حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

ثبات وضعیت در جنوب لبنان در گرو نتیجه عملیات نظامی در غزه

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
TT

حماس به تهران و حزب‌الله اطمینان داد: پایداری چند ماه‌هه در برابر اسرائیل

استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)
استقبال نبیه بری از عبداللهیان در بیروت (EPA)

در غیاب میانجی‌گری بین‌المللی برای توقف محاصره تحمیلی اسرائیل بر نوار غزه، با توجه به ورود یگان‌های نظامی تل‌آویو به منظور آماده‌سازی برای تهاجم زمینی، حرف آخر بر عهده میدان است، اگرچه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران به رهبران لبنانی اطلاع داد که رهبری حماس به تهران اطمینان داده‌است که جنگجویان این کشور توانایی ادامه رویارویی نظامی را برای چندین ماه دارند.
طبق گزارش منابع لبنانی حاضر در وزیر خارجه ایران در بیروت، عبداللهیان فاش کرد که رهبری ایران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس آگاه نبوده‌است.
وی گفت: تهران با رهبری حماس تماس گرفت و حماس از ادامه رویارویی و نبرد خود با اسرائیل خبر داد و گفت: اسرائیل همچنان به قتل‌عام فلسطینی‌ها در نوار غزه ادامه می‌دهد و همزمان با آن انواع محاصره را علیه این منطقه را عملی کرده‌است.
منابع پیگیر سفر عبداللهیان تأکید کردند، عبداللهیان با اطلاعاتی که در اختیار دارد مطمئن شده‌است که حماس در صورت اصرار بر حمله به غزه برای بازگرداندن اعتبار این نهاد نظامی که با تهاجم حماس به شهرک‌ها آسیب دیده بود، غافلگیری بی‌سابقه‌ای را برای ارتش اسرائیل آماده کرده‌است.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که عبداللهیان گسترش دامنه جنگ جاری در غزه در صورتی که اسرائیل به بسیج نیروهای خود برای حمله به غزه ادامه دهد، را رد نمی‌کند. عبداللهیان هشدار داد که چندین سناریو برای گسترش دامنه رویارویی غیرمحدود به نوار غزه وجود دارد و این نشان می‌دهد که این رویارویی ممکن است به سایر مناطق منطقه نیز کشیده شود.
منابع لبنانی اظهار کردند که اگرچه عبداللهیان به اسرائیل نسبت به حمله زمینی به غزه هشدار می‌داد، اما صرف حضور او در بیروت به این معنی بود که تهران عرصه را به مخالفان خود خالی نخواهد کرد و برای رویارویی با همه احتمالات آماده خواهد بود. این کشور می‌خواست این پیام را منتقل کند که در جستجوی راه حل‌هایی برای پایان دادن به اصرار اسرائیل در ارتکاب قتل‌عام غزه شریک است.
این منابع معتقدند که ثبات وضعیت در جنوب لبنان همچنان تحت تأثیر نتایج عملیات نظامی در غزه است. آنها گفتند که حزب‌الله آماده است در صورت اصرار اسرائیل برای حمله به غزه وارد جنگ شود.
طبق گزارش این منابع، حزب در حال رصد اوضاع است تا موضع خود را بر اساس تحولات ناشی از رویارویی قرار دهد؛ شیخ نعیم قاسم، معاون دبیرکل حزب‌الله لبنان با تأکید بر این موضوع، گفت: «ما کاملاً آماده هستیم و زمانی که وقت هر اقدامی فرا رسد، آن را انجام می‌دهیم و در مقابله سهیم خواهیم بود و برنامه و چشم‌انداز روشنی داریم».
همان منابع معتقدند که حزب‌الله بر اساس مطالعه دقیق تحولات میدانی برای مقابله با همه احتمالات آماده می‌شود و با توجه به سطح بالای تنش که از قوانین تعامل فراتر رفته‌است، تا کنون به تبادل پیام‌های آتشین با اسرائیل در جنوب لبنان بسنده کرده‌است.
منابع گفتند که عبداللهیان با حمل دستور عملیاتی برای حرکت جبهه شمالی بر اساس تفاهم با حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله برای تعیین ساعت صفر جهت شروع رویارویی با اسرائیل به بیروت نیامده است.
آنها تأکید کردند که حضور وی همزمان با حضور آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اسرائیل است تا تأکید کند که تهران عرصه را به او واگذار نخواهد کرد و در مذاکرات جاری برای توقف جنگ غزه مشارکت دارد.
به گفته این منابع، وقوع درگیری در جبهه شمالی هنوز امکان‌پذیر نیست، وگرنه عبداللهیان مجبور نمی‌شد سریع به بیروت برود، مبادا گفته شود که حزب‌الله به درخواست ایران تصمیم به ورود به رویارویی گرفته‌است. حضور فرستاده ایرانی مأموریت بزرگی دارد که امیدوار است از طریق آن تأکید کند که تهران به دنبال آرامش است و آماده است در توقف جنگ اسرائیل علیه غزه نقش ایفا کند.
در این زمینه، منابع این سؤال را مطرح کردند که چرا واشینگتن ابتکار عمل برای تبرئه ایران را به دست گرفت و هنوز آن را در کمپین‌هایی که علیه حماس انجام می‌دهد وارد نکرده‌است.
بر این اساس، به دولت آمریکا اطلاع داده شده بود که تهران از زمان آغاز عملیات نظامی حماس از قبل آگاه نبوده‌است. این همان چیزی است که که از سلطان نشین عمان که حامی مذاکرات غیرمستقیم بین واشینگتن و تهران است، مطلع شده‌است.
اگرچه نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، از طریق دستیار سیاسی دبیرکل حزب‌الله، حسین خلیل، با رهبری حزب‌الله ارتباط برقرار کرده و مرتباً با نبیه بری، رئیس پارلمان دیدار می‌کند. در مقابل تضمینی در خصوص عدم تحرک جبهه شمالی دریافت نکرده‌است.
اگرچه حزب‌الله همچنان در قبال تنش در جنوب لبنان واقع‌بینانه عمل می‌کند، بدون اینکه قوانین تعامل را کنار بگذارد، از سوی دیگر، او از دادن ضمانت به دولت لبنان مبنی بر اینکه تبادل بمباران با اسرائیل از کنترل خارج نخواهد شد، فاصله می‌گیرد، زیرا مواضع نهایی خود را وابسته به وضعیت نظامی در جبهه غزه می‌داند.
رهبری حزب در حالی که به همراهی جنگ علنی در غزه و پیرامون آن ادامه می‌دهد، مجموعه‌ای از گزینه‌ها را در دست دارد، بدون اینکه اگر مجبور شود بی‌طرف بماند، گزینه خود را کنار بگذارد. اگرچه این حزب تلاش می‌کند اسرائیل را مشغول نگه دارد تا فشار نظامی خود بر حماس را کاهش دهد، زیرا مجبور است در صورت خارج شدن از کنترل، واحدهای اساسی ارتش خود را در پیش‌بینی جابجایی جبهه شمالی بسیج کند.



لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
TT

لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)

مقامات لبنانی با خوش‌بینی به اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، که از خاک پادشاهی سعودی بیان شد، به‌ویژه در مورد اعلام آمادگی کشورش برای «کمک به لبنان در ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش»، همچنین تصمیم به رفع تحریم‌های اقتصادی از سوریه، که آن را تصمیمی دانستند که به‌صورت کلی بر وضعیت لبنان، و به‌ویژه در موضوع بازگشت آوارگان سوری، تأثیر مثبت خواهد داشت، واکنش نشان دادند.
ترامپ در جریان سفر تاریخی خود به پادشاهی سعودی، بخشی از سخنانش را به پرونده لبنان اختصاص داد؛ موضوعی که نشان‌دهنده توجه به این پرونده و ارسال پیام‌هایی برای لبنانی‌ها تلقی شد. مقامات لبنانی آگاه‌اند که برای دریافت کمک‌های عربی و بین‌المللی، شرایطی وجود دارد که در صدر آن، انحصار سلاح در دست دولت و همچنین اجرای اصلاحات متعدد است که دولت لبنان اجرای آن‌ها را آغاز کرده است.

لبنان چه باید بکند؟

دکتر محی‌الدین شحیمی، استاد حقوق و سیاست خارجی در پاریس، معتقد است: «منطقه پس از سفر ترامپ وارد عصری نوین شده و از این پس شاهد تحولات بسیاری خواهیم بود. نخستین آن، هدیه آمریکایی به شاهزاده محمد بن سلمان، یعنی رفع تحریم‌ها از سوریه است که نشانه آغاز مرحله‌ای جدید مبتنی بر حمایت، تشویق، حفاظت و بازسازی سوریه نوین است.» او در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الأوسط» تأکید کرد که «لبنان باید این تحولات ژئوپولیتیکی را به‌خوبی درک کند و با سرعت لازم با آن همسو و همراه شود تا مبادا از این روند جا بماند و به حاشیه رانده شود. این همراهی از طریق اجرای شفاف قطعنامه‌های بین‌المللی و اتخاذ تمام تدابیر و اصلاحات لازم برای حرکت به سوی حاکمیت قانون، نهادسازی، انحصار سلاح و تحقق حاکمیت لبنان ممکن خواهد شد تا اعتماد جامعه جهانی بازیابی شود.»

