حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

ثبات وضعیت در جنوب لبنان در گرو نتیجه عملیات نظامی در غزه

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
TT

حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)

در غیاب میانجی‌گری بین‌المللی برای توقف محاصره تحمیلی اسرائیل بر نوار غزه، با توجه به ورود یگان‌های نظامی تل‌آویو به منظور آماده‌سازی برای تهاجم زمینی، حرف آخر بر عهده میدان است، اگرچه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به رهبران لبنانی اطلاع داد که رهبری حماس به تهران اطمینان داده‌است که جنگجویان این کشور توانایی ادامه رویارویی نظامی را برای چندین ماه دارند.
طبق گزارش منابع لبنانی حاضر در وزیر خارجه ایران در بیروت، عبداللهیان فاش کرد که رهبری ایران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس آگاه نبوده‌است.
وی گفت: تهران با رهبری حماس تماس گرفت و حماس از ادامه رویارویی و نبرد خود با اسرائیل خبر داد و گفت: اسرائیل همچنان به قتل‌عام فلسطینی‌ها در نوار غزه ادامه می‌دهد و همزمان با آن انواع محاصره را علیه این منطقه را عملی کرده‌است.
منابع پیگیر سفر عبداللهیان تأکید کردند، عبداللهیان با اطلاعاتی که در اختیار دارد مطمئن شده‌است که حماس در صورت اصرار بر حمله به غزه برای بازگرداندن اعتبار این نهاد نظامی که با تهاجم حماس به شهرک‌ها آسیب دیده بود، غافلگیری بی‌سابقه‌ای را برای ارتش اسرائیل آماده کرده‌است.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که عبداللهیان گسترش دامنه جنگ جاری در غزه در صورتی که اسرائیل به بسیج نیروهای خود برای حمله به غزه ادامه دهد، را رد نمی‌کند. عبداللهیان هشدار داد که چندین سناریو برای گسترش دامنه رویارویی غیرمحدود به نوار غزه وجود دارد و این نشان می‌دهد که این رویارویی ممکن است به سایر مناطق منطقه نیز کشیده شود.
منابع لبنانی اظهار کردند که اگرچه عبداللهیان به اسرائیل نسبت به حمله زمینی به غزه هشدار می‌داد، اما صرف حضور او در بیروت به این معنی بود که تهران عرصه را به مخالفان خود خالی نخواهد کرد و برای رویارویی با همه احتمالات آماده خواهد بود. این کشور می‌خواست این پیام را منتقل کند که در جستجوی راه حل‌هایی برای پایان دادن به اصرار اسرائیل در ارتکاب قتل‌عام غزه شریک است.
این منابع معتقدند که ثبات وضعیت در جنوب لبنان همچنان تحت تأثیر نتایج عملیات نظامی در غزه است. آنها گفتند که حزب‌الله آماده است در صورت اصرار اسرائیل برای حمله به غزه وارد جنگ شود.
طبق گزارش این منابع، حزب در حال رصد اوضاع است تا موضع خود را بر اساس تحولات ناشی از رویارویی قرار دهد؛ شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان با تأکید بر این موضوع، گفت: «ما کاملاً آماده هستیم و زمانی که وقت هر اقدامی فرا رسد، آن را انجام می‌دهیم و در مقابله سهیم خواهیم بود و برنامه و چشم‌انداز روشنی داریم».
همان منابع معتقدند که حزب‌الله بر اساس مطالعه دقیق تحولات میدانی برای مقابله با همه احتمالات آماده می‌شود و با توجه به سطح بالای تنش که از قوانین تعامل فراتر رفته‌است، تا کنون به تبادل پیام‌های آتشین با اسرائیل در جنوب لبنان بسنده کرده‌است.
منابع گفتند که عبداللهیان با حمل دستور عملیاتی برای حرکت جبهه شمالی بر اساس تفاهم با حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله برای تعیین ساعت صفر جهت شروع رویارویی با اسرائیل به بیروت نیامده است.
آنها تأکید کردند که حضور وی همزمان با حضور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اسرائیل است تا تأکید کند که تهران عرصه را به او واگذار نخواهد کرد و در مذاکرات جاری برای توقف جنگ غزه مشارکت دارد.
به گفته این منابع، وقوع درگیری در جبهه شمالی هنوز امکان‌پذیر نیست، وگرنه عبداللهیان مجبور نمی‌شد سریع به بیروت برود، مبادا گفته شود که حزب‌الله به درخواست ایران تصمیم به ورود به رویارویی گرفته‌است. حضور فرستاده ایرانی مأموریت بزرگی دارد که امیدوار است از طریق آن تأکید کند که تهران به دنبال آرامش است و آماده است در توقف جنگ اسرائیل علیه غزه نقش ایفا کند.
در این زمینه، منابع این سؤال را مطرح کردند که چرا واشینگتن ابتکار عمل برای تبرئه ایران را به دست گرفت و هنوز آن را در کمپین‌هایی که علیه حماس انجام می‌دهد وارد نکرده‌است.
بر این اساس، به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود که تهران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس از قبل آگاه نبوده‌است. این همان چیزی است که که از سلطان نشین عمان که حامی مذاکرات غیرمستقیم بین واشینگتن و تهران است، مطلع شده‌است.
اگرچه نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، از طریق دستیار سیاسی دبیرکل حزب‌الله، حسین خلیل، با رهبری حزب‌الله ارتباط برقرار کرده و مرتباً با نبیه بری، رئیس پارلمان دیدار می‌کند. در مقابل تضمینی در خصوص عدم تحرک جبهه شمالی دریافت نکرده‌است.
اگرچه حزب‌الله همچنان در قبال تنش در جنوب لبنان واقع‌بینانه عمل می‌کند، بدون اینکه قوانین تعامل را کنار بگذارد، از سوی دیگر، او از دادن ضمانت به دولت لبنان مبنی بر اینکه تبادل بمباران با اسرائیل از کنترل خارج نخواهد شد، فاصله می‌گیرد، زیرا مواضع نهایی خود را وابسته به وضعیت نظامی در جبهه غزه می‌داند.
رهبری حزب در حالی که به همراهی جنگ علنی در غزه و پیرامون آن ادامه می‌دهد، مجموعه‌ای از گزینه‌ها را در دست دارد، بدون اینکه اگر مجبور شود بی‌طرف بماند، گزینه خود را کنار بگذارد. اگرچه این حزب تلاش می‌کند اسرائیل را مشغول نگه دارد تا فشار نظامی خود بر حماس را کاهش دهد، زیرا مجبور است در صورت خارج شدن از کنترل، واحدهای اساسی ارتش خود را در پیش‌بینی جابجایی جبهه شمالی بسیج کند.



