عبد ربه: عرفات با قذافی درگیر بود و ارتش سوریه نفرتش را به ارث برد

«الشرق الاوسط» دفترچه‌های سفر فلسطین را با مذاکرات سخت و روابط دشوارشان بازگشایی می‌کند (قسمت چهارم)

مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
TT

عبد ربه: عرفات با قذافی درگیر بود و ارتش سوریه نفرتش را به ارث برد

مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط
مصاحبه یاسر عبد ربه با الشرق الاوسط

آنچه در غزه اتفاق می‌افتد با ادامه بی عدالتی اسرائیل، به ویژه اصرار دولت‌های متوالی آن برای فرار از حقوق مترتب بر صلح ارتباط دارد. این بی عدالتی پس از تصمیم رئیس جمهوری فقید فلسطین یاسر عرفات به امضای توافقنامه «اسلو» در 13 سپتامبر 1993 تشدید شد.
عرفات بر توافق «اسلو» به عنوان اولین گام برای ایجاد یک کشور فلسطینی در سرزمین آن حساب بازکرده بود، اما بنیامین نتانیاهو سیاست خود را بر اساس کشتن این توافق و اثرات آن قرار داد. قرارداد «اسلو» ربطی به آنچه پیش از آن رخ داد، به ویژه جنگ در پایتخت‌ها و روابط تیره‌ای که بین «ساف» و برخی کشورهای برجسته عربی وجود داشت، ندارد.
هدف از گفتگو با یاسر عبدربه، دبیر سابق کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین، پیوند زمان حال با گذشته برای روشن کردن رویدادهایی بود که متولدین پس از «اسلو» قادر به تجربه آن نبودند.
از عبد ربه پرسیدم که چگونه عرفات با حملات 11 سپتامبر 2001 و در مورد امتناع پرزیدنت جورج بوش از دست دادن با رهبر فلسطینی در مقر سازمان ملل متحد برخورد کرد، او یادآور شد:« اولاً، دست ندادن جورج نتیجه چیزی است که امریکایی‌ها آن را آزمون‌های پیاپی یاسر عرفات می‌دانستند و اینکه یاسر عرفات با توجه به عدم محکومیت اقدامات انجام شده توسط «حماس» و دیگر گروه‌ها که غیرنظامیان را هدف قرار می‌دادند، شکست خورده و به این دلیل که او به اندازه کافی برای جلوگیری از این اقدامات کاری انجام نداده است. عرفات هم تا حدودی همدست بود. شواهد آنها در این مورد کشتی «کارن آ» و موارد دیگر است.
جمله معروف جورج بوش این بود که «مردم فلسطین سزاوار رهبری بهتر از این هستند که درگیر تروریسم است». اظهارات وی در عمل شرایطی را ایجاد کرد که در واقع وارد مرحله کاملاً جدیدی شده‌ایم، مرحله گسست با دولت آمریکا و اعلام خصومت کامل این دولت با شخص عرفات، علاوه بر دشمنی با حاکمیت به عنوان یک کل تحت رهبری او.
سپس این ایده را مطرح کردند که عرفات می‌تواند یک نماد باقی بماند، اما بدون اختیارات اجرایی گسترده و این اختیارات اجرایی باید به نخست وزیری که آمریکایی‌ها قبلاً او را شناسایی کرده بودند، یعنی برادر محمود عباس «ابومازن» منتقل شود. این اولین جنبه عدم دست دادن بود زیرا دولت آمریکا عملاً از قطع رابطه با یاسر عرفات خبر داده و به همین دلیل بوش از دست دادن با او خودداری کرد.

عرفات در انتظار سخنرانی جورج دبلیو بوش قبل از اولین مجمع عمومی سازمان ملل پس از 11 سپتامبر (گتی)

علیرغم جو حاکم، یاسر عرفات به (مجمع عمومی سازمان ملل متحد) رفت و در انتظار مصافحه نشست. آن روز، بوش به کوفی عنان (دبیر کل پیشین سازمان ملل متحد) گفت:« این مرد از من می‌خواهد که با او دست بدهم، پس بگذار منتظر بماند تا با خود دست بدهد».

