حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

ثبات وضعیت در جنوب لبنان در گرو نتیجه عملیات نظامی در غزه

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
TT

حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)

در غیاب میانجی‌گری بین‌المللی برای توقف محاصره تحمیلی اسرائیل بر نوار غزه، با توجه به ورود یگان‌های نظامی تل‌آویو به منظور آماده‌سازی برای تهاجم زمینی، حرف آخر بر عهده میدان است، اگرچه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به رهبران لبنانی اطلاع داد که رهبری حماس به تهران اطمینان داده‌است که جنگجویان این کشور توانایی ادامه رویارویی نظامی را برای چندین ماه دارند.
طبق گزارش منابع لبنانی حاضر در وزیر خارجه ایران در بیروت، عبداللهیان فاش کرد که رهبری ایران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس آگاه نبوده‌است.
وی گفت: تهران با رهبری حماس تماس گرفت و حماس از ادامه رویارویی و نبرد خود با اسرائیل خبر داد و گفت: اسرائیل همچنان به قتل‌عام فلسطینی‌ها در نوار غزه ادامه می‌دهد و همزمان با آن انواع محاصره را علیه این منطقه را عملی کرده‌است.
منابع پیگیر سفر عبداللهیان تأکید کردند، عبداللهیان با اطلاعاتی که در اختیار دارد مطمئن شده‌است که حماس در صورت اصرار بر حمله به غزه برای بازگرداندن اعتبار این نهاد نظامی که با تهاجم حماس به شهرک‌ها آسیب دیده بود، غافلگیری بی‌سابقه‌ای را برای ارتش اسرائیل آماده کرده‌است.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که عبداللهیان گسترش دامنه جنگ جاری در غزه در صورتی که اسرائیل به بسیج نیروهای خود برای حمله به غزه ادامه دهد، را رد نمی‌کند. عبداللهیان هشدار داد که چندین سناریو برای گسترش دامنه رویارویی غیرمحدود به نوار غزه وجود دارد و این نشان می‌دهد که این رویارویی ممکن است به سایر مناطق منطقه نیز کشیده شود.
منابع لبنانی اظهار کردند که اگرچه عبداللهیان به اسرائیل نسبت به حمله زمینی به غزه هشدار می‌داد، اما صرف حضور او در بیروت به این معنی بود که تهران عرصه را به مخالفان خود خالی نخواهد کرد و برای رویارویی با همه احتمالات آماده خواهد بود. این کشور می‌خواست این پیام را منتقل کند که در جستجوی راه حل‌هایی برای پایان دادن به اصرار اسرائیل در ارتکاب قتل‌عام غزه شریک است.
این منابع معتقدند که ثبات وضعیت در جنوب لبنان همچنان تحت تأثیر نتایج عملیات نظامی در غزه است. آنها گفتند که حزب‌الله آماده است در صورت اصرار اسرائیل برای حمله به غزه وارد جنگ شود.
طبق گزارش این منابع، حزب در حال رصد اوضاع است تا موضع خود را بر اساس تحولات ناشی از رویارویی قرار دهد؛ شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان با تأکید بر این موضوع، گفت: «ما کاملاً آماده هستیم و زمانی که وقت هر اقدامی فرا رسد، آن را انجام می‌دهیم و در مقابله سهیم خواهیم بود و برنامه و چشم‌انداز روشنی داریم».
همان منابع معتقدند که حزب‌الله بر اساس مطالعه دقیق تحولات میدانی برای مقابله با همه احتمالات آماده می‌شود و با توجه به سطح بالای تنش که از قوانین تعامل فراتر رفته‌است، تا کنون به تبادل پیام‌های آتشین با اسرائیل در جنوب لبنان بسنده کرده‌است.
منابع گفتند که عبداللهیان با حمل دستور عملیاتی برای حرکت جبهه شمالی بر اساس تفاهم با حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله برای تعیین ساعت صفر جهت شروع رویارویی با اسرائیل به بیروت نیامده است.
آنها تأکید کردند که حضور وی همزمان با حضور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اسرائیل است تا تأکید کند که تهران عرصه را به او واگذار نخواهد کرد و در مذاکرات جاری برای توقف جنگ غزه مشارکت دارد.
به گفته این منابع، وقوع درگیری در جبهه شمالی هنوز امکان‌پذیر نیست، وگرنه عبداللهیان مجبور نمی‌شد سریع به بیروت برود، مبادا گفته شود که حزب‌الله به درخواست ایران تصمیم به ورود به رویارویی گرفته‌است. حضور فرستاده ایرانی مأموریت بزرگی دارد که امیدوار است از طریق آن تأکید کند که تهران به دنبال آرامش است و آماده است در توقف جنگ اسرائیل علیه غزه نقش ایفا کند.
در این زمینه، منابع این سؤال را مطرح کردند که چرا واشینگتن ابتکار عمل برای تبرئه ایران را به دست گرفت و هنوز آن را در کمپین‌هایی که علیه حماس انجام می‌دهد وارد نکرده‌است.
بر این اساس، به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود که تهران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس از قبل آگاه نبوده‌است. این همان چیزی است که که از سلطان نشین عمان که حامی مذاکرات غیرمستقیم بین واشینگتن و تهران است، مطلع شده‌است.
اگرچه نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، از طریق دستیار سیاسی دبیرکل حزب‌الله، حسین خلیل، با رهبری حزب‌الله ارتباط برقرار کرده و مرتباً با نبیه بری، رئیس پارلمان دیدار می‌کند. در مقابل تضمینی در خصوص عدم تحرک جبهه شمالی دریافت نکرده‌است.
اگرچه حزب‌الله همچنان در قبال تنش در جنوب لبنان واقع‌بینانه عمل می‌کند، بدون اینکه قوانین تعامل را کنار بگذارد، از سوی دیگر، او از دادن ضمانت به دولت لبنان مبنی بر اینکه تبادل بمباران با اسرائیل از کنترل خارج نخواهد شد، فاصله می‌گیرد، زیرا مواضع نهایی خود را وابسته به وضعیت نظامی در جبهه غزه می‌داند.
رهبری حزب در حالی که به همراهی جنگ علنی در غزه و پیرامون آن ادامه می‌دهد، مجموعه‌ای از گزینه‌ها را در دست دارد، بدون اینکه اگر مجبور شود بی‌طرف بماند، گزینه خود را کنار بگذارد. اگرچه این حزب تلاش می‌کند اسرائیل را مشغول نگه دارد تا فشار نظامی خود بر حماس را کاهش دهد، زیرا مجبور است در صورت خارج شدن از کنترل، واحدهای اساسی ارتش خود را در پیش‌بینی جابجایی جبهه شمالی بسیج کند.



