اصرار معترضان در سویدا بر خشونت پرهیزی

همدردی آمریکا مهم نیست  

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
TT

اصرار معترضان در سویدا بر خشونت پرهیزی

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)

فضای تنش در چند روز گذشته در سویدا واقع در جنوب سوریه حاکم بود و احتمال وقوع درگیری های مسلح قویا مطرح شد اما معترضان سویدا بار دیگر با راهپیمایی بر اعتراضات خشونت پرهیز تا رسیدن به خواسته های مد نظر یعنی اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت تاکید کردند. برای معترضان سویدا مهم نبود که «واشنگتن» از خشونت بی حد و جان باختن یکی از معترضان به ضرب گلوله ماموران «عمیقا ابراز نگرانی کرده است».
برخی منابع محلی اپوزیسیون در سویدا به «الشرق الاوسط» گفتند «هیچ کدام از معترضان دلشان را به واکنش آمریکا خوش نکرده اند چرا که آمریکا و کشورهای موثر و سازمان ملل از همان آغاز تظاهرات در سوریه و تا ویرانی کشور و وقوع ده ها مورد قتل عام از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق به ابراز نگرانی و تحریم بسنده کردند. آنها می گویند تحریم علیه رژیم است اما در حقیقت این تحریم ها کمر مردم سوریه را خم کرده و دارد آنها را به کشتن می دهد».
منابع افزودند «واشنگتن و جامعه جهانی سوریه را به امان خدا رها کردند و دست ایران و روسیه دادند و کارشان صرفا ابراز نگرانی شده است».

عده ای از معترضان سوری یک معترض مصدوم در راهپیمایی ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ در سویدا را برای درمان می برند (رویترز)

این منابع در سویدا تاکید کردند «تظاهرات ۷ ماه پیش به طور مسالمت آمیز آغاز شد و در این اعتراضات نه افراد مسلح بودند و نه تیراندازی و یا حادثه مشکوک ابلاغ شد». معترضان در این منطقه «برای رسیدن به حقوق مشروع خود که در قانون اساسی آمده به خیابان ریختند. آنها پس از ۱۳ سال جنگ و ویرانی و کشتار و پروژه های پاره پاره کردن کشور و غارت ثروت های سوریه بهایی به اظهارات بین المللی و همدلی و همدردی جامعه جهانی با معترضان نمی دهند».
منابع خاطر نشان کردند «فضای نارضایتی عمومی در سویدا از موضع واشنگتن در غزه و نسبت به کشتار مردم فلسطین وجود دارد. اسرائیل در حال تجاوزگری و قتل عام فلسطینیان جلوی چشم دنیا است و واشنگتن حتی یکبار اقدامات اسرائیل محکوم نکرد... مگر می شود باور کرد که آمریکا کشتن یک شهروند در سویدا را محکوم می کند»؟
سفارت آمریکا در سوریه در حساب اکس نوشت «ما از به کارگیری خشونت بیش از حد علیه معترضان خشونت پرهیز در سویدا به شدت نگران هستیم». این واکنش واشنگتن درباره کشته شدن یکی از معترضان در راهپیمایی چهارشنبه بود. آمریکا همچنین از کشته شدن غیر نظامیان ابراز تاسف کرده و به بازماندگانشان تسلیت گفت. سفارت آمریکا افزود «مردم سوریه در سویدا و همه جا مستحق صلح و کرامت و امنیت و عدالت هستند».
گر پدرسون فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه گفت «پیشرفت به سمت راهکار در سوریه حاصل نشده است». پدرسون جمعه (اول مارس) در یک نشست با عنوان «به سمت ثبات در سوریه» در حاشیه «نشست دیپلماسی آنتالیا» در جنوب ترکیه گفت «وضع امنیتی در سوریه با توجه به جنگ ادامه دار در نوار غزه بدتر شده است. مساله سوریه راهکار نظامی ندارد و همه طرف ها دیگر می دانند که هیچ کدام از آنها در جنگ پیروز نمی شود».

