«حزب دموکرات» کارت‌ها را در کردستان و عراق به هم می‌زند

تصمیم ناگهانی و عجیب در اعتراض به لغو «سهمیه» اقلیت ها؛ حزب بارزانی مشارکت در انتخابات پارلمانی اقلیم را تحریم کرد

رئيس حزب دموکرات کردستان مسعود بارزاني (PDK)
رئيس حزب دموکرات کردستان مسعود بارزاني (PDK)
TT

«حزب دموکرات» کارت‌ها را در کردستان و عراق به هم می‌زند

رئيس حزب دموکرات کردستان مسعود بارزاني (PDK)
رئيس حزب دموکرات کردستان مسعود بارزاني (PDK)

حزب دموکرات کردستان به ریاست مسعود بارزانی در پی تصمیم دادگاه فدرال عراق دربارهٔ لغو «سهمیه» اقلیت‌ها، انتخابات آتی اقلیم کردستان را تحریم و تهدید به کناره‌گیری از کل روند سیاسی کرد.انتخابات محلی اقلیم کردستان قرار است در ژوئن آینده برگزار شود.

با توجه به نفوذی که حزب بارزانی در سطوح کردستان و عراق دارد، تصمیمی از این دست، کارت‌های اقلیم کردستان و به‌طور کلی عراق را به هم می‌زند.

این تصمیم همچنین شرکا و مخالفان حزب در منطقه و مرکز بغداد را وادار می‌کند تا اعتراضات بسیاری را که توسط «دموکرات» علیه تصمیمات دادگاه فدرال ارائه شده‌است، در نظر بگیرند.

حزب دموکرات ماه هاست دادگاه فدرال را متهم به تسلیم شدن در برابر برنامه‌های سیاسی برخی از نیروهای بانفوذ شیعه به دلیل تصمیمات صادر شده علیه منطقه از جمله لغو قانون نفت و گاز در منطقه و قانون کار مجلس و کمیسیون انتخابات منطقه می‌کند.

نیروهای پیشمرگه زیر تصویر مسعود بارزانی در حومه کرکوک (آرشیویی - EPA)

حزب دموکرات کردستان با انتشار بیانیه ای ضمن غیرقانونی خواندن احکام دادگاه فدرال عراق آورده‌است: تصمیم غیرقانونی و نظام تحمیلی خارج از ارادهٔ اقلیم کردستان و نهادهای قانون اساسی آن را نمی‌پذیریم و نباید انتخابات تحت یک نظام تحمیلی برگزار شود.

اقلیم کردستان عراق تعداد کرسی‌های پارلمان خود را از ۱۰۰ کرسی به ۱۱۱ کرسی افزایش داده و ۱۱ کرسی را به اقلیت‌ها اختصاص داده بود.

دادگاه فدرال عراق این تصمیم اقلیم را غیرقانونی دانست و لغو کرد. بدین ترتیب اقلیت‌ها سهمیه ثابتی در پارلمان ندارند و تعداد کرسی‌های آنها منوط به تعداد رأیی است که کسب می‌کنند.

حزب دموکرات کردستان از طرف‌های ائتلاف اداره حکومت خواست به مسئولیت‌های ملی خود در اجرای قانون اساسی و همه بندهای توافق سیاسی و اداری ویژه تشکیل دولت کنونی به نخست‌وزیری محمد شیاع السودانی عمل کنند.

دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان تهدید کرد که در غیر این صورت امکان تداوم فعالیت این حزب در فرایند سیاسی وجود ندارد.

حزب دموکرات کردستان در بخشی از این بیانیه می‌گوید: «پس از سقوط رژیم گذشته، مشخص شد که عراق چند قومیتی و چند مذهبی را نمی‌توان به درستی توسط یک اقلیت اداره کرد.

متأسفانه سیاست مداخله‌جویی، ایجاد فقر و گرسنگی، کاهش بودجه و حقوق مردم و همچنین سیاست اجرای گزینشی قانون اساسی گام‌هایی برای کاهش قدرت ساختار قانونی اقلیم کردستان است».

دفتر سیاسی حزب دموکرات کردستان تأکید کرد ضروری است در یک انتخابات آزاد و عادلانه حداقل یک قانون انتخاباتی عادلانه که تضمین کننده نمایندگی همه طبقات و جوامع خلق کرد در پارلمان باشد وجود داشته باشد وتضمین کننده حضور حداکثری مردم و نامزدها در انتخابات بوده باید بازتابی از خواست و اراده جامعه باشد.