آغاز کنفرانس بین‌المللی «راه‌حل دو دولت» با حمایت سعودی و فرانسه..ترمب: «مخالفتی ندارم»

تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
TT

آغاز کنفرانس بین‌المللی «راه‌حل دو دولت» با حمایت سعودی و فرانسه..ترمب: «مخالفتی ندارم»

تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)
تصویر: شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در مرکز عکس یادگاری شرکت‌کنندگان در کنفرانس «راه‌حل دو دولت» (Reuters)

جامعه جهانی گامی بی‌سابقه برای تحقق راه‌حل «دو دولت» - فلسطین در کنار اسرائیل - برداشت؛ راه‌حلی که در هشت دهه گذشته، در میان جنگ‌ها و مصوبات بین‌المللی، فقط روی کاغذ باقی مانده بود و به فلسطینی‌ها امکان تعیین سرنوشت واقعی نداده بود.

روز دوشنبه، نشست بین‌المللی سطح بالا برای «حل مسالمت‌آمیز مسئله فلسطین و اجرای راه‌حل دو دولت» با حمایت پادشاهی عربی سعودی و مشارکت فرانسه در مقر سازمان ملل در نیویورک آغاز شد. ایالات متحده شرکت نکرد، اما مخالفتی جدی نیز نشان نداد.

ترمب: هر کس می‌خواهد، اقدام کند

رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، در آستانه این نشست اعلام کرد قصد دارد فلسطین را به رسمیت بشناسد؛ حرکتی که ممکن است آغازگر موجی از شناسایی‌های بی‌سابقه از سوی کشورهای غربی و برخی دولت‌های آسیایی و آمریکایی باشد.

دونالد ترمب، رئیس‌جمهور آمریکا، در پاسخ به سؤالی درباره این شناسایی‌ها، گفت: «هر کس می‌خواهد، اقدام کند.» منبعی اروپایی به «الشرق الأوسط» گفت که این واکنش نشان می‌دهد واشنگتن تلاشی برای متوقف کردن این روند نمی‌کند؛ مسئله‌ای که نخست‌وزیر رژیم اسرائیل، بنیامین نتانیاهو، با آن به‌شدت مخالف است.

تصویر: رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترمب، و نخست‌وزیر بریتانیا، کر استارمر، پیش از دیدارشان در اسکاتلند (EPA)

فرصتی بی‌سابقه

در آغاز نشست، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، از پادشاهی عربی سعودی و فرانسه بابت برگزاری این کنفرانس قدردانی کرد. او گفت: «نزاع اسرائیل و فلسطین، دهه‌هاست که دیپلماسی و قوانین بین‌المللی را به چالش کشیده است.»

او افزود: «ادامه این منازعه، راه‌حل دو دولت را از همیشه دورتر کرده است.»

