حزب الله و اسرائیل؛ خودداری از رویارویی با دست های روی ماشه

گاه شمار درگیری های طرفین از طوفان الاقصی  


سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
TT

حزب الله و اسرائیل؛ خودداری از رویارویی با دست های روی ماشه


سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)
سربازان اسرائیلی در شهرک المطله روبروی مرز لبنان (فرانس پرس)

«حزب الله» و اسرائیل در مرزهای جنوبی لبنان خیلی محتاط هستند و مشغول برنامه ریزی. پیداست که طرفین از همان روز نخست عملیات «طوفان الاقصی» از آغاز جنگ تمام عیار در جبهه «حزب الله»‌ خودداری کردند و جنوب لبنان صرفا کارکرد پیام رسانی داشته و پیام های متعددی در زیر سقف قواعد درگیری رد و بدل شدند. هر دو طرف به این قواعد از پایان جنگ ماه ژوئیه ۲۰۰۶ پایبندند.
با این حال تدارک حمله زمینی به نوار غزه از سوی ارتش اسرائیل و تهدید مقامات اسرائیل برای یکسره کردن کار «حماس» احتمال درگیر شدن «حزب الله» در جنگ را افزایش داده است. منابع نزدیک به «حزب الله» نیز تاکید می کنند که هر دو طرف تا این لحظه از آغاز رویارویی خودداری کرده اند اما دستشان روی ماشه است. تحول اول: جنوب لبنان یکشنبه (۸ اکتبر) صحنه اولین زد و خورد نظامی پس از عملیات «طوفان الاقصی» بود. «حزب الله» سه سایت اسرائیلی در مزارع اشغالی شبعا را هدف قرار داد و تل آویو به یک سایت «حزب الله» در همان منطقه حمله هوایی کرد. این درگیری تلفات جانی نداشت. گویا دو طرف تمایل به خودداری از افزایش تنش داشتند چون این تقابل نظامی در منطقه ای اتفاق افتاد که «حزب الله» آن را اشغالی می خواند و در نتیجه مشمول قطعنامه ۱۷۰۱ نمی شود. بنابراین طرفین قواعد درگیری را زیر پا نگذاشتند. «حزب الله» در نظر داشت پیام همبستگی و حمایت به «حماس» و نوار غزه بدهد و طرف اسرائیلی خواست بگوید که در کمین نشسته و به رغم اینکه در مرز جنوبی سخت گرفتار درگیری است اما برای دفاع از مرزهای شمالی اش هم آماده است.
تحول نظامی دوم: دوشنبه (۹ اکتبر) بود که یک گروه فلسطینی از مرز لبنان برای اجرای عملیات در آنسوی مرز وارد اسرائیل شدند و ۴ اسرائیلی از جمله یک فرمانده نظامی را کشتند. تل آویو جواب این عملیات را داد و به سایت های «حزب الله» در خاک لبنان حمله هوایی کرد و ۳ عضو «حزب الله» کشته شدند. حمله موشکی «حزب الله» در مقابل متوجه منطقه الجلیل شد.
تحول نظامی سوم: چندین موشک از جنوب لبنان سه شنبه (۱۰ اکتبر) به سمت الجلیل غربی شلیک شدند. «حماس» مسئولیت این حمله را پذیرفت. جنگنده های اسرائیل بخش هایی از خاک لبنان را زیر آتش گرفتند. «حزب الله» نفربر اسرائیلی مدل زیلدا را در شهرک نشین آویویم هدف قرار داد. پس از آن بود که تبادل آتش به طور روزمره اتفاق افتاد. «حزب الله» چهارشنبه (۱۱ اکتبر) یک موشک هدایت شونده به یک سایت اسرائیلی شلیک کرد و گفت که چندین نفر اسرائیلی در این حمله کشته و زخمی شدند. این پاسخ «حزب الله» به کشته شدن چند نفر از اعضایش بود.

