آیا غرب باید نگران توانایی‌های موشکی ایران باشد؟

وال استریت ژورنال می‌گوید تهران به تأمین کننده جهانی سلاح تبدیل شده‌است

پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
TT

آیا غرب باید نگران توانایی‌های موشکی ایران باشد؟

پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)
پرتاب موشک در حین مانور نظامی در جنوب غرب ایران (آرشیویی - رویترز)

همزمان با اعلام سامانه‌های جدید پدافند هوایی ایران، کارشناسان آمریکایی نسبت به تبدیل شدن این کشور به‌عنوان تامین‌کننده جهانی تسلیحات هشدار دادند.
خبرگزاری دولتی ایرنا گزارش داد که ایران روز شنبه از سامانه موشکی ضد بالستیک داخلی آرمان و سامانه پدافند هوایی در ارتفاع پایین آذرخش رونمایی کرد.
این خبر در بحبوحه تشدید تنش‌ها در منطقه منتشر شد. گروه حوثی یمن، متحد ایران، یک سری حملات به کشتی‌های مرتبط با ایالات متحده، بریتانیا و اسرائیل در دریای سرخ انجام داد.
این دو سامانه با حضور محمدرضا آشتیانی وزیر دفاع ایران رونمایی شد. این آژانس گفته‌است که با وارد شدن این دو موشک به شبکه دفاعی ایران، «توانایی دفاع هوایی به میزان قابل توجهی افزایش خواهد یافت».
سامانه آرمان می‌تواند در فاصله ۱۲۰ تا ۱۸۰ کیلومتری به‌طور همزمان با ۶ هدف مقابله کند.
این در حالی است که بر اساس آنچه خبرگزاری دولتی ایرنا می‌گوید، سامانه آذرخش می‌تواند با چهار موشک آماده پرتاب، اهدافی با برد تا ۵۰ کیلومتر را شناسایی و منهدم کند.
ایران در ماه ژوئن آنچه را که مقامات به عنوان اولین موشک بالستیک مافوق صوت ساخت داخل خود به نام فتاح با برد ۱۴۰۰ کیلومتر توصیف کردند، به نمایش گذاشت.

نمایش پهپادهای ساخت ایران در ژانویه گذشته در تهران (رسانه‌های ایرانی)

ایران اغراق می‌کند؟

کارشناسان غربی بر این باورند که ایران معمولاً در مورد توانایی‌های تسلیحات خود اغراق می‌کند، اگرچه نگرانی‌هایی در مورد برنامه موشکی این کشور به‌ویژه موشک‌های بالستیک دوربرد وجود دارد.
با این حال، در گزارشی که وال استریت ژورنال منتشر کرد، آمده‌است: «صنعت تسلیحات ایران به سرعت در حال رشد است و این کشور را به یک صادرکننده بزرگ تسلیحات ارزان قیمت و با تکنولوژی بالا تبدیل کرده‌است؛ عوامل این کشور نیز خشم ایالات متحده و شرکای آن در خاورمیانه، اوکراین و فراتر از آن را برانگیخته است».
به نوشته این روزنامه آمریکایی، تحول در این صنعت با خرید هزاران هواپیمای بدون سرنشین روسیه در سال ۲۰۲۲ تسریع شد که میدان نبرد در اوکراین را تغییر داد؛ مسئله ای که به تهران کمک کرد تا حمایت خود را از متحدان شبه نظامی خود در درگیری‌های خاورمیانه افزایش دهد که همراه با جنگ اسرائیل با حماس در غزه تشدید شد.
این روزنامه به نقل از آدام راسل، محقق Militant Wire می‌گوید: «ایران با صدور این فناوری‌ها و اثبات اثربخشی آنها در نبرد، احتمالاً ماهیت جنگ نامتقارن را برای همیشه تغییر داده‌است؛ این امر می‌تواند نفوذ زیادی به شبه نظامیان متحد ایران در عراق، لبنان و یمن بدهد».
مقامات آمریکایی می‌گویند یکی از مهم‌ترین تسلیحات صادراتی ایران پهپاد «شاهد» است که برای حمل مواد منفجره و برخورد با هدف طراحی شده‌است. این پهپاد برای کشتن سه سرباز آمریکایی در اردن در حمله ای که توسط گردان‌های حزب‌الله عراق در ۲۸ ژانویه آغاز شد، استفاده شد.
واشینگتن پنجشنبه گزارش داد، در همان روز، گارد ساحلی ایالات متحده بیش از ۲۰۰ بسته تسلیحاتی را که از ایران و عازم یمن بود، مصادره کرد. این محموله به سمت قلمرو تحت کنترل متحدان حوثی ایران، گروهی که حملات آنها به خطوط کشتیرانی دریای سرخ تجارت جهانی را مختل کرده‌است، هدایت شد.
بر اساس بیانیه فرماندهی مرکزی ایالات متحده، این حمله باعث حملات هوایی ایالات متحده و بریتانیا شد.

