اصرار معترضان در سویدا بر خشونت پرهیزی

همدردی آمریکا مهم نیست  

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
TT

اصرار معترضان در سویدا بر خشونت پرهیزی

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)
معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)

فضای تنش در چند روز گذشته در سویدا واقع در جنوب سوریه حاکم بود و احتمال وقوع درگیری های مسلح قویا مطرح شد اما معترضان سویدا بار دیگر با راهپیمایی بر اعتراضات خشونت پرهیز تا رسیدن به خواسته های مد نظر یعنی اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ شورای امنیت تاکید کردند. برای معترضان سویدا مهم نبود که «واشنگتن» از خشونت بی حد و جان باختن یکی از معترضان به ضرب گلوله ماموران «عمیقا ابراز نگرانی کرده است».
برخی منابع محلی اپوزیسیون در سویدا به «الشرق الاوسط» گفتند «هیچ کدام از معترضان دلشان را به واکنش آمریکا خوش نکرده اند چرا که آمریکا و کشورهای موثر و سازمان ملل از همان آغاز تظاهرات در سوریه و تا ویرانی کشور و وقوع ده ها مورد قتل عام از شمال تا جنوب و از غرب تا شرق به ابراز نگرانی و تحریم بسنده کردند. آنها می گویند تحریم علیه رژیم است اما در حقیقت این تحریم ها کمر مردم سوریه را خم کرده و دارد آنها را به کشتن می دهد».
منابع افزودند «واشنگتن و جامعه جهانی سوریه را به امان خدا رها کردند و دست ایران و روسیه دادند و کارشان صرفا ابراز نگرانی شده است».

عده ای از معترضان سوری یک معترض مصدوم در راهپیمایی ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ در سویدا را برای درمان می برند (رویترز)

این منابع در سویدا تاکید کردند «تظاهرات ۷ ماه پیش به طور مسالمت آمیز آغاز شد و در این اعتراضات نه افراد مسلح بودند و نه تیراندازی و یا حادثه مشکوک ابلاغ شد». معترضان در این منطقه «برای رسیدن به حقوق مشروع خود که در قانون اساسی آمده به خیابان ریختند. آنها پس از ۱۳ سال جنگ و ویرانی و کشتار و پروژه های پاره پاره کردن کشور و غارت ثروت های سوریه بهایی به اظهارات بین المللی و همدلی و همدردی جامعه جهانی با معترضان نمی دهند».
منابع خاطر نشان کردند «فضای نارضایتی عمومی در سویدا از موضع واشنگتن در غزه و نسبت به کشتار مردم فلسطین وجود دارد. اسرائیل در حال تجاوزگری و قتل عام فلسطینیان جلوی چشم دنیا است و واشنگتن حتی یکبار اقدامات اسرائیل محکوم نکرد... مگر می شود باور کرد که آمریکا کشتن یک شهروند در سویدا را محکوم می کند»؟
سفارت آمریکا در سوریه در حساب اکس نوشت «ما از به کارگیری خشونت بیش از حد علیه معترضان خشونت پرهیز در سویدا به شدت نگران هستیم». این واکنش واشنگتن درباره کشته شدن یکی از معترضان در راهپیمایی چهارشنبه بود. آمریکا همچنین از کشته شدن غیر نظامیان ابراز تاسف کرده و به بازماندگانشان تسلیت گفت. سفارت آمریکا افزود «مردم سوریه در سویدا و همه جا مستحق صلح و کرامت و امنیت و عدالت هستند».
گر پدرسون فرستاده ویژه سازمان ملل به سوریه گفت «پیشرفت به سمت راهکار در سوریه حاصل نشده است». پدرسون جمعه (اول مارس) در یک نشست با عنوان «به سمت ثبات در سوریه» در حاشیه «نشست دیپلماسی آنتالیا» در جنوب ترکیه گفت «وضع امنیتی در سوریه با توجه به جنگ ادامه دار در نوار غزه بدتر شده است. مساله سوریه راهکار نظامی ندارد و همه طرف ها دیگر می دانند که هیچ کدام از آنها در جنگ پیروز نمی شود».