«حزب الله» در تله نیفتاد
با توجه به اتفاقاتی که افتاد برخی معتقدند که اسرائیل با هدف گرفتن و کشتن عناصر «حزب الله» قواعد درگیری را زیر پا گذاشته و حالا تنش نظامی در جنوب لبنان افزایش پیدا خواهد کرد. قواعد درگیری در علوم نظامی مجموعه قواعدی است که نیروهای مسلح در درگیری های نظامی بدان پایبندند.
جرج غانم نویسنده سیاسی معتقد است که «دو طرف به اصل (توجه) به قواعد درگیری پایبندند. به عبارت دیگر اگر فضای باز هدف حملات موشکی قرار بگیرد طرف دیگر نیز مناطق باز را مورد هدف قرار می دهد. اگر طرف اول یک نفر را بکشد طرف دوم یک نفر از طرف مقابل را می کشد. اسرائیل این اصل را زیر پا گذاشت و به یکی از سایت های (حزب الله) در عمق خاک لبنان حمله کرد که باعث کشته شدن چندین نفر از اعضای حزب شد».
غانم در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «(حزب الله) تا این لحظه از افزایش تنش خودداری کرده اما هنوز مشخص نیست که بعد وارد جنگ خواهد شد یا خیر». او افزود «حساب و کتاب های (حزب الله) این بار خیلی فرق می کند چون پاسخ شدیدتر و گسترده تر ممکن است کل منطقه را وارد جنگ کند». غانم بر این باور است که «اسرائیل با حمله هوایی به سایت (حزب الله) در عمق خاک لبنان می خواست پیام روشنی بدهد که هر گروهی علیه اسرائیل اقدام کند مسئولیتش با (حزب الله) است. ضمنا این اقدام اسرائیل در واقع آزمودن (حزب الله) بود که ببیند تا چه حد قصد دارد در آنچه در غزه می گذرد درگیر شود و تا چه حد آمادگی گشودن جبهه جنگ در جنوب را دارد اما (حزب الله) در تله نیفتاد». او خاطر نشان کرد «اما همه گزینه ها مطرح است. گسترش دامنه جنگ بستگی به تحولات جنگ در غزه دارد».
دو شرط «حزب الله» برای افزایش تنش
سپهبد بازنشسته دکتر هشام جابر رئیس مرکز مطالعات استراتژیک خاورمیانه معتقد است «دو طرف به طور عام همچنان به قواعد درگیری پایبندند. (حزب الله) در ابتدا به سمت مزارع لبنانی اشغالی شبعا و کفر شوبا آتش گشود که آنها را مشمول قطعنامه ۱۷۰۱ نمی داند. اسرائیل با آتش توپخانه ای و نه موشک و جنگنده پاسخ داد. این اتفاق چند بار در سال های گذشته افتاده و نشان می دهد که طرفین به قواعد درگیری پایبند بوده و می خواهند پایبند بمانند».
او در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حملات هوایی اسرائیل در منطقه ای کنار مرز و نزدیک خط آبی (خط جدا کننده بین اسرائیل و لبنان) انجام شدند که چند عضو (حزب الله) کشته شدند. (حزب الله) در پاسخ به الجلیل حمله کرد. طرفین به قواعد درگیری پایبند بودند».
جابر گفت «این تقابل نظامی در صورت ورود جنگنده های اسرائیلی به حریم هوایی لبنان و بمباران لبنان و یا شلیک موشک های زمین به زمین از اسرائیل به لبنان وارد فاز تازه ای خواهد شد».
او افزود «اوضاع در مرز بین لبنان و اسرائیل شکننده است اما افزایش تنش نظامی از سوی (حزب الله) بعید به نظر می رسد. (حزب الله) جنگ را آغاز نخواهد کرد مگر در دو حالت: اول اسرائیل آغازگر حمله و تجاوز باشد که بعید به نظر می رسد. دوم: اسرائیل به خاک ایران حمله کند».



آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
TT

آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)

حملات پیجری هفته گذشته اسرائیل علیه «حزب الله» لبنان هزاران کشته و زخمی در میان اعضا و بدنه این گروه داشت. اگر اسرائیل تصمیم به جنگ در لبنان گرفته بی تردید این حملات پیامدهای موثر و بزرگی بر آمادگی «حزب الله» برای یک جنگ گسترده گذاشت چرا که تل آویو موفق شد به تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله»، هم پیکارجویان و هم مقامات نظامی و غیره را همزمان ضربه بزند. کما اینکه دستگاه های ارتباطی «حزب الله» که رابط اصلی این گروه بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی بودند ضربه بزرگی خوردند. این دستگاه های ارتباطی وسیله کلیدی برای اداره نبرد و عملیات میدانی به حساب می آیند. حالا «حزب الله» با این دو ضربه بزرگی که خورده باید در برنامه های قبلی اش در خصوص مقابله با افزایش تنش و تقابل نظامی احتمالی اسرائیل بازنگری کند.
«حزب الله» در چند روز گذشته جایگاه خود را به عنوان نیروی مهاجم از دست داد؛ چه اینکه این گروه تصمیم گرفت اسرائیل را زیر آتش بگیرد و از جبهه لبنان به عنوان جبهه پشتیبانی و حمایت از غزه استفاده کند. اما حالا وضع تغییر شد و «حزب الله» ضربه پشت ضربه می خورد و حتی فرصت یا توان دفاع از خود را ندارد چرا که اسرائیل در حملات خود علیه «حزب الله» از عامل غافلگیری و شوک استفاده می کند. دست آخر «حزب الله» مجبور خواهد شد برای حفظ آبرو که شده نیز پاسخ ضربه هایی که خورده را بدهد. سوال این است که آیا «حزب الله» از پس جنگ گسترده که می تواند حاصل پاسخ به اسرائیل باشد برآید؟

