محکومیت گسترده «وتوی» آمریکا

ابراز تاسف سعودی از ناکام کردن پروژه آتش‌بس: «نیاز به اصلاح شورای امنیت»


طفلة نازحة تجلس وسط أغطية ومستلزمات أخرى في رفح بجنوب قطاع غزة أمس (رويترز)
طفلة نازحة تجلس وسط أغطية ومستلزمات أخرى في رفح بجنوب قطاع غزة أمس (رويترز)
TT

محکومیت گسترده «وتوی» آمریکا


طفلة نازحة تجلس وسط أغطية ومستلزمات أخرى في رفح بجنوب قطاع غزة أمس (رويترز)
طفلة نازحة تجلس وسط أغطية ومستلزمات أخرى في رفح بجنوب قطاع غزة أمس (رويترز)

برای اولین بار از زمان آغاز جنگ غزه، دولت جو بایدن، رئیس‌جمهور ایالات متحده، پیش نویس قطعنامه ای را در شورای امنیت سازمان ملل وتو کرد، اما از سوی دیگر، متن جایگزینی را ارائه کرد که شامل عبارت «آتش‌بس» ولو به صورت موقت بود، این در حالی است که قبلاً سه بار از عبارت «آتش‌بس» استفاده کرده بود.
واشنگتن دیروز، سه‌شنبه، از حق وتوی خود برای لغو پیش‌نویس قطعنامه‌ای که الجزایر با حمایت کشورهای عربی تهیه کرده بود و خواستار «آتش‌بس فوری و دائمی به دلایل بشردوستانه» در غزه بود، استفاده کرد.
آمریکا پیشنهاد داد متن جایگزینی را برای «آتش‌بس موقت» در «اولین زمان عملی» ارائه شود که صریحاً به اسرائیل نسبت به انجام یک عملیات نظامی بزرگ در رفح در جنوب نوار غزه از ترس آواره کردن فلسطینی‌ها به کشورهای همسایه هشدار می‌دهد.
«وتوی» آمریکا به‌طور گسترده توسط چندین کشور از جمله الجزایر و دیگر کشورهای عضو شورای امنیت مانند روسیه و چین محکوم شد.
وزارت امور خارجه پادشاهی عربی سعودی از وتوی پیش نویس قطعنامه ارائه شده توسط الجزایر به نمایندگی از کشورهای عربی ابراز تأسف کرد.
ریاض تأکید کرد که بیش از هر زمان دیگری نیاز به اصلاح شورای امنیت و انجام مسئولیت‌های آن در حفظ صلح و امنیت بین‌المللی با شفافیت و بدون در پیش گرفتن استانداردهای دوگانه وجود دارد.
پادشاهی سعودی نسبت به وخامت اوضاع انسانی در نوار غزه و اطراف آن و تشدید عملیات نظامی که صلح و امنیت بین‌المللی را تهدید می‌کند، هشدار داد و گفت: این تشدید نظامی در خدمت تلاش‌های دعوت کننده به گفت و گو و اتخاذ راه حل مسالمت آمیز برای مسئله فلسطین مطابق با قطعنامه‌های بین‌المللی مربوطه نیست.
اسرائیل روز سه شنبه حملات خود را در نوار غزه گسترش داد و در زمانی که به حملات گسترده خود در خان یونس در جنوب ادامه داد، بار دیگر به محله الزیتون در شمال نوار غزه نفوذ کرد.
از سوی دیگر، نبیل ابوردینه، سخنگوی ریاست تشکیلات فلسطین از آمریکا خواست برای توقف فوری جنگ مداخله کند، در مقابل، هرزی هالیوی، رئیس ستاد ارتش اسرائیل تأکید کرد که «جنگ به این زودی‌ها پایان نخواهد یافت».
در همین حال، عبدالفتاح السیسی، رئیس‌جمهور مصر دربارهٔ خطر ادامه تشدید تنش در غزه و پیامدهای آن بر ثبات منطقه هشدار داد.
همزمان تلاش‌های میانجی‌گری مصر در تلاش برای توافق بر سر آتش‌بس در نوار غزه و تکمیل قرارداد تبادل اسرا بین اسرائیل و حماس ادامه دارد.
همچنین هیئتی از حماس به ریاست اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی جنبش، دیروز وارد قاهره شد تا با مقامات مصری دربارهٔ وضعیت غزه گفت و گو کند.



چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
TT

چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)

پس از آنکه اسرائیل با ایده «وحدت جبهه‌ها» که به معنای حمله هماهنگ به اسرائیل از غزه، لبنان و سایر مناطق است، مبارزه می‌کرد و آن را «توطئه‌ای ایرانی» می‌دانست، رئیس سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، داوید برنیع، همتای خود، رئیس سازمان اطلاعات آمریکا، ویلیام برنز، را با درخواست اتصال مذاکرات با «حزب‌الله» و «حماس» برای دستیابی به یک توافق جامع برای آتش‌بس در هر دو جبهه و شاید حتی در جبهه ایران شگفت‌زده کرد.
اسرائیل همواره جنگ‌های هم‌زمان یا ایذ‌ایی را که «حزب‌الله» به بهانه «حمایت از غزه» آغاز کرده است، در راستای برنامه‌های یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی «حماس» می‌دید.
به دلیل اصرار «حزب‌الله» بر اتصال این دو مسیر، این حزب پیشنهاد آتش‌بس لبنانی-اسرائیلی فرستاده ویژه آمریکا به لبنان، آموس هوکستین، را رد کرد و بر هم‌زمانی آتش‌بس در غزه نیز پافشاری کرد.
به گفته یک مقام عالی‌رتبه اسرائیلی در تل‌آویو که با «کانال ۱۲» صحبت کرده است، برنیع در نظر دارد از دستاوردهای اسرائیل در مقابله با «حزب‌الله» برای تحمیل یک توافق تبادل اسرا به رهبری «حماس» در نوار غزه بهره‌برداری کند.