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)

ده ها نفر از معترضان در شهر سویدا روز شنبه (۲ مارس) با راهپیمایی بر اعتراضات خشونت پرهیز تاکید کردند. ساختمان های دولتی و حزب «بعث» چهارشنبه مورد حمله قرار گرفتند و نگهبانان این ساختمان ها برای متفرق کردن معترضان تیراندازی غیر هدفمند کردند. ویدیوهای منتشر شده از سوی برخی از فعالان و رسانه های محلی اپوزیسیون نشان می دهد که جواد الباروکی بر اثر همین تیراندازی ها از ناحیه سینه زخمی و کشته شد.
صدای چند انفجار و حمله خمپاره ای که مشخص نیست از کجا شلیک شدند در دو روز گذشته در سویدا شنیده شد و گفته شد که چندین مرکز امنیتی و دفاتر احزاب مورد هدف قرار گرفتند و نگرانی درباره اینکه وضع در سویدا به نقطه انفجار برسد و به درگیری مسلحانه کشیده شود افزایش یافت اما با این حال معترضان روزهای جمعه و شنبه (اول و دوم مارس) دست به راهپیمایی گسترده زدند و بر تظاهرات و کنش خشونت پرهیز تاکید کردند.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گزارش داد ده ها تن از ساکنان سویدا در میدان «الکرامه» در مرکز شهر تجمع و بر ادامه کنش خشونت پرهیز ضد حکومت تاکید کردند و «خواستار آزادی و سرنگونی رژیم و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ و آزادی زندانیان شدند».
معترضان پلاکاردهایی با نوشته «تظاهرات خشونت پرهیز تا سرنگونی نظام» و «خشونت پرهیزی ما راه رهایی ماست» و «خط مشی نظام خونین است و خط مشی ما خشونت پرهیزی است» در دست داشتند.
یک پایگاه امنیتی در مرکز شهر سویدا که مورد حمله قرار گرفته بود پس از چندین ماه تعطیلی آغاز به کار کرد. حکومت این پایگاه را به منظور کمک برای کاهش و سرکوب اعتراضات در سویدا دوباره راه انداخت اما معترضان بر لزوم رسیدن به خواسته هایشان پافشاری می کنند.



«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
TT

«بزرگ‌ترین شبکه حماس در کرانه باختری طی یک دهه»... شاباک چه چیزی پیدا کرد؟


فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)
فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته در کرانه باختری پرچم‌های حماس را در جشن آزادی اسرای فلسطینی از زندان‌های اسرائیل برافراشته‌اند (رویترز)

سرویس امنیت داخلی اسرائیل، «شاباک»، اعلام کرد که یکی از بزرگ‌ترین زیرساخت‌های جنبش «حماس» در شهر الخلیل واقع در جنوب کرانه باختری را کشف و خنثی کرده است. این شبکه، بنا بر اعلام شاباک، یکی از «بزرگ‌ترین شبکه‌هایی است که در یک دهه گذشته کشف شده‌اند».

شاباک گفت که طی عملیات بزرگی که سه ماه به طول انجامید، «بیش از ۶۰ عضو حماس» را که برنامه‌ریزی برای اجرای حملات در آینده نزدیک داشتند، بازداشت کرده است. در جریان این عملیات، افرادی که در حملات قبلی مشارکت داشته یا کمک کرده بودند نیز بازداشت شده‌اند.

در بیانیه‌ای که رسانه‌های اسرائیلی با توجه بسیار آن را پوشش دادند، آمده است که «در طول سه ماه گذشته، فعالیت‌های روزانه گسترده‌ای از سوی شاباک، با همکاری ارتش و پلیس، اجرا شد که طی آن، زیرساختی گسترده، پیچیده و عظیم متعلق به حماس در شهر الخلیل کشف شد؛ شبکه‌ای که برای اجرای حملات مختلف در آینده نزدیک آماده‌سازی شده بود».

عکسی که توسط شاباک منتشر شده و آن را تسلیحات کشف‌شده از سلول حماس در کرانه باختری توصیف کرده‌اند

طبق تحقیقات شاباک، «در چارچوب فعالیت‌های این شبکه زیرساختی، که از دست‌کم ۱۰ سلول تشکیل شده بود، مسئولان ارشد حماس — اغلب از جمله اسیران سابق در زندان‌های اسرائیل — اقدام به جذب، مسلح‌سازی و آموزش عناصر جدید در منطقه، با هدف اجرای حملات تیراندازی و کارگذاری بمب‌های دست‌ساز علیه اهداف اسرائیلی کرده‌اند».