محموله ای حاوی تسلیحات پیشرفته ایرانی در راه حوثی‌ها (ارتش آمریکا)

آیا غرب نگران است؟

با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا غرب واقعاً باید نگران توانایی‌های موشکی ایران با توجه به اظهارات مکرر در مورد فرآیندهای توسعه ای باشد که از زمان وقوع بحران در غزه با سرعت افزایش یافته‌است یا خیر. این تصور ایجاد شده این امر بخشی از یک سیاست تبلیغاتی است.
سپاه پاسداران در ۲۱ بهمن، اعلام کرد که برای اولین بار یک موشک بالستیک دوربرد را از یک کشتی جنگی آزمایش کرده‌است.
یک فرمانده ارشد سپاه گفت: «کشتی‌های ما می‌توانند در هر نقطه از اقیانوس‌ها باشند. هیچ مکان امنی برای نیروهایی که بخواهند امنیت ما را تهدید کنند وجود ندارد».
حاجی زاده، یکی از فرماندهان سپاه پاسداران، در روز ۲۴ بهمن نیز همین سخنان را تکرار کرد و گفت: می‌توانیم اهداف متحرک را در آب بزنیم.
او مدعی شد که کشورش «در ردیف قدرت‌های بزرگ در زمینه‌های دفاعی، موشکی و هواپیماهای بدون سرنشین است».
تلویزیون ایران توضیح داد که این دو موشک که از یک کشتی جنگی متعلق به سپاه پرتاب شد، «حداقل برد ۱۷۰۰ کیلومتر» داشتند و در یک مکان بیابانی در مرکز ایران فرود آمدند.

Read also



طارق صالح: تصمیم توقف حملات دریای سرخ از سوی ایران اتخاذ شد

  طارق صالح، معاون رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن (مقاومت ملی)
  طارق صالح، معاون رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن (مقاومت ملی)
TT

طارق صالح: تصمیم توقف حملات دریای سرخ از سوی ایران اتخاذ شد

  طارق صالح، معاون رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن (مقاومت ملی)
  طارق صالح، معاون رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن (مقاومت ملی)

یک مقام بلندپایه یمنی اعلام کرد که حملات اخیر آمریکا به مواضع گروه حوثی، بنا به اعتراف رهبر این گروه، عبد الملک الحوثی، «دردناک» بوده است و به کشته شدن شمار زیادی از فرماندهان میانی و اصابت به مکان‌های حساس نظامی انجامیده است.

العمید طارق صالح، معاون رئیس شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن (مقاومت ملی)

براساس گفته‌های العمید طارق صالح، عضو شورای رهبری ریاست‌جمهوری یمن با درجه معاون رئیس، عبد الملک الحوثی هفته گذشته در گفت‌وگوی تصویری با فرماندهان گروه حوثی گفته است که تصمیم توقف حملات به کشتی‌ها در دریای سرخ از سوی ایران صادر شده و او چاره‌ای جز اجرای آن نداشته است.

صالح در دیداری که اخیراً با بزرگان استان «ریمه» برگزار کرد، گفت: «عبد الملک الحوثی درباره توقف حملات آمریکایی‌ها در دریای سرخ صحبت می‌کرد، اما خودش اطلاعی نداشت. به او از ایران اطلاع دادند و گفتند: ما با آمریکایی‌ها توافق کرده‌ایم و شما باید اجرا کنید.»