سازمان ملل «اعلامیه نیویورک» را تصویب کرد؛ حمایت از راه‌حل دو دولت و تشکیل کشور فلسطین


نشست مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی «اعلامیه نیویورک» (Reuters)
نشست مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی «اعلامیه نیویورک» (Reuters)
TT

سازمان ملل «اعلامیه نیویورک» را تصویب کرد؛ حمایت از راه‌حل دو دولت و تشکیل کشور فلسطین


نشست مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی «اعلامیه نیویورک» (Reuters)
نشست مجمع عمومی سازمان ملل برای بررسی «اعلامیه نیویورک» (Reuters)

مجمع عمومی سازمان ملل روز جمعه «اعلامیه نیویورک» را با حمایت از راه‌حل دو دولت و تشکیل کشور مستقل فلسطین تصویب کرد. ۱۴۲ کشور رأی موافق دادند، ۱۰ کشور مخالفت کردند و ۱۲ کشور رأی ممتنع دادند.

این اعلامیه هفت صفحه‌ای نتیجه کنفرانس بین‌المللی در سازمان ملل در ژوئیه گذشته است که با میزبانی پادشاهی عربی سعودی و فرانسه درباره بحران چند دهه‌ای برگزار شد. آمریکا و اسرائیل این کنفرانس را تحریم کردند.

