دومین سخنرانی نصرالله چه نکته تازه ای داشت؟

او مجدداً نقش رسمی لبنان را نادیده گرفت.. میدان، منشأ تصمیمات نصرالله



طرفداران حزب‌الله روز شنبه سخنرانی او را در صفحه نمایش دنبال می‌کنند (dpa)
طرفداران حزب‌الله روز شنبه سخنرانی او را در صفحه نمایش دنبال می‌کنند (dpa)
TT

دومین سخنرانی نصرالله چه نکته تازه ای داشت؟



طرفداران حزب‌الله روز شنبه سخنرانی او را در صفحه نمایش دنبال می‌کنند (dpa)
طرفداران حزب‌الله روز شنبه سخنرانی او را در صفحه نمایش دنبال می‌کنند (dpa)

چارچوب کلی سیاسی دومین سخنرانی حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله، از زمان حمله جنبش حماس به شهرک‌های اسرائیلی واقع در نوار غزه در ۷ اکتبر، تقریباً کپی دقیقی از اولین سخنرانی وی بوده‌است. به استثنای این که او ابتکار پاسخگویی به سؤالات «اهل خانه» از جمله دوگانه شیعی و دیگران را بر عهده نمی‌گرفت، این سوالات دربارهٔ نادیده انگاری جایگاه نظام در سوریه در تشدید تقابل نظامی میان محور مقاومت و اسرائیل در اولین سخنرانی خود مطرح شد.
نصرالله در دومین سخنرانی خود در روز شنبه به مناسبت «روز شهید» بدون هیچ ابهام و تردیدی اشاره کرد که تحرکات خارج از غزه و لبنان و همچنین عراق، سوریه، یمن و تهران در حال حاضر محدود به حمایت از میادین در امتداد نوار غزه است، برخلاف جبهه شمالی در جنوب لبنان که زیر سقف پایبندی به قواعد درگیری است و با برخی نقض‌ها در عمق که هنوز از کنترل خارج نشده، گویی در چارچوب آزمایش نیات نظامی در تلاش برای تبادل بمباران است؛ برای اطمینان از میزان تمایل آن برای عبور از خطوط قرمز، و این در مورد اسرائیل صدق می‌کند.

حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان

بنابراین، از دیدگاه حزب‌الله، عرصه سوریه از صحنه تقابل به عرصه حمایت از فشار بر ایالات متحده آمریکا تبدیل شد تا از طریق آن، اسرائیل، تهاجم زمینی خود به نوار غزه را متوقف کند زیرا تصمیم برای گسترش دامنه رویارویی همچنان باقی است، با این حال، واشینگتن به سرعت ناوگان و ناوهای هواپیمابر خود را وارد کرد تا مسیر را برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، همئار کند و اعتبار نظامی و سیاسی خود را که در نتیجه تهاجم حماس به نوار غزه از بین رفته بود، بازگرداند.
در این زمینه، نصرالله از محدود کردن نقش رژیم در سوریه به پذیرش مقاومت و تمایل آن برای تحمل عواقب فشار نظامی که در معرض آن قرار داشت، که نشان‌دهنده هدف قرار دادن مستمر تعدادی از سایت‌های نظامی و امنیتی توسط اسرائیل بود، ابایی نداشت. این همان چیزی است که مخالفان او را بر آن داشت که بگویند دفاعش نقطه عطفی در این سخنرانی بود.

سربازان اسرائیلی در جریان تمرین در بلندی‌های جولان اشغالی در ۹ نوامبر (AFP)