ناتوانی در حمله
علی الامین فعال سیاسی منتقد «حزب الله» می گوید «عنصر ثابت این است که اسرائیل موفق شد با انفجار دستگاه های پیجر و بی سیم های «حزب الله» چند هزار نفر از نیروها و فرماندهان رده میانی «حزب الله» را مورد هدف قرار دهد. این عملیات امنیتی جان تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله» در لایه های مختلف این گروه را گرفت و ساختار «حزب الله» دچار سردرگمی و سراسیمگی بی سابقه شد و بدین ترتیب «حزب الله» پس از این حملات توان سابق خود برای آغاز حمله را از دست داد و تا حدودی هم از لحاظ دفاعی تضعیف شد».

الامین در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «برخی تصور می کردند که حملات پیجری اسرائیل مقدمه حمله زمینی خواهد بود و اسرائیل با استناد به این حملات می تواند با تعطیل کردن دستگاه ارتباطی «حزب الله» کار را یکسره و نتیجه حمله را در سطوح نظامی و امنیتی به نفع خود تمام کند. اما چنین نشد و به احتمال زیاد اسرائیل نمی خواهد یا نمی تواند پیامدهای حمله زمینی را گردن بگیرد به خصوص اینکه اسرائیل برای حمله زمینی به لبنان باید اول موافقت آمریکا را داشته باشد که ندارد و در ثانی اولویت اسرائیل پیش بردن نقشه های اشغالگرانه اش در غزه و کرانه باختری است و لبنان برای اسرائیل مشکل سیاسی است و وجود اسرائیل را تهدید نمی کند».

الامین اظهار کرد «به گمانم حمله زمینی در دستور کار اسرائیل نیست بلکه جنگ امنیتی و تکنولوژی و بمباران های هوایی ادامه پیدا خواهد کرد و شاید حتی عملیات هلی برن به همان مدل عملیات مصیاف در سوریه در برخی مناطق لبنان انجام شود».
الامین خاطر نشان کرد ««حزب الله» الان در وضعیت مهاجم نیست و آمادگی ندارد اما می تواند دفاع کند و در برابر حملات ایستادگی کند و از پس ضرباتی که خورده نیز برمی آید و می تواند تا حدودی حال و روز خود را بهتر کند. اسرائیل فکر می کند که هنوز زمان حمله زمینی نرسیده بلکه اسرائیل دارد به مرور زمان توان نظامی و امنیتی (حزب الله) را از بین می برد. این همان جنگ ایده آل برای اسرائیل است».

پیامدهای دراماتیکی ندارد
از سوی دیگر دکتر هشام جابر سپهبد بازنشسته ارتش لبنان براین باور است که «ضربه که (حزب الله) خورد بزرگ بود اما از پس آن برمی آید. بنابراین بعید است که اتفاق دراماتیکی در زمین بیفتد به خصوص اینکه پیکارجویان تنها بخشی از مصدومین در این حملات بودند و ۴۰ درصد تلفات انسانی «حزب الله» در میان نیروهایی بود که در بخش اداری و لجستیکی فعالیت می کردند. کما اینکه مصدومیت ها شدید نیست و حال ۷۰ درصد مصدومین ظرف دو سه هفته بهبود پیدا می کند».

جابر در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود ««حزب الله» با وجود حملات پیجری اما می تواند هر گونه حمله زمینی را دفع کند. خود اسرائیلی ها می گویند که «حزب الله» در ماه های گذشته فقط ۲۰ تا ۲۵ درصد توان نظامی اش را به کار برده است. در خصوص نظام ارتباطی باید گفت «حزب الله» شبکه سیمی وسیعی دارد که هنوز آسیب ندیده و قابلیت نفوذ در این شبکه صفر است مگر از راه مزدوران و خبرچین ها».