آمریکا خیلی زود و حتما از سوریه خارج می شود؟

خروج از سوریه الان اقدامی تحت فشار ایران تعبیر می شود و به همین دلیل در برنامه کنونی آمریکا نیست

گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)
گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)
TT

آمریکا خیلی زود و حتما از سوریه خارج می شود؟

گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)
گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)

کاخ سفید گفت که خبر منتشر شده درباره قصد دولت پرزیدنت جو بایدن برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه بی پایه و اساس است اما تکذیب این خبر که در چندین رسانه منتشر شد باز جلوی گمانه زنی ها در این باره را نگرفت چون به قول معروف «هیچ دودی بی آتش نیست».
البته این اولین بار نیست که خبر خروج نظامیان آمریکا از سوریه منتشر و بعد تکذیب می شود و این بحث در ۵ سال گذشته مطرح بوده است. دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال ۲۰۱۹ در یک اقدام غیر منتظره اعلام کرد که همه نیروهای آمریکایی از سوریه خارج خواهند شد. این اظهارات به مرحله اجرا هم رسید اما مقامات ارشد پنتاگون نگذاشتند و اصرار داشتند که باید آمریکا در سوریه حضور نظامی داشته باشد. آمریکا اینک حدود ۹۰۰ نفر سرباز در سوریه دارد. مقامات پنتاگون ترامپ را متقاعد کردند که آمریکا باید در سوریه به چند هدف برسد: ادامه جنگ با «داعش» در راستای تامین امنیت ملی آمریکا و برقراری «موازنه قوا» بین نیروهای حاضر در سوریه به خصوص نظامیان ترکیه به منظور دفاع از کردها. کردها متحد مهم آمریکا در سوریه هستند. پنتاگون همچنین هدف دیگر آمریکا را اینطور عنوان کرد که جلوی کنترل کامل ایران بر مسیر تهران بغداد دمشق بیروت را بگیرد.

گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)

فشار ایران

این خبر تازه درباره خروج نظامیان آمریکا از سوریه در شرایطی به بیرون درز کرده که تنش در منطقه به دلیل جنگ در غزه روند صعودی پیدا کرده و رژیم ایران در حال فشار فزاینده به آمریکا بوده و حملات گروه های شبه نظامی وابسته به رژیم ایران به تاسیسات نظامی آمریکا افزایش پیدا کرده است. البته ایران مدت هاست که برای بیرون راندن آمریکا از منطقه ای که آن را منطقه نفوذ خود می داند تلاش می کند.
طبق این سندی که توسط رسانه های آمریکا درز پیدا کرد پنتاگون به کردهای سوریه متحد آمریکا در قالب مبارزه با «داعش» پیشنهاد داد که با رژیم سوریه همکاری کنند. این بخشی از سیاست بازنگری شده و جدید آمریکا در سوریه است که این روزها توسط وزارت خارجه آمریکا بررسی می شود. واشنگتن همچنین می خواهد ترکیه هم در این زمینه نقش داشته باشد چون ترکیه متحد اصلی در ناتو در زمینه مبارزه با «داعش» است.

سرباز آمریکایی در جریان گشت نظامی چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)

پنتاگون تکذیب کرد

پنتاگون از اظهارنظر درباره این خبر که برای اولین بار در روزنامه «المانیتور» منتشر شد خودداری کرد. ژنرال پات رایدر سخنگوی وزارت دفاع آمریکا روز سه شنبه (۲۳ ژانویه) در نشست خبری از پاسخ مستقیم به این «فرضیه» خودداری کرد و گفت «چیزی در این باره برای گفتن ندارم. این گزارش ها را ندیده ام. بروید از نیروهای دموکراتیک سوریه بپرسید». رایدر افزود «باید روی هدف شکست «داعش» تمرکز کنیم که هدف اصلی حضور ما در سوریه است». او از اظهار نظر درباره «استراتژی بلند مدت واشنگتن در سوریه» خودداری کرد.
یک منبع سوری مخالف رژیم در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «شاید این خبر که به بیرون درز کرده در ارتباط با تغییرات جاری در سوریه باشد که واشنگتن از نزدیک این تحولات را دنبال می کند. جا به جایی های گسترده در رده های بالای دستگاه های امنیتی توسط رژیم بشار اسد انجام می شود که یکی از آنها علی مملوک است. علی مملوک یکی از مخالفان برجسته عادی سازی روابط بین نظام سوریه و کردها است. بشار اسد همچنین ساختار و عملکرد دستگاه های امنیتی را هم تغییر داد». این منبع که نخواست نامش منتشر شود افزود «به عنوان مثال شعبه امنیت اقتصادی برداشته شد. این نهاد در امور خصوصی مردم و کارکنان دخالت می کرد. بشار اسد همچنین مقامات میدانی را هم تغییر داد و این جابه جایی های گسترده صرفا محدود به روسای شعبه های امنیتی نیست».

بزک چهره رژیم سوریه

عده ای معتقدند که نظام سوریه با این اقدامات در کنار بازداشت برخی از «سلاطین» فساد اقتصادی مثل ابو علی خضر به دنبال بهبود وضع مالی ارتش سوریه و تقویت روند عادی سازی روابط با کشورهای عربی و نیز بهبود چهره خود در جهان به خصوص آمریکا است.

گشت خودروهای نظامی آمریکا چهارشنبه نزدیک قامشلی (فرانس پرس)

طبق این خبر که درز پیدا کرد برنامه های کلان این استراتژی پیشنهادی در جلسه اعضای شورای امنیت ملی که در کاخ سفید برگزار شد مورد بررسی قرار گرفت. این جلسه بنا به درخواست وزارت دفاع تشکیل شد و در این راستا پیشنهاد شده که کمیته سیاستگذاری مشترک با مشارکت نمایندگان وزارت خارجه و سی آی ای تشکیل شود. البته توضیح بیشتری در مورد جزئیات پیشنهاد پنتاگون داده نشد. اما به نظر می رسد که هدف اصلی حمایت از «نیروهای دموکراتیک سوریه» است و این هدف در اظهارات ژنرال رایدر سخنگوی وزارت دفاع کاملا پیداست.
ناظران بسیاری بر این باورند که کاخ سفید با تکذیب خبر خروج نظامی آمریکا از سوریه قصد دارد تا اینگونه وانمود کند که بررسی خروج نظامی آمریکا از سوریه و نیز آغاز گفتگوی رسمی بین آمریکا و عراق درباره آینده حضور نیروهای ائتلاف به واسطه فشارهای ایران صورت نمی گیرد. ناظران می گویند دولت بایدن مثل دولت ترامپ متقاعد است که نیروهای نظامی آمریکا لزومی ندارد در سوریه باقی بمانند. آمریکایی ها بارها و بارها خواه علنا و خواه در گفتگوهای محرمانه با «نیروهای دموکراتیک سوریه» بر این مساله پافشاری کرده اند. خروج نظامیان آمریکا از سوریه حتما انجام خواهد شد اما بعید است که این نیروها فورا از سوریه خارج شوند. کاخ سفید می خواهد خروج نظامیان آمریکا از سوریه بعدا یعنی پس از ایجاد برون رفت سیاسی مناسب برای جنگ در غزه انجام شود اما به هر حال پرزیدنت بایدن به خصوص حزب دموکرات در معرض فشارهای فزاینده برای اعلام آتش بس در غزه قرار دارد.



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».