مواضع استثنایی

در جریان نشست شورای همکاری خلیج – آمریکا در روز چهارشنبه، ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، بر حمایت از ثبات لبنان تأکید کرد و گفت: «ضروری است که سلاح تنها در دست دولت لبنان باشد و باید از تلاش‌های مربوط به تثبیت اوضاع در این کشور حمایت کرد.»
از سوی دیگر، ترامپ نیز تأکید کرد: «لبنان فرصت دارد تا دولتی واقعی و مستقل بسازد، به‌دور از سلطه حزب‌الله، در صورتی که تلاش‌های رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر لبنان به ثمر بنشیند.»
ترامپ پیش‌تر نیز در نشست سرمایه‌گذاری سعودی – آمریکایی در روز سه‌شنبه گفته بود: «لبنان قربانی سلطه حزب‌الله و دخالت‌های ایران بوده است. حزب‌الله کشور لبنان را غارت کرده، برای مردمش بدبختی به بار آورده و آرمان‌های بیروت را نابود کرده است.»
او افزود: «تروریسم در غزه و لبنان جان بسیاری را گرفته و ملت‌های این مناطق را اسیر آشوب و ویرانی کرده است.» ترامپ تأکید کرد که کشورش «آماده است به لبنان برای ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش کمک کند.» او همچنین افزود: «شنیده‌ام که دولت جدید لبنان دولتی حرفه‌ای است و به‌شکل جدی برای منافع ملت خود تلاش می‌کند. ما از هرگونه تلاش اصلاحی که از دل حاکمیت و استقلال لبنان برخیزد، استقبال می‌کنیم.»

واکنش‌های لبنانی

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر رفع تحریم‌ها از سوریه استقبال کرد و آن را تصمیمی دانست که «بازتاب‌های مثبتی برای لبنان و کل منطقه خواهد داشت.» او از پادشاهی سعودی نیز به‌خاطر ابتکار و تلاش‌هایش در این زمینه قدردانی کرد.
یوسف رَجی، وزیر امور خارجه لبنان، نیز از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه سوریه استقبال کرد و آن را حاصل «مساعی خیرخواهانه ولی‌عهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان» دانست. او در مورد «تأثیر مثبت این تصمیم بر لبنان و منطقه، به‌ویژه در روند بازگشت آوارگان سوری به وطنشان» سخن گفت.
همچنین، ولید جنبلاط، رهبر دروزی لبنان، از ترامپ به‌خاطر لغو تحریم‌های سوریه تشکر کرد و آن را «دستاوردی بزرگ دانست که تأثیر قابل توجهی بر ما خواهد داشت».
نخست‌وزیر پیشین لبنان، نجیب میقاتی نیز از ولی‌عهد شاهزاده محمد بن سلمان، به‌خاطر «تلاش‌هایش برای محافظت از منطقه و جلوگیری از طرح‌هایی که هدفشان تجزیه و تفرقه در کشورهای منطقه است» قدردانی کرد.
او در بیانیه‌ای گفت: «نشست بین ولی‌عهد و رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، و نتایجی که به همراه داشت، نقطه‌عطفی در تاریخ منطقه به‌شمار می‌رود.» وی افزود: «در مورد لبنان، ما اطمینان داریم که تلاش‌های ولی‌عهد منجر به فراهم شدن حمایت واقعی از لبنان خواهد شد که به بهبود، بازسازی و تأمین ثبات پایدار آن کمک می‌کند.»
همچنین، فؤاد السنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان، از تصمیم آمریکا استقبال کرد و گفت: «این تصمیم، به‌همراه دیدار تاریخی میان رئیس‌جمهوری ترامپ و رئیس‌جمهوری سوریه با حمایت شاهزاده محمد بن سلمان، نقش بزرگی در کاهش آثار تحریم‌ها بر اقتصاد لبنان خواهد داشت؛ زیرا اقتصاد لبنان به اقتصاد سوریه گره خورده و سوریه تنها گذرگاه زمینی لبنان به کشورهای مشرق عربی و اروپا است.» او همچنین افزود: «این تحولات به تقویت تلاش‌ها برای تسریع در روند بازگشت پناهندگان سوری مقیم لبنان به شهرها و روستاهایشان در سوریه کمک خواهد کرد.»