طارق صالح، فرمانده مقاومت ملی، افزود که ایرانی‌ها از عبد الملک الحوثی خواسته‌اند مداخله نکند و آزادی کامل ناوبری دریایی را تضمین کند، و تأکید کرده‌اند که هیچ جای گفت‌وگویی وجود ندارد؛ چرا که در حال مذاکره با ایالات متحده درباره پرونده هسته‌ای هستند و از او خواسته‌اند آرامش را حفظ کند.

یک انبار تسلیحات در مرکز صنعا که توسط جنگنده‌های آمریکایی هدف قرار گرفت (رسانه‌های محلی)

عضو شورای رهبری در ادامه سخنانش اطلاعاتی را که به‌نظر می‌رسد از منابع اطلاعاتی به دست آمده است، مطرح کرد و فاش کرد که عبد الملک الحوثی به‌دنبال راهی برای نجات خود از حملات آمریکا بوده، که به گفته خودش «دردناک» بوده‌اند.

طارق صالح از قول رهبر حوثی به فرماندهانش نقل کرد: «حملات آمریکا بسیار دردناک بود، به مکان‌های بسیار حساس نظامی رسید، بسیاری از فرماندهان میانی را کشت، و به پناهگاه‌ها، انبارها و اتاق‌های عملیات اصابت کرد؛ مکان‌هایی که تصور نمی‌کردیم بتوانند به آن‌ها برسند.»

جنگنده اف-۱۸ آمریکایی در حال برخاستن از روی ناو هواپیمابر «هری ترومن» (فرانس‌پرس)

طبق گفته‌های رهبر حوثی‌ها: «حملات اسرائیلی‌ها آن‌قدر به ما آسیب نزد که حملات آمریکایی‌ها وارد کرد.»

با وجود درخواست‌های فراوان برای تحویل سلاح، توقف جنگ، بازگشت به زبان عقل و صلح، و اولویت دادن به منافع مردم یمن، العمید طارق صالح تأکید کرد که گروه حوثی یک «پروژه ویرانگر» است و خود را یکی از گردان‌های «سپاه پاسداران ایران» می‌داند.

عضو شورای رهبری پیش‌تر در گفت‌وگویی با روزنامه «الشرق الأوسط» در آوریل گذشته گفته بود که حمایت از نیروهای یمنی در میدان نبرد، راهکاری اساسی برای بازگرداندن توازن است. او تأکید کرد که این حمایت ابزار تشدید درگیری نیست، بلکه ضرورتی ملی برای حفاظت از ملت و حفظ دستاوردهای موجود است.

صالح هرگونه نگاه به مسئله یمن در چارچوب نزاع منطقه‌ای بزرگ‌تر را رد کرد و هشدار داد که کشورش نباید به برگه‌ای در چانه‌زنی بین تهران و واشینگتن تبدیل شود. او گفت: «اگر جهان با یمن همچون برگه‌ای برای معامله ایران برخورد کند، دچار اشتباه خواهد شد.» و تأکید کرد که باقی ماندن یمن به‌عنوان پایگاهی برای سپاه پاسداران، تنها یمن را تهدید نمی‌کند، بلکه منافع منطقه‌ای و بین‌المللی را نیز به خطر می‌اندازد.

طارق صالح در دیدار با فرستاده ویژه سازمان ملل، هانس گروندبرگ، در سال ۲۰۲۱ (ایکس)

عضو شورای رهبری تأکید کرد که بازگشت به ثبات تنها از راه بازسازی نهاد دولت، مخالفت با کودتا، و اجرای قانون اساسی و قانون می‌گذرد. او تصریح کرد که صلح از راه امتیازدهی حاصل نمی‌شود، بلکه از راه موازنه قدرتی به‌دست می‌آید که احترام به نهادها را تحمیل کند و جمهوریت را در برابر گروهی که خود را بالاتر از دولت می‌داند، احیا کند.

در همین زمینه، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، گفت که مردم یمن «سال‌ها از جنگ و ویرانی رنج برده‌اند و چشم به آینده‌ای پر از صلح دارند.»

تصویری از خسارت‌های ناشی از حمله هوایی آمریکا که یکی از مواضع حوثی‌ها را در صنعا هدف قرار داد (AFP)

گوترش در حساب رسمی خود در پلتفرم «ایکس» افزود: «باید به مسیر خشونت در این کشور پایان داد، در حالی‌که همچنان به دنبال راه‌حل سیاسی مبتنی بر مذاکره به رهبری یمنی‌ها هستیم.»