شهرک نشینان افراطی و «جنگی از جنس دیگر» در قدس و کرانه باختری

   فشار شدید ارتش اسرائیل بر فلسطینیان به بهانه جلوگیری از درگیری  

مراسم خاکسپاری کرم ایمن دویکات جوان فلسطینی که در درگیری با شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری کشته شد (د پ آ)
مراسم خاکسپاری کرم ایمن دویکات جوان فلسطینی که در درگیری با شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری کشته شد (د پ آ)
TT

شهرک نشینان افراطی و «جنگی از جنس دیگر» در قدس و کرانه باختری

مراسم خاکسپاری کرم ایمن دویکات جوان فلسطینی که در درگیری با شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری کشته شد (د پ آ)
مراسم خاکسپاری کرم ایمن دویکات جوان فلسطینی که در درگیری با شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری کشته شد (د پ آ)

ارتش اسرائیل سعی می کند جنگ صرفا در محدوده غزه بماند و دامنه آن به جاهای دیگر نرسد و پای لبنان و سوریه به جنگ کشیده نشود اما رفتار فعالان راست افراطی در شهرک های یهودی نشین ممکن است به آغاز جنگ در کرانه باختری بینجامد. ارتش اسرائیل می گوید که رفتار شهرک نشینان ربطی به موسسه ارتش ندارد اما در عین حال همین ارتش فشار سنگین بر فلسطینیان اعمال می کند و به مداراگرایی با شهرک نشینان افراطی ادامه می دهد.
۵۶ نفر از فلسطینیان در کرانه باختری و قدس تا حالا در این درگیری ها به دست ارتش و شهرک نشینان کشته شده اند که در میان قربانیان ۱۷ کودک به چشم می خورد و از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» ۵۰۰ شهروند فلسطینی در مناطق یاد شده بازداشت شدند. تخریب املاک و محصولات کشاورزی فلسطینیان در سطح گسترده اعمال می شود و بسیاری از فلسطینیان از خانه و زمین هایشان طرد شده اند.

تیم های پزشکی در حال امداد یکی از جوانان فلسطینی در نابلس هستند که در درگیری با شهرک نشینان زخمی شده است (أژانس عکس اروپا)

بازداشت های گسترده

باشگاه اسیر فلسطینی که مقر آن در رام الله است گفت «نیروهای اشغالگر شامگاه شنبه و بامداد یکشنبه (۱۵ اکتبر) دست به بازداشت های گسترده زدند که دستکم ۶۵ فلسطینی در اکثر استان های کرانه باختری از جمله قدس بازداشت شدند».
این نهاد فلسطینی افزود «۶ هزار نفر از آغاز سال جاری بازداشت شدند اما بازداشت ها از آغاز جنگ کنونی با وحشی گری بیشتری نسبت به گذشته انجام می شود».
روزنامه «هاآرتص» در گزارشی گفت «دیگر چاره ای به جز این نیست که بگوییم بخش قابل توجهی از شهرک نشینان می خواهند پای اسرائیل را به جنگی دیگر در کرانه باختری باز کنند». موارد حمله و ضرب و شتم فلسطینیان از سوی شهرک نشینان افراطی در کرانه باختری از زمان آغاز جنگ در غزه افزایش پیدا کرده است. ۶ شهروند فلسطینی در دو حادثه جداگانه هفته پیش در روستای قصره کشته شدند. اهالی روستا می گویند که پنج نفر از این جوانان فلسطینی به دست شهرک نشینان افراطی به قتل رسیدند. ارتش اسرائیل در تحقیق خود در این باره گفت که یک گروه از ارتش صدای تیراندازی شنیدند و خود را به محل وقوع حادثه رساندند. ماموران در یکی از شهرک نشینان در حال آماده باش بودند. بنا به روایت این سربازان آنها به سمت اهالی روستا تیراندازی نکردند و در فضای باز شلیک کردند.
یک منبع در دستگاه امنیت اسرائیل گفت این گروه از ارتش متوجه شدند که چندین نفر با نقاب سوار بر یک تراکتور کوچک از روستا خارج شدند. عکس های هوایی نیز نشان می دهد که چطور این عناصر نقاب پوش در روستا تیراندازی می کنند.
چند روز قبل از وقوع این حادثه بود که گروهی از شهرک نشینان در واتس آپ پیامی خطاب به اهالی روستای قصره دادند و گفتند «ما خط قرمز نداریم. بلایی سرتان می آوریم که مردم ببینند و وحشت کنند».

