور قانونی مهاجرت کنند. اکثریت جوانان سوریه امروزه تمایل به مهاجرت دارند به خصوص اینکه وضع اقتصادی و امنیتی در استان درعا خراب تر شده است.
ده ها نفر از اهالی استان درعا که تحت کنترل نیروهای رژیم سوریه و هوادارانش قرار دارد شب جمعه (۲۹ سپتامبر) در اعتراضات شبانه شرکت کردند. فعالان عکس های معترضان را در شهرستان کرک شرقی در حومه شرقی درعا و جلوی مسجد العمری در شهر درعا البلد منتشر کردند که شعارهای سیاسی از جمله اجرای قطعنامه ۲۲۴۵ شورای امنیت و برکناری رئیس جمهور سوریه و آزادی زندانیان و حمایت از اعتراضات گسترده استان سویداء سردادند.
بخش های بزرگی از استان درعا قبل از سال ۲۰۱۸ از کنترل رژیم سوریه خارج شد و دست گروه های اپوزیسیون افتاد.



چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
TT

چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)

تنها سوالی که پس از شنیدن سخنرانی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در میان فلسطینی‌ها و به‌ویژه ساکنان نوار غزه شکل گرفت این بود: چرا «ابومازن» لحنش را علیه «حماس» تا این حد تند کرد؟

عباس در سخنرانی خود در آغاز سی‌ودومین دوره شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله گفت که «حماس» باعث «نکبت» فلسطینی‌ها شده است. او با به‌کار بردن الفاظی همراه با ناسزا از این گروه خواست که گروگان‌های اسرائیلی را آزاد کند، سلاح‌هایش را تحویل دهد و به یک حزب سیاسی تبدیل شود.

در این نشست، جبهه خلق برای آزادی فلسطین، جنبش ابتکار ملی فلسطین، «حماس»، «جهاد اسلامی» و برخی گروه‌های دیگر غایب بودند. این در حالی است که هدف اصلی این نشست، به تصویر کشیدن وحدت ملی اعلام شده بود. با این حال، تمرکز اصلی این دوره بر ایجاد پستی جدید به نام معاون رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین است و خبری از تصمیم‌گیری‌های مهم در مورد جنگ اسرائیل علیه غزه نیست.

در گذشته نیز عباس انتقادات تندی به «حماس» وارد کرده بود، به‌ویژه پس از آنکه این گروه در سال ۲۰۰۷ کنترل غزه را در دست گرفت. اما این نخستین‌بار است که او با چنین لحن تندی سخن گفته است.

آنچه بسیاری از ناظران را شگفت‌زده کرد، زبان تند و بی‌سابقه‌ای بود که عباس به کار برد؛ برخی این لحن را «غیرضروری» و «خشن» توصیف کردند، در حالی که برخی دیگر آن را بیانگر نظر بخش زیادی از مردم، به‌ویژه ساکنان خسته و جنگ‌زده غزه در دهه گذشته دانستند.

همیشه سخنان رهبران «فتح» و «حماس» در عرصه عمومی و شبکه‌های اجتماعی بازتاب زیادی دارد و گاهی اوقات واکنش‌های روشنفکران و دنبال‌کنندگان مسائل فلسطین از کشورهای عربی یا دیگر مناطق را نیز در پی دارد.

خون در حال جوشیدن

منیر الجاغوب، رئیس کمیته رسانه‌ای در کمیسیون بسیج و سازماندهی جنبش «فتح»، در حساب فیس‌بوک خود نوشت: «تندی سخنان رئیس‌جمهور محمود عباس ناشی از حرارت خون فلسطینی جاری است.»

بیشتر نظرات نسبت به این پست حمایت‌آمیز بودند، هرچند برخی نیز دفاع از این سخنان را نقد کردند و حتی برخی از شرکت‌کنندگان در بخش نظرات به شخص عباس حمله کردند.

فلسطینی‌ها بارها شاهد زبان تند و انتقادات متقابل میان «فتح» و «حماس» بوده‌اند، اما این نخستین‌بار است که در سخنرانی رئیس‌جمهور فلسطین ناسزا و اصطلاحاتی به‌کار رفته که پیش‌تر شنیده نمی‌شد.

در مقابل، برخی نویسندگان و تحلیلگران بر این باورند که چنین سخنانی، صرف‌نظر از اختلافات سیاسی میان «فتح» و «حماس»، به همه فلسطینی‌ها توهین‌آمیز است.

ضیاء حسن، تحلیلگر سیاسی، گفت که رئیس‌جمهور عباس باید در برخورد با وضعیت کنونی فلسطین «با درایت بیشتری» عمل می‌کرد و انتظار می‌رفت سخنانش «متعادل‌تر» باشد. او تأکید کرد: «این سخنرانی توهین‌آمیز و خشن بود.»

سقوط گفتار سیاسی

بسیاری از ناظران پنهان نمی‌کنند که یکی از دلایل این نوع گفتار، احساس بی‌توجهی کامل از سوی دولت آمریکا و برخی نهادهای بین‌المللی نسبت به رهبری تشکیلات خودگردان است. در همین حال، «حماس» جلساتی را با برخی مقامات دولت ترامپ و دیگر مسئولان بین‌المللی برگزار کرده است تا راه‌حل‌هایی برای وضعیت غزه پیدا کند.

مصطفی ابراهیم، تحلیلگر سیاسی، به روزنامه الشرق الاوسط گفت: سخنان عباس «غافلگیرکننده و کاملاً نابجا بود»، به‌ویژه این‌که در طول جنگ غزه، تشکیلات خودگردان هیچ دخالت مؤثری نداشت و موضع آن کاملاً منفی بود. این امر هم طرفداران و هم مخالفان او را عصبانی کرده، مخصوصاً وقتی که اظهاراتش «حماس» را با اشغالگر یکی دانست.

ابراهیم افزود: «این نوع انتقادات، به‌ویژه با به‌کار بردن ناسزا، مناسب نبود. رئیس‌جمهور باید خواستار آزادی اسیران فلسطینی و اشاره به رنج آن‌ها در زندان‌های اسرائیل می‌شد، نه فقط در مورد گروگان‌های اسرائیلی صحبت کند.»

او گفت: «آنچه عباس گفت نابجا بود و نباید به این شکل بیان می‌شد. این‌ها انتقاد نبودند، بلکه توهین به کل ملت فلسطین بود.»

واکنش «حماس»

در حالی‌که «حماس» هنوز واکنش رسمی به سخنان عباس نشان نداده، باسم نعیم، عضو دفتر سیاسی این جنبش، حمله شدیدی به رئیس تشکیلات خودگردان کرد و نشست شورای مرکزی را «نشستی فاقد مشروعیت» توصیف کرد.

او در گفتگو با شبکه تلویزیونی «الاقصی» وابسته به «حماس» گفت: این سخنان عباس بهانه را از دست اسرائیل گرفته که دست به یهودی‌سازی، شهرک‌سازی و الحاق زمین‌ها در کرانه باختری و قدس می‌زند، خانه‌ها را ویران می‌کند، هزاران نفر را بازداشت می‌کند و در پی حذف کامل حضور فلسطینی‌ها است.