عرفات در 11 سپتامبر: اینها هواپیماهای جعلی‌اند

این روش جورج بوش بود. در 11 سپتامبر، من وقایع را از طریق تلویزیون از خانه‌ام در رام الله تماشا کردم. سوار ماشین شدم و بلافاصله به سمت غزه حرکت کردم، راه باز بود و فاصله نزدیک و دو ساعت یا کمتر طول کشید. یاسر عرفات را در دفتر تنها دیدم. وقت ما حوالی ظهر بود. بلافاصله پس از ورودم به من گفت:« می‌ترسم طرف یا دست فلسطینی در این عملیات وجود داشته باشد»، بنابراین اولین نظریه او این بود که این هواپیماهای جعلی‌اند که برای فیلمبرداری در تلویزیون ساخته شده‌اند. به او گفتم: ابو عمار اینها هواپیماهای واقعی هستند که به ساختمان برخورد می‌کنند. گفت: نه، نه، جعلی‌اند. انفجار از داخل ساختمان‌ها رخ داده نه از بیرون. تفاوت بین ساختمان‌های داخلی و خارجی چیست؟ به من گفت: می‌ترسم هواپیماها فلسطینی باشند. خوب، اگر فرض کنیم که آنها فلسطینی‌اند، این نفی نمی‌کند که از خارج باشند.
عرفات ربودن هواپیماها به دست فلسطینی‌ها را به یاد آورد و فکر کرد که این می‌تواند یکی از ماجراهایی که در گذشته داشتیم باشد و به گونه‌ای دیگر تجدید شده. به او گفتم: نه، صبر کنیم. در واقع هویت عاملان هواپیما ربایی در آن زمان مشخص نبود. عرفات پرسید: در جهان چه می‌کنند؟ جواب دادم همانطور که شنیدم کمپین‌های اهدای خون راه انداخته‌اند، بیایید بیرون و خون اهدا کنیم. گفت: سن من بالاست و اهدای خون ممکن است مرا ضعیف کند. به او گفتم: برای این موضوع راه حلی خواهیم یافت. مهم این است که یک قدم نمادین برداری و مهم نیست که خون بگیرند یا نه، یک قدم نمادین است.
به بیمارستان الشفا رفتیم و تعدادی از همراهان، شهروندان، بیماران و پزشکان یاسر عرفات برای اهدای خون صف کشیدند. آنچه مهم است اینکه ما دوربین‌های تلویزیونی برای فیلمبرداری از این صحنه آوردیم.



نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
TT

نخست وزیر لبنان به «الشرق الاوسط»: بازگشت به عقب در بحث «انحصار سلاح» در کار نیست

وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)
وزیر امور خارجه عراق، فؤاد حسین، در حال استقبال نخست‌وزیر لبنان، نواف سلام، پیش از برگزاری نشست سران عرب در بغداد در روز جمعه گذشته (رویترز)

نخست وزیر لبنان، قاضی نواف سلام، تاکید کرد که لبنان با همه دشواری‌های پیش روی پروژه احیای اعتماد و روند اصلاحات در پایه ‌گذاری یک آغاز نوید بخش موفق بوده است. او احیای اعتماد به لبنان را وظیفه‌ دولت دانست که از احیای اعتماد شهروندان به دولت و نهادهای آن آغاز و شامل احیای اعتماد برادران عرب و دوستان فراوان لبنان در جهان به واسطه تشکیل کشور تمام عیار می شود و مردم لبنان لیاقت چنین کشوری را که مد نظر دوستان و برادران لبنان است را دارند.
نواف سلام در گفتگو با «الشرق الاوسط» پیش از ترک لبنان به مقصد بغداد برای ریاست هیئت لبنانی در اجلاس سران عرب افزود که با خود برای رهبران عرب «پیام وعده و امید» می برد. او تاکید کرد که روند بازگشت لبنان به ریل بهبودی را پیش روی رهبران عرب و مردم عرب می گذارد. نواف سلام اذعان داشت که این ماموریت «سخت و طاقت فرسا و پر از چالش است» اما «مطمئنم که امکان انجام آن هست و این اطمینان به دلیل دستاوردهایی است که در همین مدت کوتاه از تشکیل دولت به دست آمده و پرنوید است».
نخست وزیر لبنان درباره گام های دولت لبنان برای استقبال از گردشگران و بازدید کنندگان به خصوص شهروندان عرب توضیح داد و گفت این اقدامات شامل تامین امنیت فرودگاه و اطراف آن و ارتقای سطح خدمات و تضمین امنیت گردشگران و همه شهروندان هستند.