نماینده اسرائیل در سازمان ملل، دنی دانون، هشدار داد تصویب این اعلامیه جنگ را طولانی‌تر کرده و روند مذاکره را تضعیف می‌کند.

مورگان اورتگاس، نماینده آمریکا، نیز این اقدام سازمان ملل را تبلیغاتی دانست که تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به درگیری را تضعیف می‌کند. او تصویب «اعلامیه نیویورک» را پاداشی برای جنبش حماس توصیف کرد.

اسرائیل نزدیک به دو سال است که از ناتوانی مجمع عمومی و شورای امنیت در محکومیت حمله بی‌سابقه حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ که باعث آغاز جنگ غزه شد، انتقاد می‌کند.

با این حال، متن اعلامیه که با ابتکار فرانسه و پادشاهی عربی سعودی تهیه شده، در این زمینه صریح است. در آن آمده است: «حملات حماس علیه غیرنظامیان در ۷ اکتبر را محکوم می‌کنیم» و «حماس باید همه گروگان‌ها را آزاد کند».

اعلامیه همچنین تأکید می‌کند: «در چارچوب پایان جنگ در غزه، حماس باید حکومت خود را در این منطقه خاتمه دهد و سلاح‌هایش را با پشتیبانی و تعهد بین‌المللی به تشکیلات خودگردان فلسطین، در راستای تشکیل کشور مستقل و دارای حاکمیت فلسطین تحویل دهد».

اين اعلامیه خواستار توقف فوری جنگ غزه است، حملات اسرائیل علیه غیرنظامیان، زیرساخت‌ها، محاصره و گرسنگی در غزه را محکوم می‌کند و از استقرار «نیروی بین‌المللی موقت برای ثبات» در غزه با مجوز شورای امنیت سازمان ملل حمایت می‌کند.


لبنان نگران اظهارات نتانیاهو: مأموریت بَرّاک به نقطه صفر بازگشت

فرستاده آمریکایی تام بَرّاک پیش از دیدار با نخست‌وزیر نواف سلاح در سفر اخیرش به بیروت – هفته گذشته (EPA)
فرستاده آمریکایی تام بَرّاک پیش از دیدار با نخست‌وزیر نواف سلاح در سفر اخیرش به بیروت – هفته گذشته (EPA)
TT

لبنان نگران اظهارات نتانیاهو: مأموریت بَرّاک به نقطه صفر بازگشت

فرستاده آمریکایی تام بَرّاک پیش از دیدار با نخست‌وزیر نواف سلاح در سفر اخیرش به بیروت – هفته گذشته (EPA)
فرستاده آمریکایی تام بَرّاک پیش از دیدار با نخست‌وزیر نواف سلاح در سفر اخیرش به بیروت – هفته گذشته (EPA)

مقام‌های لبنانی با نگرانی به سخنان بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، واکنش نشان دادند. او خروج اسرائیل از لبنان را به خلع سلاح حزب‌الله مشروط کرده بود. منابع وزارتی این موضع را «نشانه‌ای منفی» توصیف کردند که بر مأموریت فرستاده آمریکایی، تام بَرّاک، تأثیر خواهد گذاشت. بَرّاک دوشنبه شب از تل‌آویو به بیروت رسید و قرار است سه‌شنبه با مقام‌های لبنانی دیدار کند.

منابع یادشده گفتند: «سخنان نتانیاهو مایه اطمینان نیست، به‌ویژه که حزب‌الله هر اقدام احتمالی را به خروج کامل اسرائیل از لبنان مشروط کرده است». این منابع افزودند این شرایط «مأموریت بَرّاک را ناکام گذاشته و به نقطه آغاز بازگردانده است». همچنین هشدار دادند که حزب‌الله تهدید کرده در واکنش به خیابان خواهد آمد.