گوترش همچنین حملات هفتم اکتبر گروه حماس و گروگان‌گیری‌ها را محکوم کرد، اما در ادامه گفت: «هیچ چیز هم تخریب غزه و گرسنه نگه‌داشتن مردم آن را توجیه نمی‌کند.»

دبیرکل سازمان ملل به افزایش شهرک‌سازی‌ها، خشونت شهرک‌نشینان و روند تدریجی الحاق کرانه باختری اشاره کرد و آن را غیرقانونی دانست. او گفت: «این روند، پایه‌های صلح را در خاورمیانه تضعیف می‌کند.»

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد (UN)

گوترش گفت: «این کنفرانس، فرصتی نادر است. باید نقطه عطفی برای پایان‌دادن به اشغال و ایجاد دو دولت مستقل، هم‌مرز، دموکراتیک، با حاکمیت کامل، به رسمیت شناخته‌شده از سوی جامعه جهانی و پایتخت مشترک در بیت‌المقدس باشد.»

فلسطین؛ گام اول صلح منطقه

شاهزاده فیصل بن فرحان، وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، در سخنانش گفت: «ما باور داریم راه‌حل دو دولت، کلید ثبات منطقه است.» او افزود: «برگزاری این کنفرانس در نیویورک، گامی مهم به سوی تحقق این راه‌حل است.»

او تأکید کرد: «صلح در منطقه از جایی آغاز می‌شود که ملت فلسطین به حقوق خود دست یابد.»

تصویر: وزیر خارجه پادشاهی عربی سعودی، فیصل بن فرحان، در کنفرانس راه‌حل دو دولت (AFP)

شاهزاده فیصل بن فرحان همچنین اعلام کرد که با همکاری فرانسه، مبلغ ۳۰۰ میلیون دلار از بانک جهانی به فلسطین منتقل شده است. او خواستار توقف فوری فاجعه انسانی در غزه شد.

فرانسه: نباید غیرنظامیان هدف باشند

ژان نوئل بارو، وزیر خارجه فرانسه، گفت: «هدف‌قراردادن غیرنظامیان در غزه قابل‌پذیرش نیست. این جنگ باید متوقف شود.»

او تأکید کرد: «باید تلاش کنیم تا راه‌حل دو دولت به واقعیت تبدیل شود. این راه، خواسته مشروع مردم فلسطین را محقق می‌کند و این کنفرانس باید نقطه آغاز اجرایی‌شدن آن باشد.»

او افزود: «ما روندی برگشت‌ناپذیر را برای دستیابی به راه‌حلی سیاسی در خاورمیانه آغاز کرده‌ایم. این روند بیش از هر زمان دیگری در خطر است و باید از سر گرفته شود.»

نقشه راه و زمان‌بندی اجرا

در مجموع، ۱۷ کشور و نمایندگانی از ریاست مشترک سعودی – فرانسوی در نشست‌های مختلف شرکت داشتند. دو سند اصلی قرار است در پایان نشست صادر شود. این اسناد به پایان دوره قیمومیت بریتانیا بر فلسطین و برنامه تقسیم سازمان ملل در سال ۱۹۴۷ اشاره دارند.

با اینکه رژیم اسرائیل ابتدا طرح تقسیم را پذیرفت، اما بعدها از آن عقب‌نشینی کرد. از آن زمان، این طرح عملی نشده باقی ماند. طرح دو دولت، که بر مرزهای پیش از جنگ ۱۹۶۷ استوار است، از دهه ۹۰ میلادی پایه گفت‌وگوهای صلح بوده است.

تصویر: تالار مجمع عمومی سازمان ملل در نیویورک (UN)

در این زمینه، پادشاهی عربی سعودی و فرانسه تلاش کردند نقشه راهی مشخص تدوین کنند که اولین گام آن پایان جنگ در غزه باشد. این نقشه راه شامل اقدامات مشخص و دارای زمان‌بندی است که همه طرف‌های ذی‌ربط باید برای اجرای راه‌حل دو دولت انجام دهند.

منال رضوان، دیپلمات سعودی، گفت: «کنفرانس باید بر پایه یک طرح سیاسی قابل اتکا و غیرقابل برگشت باشد که ریشه‌های بحران را حل کند و مسیر واقعی برای صلح، کرامت و امنیت متقابل فراهم آورد.»

وزیر خارجه فرانسه ژان نوئل بارو و همتای اسپانیایی‌اش خوسه مانوئل آلبارس در نیویورک (AFP)

با احتساب فرانسه، اکنون بیش از ۱۴۵ کشور عضو سازمان ملل، فلسطین را به رسمیت شناخته‌اند. انتظار می‌رود کشورهای دیگری هم از تصمیم فرانسه پیروی کنند.

پیش‌بینی می‌شود همزمان با نشست سالانه مجمع عمومی سازمان ملل، این کنفرانس مقدمه‌ای برای برگزاری یک نشست سران در سپتامبر آینده در پاریس یا نیویورک باشد.