خانه یک خانواده فلسطینی که شهرک نشینان ۲۳ ژوئن ۲۰۲۳ آن را آتش زدند (د پ آ)

مستند سازی «بتسلیم»

هاآرتص در ادامه گفت «یک ویدیو مستند شده که نشان می دهد یکی از شهرک نشینان از فاصله نزدیک به سمت یک جوان فلسطینی در روستای التوانی تیراندازی می کند».
سازمان حقوق بشری اسرائیلی «بتسلیم» که این حادثه را مستند کرده گفت «این شهرک نشین به جوان فلسطینی نزدیک می شود و او را هل می دهد و به سمتش شلیک می کند. یکی از سربازان ارتش اسرائیل کنار این شهرک نشین ایستاده بود. ارتش اسلحه این شهرک نشین را پس از تیراندازی مصادره کرد و از او بازجویی می کند اما ارتش هفته پیش اعلام کرد که هزار قبضه اسلحه به شهرک نشینان برای دفاع از مناطقشان می دهد».
«بتسلیم» خاطر نشان کرد «سخنگوی ارتش اسرائیل در پی حمله شهرک نشینان به فلسطینیان گفت که شهرک نشینان نباید مانع مبارزه ارتش با عملیات تروریستی شوند و حفظ امنیت فقط مسئولیت ارتش اسرائیل است اما این حرف ها اصلا گوش شنوا ندارد به خصوص اینکه در خود دولت اسرائیل عده ای از وزیران از پروژه شهرک نشینی حمایت می کنند».
هاآرتص در ادامه خاطر نشان کرد «شهرک نشینان و یارانشان در کابینه حمله و آزار و اذیت و تصاحب املاک و دارایی فلسطینیان را گسترش می دهند و حامی خشونت شهرک نشینان هستند. دولت به ریاست بنیامین نتانیاهو شهرک های جنوب اسرائیل را به حال خود و بی دفاع گذاشته اند اما در مقابل ارتش اسرائیل هر چه از دستش ساخته بود برای پر و بال دادن به شهرک نشینان و شهرک سازان انجام داد و از آنها برای نیایش در قبر یوسف یا کوه عیبال حمایت کرد».

اسرائیلی ها در یک شهرک افراطی نشین نزدیک شهرستان کریات در شهر الخلیل در کرانه باختری در ماه ژوئیه (آژانس عکس اروپا)

سوء استفاده از جنگ برای کوچ

گزارش دیگری توسط جریان های صلح طلب اسرائیلی درباره سوءاستفاده شهرک نشینان از جنگ کنونی برای پیشبرد سریع طرح جا به جایی اجباری فلسطینیان ساکن مناطق دور افتاده منتشر شده است. این گزارش گفت «از آغاز جنگ موج فرار فلسطینیان از یکی از مناطق کرانه باختری شروع شد که دلیل آن خشونت شهرک نشینان است. برخی مناطق خالی از سکنه شده اند و در تعدادی دیگر چندین خانواده یا زنان و کودکان مجبور به ترک خانه هایشان شده اند. اهالی تهدید شهرک نشینان مسلح را ابلاغ می کنند. به عنوان مثال یکی از ساکنان فلسطینی تماس تلفنی تهدید آمیز از سوی فردی که خود را یکی از مقامات موساد جا زده بود دریافت کرد و با فحش و بد و بیراه از او خواسته بود که ظرف دو روز خانه اش را تخلیه کند».
این گزارش اضافه کرد «اکثر اهالی روستای عین شبلی در غور اردن در چند روز گذشته خانه هایشان را ترک کرد. جمعیت این روستا چندین ده نفر است. عایشه اشتیه، ۷۰ ساله ساکن این روستا می گوید که پسرش یک گفتگوی تلفنی با فردی ضبط کرده که خود را یکی از افراد شاباک معرفی می کند. فردی به عبری در تماس تلفنی دیگری می گوید که اسمش ساعر و مامور پلیس است. ساعر به پسر عایشه می گوید «یک چیز به تو می گویم... همه جا بوی جنگ و خون است.. خون ها به جوش آمده است... یک نصیحت مجانی از من بشنو..دو روز وقت داری که جایی که هستی را ترک کنی.. وگرنه وای به روزگارت»!



چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
TT

چرا عباس لحن سخنانش را علیه «حماس» تندتر کرد؟


عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)
عباس در آغاز نشست شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله به شدت به «حماس» حمله کرد( EPA)

تنها سوالی که پس از شنیدن سخنرانی محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین، در میان فلسطینی‌ها و به‌ویژه ساکنان نوار غزه شکل گرفت این بود: چرا «ابومازن» لحنش را علیه «حماس» تا این حد تند کرد؟

عباس در سخنرانی خود در آغاز سی‌ودومین دوره شورای مرکزی فلسطین در رام‌الله گفت که «حماس» باعث «نکبت» فلسطینی‌ها شده است. او با به‌کار بردن الفاظی همراه با ناسزا از این گروه خواست که گروگان‌های اسرائیلی را آزاد کند، سلاح‌هایش را تحویل دهد و به یک حزب سیاسی تبدیل شود.

در این نشست، جبهه خلق برای آزادی فلسطین، جنبش ابتکار ملی فلسطین، «حماس»، «جهاد اسلامی» و برخی گروه‌های دیگر غایب بودند. این در حالی است که هدف اصلی این نشست، به تصویر کشیدن وحدت ملی اعلام شده بود. با این حال، تمرکز اصلی این دوره بر ایجاد پستی جدید به نام معاون رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین است و خبری از تصمیم‌گیری‌های مهم در مورد جنگ اسرائیل علیه غزه نیست.