نمایندگان بلوک «توسعه و آزادی» به رهبری نبیه بری، اظهارات نتانیاهو را «ایجاد اخلال و سردرگمی» پیش از سفر بَرّاک دانستند. آنها همچنین به واکنش مورگان اورتاگوس، معاون فرستاده ویژه آمریکا به خاورمیانه، اشاره کردند. او پیش‌تر از بَرّاک به بیروت رسیده و سخنان نتانیاهو را در شبکه «ایکس» بازنشر کرده و زیر آن نوشته بود: «سپاس». این منابع تأکید کردند «لازم است موضعی واحد و هماهنگ از سوی لبنان در برابر سخنان نتانیاهو اعلام شود».

۵ اوت، دولت لبنان به ارتش مأموریت داد طرحی برای خلع سلاح حزب‌الله آماده کند و تا پایان سال اجرا شود. این تصمیم با مخالفت حزب‌الله روبه‌رو شد و این گروه تهدید کرد برای اعتراض به خیابان می‌آید.

رئیس‌جمهور لبنان، جوزف عون، گفت: «دولت تصمیم‌هایی گرفته که تاکنون سابقه نداشته است. هیئت دولت جایگاه تبادل نظر و تصمیم‌گیری پس از بحث و بررسی است و این روند به‌درستی انجام می‌شود». او همچنین بر اهمیت جلب توجه عربی و بین‌المللی به لبنان با تقویت اعتماد تأکید کرد و در دیدار با هیئتی از «اتحادیه بازرگانان برای حمایت و توسعه» گفت: «لبنان فرصت‌های بسیاری دارد که باید از آنها به‌درستی استفاده شود. راه‌حل، خروج از بن‌بست‌های مذهبی و حزبی است. تنها حزب باید لبنان باشد و تنها مذهب، مذهب لبنانی. لبنانِ مذاهب کشور نمی‌سازد، این دولت است که باید از همه مذاهب حمایت کند و وطن را حفظ کند».

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، نیز گفت: «اسرائیل باید به حاکمیت لبنان احترام بگذارد و از سرزمین‌هایی که همچنان اشغال کرده خارج شود. این اقدام به ارتش امکان می‌دهد استقرار خود را در جنوب تکمیل کند، به تجاوزها پایان دهد و اسرا را آزاد کند تا مسیر بازسازی و بهبود آغاز شود». او تأکید کرد: «ارتش لبنان متعلق به همه لبنانی‌هاست و تجهیز و تقویت آن پایه امنیت و ثبات است».

این سخنان در دیدار با دو عضو کنگره آمریکا، دارن لحود و استیو کوهن، مطرح شد. لحود در این دیدار از اقدامات دولت لبنان برای گسترش حاکمیت بر سراسر خاک کشور، محدود کردن سلاح در دست دولت و اصلاحات قضایی و مالی تمجید کرد و آنها را گامی مهم برای بازسازی اعتماد جامعه جهانی به لبنان دانست.

او افزود: «ارتش نقش اساسی در تأمین امنیت و ثبات دارد. من در کنگره تلاش می‌کنم تا حمایت از ارتش ادامه یابد». در این دیدار همچنین بر اهمیت تمدید مأموریت نیروهای یونیفل برای پشتیبانی از ارتش لبنان در جنوب تأکید شد.

از سوی دیگر، نتانیاهو تصمیم دولت لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله را «بسیار مهم» خواند و گفت اسرائیل آماده کاهش حضور خود در جنوب لبنان است «اگر گام‌های اجرایی در این مسیر برداشته شود».

دفتر نتانیاهو اعلام کرد: «اسرائیل گام مهم دولت لبنان به رهبری جوزف عون و نواف سلام را به رسمیت می‌شناسد. این تصمیم بسیار مهم است. بر همین اساس، اسرائیل آماده است با لبنان همکاری کند تا حزب‌الله خلع سلاح شود و آینده‌ای امن‌تر و باثبات‌تر برای دو کشور رقم بخورد».

