عبد ربه: عرفات با قذافی درگیر بود و ارتش سوریه نفرتش را به ارث برد

«الشرق الاوسط» دفترچه‌های سفر فلسطین را با مذاکرات سخت و روابط دشوارشان بازگشایی می‌کند (قسمت چهارم)

مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
TT

عبد ربه: عرفات با قذافی درگیر بود و ارتش سوریه نفرتش را به ارث برد

مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط

آنچه در غزه اتفاق می‌افتد با ادامه بی عدالتی اسرائیل، به ویژه اصرار دولت‌های متوالی آن برای فرار از حقوق مترتب بر صلح ارتباط دارد. این بی عدالتی پس از تصمیم رئیس جمهوری فقید فلسطین یاسر عرفات به امضای توافقنامه «اسلو» در 13 سپتامبر 1993 تشدید شد.
عرفات بر توافق «اسلو» به عنوان اولین گام برای ایجاد یک کشور فلسطینی در سرزمین آن حساب بازکرده بود، اما بنیامین نتانیاهو سیاست خود را بر اساس کشتن این توافق و اثرات آن قرار داد. قرارداد «اسلو» ربطی به آنچه پیش از آن رخ داد، به ویژه جنگ در پایتخت‌ها و روابط تیره‌ای که بین «ساف» و برخی کشورهای برجسته عربی وجود داشت، ندارد.
هدف از گفتگو با یاسر عبدربه، دبیر سابق کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین، پیوند زمان حال با گذشته برای روشن کردن رویدادهایی بود که متولدین پس از «اسلو» قادر به تجربه آن نبودند.
از عبد ربه پرسیدم که چگونه عرفات با حملات 11 سپتامبر 2001 و در مورد امتناع پرزیدنت جورج بوش از دست دادن با رهبر فلسطینی در مقر سازمان ملل متحد برخورد کرد، او یادآور شد:« اولاً، دست ندادن جورج نتیجه چیزی است که امریکایی‌ها آن را آزمون‌های پیاپی یاسر عرفات می‌دانستند و اینکه یاسر عرفات با توجه به عدم محکومیت اقدامات انجام شده توسط «حماس» و دیگر گروه‌ها که غیرنظامیان را هدف قرار می‌دادند، شکست خورده و به این دلیل که او به اندازه کافی برای جلوگیری از این اقدامات کاری انجام نداده است. عرفات هم تا حدودی همدست بود. شواهد آنها در این مورد کشتی «کارن آ» و موارد دیگر است.
جمله معروف جورج بوش این بود که «مردم فلسطین سزاوار رهبری بهتر از این هستند که درگیر تروریسم است». اظهارات وی در عمل شرایطی را ایجاد کرد که در واقع وارد مرحله کاملاً جدیدی شده‌ایم، مرحله گسست با دولت آمریکا و اعلام خصومت کامل این دولت با شخص عرفات، علاوه بر دشمنی با حاکمیت به عنوان یک کل تحت رهبری او.
سپس این ایده را مطرح کردند که عرفات می‌تواند یک نماد باقی بماند، اما بدون اختیارات اجرایی گسترده و این اختیارات اجرایی باید به نخست وزیری که آمریکایی‌ها قبلاً او را شناسایی کرده بودند، یعنی برادر محمود عباس «ابومازن» منتقل شود. این اولین جنبه عدم دست دادن بود زیرا دولت آمریکا عملاً از قطع رابطه با یاسر عرفات خبر داده و به همین دلیل بوش از دست دادن با او خودداری کرد.

عرفات در انتظار سخنرانی جورج دبلیو بوش قبل از اولین مجمع عمومی سازمان ملل پس از 11 سپتامبر (گتی)

علیرغم جو حاکم، یاسر عرفات به (مجمع عمومی سازمان ملل متحد) رفت و در انتظار مصافحه نشست. آن روز، بوش به کوفی عنان (دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد) گفت:« این مرد از من می‌خواهد که با او دست بدهم، پس بگذار منتظر بماند تا با خود دست بدهد».

