اختصاصی «الشرق الاوسط»؛ پیام مهم واشنگتن به بغداد

حملات بازدارنده علیه گروه های مسلح «متوقف نخواهد شد» و خروج از عراق «پیامد و مسئولیت» دارد

کاروان خودروهای نظامی آمریکا نزدیک مرز بین سوریه و عراق. اکتبر ۲۰۱۹ (رویترز)
کاروان خودروهای نظامی آمریکا نزدیک مرز بین سوریه و عراق. اکتبر ۲۰۱۹ (رویترز)
TT

اختصاصی «الشرق الاوسط»؛ پیام مهم واشنگتن به بغداد

کاروان خودروهای نظامی آمریکا نزدیک مرز بین سوریه و عراق. اکتبر ۲۰۱۹ (رویترز)
کاروان خودروهای نظامی آمریکا نزدیک مرز بین سوریه و عراق. اکتبر ۲۰۱۹ (رویترز)

منابع معتبر از بخش هایی از نامه ای که واشنگتن به دولت عراق درباره «مقدمات و اقدامات خروج نیروهای ائتلاف بین المللی» داده پرده برداشتند.این نامه شامل «چگونگی و زمان بندی خروج نظامیان» و «مسئولیت و تعهدات دولت عراق در این باره» می شود و تاکید کرده «حملات بازدارنده علیه گروه های مسلح وابسته به ایران حتی در صورت خروج نظامیان ائتلاف بین المللی از عراق متوقف نخواهد شد». وزارت خارجه عراق شامگاه چهارشنبه گفت که «نامه مهمی» از واشنگتن دریافت شده و توسط محمد شیاع السودانی نخست وزیر به دقت بررسی خواهد شد. وزارت خارجه عراق به جزئیات بیشتر اشاره نکرد.

«رویترز» پیشتر از قول چهار منبع گزارش داده بود که آمریکا و عراق در نظر دارند گفتگوها در خصوص پایان حضور نیروهای ائتلاف را که به دلیل جنگ در نوار غزه ناقص ماند از سر بگیرند.

این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند در این نامه گفته شده که «از نظر آمریکا گشودن فصل نوینی از روابط دو جانبه ایرادی ندارد اما خروج نظامیان (به هر نحوی که باشد) حملات بازدارنده علیه گروه های مسلح وابسته به رژیم ایران را متوقف نخواهد کرد؛ مادامی که حملات این گروه ها باعث ایجاد ناامنی و بی ثباتی در منطقه می شود».

به گفته این منابع محمد شیاع السودانی نخست وزیر عراق «بخش های مهم» نامه آمریکا را با رهبران ائتلاف «چارچوب هماهنگی» درمیان گذاشت. «تاکید آمریکا درباره ادامه حملات آمریکا علیه گروه های مسلح» یکی از «بخش های مهم» مورد گفتگو بود.

در این نامه تلویحا به این نکته اشاره شده که «گفتگوهای فنی آتی درباره چگونگی خروج نظامیان راحت و سریع نخواهد بود بلکه وقت می برد تا اطمینان حاصل گردد همه مسائل مرتبط با حضور نظامیان حل و فصل شده است».

این منابع خاطر نشان کردند «واشنگتن در این نامه به بغداد ابلاغ کرده تا به پیامدهای خروج نظامیان از جمله تعهدات مالی و اقتصادی بین دو کشور فکر کند و این مسائل را درک کند».

درآمدهای نفتی عراق طبق قطعنامه ۱۴۸۳ شورای امنیت از سال ۲۰۰۳ به این سو در یک حساب بانکی تحت نظر وزارت خزانه داری آمریکا نگهداری می شوند. این قطعنامه در راستای «کمک به عراق در مدیریت شفاف منابع مالی» صادر شده است.

دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا ژانویه ۲۰۲۰ تلویحا گفت که «اگر دولت عراق (آن زمان) به اقدامات برای بیرون راندن نیروهای نظامی خارجی از خاک این کشور ادامه دهد در اینصورت ممکن است درباره استفاده از درآمدهای نگهداری شده در حساب منابع مالی عراق بازنگری کند تا با این پول ها هزینه تاسیساتی که آمریکا در عراق ایجاد کرد پرداخت شود».