به عبارت دیگر، نصرالله در سخنرانی خود مجموعه‌ای از دلایل قانع‌کننده را برای دفاع از شکست رژیم سوریه در درگیری مستقیم در رویارویی نظامی که تا جبهه شمالی گسترش یافته، استناد کرد. اگرچه منابع دیپلماتیک عرب از موضع دمشق در میان کشورهای حامی حماس در مقابله با تجاوزات اسرائیل غافلگیر نشدند. آنها به «الشرق الاوسط» گفتند که کشورهای حامی تل آویو و تهاجم آن به نوار غزه ارزیابی خوبی از موقعیت این رژیم در سوریه داشتند، محور مقاومت می‌خواست با وارد کردن چند جناح فلسطینی در این رویارویی که در حال حاضر شاهد افزایش سطح تنش‌های نظامی است، جبهه شمالی را تقویت کند تا شاید نقش محدود سوریه در حمایت از آن تحت فشار را جبران کند، به جای اینکه به دلیل نداشتن توانایی نظامی وارد تقابل شود.
نصرالله همچنین وظیفه تقسیم وظایف محوله به کشورها و نیروهای حامی حماس در مقابله با گسترش تجاوزات اسرائیل به نوار غزه را بر عهده گرفت که منجر به برقراری معادله ای - در پیام مستقیم خود به ایالات متحده - شد که مبنای آن این بود: توقف هدف قرار دادن پایگاه‌های آمریکایی در منطقه، در ازای فشار واشینگتن بر اسرائیل برای توقف تجاوزاتش به غزه.
منابع پارلمانی و وزارتی آشنا با فضای حاکم بر دیدارهای آموس هوگستین، مشاور امنیت انرژی رئیس‌جمهور آمریکا، می‌پرسند: آیا حذف نصرالله نشانگر وجود نیت از سوی اسرائیل و لبنان برای تشدید اوضاع در جبهه شمالی از تضمین سیاسی لبنان برخوردار است که توسط نجیب میقاتی، نخست‌وزیر موقت، به نمایندگی از حزب‌الله، به آن تعهد شده‌است یا خیر، یا اینکه او قصد داشت از موضع خود این پیام را به دلواپسان بدهد مبنی بر اینکه لبنان در پاسخ به فشارهای بین‌المللی و عربی که به سمت آن وارد می‌شود و شامل تهدیدهایی برای جذب نکردن آن به جنگ جاری در غزه می‌شود، قصد ندارد وارد این رویارویی شود؟
اگرچه نصرالله در سخنرانی خود با تأکید بر این که لبنان از زیر و بالای میز تهدیداتی دریافت کرده‌است، افزود که تصمیم برای توقف جنگ همچنان در دست واشینگتن است.
بنا به گزارش همان منابع، هوگشتاین با ابراز نگرانی از دخالت قهرآمیز عامل فلسطینی در تشدید تنش نظامی در امتداد جبهه شمالی، لزوم پایبندی به قطعنامه ۱۷۰۱ را توصیه کرده‌است، زیرا جایگزین شامل گسترش هرج و مرج در جنوب است، به طوری که محدود به منطقه عملیات واقع در جنوب منطقه لیتانی نیست، جایی که قرار است ارتش لبنان با حمایت یونیفل برای اجرای قطعنامه بین‌المللی، امنیت را به عهده بگیرد.

دود از مجاورت پادگان رامیم در منطقه الجلیل پس از بمباران حزب‌الله بلند می‌شود (AFP)

همچنین گزارش شد که هوگشتاین آمادگی واشینگتن را برای کمک به لبنان برای دستیابی به یک حل و فصل برای نقاط مرزی که در مورد آنها ملاحظه دارد، تجدید کرد و اسرائیل مسئولیت باقی ماندن در آنجا را بر عهده دارد؛ از آنجایی که این خط در چارچوب خط عقب‌نشینی کامل اسرائیل از خاک لبنان است، این امر رفتار دولت با خط آبی را از این زاویه توضیح می‌دهد که کنترل دولت بر کل قلمرو خود را تضمین نمی‌کند.
بر این اساس، بیشترین چیزی آنچه در سخنان نصرالله بیان شد، به استثنای توجیه وی برای عدم دخالت سوریه در رویارویی همه‌جانبه و قرار گرفتن آن در محور پشتیبانی، تنها کپی برداری از سخنرانی اول وی است.
او علاوه بر افشای استفاده حزب از پهپادها، آنها را هواپیماهای تهاجمی مجهز به موشک «برکان» به وزن نیم تن توصیف کرد.
نصرالله این نکته را فراموش نکرد که حزب‌الله همچنان موضع خود را در مورد روند جنگ غزه در شرایطی که متوسل به میدان است، حفظ می‌کند، به این معنی که از دیدگاه منابع وزارتی و پارلمانی، عملکرد نظامی حزب کنترل شده باقی می‌ماند. این همان چیزی است که طرفدارانش را مطمئن می‌سازد.

نخست‌وزیر نجیب میقاتی از هوخشتاین و دوروتی شیا سفیر ایالات متحده در لبنان استقبال کرد (آژانس ملی)