سلام هفته گذشته پس از استقبال سفیران کشورهای شورای همکاری خلیج تاکید کرد که دولت در حال تلاش برای رفع هر گونه نگرانی یا دغدغه در ارتباط با سفر اتباع این کشورها به لبنان است (دفتر نخست وزیری)
نواف سلام درباره خواسته های لبنان از رهبران شرکت کننده در این اجلاس توضیح داد «با پیام روشنی به اجلاس سران عرب می رویم که لبنان به جهان عرب بازگشته و مصمم است که به مشروعیت عربی همچون مشروعیت بین المللی پایبند بماند. لبنان می خواهد پیوندهایی را که با جهان عرب قطع شده بودند از نو برقرار کند و با روند پیشرفت و تحول جهان عرب که در کشورهای عربی متعدد به خصوص کشورهای خلیج جریان دارد همگام شود». او افزود «لبنان با تمام توان می کوشد تا بار دیگر جایگاه خود را در نقشه سیاسی عربی و بین المللی احیا کند». او گفت «آنچه از اجلاس سران عرب می خواهیم این است که لبنان بر پایه همبستگی و همیاری بین برادران عرب پذیرفته شود و یاری رساندن به لبنان برای رسیدن به اهدافش و کمک برای فشار بر اسرائیل برای خروج کامل از خاک لبنان است».

بازدید نواف سلام نخست وزیر لبنان از فرودگاه بین المللی رفیق حریری (دفتر نخست وزیری)
نخست وزیر لبنان تاکید کرد که نمایندگان «حزب الله» در پارلمان با بیانیه هیئت وزیران که بر اساس آن رای اعتماد به دولت داده شد موافقت کردند. این بیانیه به صراحت اعلام می کند که سلاح فقط باید در دست دولت باشد و دولت باید بر همه مناطق کشور اعمال نفوذ کند. این بیانیه با «پیمان طائف» انطباق دارد و برای رسیدن به همان هدف تنظیم شده است. اقدامات در دست اجرای ارتش لبنان خواه استقرار در جنوب کشور و برچیدن ساختارهای نظامی یا کنترل مرز با سوریه و جلوگیری از انواع قاچاق در مرز و تشدید تدابیر امنیتی در فرودگاه گواه جدیت لبنان در روند اصلاحات است».
سلام با قاطعیت گفت «بازگشت به عقب در بحث انحصار سلاح در دست دولت نیست و دولت تنها مرجع تصمیم گیری در مورد جنگ و صلح خواهد بود و فقط دولت مسئولیت دفاع از خاک و فرزندان لبنان -همه شهروندان- را با استفاده از همه ابزارهای قید شده در قوانین و عرف بین المللی دارد». او تاکید کرد «دولت لبنان برای خروج کامل اسرائیل از خاک کشور و جلوگیری از هر گونه تجاوز به لبنان تلاش می کند» و دولت در حال تلاش برای جلب حمایت مورد نیاز در راستای آغاز فرآیند بازسازی است.
نواف سلام در مورد «رویداد باشکوه» در سعودی در جریان سفر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به این کشور گفت «منطقه دستخوش تحول عظیمی شده و سعودی توانست خود را به عنوان یک بازیگر کلیدی در روابط بین المللی تثبیت کند». او با ستایش از موفقیت سعودی «برای لغو تحریم های سوریه» گفت که «این امر نقطه عطف بزرگی در منطقه است».
نخست وزیر لبنان از عراق به خاطر تلاش برای آماده سازی نشست دوره ای رهبران عرب تشکر کرد و گفت امیدوار است که عراق در ریاست این اجلاس توسعه محور موفق باشد. او از همه طرف های کمک کننده به لبنان به ویژه در حوزه انرژی تشکر کرد.