از زمانی که این پیام کتبی آمریکا به دست نهادهای دولتی بغداد رسیده نیروهای سیاسی در حال رایزنی فشرده درباره آن هستند تا ببینند چطور باید با این «گام ناگهانی» آمریکا درست برخورد کنند.

سه منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفتند «یکی از احزاب شیعی پرنفوذ در (چارچوب هماهنگی) اینک می خواهد گروه های مسلحی که به آمریکایی ها حمله می کنند را متقاعد کند فتیله را اندکی پایین بکشند».

این حزب شیعی پیشنهاد کرده که حملات گروه های مسلح از خاک عراق متوقف شود. افزایش تنش در چارچوب حمایت از غزه باید ادامه پیدا کند اما حملات از عراق انجام نشوند و اسرائیل را مورد هدف قرار دهند.

منابع گفتند که «گروه های مسلح تا الان این پیشنهاد را قبول نکرده اند».

در این راستا، ابتکار عمل قدیمی آغاز گفتگو بین دولت عراق و گروه های مسلح زیر نظر ائتلاف «چارچوب هماهنگی» باز مطرح شده است.

دست اندرکاران این ابتکار عمل می گویند که اول باید با گروه های مسلح به توافق برسند و بعد با آمریکایی ها مذاکره می کنند.

این منابع خاطر نشان کردند «رهبران «چارچوب هماهنگی» به این ابتکار عمل اهمیت نمی دهند چون فکر می کنند که این طرح برای محمد شیاع السودانی دستاوردهای سیاسی ایجاد می کند».

رئيس الوزراء العراقي محمد شياع السوداني (رويترز)

به گزارش رویترز مقامات عراق و آمریکا امیدوارند که آغاز گفتگوهای رسمی باعث کاهش فشارهای سیاسی روی دولت السودانی و چه بسا «کاهش حملات علیه نیروهای آمریکایی» شود.

آمریکا در عراق ۲ هزار و ۵۰۰ نفر نیروی نظامی دارد که خدمت مستشاری به نیروهای نظامی عراق می دهند و به ارتش عراق کمک می کنند تا نگذارد گروه «داعش» باز برگردد. «داعش» در سال ۲۰۱۴ بخش های وسیعی از عراق و سوریه را تصرف کرد اما بعد شکست خورد.

صدها نفر از نظامیان کشورهای عمدتا اروپایی در چارچوب ائتلاف به رهبری آمریکا که برای مبارزه با گروه دولت اسلامی تشکیل شد در عراق مستقر هستند.

گروه های مسلح هم پیمان ایران ۱۵۰ بار به نیروهای آمریکایی در سوریه و عراق حمله کرده اند. آمریکا در واکنش به حملات این گروه ها موجی از حملات موشکی را انجام داد که آخرین حمله روز سه شنبه بود.

محمد شیاع السودانی نخست وزیر به دلیل خشونت فزاینده خواستار افزایش سرعت در روند خروج نیروهای ائتلاف به رهبری واشنگتن و گفتگو در این باره شد.

مذاکرات و گام های عملی در زمینه خروج نظامیان ائتلاف از عراق بنا بود پارسال آغاز شود اما به دلیل جنگ در غزه وقفه افتاد.واشنگتن نمی خواست درباره خروج احتمالی از عراق گفتگو کند چون حملات به نیروهای آمریکایی کماکان ادامه دارد.

واشنگتن از این مساله واهمه دارد که وقوع هر گونه تغییر در وضعیت نیروهای آمریکایی و ائتلاف می تواند به عنوان فشار به آمریکا تعبیر شود و همین می تواند رقبای منطقه ای آمریکا همچون ایران را جسورتر کند.



منبع امنیتی به «الشرق الأوسط»: وفیق صفا در وضعیت بحرانی

تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
TT

منبع امنیتی به «الشرق الأوسط»: وفیق صفا در وضعیت بحرانی

تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله

یک منبع امنیتی عالی‌رتبه لبنانی به «الشرق الأوسط» تایید کرد وفیق صفا، مسئول هماهنگی و ارتباطات در حزب‌الله، در وضعیت "بحرانی" قرار دارد. او بر اثر حمله هوایی اسرائیل به شدت مجروح شد. این حمله ساختمانی در یک محله پرجمعیت در بیروت، پایتخت لبنان، را هدف قرار داد که منجر به کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر شد. دستگاه‌های امنیتی لبنان نتوانستند اطلاعات دقیقی به دست آورند که آیا صفا زنده است یا درگذشته است.