نمایشگاهی به مناسبت سالگرد بمباران شیمیایی حلبچه در سال 1988 (AFP)

ماه گذشته، دادگاه عالی فدرال تصمیم گرفت محمد شیاع السودانی، نخست‌وزیر فدرال و مسرور بارزانی، نخست‌وزیر دولت اقلیم کردستان را ملزم کند تا حقوق کارمندان و کارگران بخش دولتی در بانک‌های فدرال را بومی سازی کنند.

این امر اعتراضات حزب دموکرات و دولت اربیل را به عنوان راهی برای تضعیف قدرت مالی منطقه و حق آن برای توزیع حقوق کارکنان خود برانگیخت.

یکی از رهبران برجسته حزب دمکرات کردستان دلایل این تصمیم ناگهانی را توضیح داد و به روزنامه «الشرق الاوسط» گفت که این تصمیم «پس از یک اعتقاد راسخ مبنی بر اینکه دادگاه فدرال به یک بازیگر سیاسی با اختیارات قانونی تبدیل شده‌است».

این رهبر حزبی می‌گوید: حزب بارزانی امیدوار است که «این اقدام در رسیدگی به وضعیت غیرقانونی این دادگاه و مشروعیت زدایی از آن، قبل از اینکه به یک سیستم بسیار متمرکز لغزش کنیم، موفق شود».

پیامدهای این تصمیم ممکن است منجر به به تعویق افتادن انتخابات با اجماع کردی-کردی شود، مگر اینکه «شرکای شیعه و سنی ابتکار عمل را برای اصلاح مسیر دادگاه به دست گیرند».



اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  
TT

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

«حماس» از گروگان هایی که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از اسرائیل ربود به عنوان اهرم اصلی که قدرت چانه زنی این گروه را افزایش داد استفاده کرد. «حماس» با استفاده از بحث گروگان ها در مذاکرات با اسرائیل در موضع برابر قرار گرفت و به همین دلیل آتش بس برقرار شد. اما آیا اسرائیل بامداد سه شنبه (۱۸ مارس) با از سرگیری جنگی کوبنده تر از قبل بی خیال گروگان ها شد؟
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرد معتقدند که گروگان های باقی مانده در غزه به دلیل اینکه نظامی هستند یک اهرم فشار بزرگ بر دولت اسرائیل به شمار می روند.
برخی منابع «حماس» می گویند که بقیه گروگان ها نظامی هستند و برخی سرباز و بعضی دیگر نظامیان درجه دارند که از مراکز نظامی گوناگون در غلاف غزه در حمله ۷ اکتبر به اسارت گرفته شدند. «حماس» و تعدادی از گروه های مسلح فلسطینی که اسرائیلی ها را به اسارت گرفتند پیشتر اعلام کردند که برخی از گروگان های آزاد شده سرباز و از اعضای دستگاه های امنیتی اسرائیل بودند اما اسرائیل این اطلاعات را تکذیب کرد.
طبق آمار اعلام شده «حماس» ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ نفر را از اسرائیل را ربود که از این مجموع بنا به آمار دولت اسرائیل دستکم ۳۴ نفر کشته شده اند. البته گمان می رود عدد واقعی کشته شدگان بیشتر باشد.
آمار و گزارش های اسرائیل می گویند که ۱۰۹ نفر از گروگان ها طی جنگ آزاد شدند و به اینها باید ۸ نفر دیگر را اضافه کرد که ارتش اسرائیل آزاد کرد. جسد ۳۷ نفر از گروگان ها نیز پیدا شده و ۳ گروگان فرار کردند اما بر اثر حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
«حماس» تا نیمه ژانویه که آتش بس شد حدود ۹۴ گروگان داشت که طبق برخی گزارش ها ۶۰ نفر آنها تا آن زمان زنده بودند و بقیه در حملات اسرائیل کشته شدند.

شیری بیباس به همراه دو کودکش ربوده و به غزه منتقل شدند (آسوشیتد پرس)

مرحله اول توافق آتش بس اول مارس پایان یافت. حدود یک هزار نفر از اسرای فلسطینی در زندان های اسرائیل در مرحله اول در ازای ۳۳ نفر از گروگان های «حماس» آزاد شدند که ۲۵ نفرشان زنده و بقیه مرده بودند.
یک منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفت «حماس» هنوز حدود ۶۱ گروگان دارد که دستکم ۳۵ نفر آنها زنده هستند.
سوال اینجا این است حالا که اسرائیل بامداد سه شنبه جنگ را از سرگرفت تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. خانواده های گروگان ها می گویند دولت آنها را به حال خود رها کرد.

