منبع اردنی: اشاره حماس به بازگشت به عمّان «تحریک آمیز» است

او گفت که اردن به دوره «دفاتر جناح‌ها» برنمی گردد

بارگیری کمک‌های پزشکی بر روی یک هواپیمای نظامی اردنی قبل از پرواز به غزه (آرشیویی نیروهای مسلح اردن - خبرگزاری فرانسه
بارگیری کمک‌های پزشکی بر روی یک هواپیمای نظامی اردنی قبل از پرواز به غزه (آرشیویی نیروهای مسلح اردن - خبرگزاری فرانسه
TT

منبع اردنی: اشاره حماس به بازگشت به عمّان «تحریک آمیز» است

بارگیری کمک‌های پزشکی بر روی یک هواپیمای نظامی اردنی قبل از پرواز به غزه (آرشیویی نیروهای مسلح اردن - خبرگزاری فرانسه
بارگیری کمک‌های پزشکی بر روی یک هواپیمای نظامی اردنی قبل از پرواز به غزه (آرشیویی نیروهای مسلح اردن - خبرگزاری فرانسه

رهبران جنبش حماس با اظهارات مستقیم سیاسی از خارج، گاهی از ترکیه و گاهی از ایران، بار دیگر به درگیری‌های رسانه‌ای با اردن بازگشته‌اند. یک منبع آگاه اردنی به «الشرق الاوسط» گفت که بازگشایی پرونده بازگشت آنها به پادشاهی هاشمی اردن «تحریک آمیز» و «بی فایده» است.
نیروهای حماس در سال ۱۹۹۹ در زمان نخست‌وزیری عبدالرئوف الروابده، به دلایل امنیتی اردن را ترک کرده بودند.
درگیری‌هایی که از آغاز حوادث هفتم اکتبر مرتباً تکرار می‌شود، با اظهارات موسی ابومرزوق، از رهبران حماس، از شبکه العالم ایران چرخشی تازه به خود گرفت. وی گفته است «اگر قرار باشد رهبران حماس به کشور دیگری منتقل شوند به اردن خواهند رفت».
در شرایطی که دولت اردن بارها تأکید کرده بود که «هیچ تماسی بین آن و جنبش به ویژه از آغاز جنگ غزه وجود ندارد».

جلب توجه

این منبع اردنی معتقد است که اظهارات ابومرزوق در چارچوب «توسل مجدد به خیابان اردن» و «تحریک حکومت اردن» صورت می‌گیرد.
وی افزود: «این اقدامی جدید شبیه به تلاش‌های قبلی رئیس سابق دفتر سیاسی (حماس)، خالد مشعل، و رهبران نظامی جنبش در غزه، از طریق «درگیر کردن پادشاهی در محاسبات سیاسی خود» است.
این منبع گفت: «ابومرزوق طوری صحبت می‌کند که گویی هیچ دولتی در اردن وجود ندارد که تصمیم بگیرد چه کاری انجام دهد. اردن صفحه دفاتر جناح‌های فلسطینی را ورق زده است و به آن بازنمی‌گردد».
اظهارات ابومرزوق و اظهارات مشابه پیش از آن، توسط منبع اردنی در مصاحبه با «الشرق الاوسط» رد شد. او گفت که اردن تحت هیچ شرایطی حضور رهبران حماس در خاک خود را نخواهد پذیرفت.
وی در عین حال اشاره کرد که تلقین در مورد اینکه کدام یک از آنها تابعیت اردنی دارند (یعنی رهبران حماس) و حق بازگشت وی گفت: «هرکسی که تابعیت اردنی داشته باشد و بخواهد برگردد باید ارتباط خود را با هر سازمان خارجی کاملاً قطع کند».
همان منبع اشاره می‌کند که هرگونه احتمال بازگشت مطابق با شرایط مورد نیاز اردن و مطابق با مفاد قانون شامل «عدم افتتاح دفتر برای هیچ‌یک از سازمان‌های فلسطینی» است.
از آغاز جنگ در غزه، پادشاهی اردن اعلام کرد که «تشکیلات ملی فلسطین» نماینده قانونی کشور فلسطین است و سفارت آن در عمان معتبر و قانونی است.
به گزارش شبکه العالم، ابومرزوق به دنبال یادآوری حضور قبلی حماس در خاک اردن بود و بدون اشاره به دلایل خروج حماس در آن زمان، گفت که رهبران آن «اغلب اردنی هستند».
وی افزود: «کادر رهبری حماس ابتدا در اردن حضور داشت تا اینکه از قطر خواسته شد که میزبان آنان باشد لذا از اردن به قطر نقل مکان کردیم. اخبار منتشره دربارهٔ اینکه به عراق، سوریه، ترکیه و ... خواهیم رفت تبلیغات رسانه ای برای فشار بر قطری هاست. و هیچ خبری بین ما و دولت قطر در این مورد نیست».
وی همچنین اظهار کرد: همه اینها ساخته و پرداخته رسانه‌ها است تا قطر را وادار به وارد آوردن فشار بر حماس برای امتیازدهی در مذاکرات مبادله اسرا کنند.