رسانه‌های عبری‌زبان گزارش دادند که اتهامات واردشده به افراد بازداشت‌شده شامل «تمرین تیراندازی، جمع‌آوری اطلاعات درباره اهداف اسرائیلی، ساخت مواد منفجره، سرهم‌بندی بمب‌ها و برنامه‌ریزی برای حملات در داخل کرانه باختری و اسرائیل» است.

در مجموع، ۶۰ نفر بازداشت شده‌اند که بنا بر ادعای شاباک، اطلاعات اطلاعاتی گسترده‌ای ارائه داده‌اند؛ اطلاعاتی که به کشف ۲۲ نوع سلاح مختلف، ۱۱ نارنجک دستی، مواد انفجاری و مقادیر زیادی مهمات منجر شده است. همچنین یک مخفیگاه زیرزمینی کشف شده که برای پناه‌دادن به افراد تحت تعقیب و ذخیره‌سازی سلاح‌ها استفاده می‌شده است.

بزرگ‌ترین پرونده در یک دهه

تحقیقات نشان داد که برخی از بازداشت‌شدگان، در حملاتی شرکت داشته‌اند که در سال‌های گذشته رخ داده، از جمله یکی از افراد که در عملیات تیراندازی ۳۱ اوت ۲۰۱۰ در تقاطع بنی نعیم در الخلیل شرکت داشت؛ حمله‌ای که به کشته‌شدن ۴ اسرائیلی انجامید.

عکس یک مخفیگاه زیرزمینی در الخلیل که شاباک آن را به حماس نسبت داده و گفته برای فعالیت‌های مسلحانه استفاده می‌شده است (شاباک)

یکی از مقام‌های ارشد شاباک گفت: «این بزرگ‌ترین و گسترده‌ترین پرونده‌ای است که طی دهه گذشته در کرانه باختری توسط شاباک خنثی شده است». او افزود: «اکثر اعضای این شبکه، قبلاً در زندان‌های اسرائیل محبوس بوده‌اند و تجربه‌ بالایی در مواجهه با بازجویی دارند». او تأکید کرد که «کشف این شبکه، ناکامی بزرگی برای حماس در اجرای مجموعه‌ای از حملات خطرناک در اسرائیل به شمار می‌رود».

رسانه‌های اسرائیلی نیز گزارش دادند که در روزهای آینده، کیفرخواست‌هایی جدی علیه متهمان صادر خواهد شد؛ از جمله اتهاماتی نظیر «رهبری یک سازمان تروریستی، تصدی سمت‌های اجرایی یا رهبری، تلاش برای قتل عمد و اقدامات منجر به قتل عمد».

تلاش برای برافراشتن مجدد در کرانه باختری

این نخستین‌ بار نیست که سلول‌هایی در کرانه باختری که وابسته به حماس هستند کشف می‌شود، اما این رویداد توجه را به تلاش‌های حماس برای بازسازی حضور خود در کرانه باختری جلب کرده است — تلاشی که پس از حدود دو سال جنگ اسرائیل با هدف از میان‌بردن حماس در نوار غزه شدت گرفته است.

حماس همواره در کرانه باختری حضور داشته و دوره‌های مختلفی از حضور پررنگ و کم‌رنگ را تجربه کرده، اما به گفته ناظران، هرگز شرایط پیچیده‌تری از وضعیت فعلی را — که پس از حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ آغاز شد — تجربه نکرده است.

تظاهرات فلسطینی‌ها در الخلیل در ژوئیه ۲۰۲۴ در اعتراض به ترور اسماعیل هنیه، رهبر حماس (AFP)

منبعی در حماس در کرانه باختری به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت: «کل جنبش در وضعیت پیچیده، دشوار و بی‌سابقه‌ای قرار دارد». وی افزود: «پیگرد مداوم اسرائیلی‌ها علیه رهبران، امکانات و پایگاه‌های حماس از زمان ۷ اکتبر، در غزه، کرانه و حتی خارج، آسیب زیادی به ما زده است».