معترضان در شهر سویدا ۲۸ فوریه ۲۰۲۴ (فرانس پرس)

ده ها نفر از معترضان در شهر سویدا روز شنبه (۲ مارس) با راهپیمایی بر اعتراضات خشونت پرهیز تاکید کردند. ساختمان های دولتی و حزب «بعث» چهارشنبه مورد حمله قرار گرفتند و نگهبانان این ساختمان ها برای متفرق کردن معترضان تیراندازی غیر هدفمند کردند. ویدیوهای منتشر شده از سوی برخی از فعالان و رسانه های محلی اپوزیسیون نشان می دهد که جواد الباروکی بر اثر همین تیراندازی ها از ناحیه سینه زخمی و کشته شد.
صدای چند انفجار و حمله خمپاره ای که مشخص نیست از کجا شلیک شدند در دو روز گذشته در سویدا شنیده شد و گفته شد که چندین مرکز امنیتی و دفاتر احزاب مورد هدف قرار گرفتند و نگرانی درباره اینکه وضع در سویدا به نقطه انفجار برسد و به درگیری مسلحانه کشیده شود افزایش یافت اما با این حال معترضان روزهای جمعه و شنبه (اول و دوم مارس) دست به راهپیمایی گسترده زدند و بر تظاهرات و کنش خشونت پرهیز تاکید کردند.
سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه گزارش داد ده ها تن از ساکنان سویدا در میدان «الکرامه» در مرکز شهر تجمع و بر ادامه کنش خشونت پرهیز ضد حکومت تاکید کردند و «خواستار آزادی و سرنگونی رژیم و اجرای قطعنامه ۲۲۵۴ و آزادی زندانیان شدند».
معترضان پلاکاردهایی با نوشته «تظاهرات خشونت پرهیز تا سرنگونی نظام» و «خشونت پرهیزی ما راه رهایی ماست» و «خط مشی نظام خونین است و خط مشی ما خشونت پرهیزی است» در دست داشتند.
یک پایگاه امنیتی در مرکز شهر سویدا که مورد حمله قرار گرفته بود پس از چندین ماه تعطیلی آغاز به کار کرد. حکومت این پایگاه را به منظور کمک برای کاهش و سرکوب اعتراضات در سویدا دوباره راه انداخت اما معترضان بر لزوم رسیدن به خواسته هایشان پافشاری می کنند.



جای خالی‌ای که سخت پر می‌شود؛ چرا ترور السنوار «سخت‌ترین ضربه» در تاریخ «حماس» است؟

تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
TT

جای خالی‌ای که سخت پر می‌شود؛ چرا ترور السنوار «سخت‌ترین ضربه» در تاریخ «حماس» است؟

تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)

منابع آگاه فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفتند که ترور یحیی السنوار، رهبر جنبش «حماس»، «سخت‌ترین ضربه» به این جنبش از زمان تأسیس آن بوده است. با وجود ترور چندین نفر از بنیان‌گذاران این جنبش، این منابع تأکید کردند که این ترور یک «جای خالی که به‌سختی پر می‌شود» ایجاد کرده است. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند که این ترور تأثیرات بزرگی بر وضعیت فعلی نوار غزه و سرنوشت خود حماس داشته باشد و ممکن است به درگیری گسترده‌تر منطقه‌ای میان ایران و اسرائیل منجر شود.

  • السنوار تنها یک رهبر عادی برای «حماس» نبود. او به‌ویژه پس از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر سال گذشته، به برجسته‌ترین نماد تاریخ این جنبش تبدیل شد. السنوار «معمار طوفان» بود؛ مردی که طولانی‌ترین عملیات فریب اسرائیل را طراحی کرد و باعث ضربه به اعتبار این کشور و فاش شدن یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های اطلاعاتی آن شد.
  • السنوار فرمانده‌ای بود که نفوذ بلامنازعی در میان نیروهای «کتائب القسام» داشت. این نیروها در نبردهایی در غزه شرکت دارند که در میان خرابی‌های این منطقه تاکنون بیش از چهل هزار کشته بر جای گذاشته است.
  • السنوار همچنین نماد تقویت اتحاد با ایران بود. این اتحاد به کمک توافق‌هایی شکل گرفت که بر اساس آن ایران تأمین مالی، تسلیحات و تخصص‌های نظامی را به حماس ارائه کرد