گذرنامه‌ها

اگرچه ابومرزوق در صحبت‌های خود در مورد انتقال به اردن گفت که «در این مورد صحبتی نیست» (یعنی این گزینه روی میز نیست)، اما اظهار کرد که «اکثر رهبران حماس از مردم اردن هستند و گذرنامه اردنی دارند لذا همه این صحبت‌ها بی‌ارزش است، لذا اگر قرار بر رفتن باشد به اردن خواهند رفت زیرا اردن دارای مردمی مهمان نواز و سخاوتمند است که از مقاومت حمایت می‌کند و روابط ما با نظام اردن نیز خوب است و مشکلی برای اقامت در این کشور نداریم».

موسی ابومرزوق، از رهبران حماس، هنگام شرکت در مراسم تشییع جنازه صالح العاروری، از رهبران این جنبش، پس از ترور وی در نزدیکی بیروت در ۲ ژانویه (AP)

ابومرزوق اظهار کرد که مشکل این است که این آمریکا بود قطر را وادار کرد که رهبری حماس را بپذیرد لذا اگر فشار آمریکا نباشد رهبران حماس به مکان طبیعی خود یعنی اردن خواهند رفت، اما این داستان‌ها ساختگی بوده و اصلاً مشکلی میان ما و قطری‌ها وجود ندارد.

یک انتخاب، نه اخراج

پیش از اظهارات ابومرزوق، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس از استانبول در دیدار با تعدادی از نمایندگان «بلوک پارلمانی اصلاحات» اردن وابسته به «جنبش اسلامی» در اردن، دربارهٔ اردن اظهاراتی داشت.
رسانه‌ها به نقل از نمایندگانی که در این نشست حضور داشتند، هنیه تأکید کرد که جنبش در امور داخلی اردن مداخله نخواهد کرد، در حالی که بیانیه منتشر شده از سوی جنبش تأکید هنیه را تأیید کرد که اردن اهمیت ویژه ای در موضوع فلسطین پیدا کرده است.
مقامات سیاسی سابق تأکید می‌کنند که اردن «از استفاده از توصیف اخراج» در مورد خروج رهبران حماس از اردن برای ملاحظات قانونی خودداری می‌کند.
در حالی که چندین مقام در آن زمان گزارش دادند که خروج رهبران حماس در مواجهه با ادامه محاکمه داخلی آنها یک «گزینه» بود.
از سوی دیگر، گزارش‌های مطبوعاتی حاکی از آن است که هنیه مقامات و شخصیت‌های مردمی اردنی را به دلیل تسلیت ندادن به شهادت ۳ پسر و ۴ نوه‌اش «مقصر» می‌داند.
نیمه دوم ماه رمضان شاهد تشدید لفاظی‌های رسمی اردن علیه آنچه مداخله در امور داخلی تلقی می‌شد، بود. این تنش در پس‌زمینه فراخوان‌ها برای «تشدید اعتراض‌ها در اردن» و ملتهب کردن خیابان‌ها بود و این امر منجر به یک کمپین دستگیری در میان معترضان به اتهام حمله به اموال عمومی و مقاومت در برابر پرسنل امنیتی شد.

یک کامیون امدادی اردن به عنوان بخشی از کمک‌های بشردوستانه و بزرگ‌ترین کاروان از زمان شروع جنگ در غزه

روزنامه «الشرق الاوسط» مطلع شد: «بیشتر دستگیرشدگان در ارتباط با اعتراضات از ابتدای ۷ اکتبر به استثنای تعداد محدودی آزاد شدند».
منابع حقوقی اشاره کردند که «هیچ اتهامی در خصوص سردادن شعار در حمایت از حماس و رهبران آن در جریان اعتراضات مردمی مطرح نشده است». با این حال، منابع گفتند که «برخی از بازداشت شدگان با طرف‌های خارجی ارتباط دارند و از خارج از کشور پول و دستورالعمل دریافت می‌کنند».
اردنی‌ها خود را برای شرکت در انتخابات مجلس بیستم در دهم سپتامبر آینده آماده می‌کنند.
هفته گذشته، پادشاه اردن عبدالله دوم دستور داد تا انتخابات امسال به موقع برگزار شود تا از آنچه در محافل سیاسی در مورد احتمال به تعویق افتادن انتخابات به دلیل ملاحظات مربوط به اوضاع منطقه و جنگ در نوار غزه منتشر شده، جلوگیری شود.