با این حال، اگرچه حزب در حال تنظیم ریتم نظامی خود در اشغال اسرائیل برای کاهش فشار بر غزه بود، نصرالله سخنرانی خود را به توصیف وضعیت کنونی بدون ارائه گزینه‌های سیاسی خود محدود کرد، به جز شرط‌بندی او مبنی بر اینکه عامل زمان به نفع اسرائیل نیست که به دلیل تغییر موضع مقامات آن و مجبور شدن به تناقض در فقدان بینش سیاسی و جایگزینی آن با تهدید، با چوب آمریکایی در حالت سردرگمی دست و پا می‌زند.
تضاد درون اسرائیل توجه را از دلایل اصرار نصرالله بر پاک کردن دولت پنهان نمی‌کند، حتی اگر قرار باشد برای از بین بردن این تصور غالب در داخل و خارج از کشور مبنی بر اینکه تصمیم صلح و جنگ در دست دولت نیست.
او مجبور نشد از کسانی که خواستار کشاندن لبنان به یک رویارویی حساب نشده به بهانه کم بودن تماس‌ها هستند، چشم پوشی کند، علاوه بر این که نادیده گرفتن شریک دیگر لبنان نیز توجیهی ندارد. او تلاش کرده همزمان با اجلاس عربی - اسلامی نشان دهد که با نجیب میقاتی هماهنگ است، در غیر این صورت، چگونه می‌توان مصونیت لازم را در مقابل تهدیدات اسرائیل تأمین کرد؟
بنابراین حزب هیچ علاقه ای ندارد که بدون رجوع به دولت و هماهنگی با آن به عنوان شریک به آن پشت کند زیرا دولت بیشترین توانایی را در برقراری ارتباط با خارج به منظور ایجاد یک شبکه امنیتی سیاسی دارد.
آیا حزب‌الله عدم توازن را که مانع توافق بر سر یک طرح سیاسی است که اهرمی برای طرح اضطراری است با پیش‌بینی وضعیت جبهه شمالی اصلاح خواهد کرد، به گونه ای که اجازه می‌دهد عواقب ناشی از آن جذب شود؟ زیرا توسل به میدان، بدون پناه آوردن به اکثریت قریب به اتفاق لبنانی‌ها کافی نیست.



رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
TT

رئیس‌جمهور عراق بر همکاری مشترک عربی «برای مقابله با چالش‌ها» تأکید کرد

رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)
رئیس جمهوری عراق در گفت‌وگو با خبرنگاران همراه هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» (ریاست جمهوری عراق)

رئیس جمهوری عراق، عبداللطيف جمال رشید، روز پنجشنبه با تأکید بر تلاش خود برای تقویت نقش عراق در محیط منطقه‌ای، از مذاکرات آمریکا و ایران استقبال کرد.
وی اعلام کرد کشورش آماده است برای موفقیت این مذاکرات کمک کند و بار دیگر حمایت عراق از دولت جدید سوریه را تأکید کرد، ضمن اینکه «مخالفت با مداخلات خارجی در سوریه» را نیز مورد تأکید قرار داد.

در حاشیه میزبانی پایتخت عراق، بغداد، از سی و چهارمین نشست سران عرب، رئیس جمهوری عراق با تعدادی از خبرنگاران همراه با هیئت اتحادیه عرب در «نشست بغداد» دیدار کرد. وی در این دیدار گفت: «میزبانی بغداد از کنفرانس سران، ناشی از نقش محوری این شهر و تلاش همیشگی آن برای تثبیت همکاری مشترک جهت مقابله با چالش‌های منطقه و تقویت هماهنگی بین برادران عرب است تا منافع مردم ما حفظ و خواسته‌های آنان برای توسعه، رونق و صلح برآورده شود.»

وی توضیح داد: «کنفرانس سران، مسائل سرنوشت‌ساز مربوط به مردم منطقه را بررسی خواهد کرد و تصمیماتی اتخاذ می‌کند که به تحقق صلح و ثبات کمک می‌کند.»

مذاکرات آمریکا و ایران

در پاسخ به سوالی از سوی «الشرق الاوسط» درباره موضع عراق در قبال مذاکرات آمریکا و ایران، رئیس جمهوری عراق گفت: «کشور ما از مدت‌ها پیش خواستار تشویق گفت‌وگو بین ایران و آمریکا بوده است.» وی تأکید کرد: «از هر گامی در این مسیر استقبال می‌کنیم و آماده‌ایم برای موفقیت آن مشارکت داشته باشیم»، و ابراز امیدواری کرد که مذاکرات جاری بین تهران و واشنگتن به نتیجه برسد.

او افزود: «هر نتیجه مثبت در این راستا به نفع منطقه خواهد بود» و به «روابط تاریخی بین ایران و عراق» اشاره کرد، ضمن اینکه تأکید نمود بغداد با آمریکا «روابط خوبی دارد».

رئیس جمهوری عراق همچنین به «مرزهای طولانی مشترک بین عراق و ایران» اشاره کرد و یادآور شد: «حدود سه میلیون عراقی در دوره حکومت پیشین در ایران زندگی می‌کردند.» وی گفت: «ایران همسایه مهمی است» و در این چارچوب، از بهبود روابط بین پادشاهی عربی سعودی و تهران استقبال کرد.

ایران و آمریکا که از سال ۱۹۸۰ روابط دیپلماتیک خود را قطع کرده‌اند، در ۱۲ آوریل گذشته با میانجیگری عمان، گفت‌وگوهای غیرمستقیمی درباره برنامه هسته‌ای ایران آغاز کردند. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، امید خود را برای دستیابی به توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران ابراز کرد که تهران را از یک حمله نظامی احتمالی مصون بدارد.