عرفات در 11 سپتامبر: اینها هواپیماهای جعلی‌اند

این روش جورج بوش بود. در 11 سپتامبر، من وقایع را از طریق تلویزیون از خانه‌ام در رام الله تماشا کردم. سوار ماشین شدم و بلافاصله به سمت غزه حرکت کردم، راه باز بود و فاصله نزدیک و دو ساعت یا کمتر طول کشید. یاسر عرفات را در دفتر تنها دیدم. وقت ما حوالی ظهر بود. بلافاصله پس از ورودم به من گفت:« می‌ترسم طرف یا دست فلسطینی در این عملیات وجود داشته باشد»، بنابراین اولین نظریه او این بود که این هواپیماهای جعلی‌اند که برای فیلمبرداری در تلویزیون ساخته شده‌اند. به او گفتم: ابو عمار اینها هواپیماهای واقعی هستند که به ساختمان برخورد می‌کنند. گفت: نه، نه، جعلی‌اند. انفجار از داخل ساختمان‌ها رخ داده نه از بیرون. تفاوت بین ساختمان‌های داخلی و خارجی چیست؟ به من گفت: می‌ترسم هواپیماها فلسطینی باشند. خوب، اگر فرض کنیم که آنها فلسطینی‌اند، این نفی نمی‌کند که از خارج باشند.
عرفات ربودن هواپیماها به دست فلسطینی‌ها را به یاد آورد و فکر کرد که این می‌تواند یکی از ماجراهایی که در گذشته داشتیم باشد و به گونه‌ای دیگر تجدید شده. به او گفتم: نه، صبر کنیم. در واقع هویت عاملان هواپیما ربایی در آن زمان مشخص نبود. عرفات پرسید: در جهان چه می‌کنند؟ جواب دادم همانطور که شنیدم کمپین‌های اهدای خون راه انداخته‌اند، بیایید بیرون و خون اهدا کنیم. گفت: سن من بالاست و اهدای خون ممکن است مرا ضعیف کند. به او گفتم: برای این موضوع راه حلی خواهیم یافت. مهم این است که یک قدم نمادین برداری و مهم نیست که خون بگیرند یا نه، یک قدم نمادین است.
به بیمارستان الشفا رفتیم و تعدادی از همراهان، شهروندان، بیماران و پزشکان یاسر عرفات برای اهدای خون صف کشیدند. آنچه مهم است اینکه ما دوربین‌های تلویزیونی برای فیلمبرداری از این صحنه آوردیم.



تهدید حوثی ها به تشدید تنش؛ آیا سناریوی غزه در یمن تکرار می شود؟

 آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
TT

تهدید حوثی ها به تشدید تنش؛ آیا سناریوی غزه در یمن تکرار می شود؟

 آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)
آتش سوزی مهیب پس از حمله اسرائیل به مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)

مقامات اسرائیل حوثی ها را مرتب تهدید می کنند و حوثی ها می گویند به حملات خود ادامه می دهند. در این میان مردم می ترسند که مبادا آنچه در نوار غزه بر سر آنها در یمن بیاید و سناریوی ویرانگری غزه بار دیگر در یمن تکرار شود.
محمد عبد الله کارمند دولت و ساکن شهر حدیده با ابراز حس نگرانی و ترس به «الشرق الاوسط» گفت «اسرائیل قوی و تحت حمایت غرب است و نشانه های حیات در نوار غزه را نابود کرد و احتمال دارد چنین چیزی در یمن تکرار شود». او افزود «امیدوارم که کار به جاهای باریک نکشد».