زیرنویس عکس:
آرشیوی از حمله هوایی اسرائیل به جنوب لبنان (Reuters)

طبق این بیانیه، اگر ارتش لبنان برای اجرای خلع سلاح حزب‌الله اقدام کند، اسرائیل نیز تدابیری متقابل، از جمله کاهش تدریجی حضور نیروهایش در هماهنگی با سازوکار امنیتی تحت رهبری آمریکا خواهد اندیشید.

این مواضع پس از دیدارهای بَرّاک در تل‌آویو مطرح شد. او میان لبنان و اسرائیل میانجی‌گری می‌کند. بَرّاک پیش‌تر گفته بود دولت لبنان «گام اول» را برداشته و اسرائیل باید اقدام متقابل انجام دهد. توافق آتش‌بس نوامبر گذشته به همین اصل «گام به گام» استوار بود. بر اساس آن، حزب‌الله باید از مرزها دور شود، سلاح تنها در اختیار نهادهای رسمی لبنان باشد و اسرائیل از مناطقی که در جنگ اخیر اشغال کرده خارج شود. با این حال، اسرائیل همچنان پنج ارتفاع استراتژیک را در کنترل دارد و حملات روزانه به مناطق لبنان ادامه دارد.

وزارت بهداشت لبنان اعلام کرد یک نفر در حمله پهپاد اسرائیلی به خودروی «رابید» در جاده عین‌المزراب در تبنین، شهرستان بنت‌جبیل، کشته شد. پهپاد دیگر اسرائیل نیز خودرویی را در جاده صربین هدف قرار داد اما موشک به خودرو اصابت نکرد و وسط جاده افتاد.

به گزارش «خبرگزاری ملی لبنان»، یکشنبه شب نیز «نیروی دشمن به کارخانه حرب در مسیر مرکبا - عدیسا وارد شد، آن را بازرسی کرد و بر درِ کارخانه برای مالک آن هشدار گذاشت».


طرح ارتش لبنان برای اجرای انحصار سلاح «زیر سقف پرهیز از درگیری»

نظامیان لبنانی در اردوگاه برج‌البراجنه پناهندگان فلسطینی در جنوب بیروت مستقر شده‌اند (AP)
نظامیان لبنانی در اردوگاه برج‌البراجنه پناهندگان فلسطینی در جنوب بیروت مستقر شده‌اند (AP)
TT

طرح ارتش لبنان برای اجرای انحصار سلاح «زیر سقف پرهیز از درگیری»

نظامیان لبنانی در اردوگاه برج‌البراجنه پناهندگان فلسطینی در جنوب بیروت مستقر شده‌اند (AP)
نظامیان لبنانی در اردوگاه برج‌البراجنه پناهندگان فلسطینی در جنوب بیروت مستقر شده‌اند (AP)

فرمانده ارتش لبنان، ژنرال رودولف هیکل، گفت ارتش «دژ مستحکم و خط دفاع مقدم همه لبنانی‌هاست». نگاه‌ها اکنون به سمت طرح ارتش برای اجرای تصمیم «انحصار سلاح» است؛ طرحی که بر اساس نشانه‌های اولیه، در چارچوب «پرهیز از درگیری» پیش می‌رود و نیازمند تمدید مهلت زمانی برای اجراست.

ژنرال هیکل هنگام حضور در مراسم تسلیت خانواده دو نظامی کشته‌شده در انفجار انبار مهمات متعلق به «حزب‌الله» در جنوب، اظهار کرد نیروهای ارتش «در سراسر کشور مأموریت‌های پیچیده و حساس انجام می‌دهند، به‌ویژه در جنوب که با خطرهای گوناگون روبه‌رو هستند و در شرایط سخت و در سایه ادامه حملات دشمن اسرائیلی فعالیت می‌کنند».

او پایداری خانواده‌های شهدا را ستود و گفت: «ارتش دژ مستحکم و خط مقدم دفاع همه لبنانی‌هاست و ایستادگی آن، یکی از عوامل اصلی بقای وطن است.» او افزود ارتش به شهدا افتخار می‌کند، به خانواده‌های آنان وفادار می‌ماند و مسئولیت‌هایش را ادامه خواهد داد، حتی اگر دشواری‌ها زیاد باشد.