ارتباط‌دهنده با نصرالله

صفا همواره به عنوان پل ارتباطی نیروهای امنیتی و سیاسی لبنان با حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله که ماه گذشته توسط اسرائیل ترور شد، شناخته می‌شد. بنا بر وزارت خارجه آمریکا، وفیق صفا که در سال ۲۰۱۹ تحت تحریم وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفت، نقش کانال ارتباطی بین حزب‌الله و نیروهای امنیتی لبنان را ایفا می‌کرد. او همچنین رئیس دستگاه امنیتی حزب‌الله بود که به صورت مستقیم به نصرالله گزارش می‌داد. واشنگتن او را متهم به سوءاستفاده از بنادر و گذرگاه‌های مرزی لبنان برای قاچاق، تسهیل سفر به نمایندگی از حزب‌الله، و تضعیف امنیت و سلامت مردم لبنان و همچنین محروم کردن دولت لبنان از درآمدهای وارداتی کرده است.

مذاکره‌کننده ارشد

وفیق صفا در سال ۱۹۶۰ در روستای زبدین، واقع در جنوب لبنان، متولد شد و در سال ۱۹۸۴ به حزب‌الله پیوست و در سال ۱۹۸۷ به عنوان رئیس کمیته امنیتی منصوب شد.

برای بسیاری از رهبران و شخصیت‌های سیاسی و امنیتی لبنان، صفا دومین شخص مهم پس از نصرالله محسوب می‌شد. او مسئولیت مذاکره و هماهنگی به نمایندگی از حزب‌الله را در همه پرونده‌ها بر عهده داشت، چرا که روابط سیاسی، خارجی، و امنیتی حزب‌الله تحت مدیریت او بود.

اطلاعات نشان می‌دهد که او نقش مهمی در مذاکرات سال ۲۰۰۰ پس از ربودن سه سرباز اسرائیلی ایفا کرد که اجسادشان در سال ۲۰۰۴ به تل‌آویو بازگردانده شد. همچنین او نقش اساسی در تبادل اسرا میان حزب‌الله و اسرائیل در سال ۲۰۰۸ داشت.

تهدید قاضی به "قلع‌وقمع کردن"

نام وفیق صفا به‌ویژه پس از خروج نیروهای سوری از لبنان در سال ۲۰۰۵ برجسته شد. او یکی از چهره‌های کلیدی در بازسازی ساختار امنیتی حزب‌الله به شمار می‌رفت.

در سپتامبر ۲۰۲۱، نام صفا در رسانه‌ها به دلیل تهدیدات او علیه قاضی طارق بیطار، بازپرس پرونده انفجار بندر بیروت، مطرح شد. او قاضی را تهدید به "ریشه‌کن کردن" کرده بود.

مانند بسیاری از مقامات حزب‌الله، پس از ترور نصرالله، صفا از دید عموم ناپدید شد و گزارش‌هایی مبنی بر زخمی شدن دو فرزندش در جریان انفجار دستگاه‌های بی‌سیم (پیجر) در ۱۷ ماه گذشته منتشر شده است.

او فرمانده امنیتی اصلی نیست

به گفته علی الامین، فعال سیاسی مخالف حزب‌الله، صفا در دهه ۱۹۸۰ عضو کمیته امنیتی در ضاحیه جنوبی بیروت بود و در جریان درگیری‌های میان حزب‌الله و جنبش امل نیز نقشی داشت. او با اشاره به نقش صفا در مذاکرات، می‌گوید که صفا به دلیل ارتباطاتش با نیروهای امنیتی و سیاسی لبنان شناخته می‌شود.

الامین در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» تأکید می‌کند که صفا یکی از فرماندهان امنیتی اصلی حزب‌الله نیست، زیرا این فرماندهان معمولاً نام‌های ناشناخته و اعلام‌نشده‌ای دارند. او می‌گوید که در ترورهای اخیر، بیشتر کسانی که مسئولیت‌های کلیدی داشتند و کشته شدند، ناشناخته بودند.