ستون دود غلیظ پس از حمله اسرائیل به بندر حدیده یمن که تحت کنترل حوثی هاست (رویترز)

عبد الله افزود «صدای انفجارهای ناشی از حمله اسرائیل مهیب بود و شباهتی به حملات هوایی آمریکا که معمولا صدای آن را ساکنان برخی محلات می شنوند نداشت».
یحیی کارمند یک شرکت تجاری که نخواست نام خانوادگی اش منتشر شود با عبد الله هم نظر است و هر دو دغدغه مشترک دارند. یحیی گفت زندگی و بازار رفته رفته دارد به روال عادی باز می گشت چرا که دولت یمن و حوثی ها آتش بس بودند اما تنش نظامی با اسرائیل هولناک است. اسرائیل یک رژیم ستمگر و بی رحم است و کاری به کار غیر نظامیان ندارد و اصلا فرقی بین نظامیان و غیر نظامیان قائل نمی شود. حمله به مخازن سوخت گواه همین کلام است. هیچ طرفی در تمام سال های جنگ مخازن سوخت را مورد هدف قرار نداد.
حوثی ها آمار قربانیان این حمله اسرائیل را اعلام نکردند. ایمن جرمش یکی از مقامات محلی حدیده گفت که همکار او به نام مهندس احمد موسی یکی از قربانیان حمله اخیر اسرائیل است. نبیل ناشر و احمد عبد الباری یوسف و صلاح الصراری و ابو بکر الفقیه و ادریس الوصابی از دیگر جان باختگان این حمله اسرائیل به حدیده هستند.
مقامات دولت یمن می گویند ۹۰ نفر تا حالا در حملات هوایی اخیر اسرائیل زخمی شده اند و مخازن گازوئیل و بنزین و مازوت صد در صد تخریب شدند. ساکنان حدیده می گویند برق بخش های گسترده ای از این شهر قطع شده است.

پروپاگاندای خارجی

سرهنگ وضاح الدبیش سخنگوی نیروهای نظامی دولت یمن در ساحل غربی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت «کمر یمن زیر بار فقر و بحران های متعدد خم شده و حوثی ها یمن را به کانون درگیری تبدیل کردند تا برنامه ها و پروپاگاندای خارجی را اجرا کنند اما باید توجه داشت که آنها (حوثی ها) در عمل توان بازدارندگی واقعی ندارند».
الدبیش افزود این گروه سرسپرده ایران عامل تخریب تاسیسات بندر حدیده هستند. او ابراز نگرانی کرد که مبادا حوثی ها اسرائیل را به سمت افزایش حملات هوایی و تخریب تاسیسات و زیرساختارها در سطح گسترده هل بدهند تا در ازای آن ادعاهای قهرمانی و دلاوری خود را به رخ بکشند».
الدبیش اضافه کرد «مردم یمن بازنده واقعی در این بازی هستند و حوثی ها تا زمانی که یمن را به غزه دیگری تبدیل نکنند آرام نخواهند گرفت».

ستون دود و شعله های آتش پس حمله هوایی اسرائیل و آتش سوزی گسترده در مخازن سوخت حدیده (فرانس پرس)

در این راستا، «جنبش التهامی» از جمله نیروهای سیاسی در یمن در بیانیه ای حملات هوایی اسرائیل به بندر و تاسیسات و مخازن نفت و ایستگاه برق حدیده را محکوم کرد.
این بیانیه افزود «این حمله و بمباران که باعث جان باختن مردم بیگناه و تخریب گسترده شد فاجعه و آتشی است که دودش به چشم ساکنان تهامه و دیگر مناطق می روند که با کمبود سوخت و قطعی برق و خروج بیمارستان ها و مراکز خدماتی از خدمت و پیامدهای انسانی دیگر روبرو خواهند شد».
«جنبش التهامی» در این بیانیه اسرائیل و حوثی ها را مقصر این تجاوز و جان باختن تعدادی از شهروندان و نابودی تاسیسات یمن خواند و گفت «حوثی ها با رفتارشان و سستی و سهل انگاری جامعه بین الملل در قبال حوثی ها و بی توجهی به اجرای توافق استکهلم این بلا را سر یمن آوردند. حوثی ها باعث و بانی حال و روز فاجعه بار و تراژدیک کنونی یمن هستند».
این بیانیه خاطر نشان کرد «بهره برداری حوثی ها تحت عنوان یاری فلسطین فضاحت بار است و ادعاهایشان دروغ است. پرگویی حوثی ها ربطی به فلسطین و مشکلات مردم غزه ندارد».