السنوار در مراسم سی‌ویکمین سالگرد تأسیس حماس در سال ۲۰۱۸ (EPA)

  • در دوره رهبری السنوار، حماس تغییرات چشمگیری نسبت به دوران رهبران قبلی داشت. در این دوره، تصمیمات سیاسی و نظامی در دستان یک نفر قرار گرفت و او از حمایت گسترده‌ای در میان مردم غزه برخوردار بود.
  • اعضای حماس به السنوار به‌عنوان یک رهبر کاریزماتیک نگاه می‌کردند که دارای ویژگی‌های رهبری بود و درگیر رقابت‌های داخلی بر سر قدرت یا جایگاه نبود.
  • ترور السنوار یک پیروزی بزرگ برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، محسوب می‌شود. او پیش از این وعده داده بود که همه افراد مرتبط با «طوفان الاقصی» را تعقیب خواهد کرد. با این ترور، نتانیاهو این موفقیت را به فهرست دستاوردهایش اضافه می‌کند، شبیه به ترور حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان.
  • این ترور - حتی اگر به‌طور تصادفی رخ داده باشد - نشان داد که موضوع گروگان‌های حماس دیگر برای دولت اسرائیل اهمیت زیادی ندارد و گروگان‌ها به عنوان اهرم فشاری بر تصمیمات این کشور تأثیر چندانی ندارند.

منابع تأکید کردند:

  • حماس دارای سلسله‌مراتب رهبری است که احتمال ترور رهبرانش را در نظر می‌گیرد، اما در حال حاضر کسی با ویژگی‌های السنوار در جنبش وجود ندارد. به‌ویژه پس از ترور اکثر اعضای حلقه‌ای که مسئولیت تعیین زمان «طوفان» را بر عهده داشتند.
  • برخلاف حزب‌الله که توانایی ارتباط با ایران و دریافت کمک‌های مختلف را دارد، حماس در یک منطقه محاصره‌شده قرار دارد و امکان دریافت کمک فوری یا نجات آن به‌سختی فراهم می‌شود.
  • در حالی که ترور السنوار به معنای پایان حماس نیست، غیبت او قطعاً این جنبش را تضعیف خواهد کرد. تصمیم‌گیری در حماس بدون حضور او سخت‌تر و کندتر خواهد شد، به‌ویژه در هماهنگی میان رهبری سیاسی و شاخه نظامی «القسام».

رئیس ستاد ارتش اسرائیل و رئیس شاباک در محل ترور امروز (ا.ف.پ)

  • ترور السنوار سؤالاتی را در مورد ادامه جنگ در غزه و سرنوشت گروگان‌ها به وجود آورده است. ممکن است این ترور موجی از عملیات انتحاری را به همراه داشته باشد.
  • پس از ترور السنوار، بسیار دشوار خواهد بود که رهبر بعدی حماس بتواند به آتش‌بس رضایت دهد، به‌ویژه اگر توافق در سایه حملات سنگین اسرائیل و از دست دادن رهبران ارشد حماس، مانند اسماعیل هنیه که در تهران ترور شد، شکل گیرد.
  • این ترور در زمانی رخ داده که منطقه در وضعیت بسیار حساسی قرار دارد و اسرائیل آماده حمله به ایران است. این شرایط احتمال شعله‌ور شدن جبهه‌های مختلف در منطقه را افزایش می‌دهد. پیش‌بینی تأثیر غیبت السنوار بر وضعیت داخلی اسرائیل دشوار است. این احتمال وجود دارد که بحث درباره سرنوشت گروگان‌ها دوباره در اولویت قرار گیرد، به‌ویژه اگر باور عمومی به این نتیجه برسد که زمان پذیرش آتش‌بس فرا رسیده است.