انتخابات شورای استانی عراق بحث و جدال بر سر «هویت» پس از نتایج به دست آمده و تغییر در توازن قوا را مجدداً احیا کرد؛ مسئله ای که در زمان مذاکره نیروهای سیاسی برای تشکیل شوراهای استانی، خود را بر صحنه سیاسی تحمیل خواهند کرد.
مقامات عراقی نتایج اولیه انتخابات را اعلام کردند که در آن بیش از ۶ میلیون عراقی برای انتخاب نمایندگان خود در شوراهای استانی شرکت کردند.
برخی از شهرها شاهد نتایج نزدیک بین نیروهایی بودند که تنوع اجتماعی، مذهبی و ملی را نمایندگی می‌کردند.
قرار بود کمپین‌های تبلیغاتی نامزدها به استانداردهای خدمات عمومی بستگی داشته باشد که دولت‌های محلی مسئول ارائه آن به مردم خواهند بود، اما دو قطبی شدن بر سر مسائل مشکل ساز از جمله «هویت گروه‌های محلی» خود را بر رقابت تحمیل کرد.
کرکوک، نینوا و دیالی شاهد رقابت انتخاباتی بین گروه‌های شیعه و سنی و بین نیروهای عرب، کرد و ترکمن برای کسب کرسی در شوراهای استانی بود. بر اساس نتایج، تشکیل دولت‌های محلی برای برندگان آسان نخواهد بود.
خمیس الخنجر، رهبر ائتلاف «السیاده» در جریان مبارزات انتخاباتی گفته‌است که جنجال گسترده و واکنش‌های متفاوتی را برانگیخت و گفت: «هویت استان نینوا سنی باقی خواهد ماند».
در آن زمان، مخالفان الخنجر، که برخی از رقبای او در انتخابات محلی بودند، گفتند که او تلاش می‌کند «انگیزه‌ای متفاوت برای رای‌دهندگان ایجاد کند که در ارتباط با بسیج احساسات رأی‌دهندگان است».
اما بسیاری بر این باور بودند که «جریانی از رأی‌دهندگان از گسترش نفوذ گروه‌های مسلحی که از زمان پایان نبرد علیه داعش در شهر فعال بوده‌اند، بیم دارند».
«هویت» نینوا
در استان نینوا که مرکز آن شهر موصل است، اگرچه شامل عرب‌ها، کردها و مسیحیان به ویژه در دشت نینوا است، اما اکثریت جمعیت آن را عرب‌های سنی تشکیل می‌دهند. در طول دو دهه گذشته، نمایندگان اهل سنت اکثریت را در شورای استانی و مجلس تشکیل می‌دادند.
لیست نجم الجبوری استاندار مستعفی توانست بالاترین آرای استان را به خود اختصاص دهد و پس از او لیست‌های عربی و کردی قرار گرفتند که قرار بود برای انتخاب استاندار جدید اتحاد خود را تشکیل دهند.
پس از گذشت روزها از رد اظهارات الخنجر در مورد هویت موصل (نینوا)، به سرعت جنجال هویتی جدیدی درگرفت، اما این بار در بغداد.
پایتخت عراق علاوه بر زیارتگاه امام موسی کاظم در سمت کرخ که هویت آن سنی است، زیارتگاه امام ابوحنیفه النعمان در شهر اعظمیه در سمت رصافه بغداد است که هویتش شیعه طبقه‌بندی می‌شود.
هر دو زیارتگاه توسط رودخانه دجله به هم متصل می‌شوند و دو طرف شهر از طریق پلی به نام جسر الأئمه گذر می‌کنند که در جریان خشونت‌های فرقه ای در عراق در سال ۲۰۰۵ بمباران شد و بیش از ۱۲۰۰ زائر شیعی را کشت.
تناقض قابل توجه دیگر در ساختار بغداد این است که در حالی که سمت رصافه زیارتگاه صوفی بزرگ عبدالقادر الکیلانی را در بر می‌گیرد، سمت کرخ مرقد صوفی معروف الکرخی است که از شاگردان امام کاظم بود را در خود جای داده‌است.
در انتخابات اخیر، متغیر برجسته‌ای در نتایج اولیه ظاهر شد که نشان‌دهنده حزب «تقدم» به رهبری محمد الحلبوسی بود که در انتخابات محلی در بغداد مقام اول را به دست آورد و به زیر میز دو ائتلاف بزرگ شیعی «دولت قانون» به رهبری نوری المالکی و «نبنی» به رهبری هادی العامری زد.
پیروزی غیرمنتظره الحلبوسی، حتی با این احتمال که چارچوب هماهنگی پس از شمارش آرای رأی ویژه، موفق به افزایش کرسی‌های خود شود، بار دیگر جنجال‌هایی را در مورد هویت بغداد به راه انداخت. اما ناظران اخیراً متوجه فعالیت‌های انتخاباتی قابل توجه رای‌دهندگان سنی در پایتخت بغداد شده‌اند.
دو گره در کرکوک و دیالی
موضوع به نینوا و بغداد محدود نشد، بلکه به استان کرکوک (بستر جدل بر سر هویت قومی) و دیالی (دارای زمینه‌های جدل بر سر هویت فرقه‌ای) کشیده شد.
کرکوک که بر اساس اصل ۱۴۰ قانون اساسی عراق برجسته‌ترین استان مورد مناقشه است، این شهر یکی از شهرهای تنوع و تکثر قومی و مذهبی به‌شمار می‌رود، اما به دلیل مشکلات تاریخی اجتماعی و سیاسی، طی سال‌های گذشته به کانون تنش تبدیل شده‌است.
از سال ۲۰۰۵، دولت‌های متوالی به دلیل درگیری‌های سیاسی، علاوه بر تزلزل زندگی عمومی در طول نبرد با داعش، قادر به برگزاری انتخابات شوراهای استانی نبودند.
در انتخابات گذشته، حزب اتحادیه میهنی کردستان رتبه اول را به خود اختصاص داد که بر پیچیدگی‌های شهر در نتیجه درگیری با حزب دمکرات کردستان افزوده شد. این امر ممکن است نیروهای عرب و ترکمن را وادار به تشکیل اتحادی در شورای استانی کند که بتواند پست استاندار را از آن خود کنند.
وضعیت در دیالی نسبتاً متفاوت است، زیرا این استان شامل اقلیت کردی است که سنی‌ها و شیعیان هر دو بر سر اکثریت اختلاف دارند. این شهر، در مجاورت مرز با ایران، صحنه درگیری‌های فرقه‌ای خشونت‌آمیز بود که با شروع نبردهای شدید علیه سازمان‌های تروریستی القاعده و داعش وضعیت آن بدتر شد.
بر اساس نتایج اولیه انتخابات اخیر، ائتلاف «دیالتنا» با چهار کرسی در رتبه اول و حزب الحلبوسی با سه کرسی در رتبه دوم قرار گرفتند که به همان تعداد کرسی به بلوک سنی «السیاده» رسید.