جزئیات طرح ارتش

دولت لبنان در ۵ اوت، ارتش را مأمور کرد تا طرحی برای اجرای تصمیم «انحصار سلاح» از جمله سلاح «حزب‌الله» ارائه دهد. مهلت نخست این طرح تا پایان اوت تعیین شد و اجرای آن باید تا پایان سال جاری به انجام برسد. قرار است طرح در جلسه ۲ سپتامبر کابینه بررسی شود.

دو سرباز ارتش لبنان در یک خودروی زرهی در ورودی اردوگاه برج‌البراجنه در جنوب بیروت (EPA)

منابع دولتی می‌گویند طرح ارتش «زیر سقف پرهیز از درگیری با کسی» پیش می‌رود و ارتش درخواست تمدید مهلت کرده است تا زمان کافی برای اجرا داشته باشد. به گفته این منابع، مشخص نیست این راه‌حل به‌ویژه با توجه به مطالبات درج‌شده در سند آمریکایی، از نظر جامعه جهانی پذیرفته شود یا نه.

سفر نماینده آمریکا به بیروت

توماس بَرَک، فرستاده آمریکا، روز دوشنبه به بیروت می‌رسد. او را مورگان اورتاگوس همراهی می‌کند. طبق اطلاعات منابع لبنانی، در برنامه دیدارهای او، جلسه با فرماندهی ارتش برای بررسی مأموریت‌های عملیاتی و دستاوردها در زمینه جمع‌آوری سلاح در جنوب رود لیطانی پیش‌بینی شده است.

منابع می‌گویند نماینده آمریکا در جریان جزئیات طرح ارتش برای «انحصار سلاح» قرار خواهد گرفت. این موضوع پیش‌تر در سفرهای قبلی او به بیروت با مقامات لبنانی مطرح شده بود و در مرکز اولویت‌های میانجی‌گری واشنگتن قرار دارد.

گروهی از نیروهای ارتش لبنان در ورودی اردوگاه برج‌البراجنه در جنوب بیروت (AP)

همچنین بَرَک حامل پاسخ اسرائیل به خواسته‌های لبنان است. این خواسته‌ها هفته گذشته توسط او به تل‌آویو منتقل شد. منابع رسمی لبنانی می‌گویند هنوز پاسخی رسمی دریافت نشده و تنها بخشی از آن از طریق رسانه‌ها منتشر شده است.

موضع حزب‌الله

در آستانه این سفر، تماس‌های سیاسی برای مهار پیامدهای تصمیم دولت شدت گرفت. رئیس‌جمهور جوزف عون از طریق مشاور خود، ژنرال آندریه رحال، با حزب‌الله در ارتباط است. رابطه حزب با نخست‌وزیر نواف سلام تغییری نکرده و کانال ارتباطی بین سلام و رئیس پارلمان نبیه بری همچنان باز است.

حزب‌الله بار دیگر مخالفت خود را با تحویل سلاح اعلام کرد. علی مقداد، نماینده حزب در پارلمان، گفت: «مقاومت تا زمانی که اشغال ادامه دارد باقی می‌ماند. هرکس روی تحویل سلاح حساب کند، کرامت و موجودیتش را از دست می‌دهد.»

نیروهای مأموریت فرانسه در «یونیفیل» یک راکت‌انداز متعلق به «حزب‌الله» را در دره سلوقی جنوب لبنان باز می‌کنند (AP)

او خطاب به نیروهای داخلی افزود: «مسئله سلاح را کنار بگذارید، ابتدا اسرائیل را از سرزمین اشغالی بیرون کنید و اسیران را آزاد کنید، بعد می‌توانیم گفت‌وگو کنیم.» او تأکید کرد «جایگاه ارتش لبنان محترم است اما اجازه داشتن سلاح پیشرفته برای حفاظت از کشور به آن داده نمی‌شود.»