اتصال جبهه‌ها

بر اساس گزارش این مقام، این رویکرد پس از آن مطرح شد که اسرائیل در طول سال گذشته تلاش کرده بود جبهه‌ها را از هم جدا کند و به دنبال دستیابی به توافقی در لبنان جدا از غزه بود. اما اکنون، برنیع به دنبال اتصال جبهه‌ها، از طریق شرط اسرائیل برای دستیابی به توافق تبادل اسرا و موافقت با آتش‌بس در لبنان و در چارچوب مقابله با ایران است.
بر اساس گزارش رسانه‌های عبری، در تماس تلفنی برنیع با برنز، مدیر موساد پیشنهاد داد که نباید بدون اتمام یک معامله تبادل اسرا با «حماس» و اعمال فشار بر ایران و «حزب‌الله» برای فشار به السنوار، تنش در لبنان یا مواجهه با ایران پایان یابد.
به گفته این منبع، برنیع گفته است که «نباید تنش در لبنان پایان یابد یا مقابله با ایران به نتیجه برسد، بلکه باید از آن‌ها برای فشار به السنوار بهره‌برداری کرد.»

یحیی السنوار، رهبر «حماس» در غزه در سال ۲۰۲۲ (AFP)

برنیع به دنبال اجرای پیشنهاد معامله تبادل اسرا است که پیش‌تر به آن دست یافته شده بود. با این حال، او همچنین به دنبال بررسی امکان دستیابی به یک معامله جامع برای آزادسازی تمامی اسرا در غزه در یک مرحله و پایان آتش‌بس، به جای توافق مرحله‌ای که تاکنون مطرح بوده است.

احیای معامله اسرا

گزارش‌های اسرائیلی به «بدبینی» مقامات امنیتی اسرائیل در خصوص امکان دستیابی به یک معامله تبادل اسرا با «حماس» در آینده نزدیک طبق شرایطی که دولت بنیامین نتانیاهو تعیین کرده است، اشاره کرده‌اند.
به همین دلیل، نهادهای امنیتی تل‌آویو که از ده ماه پیش طرفدار انعقاد معامله هستند و نتانیاهو را به دلایل حزبی و شخصی متهم به ممانعت از آن می‌کنند، به این حیلۀ «وحدت جبهه‌ها» متوسل می‌شوند تا به نتانیاهو کمک کنند موضع خود را تغییر داده و به خواست اکثریت اسرائیلی‌ها برای ترجیح معامله پاسخ دهد.
برنیع رئیس تیم مذاکرات اسرائیل با «حماس» است و در کنار برنز برای پیشبرد این معامله فعالیت می‌کند. طبق گزارش‌ها، برنز از پیشنهاد برنیع شوکه شد، اما آن را پذیرفت و به سمت کاخ سفید پیش برد.

منشأ «وحدت جبهه‌ها» چیست؟

یادآور می‌شود که «وحدت جبهه‌ها» اصطلاحی است که برای اولین بار از سوی جنبش «جهاد اسلامی» در نوار غزه در ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ استفاده شد، پس از آنکه اسرائیل او را با یک عملیات نظامی که فلسطینی‌ها آن را «شمشیر قدس» نامیدند، هدف قرار داد و تیسیر الجعبری، یکی از فرماندهان «جهاد اسلامی» را ترور کرد.

طرفداران جنبش «جهاد اسلامی» در غزه تصاویر فرماندهان خالد منصور (چپ) و تیسیر الجعبری (راست) را در سال ۲۰۲۲ بلند می‌کنند (AFP)

در آن زمان «حماس» از پیوستن به این نبرد خودداری کرد و اسرائیلی‌ها تصور کردند که این خودداری ناشی از بازدارندگی است، اما اکنون اسرائیل این ارزیابی را یک اشتباه استراتژیک می‌داند. در حقیقت، «حماس» اسرائیل را فریب می‌داد و در ذهن او این باور را ریشه‌دار می‌کرد که نمی‌خواهد با جنگ دیگری غزه را ویران کند.
اما در واقع، فلسطینی‌ها در همه جا، از جمله عرب‌های فلسطینی شهروند اسرائیل، با غزه همبستگی نشان دادند و علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نیز به «وحدت جبهه‌ها» فراخواند و آن را «یک موفقیت استراتژیک تاریخی» دانست.
با آغاز حمله «حماس» به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، رهبران آنچه «محور مقاومت» نامیده می‌شود، دوباره از «وحدت جبهه‌ها» به عنوان یک هدف استراتژیک صحبت کردند.

اسرائیل آن را یک لعنت دانست و رهبران آن به عنوان یک «توطئه وجودی» از آن یاد کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نیز ایران را به باز کردن هفت جبهه تهدید کرد.