این منبع ادامه داد: «شرایط امنیتی در کرانه باختری همیشه پیچیده‌تر از نوار غزه بوده، اما اکنون حتی پیچیده‌تر شده است. پیگرد امنیتی دائم، نظارت بر منابع مالی، و کاهش شدید توانایی حماس در تأمین منابع و حرکت، به بحران‌های ترکیبی و عمیق منجر شده است».

با این حال، منبع یادشده ابراز اطمینان کرد که این بحران نیز خواهد گذشت و افزود: «بازداشت‌ها، تعقیب‌ها و ترورها از بدو پیدایش حماس ادامه داشته، اما هرگز موفق به نابودی آن نشده‌اند. این یک جنگ قدیمی و همیشگی است».

حماس چگونه در کرانه باختری آغاز شد؟

حضور حماس در کرانه باختری از زمان تأسیس آن در سال ۱۹۸۷ آغاز شد. ابتدا تمرکز فعالیت آن بر جذب فلسطینیان از طریق مساجد بود و سپس به اجرای عملیات‌های تیراندازی و تلاش برای ربایش نظامیان روی آورد.

حماس با اجرای عملیات‌های انفجاری در داخل اسرائیل، در کرانه باختری شناخته‌تر شد و این اقدامات با آغاز انتفاضه دوم در سال ۲۰۰۰ شدت یافت. سپس در انتخابات ۲۰۰۶ مشارکت کرد و رهبرانی از کرانه باختری را برای شرکت در انتخابات قانون‌گذاری معرفی کرد که منجر به پیروزی بر فتح شد و جایگاه سیاسی حماس را تقویت کرد.

می‌توان گفت که پیش از شکاف داخلی فلسطین در سال ۲۰۰۷، فعالیت‌های حماس در کرانه باختری رسمی، علنی و گسترده بود، اما پس از آن، هر نوع فعالیتی برای حماس ممنوع اعلام شد. تشکیلات خودگردان فلسطینی اعضای حماس را بازداشت، منابع مالی آن را تعقیب و سلاح‌هایش را مصادره کرد و مؤسسات وابسته به آن را بست؛ اقدامی که به تضعیف حضور این جنبش در کرانه باختری انجامید.

منبعی امنیتی در فلسطین گفت: «دستور کار حماس همواره عامل بی‌ثباتی در کرانه بوده و این همان چیزی است که تشکیلات خودگردان با آن مقابله کرده، نه با خود جنبش».

پیش و پس از ۷ اکتبر، استفاده حماس از سلاح در کرانه باختری کاملاً ممنوع بود. این موضوع بارها به برخوردهایی با تشکیلات خودگردان منجر شد. با این حال، پس از ۷ اکتبر، برخی سلول‌های حماس حملاتی را علیه اهداف اسرائیلی در کرانه انجام دادند، اما این حملات در حد انتظارات رهبران حماس نبود.

فلسطینی‌ها در ژانویه گذشته پرچم‌های حماس، فلسطین و حزب‌الله را در کرانه باختری برافراشته‌اند (رویترز)

یک منبع آگاه فلسطینی در کرانه باختری گفت که رهبری حماس در نوار غزه «روی حضوری بزرگ‌تر در کرانه باختری حساب کرده بود، حضوری که بتواند توازن را بر هم بزند».

رهبران سیاسی و نظامی حماس از همان لحظات آغازین حمله ۷ اکتبر، بارها از کرانه باختری خواستند وارد عرصه نبرد شود، اما چنین چیزی رخ نداد.

احتمال ورود کرانه به خط درگیری، یکی از نگرانی‌های دائمی اسرائیل در طول جنگ بود. شاباک بارها هشدار داده بود که انتفاضه‌ای سوم ممکن است شکل بگیرد و سلول‌های خفته حماس فعال شوند.

شاباک اعلام کرده که در سال ۲۰۲۴ موفق به خنثی‌سازی ۱۰۴۰ «عملیات تروریستی بزرگ» در کرانه باختری شده است، از جمله ۶۸۹ مورد تیراندازی، ۳۲۶ مورد انفجار، ۱۳ مورد چاقوکشی، ۹ مورد زیر گرفتن با خودرو، ۲ عملیات انتحاری و یک مورد آدم‌ربایی.