قوی ترین اهرم فشار

این منبع آگاه خاطر نشان کرد «گروگان ها قوی ترین اهرم فشار (حماس) در رویارویی با ماشین جنگ اسرائیل هستند. (حماس) همه مفاد توافق آتش بس و ورود به مرحله دوم را کاملا اجرا کرد. در مرحله دوم می بایست گروگان های زنده و مرده بیشتری آزاد شوند و در ازای آن اسرائیل از غزه خارج شود و آتش بس پایدار برقرار گردد».
اسرائیل چوب لای چرخ مرحله دوم توافق آتش بس گذاشت و حاضر به خروج از غزه نشد و بهانه اش این بود که هیچ تضمینی نیست «حماس» پس از عقب نشینی اسرائیل از غزه بقیه گروگان ها را تحویل دهد و باید همه گروگان ها یک دفعه آزاد شوند. «حماس» قبول نکرد و گفت تضمینی برای خروج اسرائیل از غزه و برقراری آتش بس سراسری و پایدار و رسیدن به راه حل عادلانه برای مساله فلسطین وجود ندارد.

به دنبال ازسرگیری بمباران غزه روز سه شنبه عده ای از زنان فلسطینی پشت وانتی نشسته اند تا از مناطقی که ارتش اسرائیل سه شنبه دستور تخلیه آنها را داد خارج شوند (رویترز)

استیون ویتکاف فرستاده آمریکا در خاورمیانه پیشنهاد داد که «حماس» ۱۱ نفر از گروگان های زنده و برخی از گروگان های مرده را در یک روز تحویل دهد. البته این پیشنهاد بعدا تعدیل شد و ویتکاف گفت که «حماس» ۵ نفر از گروگان های زنده و بعضی از گروگان های مرده را در ده روز تحویل بدهد و در ازای آن ۵۰ روز آتش بس تمدید شود و سپس بقیه گروگان ها آزاد شوند و آتش بس برای ۵۰ روز دیگر دوباره تمدید گردد.
«حماس» در پاسخ به پیشنهاد ویتکاف گفت که حاضر است در ازای آزادی شماری از اسرای فلسطینی و تمدید دوره آتش بس و ورود کمک و گفتگو درباره خروج اسرائیل و رسیدن به آتش بس پایدار یکی از گروگان های زنده اسرائیلی آمریکایی و حدود ۴ نفر از گروگان های مرده آمریکایی را آزاد کند.

آیا اسرائیل از «مهم ترین» گروگان ها دست کشید؟

سمیر فرج کارشناس مصری مسائل استراتژیک بر این باور است که گروگان هایی که هنوز دست «حماس» هستند خواه مرده و خواه زنده «بزرگ ترین اهرم فشارند».
او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «بزرگ ترین فشار و سرزنش به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از جانب خانواده گروگان هاست و بنابراین اسرائیل توجه زیادی برای بازگرداندن گروگان ها دارد».
سمیر راغب کارشناس مصری مسائل استراتژیک با سمیر فرج هم نظر است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که ««حماس» به نظر می رسد گروگان های اندکی دارد اما طبق اطلاعات در دسترس شماری از فرماندهان نظامی اسرائیل از جمله گروگان های باقی مانده هستند».
بسیاری از خانواده گروگان ها با از سرگیری حملات گسترده و کوبنده اسرائیل از بامداد سه شنبه در غزه می خواهند بدانند تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. آنها می گویند دولت نتانیاهو گروگان ها را تنها گذاشت.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل «انجمن خانواده گروگان ها و مفقود الاثرها» در بیانیه ای گفتند دولت اسرائیل «ترجیح داده گروگان ها را قربانی کند».
این بیانیه افزود «بیم و دغدغه اصلی خانواده ها و گروگان ها و مردم اسرائیل به واقعیت تبدیل شد. ما وحشت زده و عصبانی و بیمناک هستیم که مبادا روند برگرداندن عزیزانمان عمدا خراب شود».
یک منبع مسئول جنبش «حماس» گفت یکی از اسرای اسرائیلی در نوار غزه بامداد سه شنبه کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. خبرگزاری «معا» فلسطین به نقل از این منبع گزارش داد که این گروگان ها به دلیل حملات هوایی اسرائیل در نوار غزه کشته و زخمی شدند.
از سوی دیگر «حماس» گفت نخست وزیر اسرائیل می خواهد جنگ در غزه را «حلقه نجات خود» برای نجات از مشکلات سیاسی داخلی اش قرار دهد حتی اگر در این راه گروگان ها «قربانی» شوند.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد دستکم ۴۰۰ نفر در نوار غزه روز سه شنبه بر اثر حملات اسرائیل جان باختند که شمار زیادی از کودکان در میان قربانیان وجود دارند.