وضعیت سوریه

در مورد وضعیت سوریه، رئیس جمهوری عراق بار دیگر حمایت کشورش از سوریه را تأکید کرد و گفت: «بغداد پیشتر از نظام ریاست‌جمهوری بشار اسد خواست تا مشکلات را حل کند، اما پاسخ مثبتی دریافت نکرد.» وی افزود: «بغداد از سوریه حمایت می‌کند و خواهان سوریه‌ای بدون مداخلات خارجی است، با در نظر گرفتن نمایندگی تمامی گروه‌ها و جریان‌های سوری.»

او به «وجود گروه‌های تروریستی در مرز عراق و سوریه که خطری برای هر دو کشور محسوب می‌شوند» اشاره کرد و خواستار «همکاری بین‌المللی برای حل این مشکل» شد. وی ابراز امیدواری کرد که «مردم سوریه به آرزوی خود برای داشتن کشوری امن و باثبات دست یابند» و بر «اهمیت احترام به اراده مردم سوریه با تمامی اجزای آن» تأکید کرد.

از زمان سقوط نظام بشار اسد، چندین کشور عربی از دولت جدید سوریه حمایت کرده‌اند. این مسئله با آغاز آماده‌سازی‌ها برای «نشست بغداد»، به ویژه با وجود مخالفت‌های عراقی نسبت به حضور رئیس‌جمهور سوری، احمد الشرع جنجال‌برانگیز شد. این اختلافات با اعلام ریاست‌جمهوری سوریه مبنی بر عدم حضور الشرع در «نشست بغداد» و ریاست وزیر خارجه، اسد الشیبانی، بر هیئت سوری در مذاکرات پایان یافت.

مسئله فلسطین

مسئله فلسطین از موضوعات محوری دستور کار نشست بغداد است. رئیس جمهوری عراق در این زمینه بار دیگر تأکید کرد: «کشورش از مردم فلسطین و حق قانونی آنان برای تعیین سرنوشت و ایجاد دولت مستقل حمایت می‌کند.» وی گفت: «مسئله فلسطین، مسئله محوری عرب‌ها است و تصمیمات زیادی درباره آن وجود دارد»، و افزود: «مهم اکنون چگونگی اجرا و احترام به این تصمیمات است.» وی ابراز امیدواری کرد که «نشست بغداد» به تصمیمات مؤثری منجر شود.

او اشاره کرد که «عراق در چارچوب تلاش‌ها برای توقف جنگ غزه، اقدامات دیپلماتیک انجام داده و به مردم فلسطین کمک و حمایت ارائه کرده است.»

اختلافات عربی

در مورد درگیری‌ها در برخی کشورهای عربی، رئیس جمهوری عراق به «ضرورت پایان دادن به مناقشات در سودان و یمن» اشاره و تأکید کرد بغداد از ثبات این دو کشور و صلح در منطقه حمایت می‌کند. وی گفت: «هیچ‌کس تصور نمی‌کرد جنگ در سودان این مدت طولانی ادامه یابد»، و افزود: «سودان به این وضعیت نه به دلیل مداخلات خارجی، بلکه به دلیل درگیری داخلی بین سودانی‌ها رسیده است.» وی ابراز امیدواری کرد که راه‌حلی سریع برای بحران و پایان جنگ یافته شود و انتخابات آزاد در سودان برگزار شود.

او در این زمینه به «ضرورت حل اختلافات عربی-عربی و تلاش برای توقف جنگ‌ها و مقابله با بحران‌ها» اشاره کرد و گفت: «ما با هرگونه مداخلات خارجی مخالفیم.»

در ماه‌های اخیر، تنش‌هایی در روابط بین امارات و سودان پدید آمد و سودان اعلام کرد روابط دیپلماتیک خود با امارات را قطع می‌کند. اتحادیه عرب و چند کشور عربی تلاش‌هایی برای کاهش تنش‌ها انجام داده‌اند که طبق اظهارات حسام زکی، معاون دبیرکل اتحادیه عرب به «الشرق الاوسط»، تاکنون به موفقیت مورد نظر نرسیده است.

فواد حسین، وزیر خارجه عراق، روز چهارشنبه اعلام کرد: «کشورش در طول ریاست بر نشست، چندین ابتکار را با همکاری اتحادیه عرب و کشورهای عضو برای مقابله با بحران‌های برخی کشورهای عربی ارائه خواهد داد.»

وضعیت داخلی عراق

رئیس جمهوری عراق در حوزه داخلی بر «ثبات امنیتی، اقتصادی و سیاسی که عراق اکنون از آن بهره‌مند است و پیشرفت روابطش با محیط بین‌المللی و منطقه‌ای» تأکید کرد و خواستار «معرفی دستاوردهای عراق در تثبیت نظام دموکراتیک و حمایت از حقوق بشر به جهان» شد. وی گفت: «ما عراق مشکلات نیستیم، بلکه عراق پیشرفت هستیم.»