در گذشته نیز عباس انتقادات تندی به «حماس» وارد کرده بود، به‌ویژه پس از آنکه این گروه در سال ۲۰۰۷ کنترل غزه را در دست گرفت. اما این نخستین‌بار است که او با چنین لحن تندی سخن گفته است.

آنچه بسیاری از ناظران را شگفت‌زده کرد، زبان تند و بی‌سابقه‌ای بود که عباس به کار برد؛ برخی این لحن را «غیرضروری» و «خشن» توصیف کردند، در حالی که برخی دیگر آن را بیانگر نظر بخش زیادی از مردم، به‌ویژه ساکنان خسته و جنگ‌زده غزه در دهه گذشته دانستند.

همیشه سخنان رهبران «فتح» و «حماس» در عرصه عمومی و شبکه‌های اجتماعی بازتاب زیادی دارد و گاهی اوقات واکنش‌های روشنفکران و دنبال‌کنندگان مسائل فلسطین از کشورهای عربی یا دیگر مناطق را نیز در پی دارد.

خون در حال جوشیدن

منیر الجاغوب، رئیس کمیته رسانه‌ای در کمیسیون بسیج و سازماندهی جنبش «فتح»، در حساب فیس‌بوک خود نوشت: «تندی سخنان رئیس‌جمهور محمود عباس ناشی از حرارت خون فلسطینی جاری است.»

بیشتر نظرات نسبت به این پست حمایت‌آمیز بودند، هرچند برخی نیز دفاع از این سخنان را نقد کردند و حتی برخی از شرکت‌کنندگان در بخش نظرات به شخص عباس حمله کردند.

فلسطینی‌ها بارها شاهد زبان تند و انتقادات متقابل میان «فتح» و «حماس» بوده‌اند، اما این نخستین‌بار است که در سخنرانی رئیس‌جمهور فلسطین ناسزا و اصطلاحاتی به‌کار رفته که پیش‌تر شنیده نمی‌شد.

در مقابل، برخی نویسندگان و تحلیلگران بر این باورند که چنین سخنانی، صرف‌نظر از اختلافات سیاسی میان «فتح» و «حماس»، به همه فلسطینی‌ها توهین‌آمیز است.

ضیاء حسن، تحلیلگر سیاسی، گفت که رئیس‌جمهور عباس باید در برخورد با وضعیت کنونی فلسطین «با درایت بیشتری» عمل می‌کرد و انتظار می‌رفت سخنانش «متعادل‌تر» باشد. او تأکید کرد: «این سخنرانی توهین‌آمیز و خشن بود.»

سقوط گفتار سیاسی

بسیاری از ناظران پنهان نمی‌کنند که یکی از دلایل این نوع گفتار، احساس بی‌توجهی کامل از سوی دولت آمریکا و برخی نهادهای بین‌المللی نسبت به رهبری تشکیلات خودگردان است. در همین حال، «حماس» جلساتی را با برخی مقامات دولت ترامپ و دیگر مسئولان بین‌المللی برگزار کرده است تا راه‌حل‌هایی برای وضعیت غزه پیدا کند.

مصطفی ابراهیم، تحلیلگر سیاسی، به روزنامه الشرق الاوسط گفت: سخنان عباس «غافلگیرکننده و کاملاً نابجا بود»، به‌ویژه این‌که در طول جنگ غزه، تشکیلات خودگردان هیچ دخالت مؤثری نداشت و موضع آن کاملاً منفی بود. این امر هم طرفداران و هم مخالفان او را عصبانی کرده، مخصوصاً وقتی که اظهاراتش «حماس» را با اشغالگر یکی دانست.

ابراهیم افزود: «این نوع انتقادات، به‌ویژه با به‌کار بردن ناسزا، مناسب نبود. رئیس‌جمهور باید خواستار آزادی اسیران فلسطینی و اشاره به رنج آن‌ها در زندان‌های اسرائیل می‌شد، نه فقط در مورد گروگان‌های اسرائیلی صحبت کند.»

او گفت: «آنچه عباس گفت نابجا بود و نباید به این شکل بیان می‌شد. این‌ها انتقاد نبودند، بلکه توهین به کل ملت فلسطین بود.»

واکنش «حماس»

در حالی‌که «حماس» هنوز واکنش رسمی به سخنان عباس نشان نداده، باسم نعیم، عضو دفتر سیاسی این جنبش، حمله شدیدی به رئیس تشکیلات خودگردان کرد و نشست شورای مرکزی را «نشستی فاقد مشروعیت» توصیف کرد.

او در گفتگو با شبکه تلویزیونی «الاقصی» وابسته به «حماس» گفت: این سخنان عباس بهانه را از دست اسرائیل گرفته که دست به یهودی‌سازی، شهرک‌سازی و الحاق زمین‌ها در کرانه باختری و قدس می‌زند، خانه‌ها را ویران می‌کند، هزاران نفر را بازداشت می‌کند و در پی حذف کامل حضور فلسطینی‌ها است.