نگرانی ساکنان صنعاء از درگیری طولانی بین واشنگتن و حوثی‌ها 

الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
TT

نگرانی ساکنان صنعاء از درگیری طولانی بین واشنگتن و حوثی‌ها 

الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)
الدخان يتصاعد بعد غارة جوية أمريكية على مواقع الجماعة الحوثية في صنعاء (أ.ب)

با وجود اینکه ساکنان پایتخت یمن، صنعاء، که تحت کنترل حوثی‌ها است، در سال‌های گذشته به صحنه‌ها و صداهای بمباران مواضع گروه حوثی عادت کرده‌اند و با ترس از تأثیرات بزرگ آن بر زندگی خود کنار آمده‌اند، اما حملات اخیر آمریکا نگرانی‌های آن‌ها را از یک درگیری طولانی مدت تجدید کرده است. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند که این درگیری بر معیشت آن‌ها، به ویژه با توجه به پیامدهای تحریم‌های اقتصادی تأثیر بگذارد.

صنعاء و شهرها و مناطق دیگر تحت کنترل گروه حوثی، شب گذشته (شنبه) مورد حملات هوایی آمریکا قرار گرفتند. این حملات پس از آن صورت گرفت که رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، اعلام کرد دستور انجام یک عملیات نظامی قاطع و قدرتمند علیه حوثی‌ها در یمن را صادر کرده است.

ساکنان نگران هستند که حملات هوایی جدید بر مواضع گروه حوثی، مقدمه‌ای برای یک جنگ طولانی، به ویژه با ادامه چالش‌های گروه حوثی در برابر غرب و تمایل آن‌ها به تشدید اقدامات نظامی در دریای سرخ، در مقابل سخنان تندتر آمریکا نسبت به دوران دولت بایدن باشد.

یک رسانه‌نگار مقیم صنعاء می‌گوید که قدرت حملات اخیر، احساسات ساکنان را به روزهای آغاز جنگ و کودتای حوثی‌ها بازگردانده است. با این حال، آن‌ها به بمباران‌های مکرر عادت کرده‌اند و معمولاً فقط ساکنان محله‌های نزدیک به مواضع حوثی‌ها و ساختمان‌های تحت کنترل آن‌ها از این حملات می‌ترسند.

اما نگرانی‌ای که در میان ساکنان دوباره زنده شده است، به گفته این رسانه‌نگار، مربوط به تأثیر احتمالی درگیری بین حوثی‌ها و غرب بر وضعیت معیشتی است. او اشاره می‌کند که این بار موضوع به تصمیم دولت آمریکا برای طبقه‌بندی گروه حوثی به عنوان یک سازمان تروریستی خارجی مرتبط است، تصمیمی که انتظار می‌رود پیامدهای سختی بر وضعیت معیشتی و دسترسی به کمک‌های انسانی داشته باشد.

دود غلیظی که تمام شب پس از حملات هوایی آمریکا در صنعاء ادامه داشت (AFP)

سردرگمی حوثی‌ها

سردرگمی گروه حوثی در برابر حملات اخیر آمریکا آشکار بود. محمد عبدالسلام، سخنگوی رسمی گروه حوثی، از اتهامات ترامپ مبنی بر تهدید کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ و تنگه باب‌المندب ابراز تعجب کرد و ادعا کرد که این اتهامات گمراه‌کننده‌اند. او گفت که ممنوعیت دریایی اعلام‌شده توسط حوثی‌ها تنها در حمایت از غزه بوده است.

عبدالسلام ادعا کرد که این ممنوعیت فقط شامل کشتی‌های اسرائیلی می‌شود تا فشار برای ورود کمک‌های انسانی به مردم غزه افزایش یابد. او گفت که این اقدام پس از یک مهلت ۴ روزه و بر اساس توافق آتش‌بس در غزه انجام شده است و افزود که کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ امن باقی می‌ماند، مگر اینکه حملات آمریکایی باعث بازگشت نظامی‌گری به این منطقه شود.

واکنش رهبران حوثی به اعلام ترامپ و حملات هوایی با تمسخر گسترده‌ای مواجه شد، در حالی که حملات آمریکا با محکومیت و خشم روبرو شد. بسیاری از کاربران شبکه‌های اجتماعی معتقدند که این حملات به نوعی مشارکت با حوثی‌ها در آزار یمنی‌ها و نقض حقوق آن‌ها است.

از جمله تأسیساتی که هدف این حملات اعلام شد، یک کارخانه ساخت و مونتاژ سلاح و مواد منفجره در شهر رداع در استان بیضاء بود که در فاصله ۲۶۸ کیلومتری جنوب شرقی صنعاء قرار دارد.

ساختمانی در استان صعده، پایگاه حوثی‌ها، که در اثر حمله هوایی آمریکا آسیب دیده است (رويترز)

هشدارها و مالیات‌های اجباری

در شبکه‌های اجتماعی، ویدئوهایی از دوربین‌های مداربسته در دفاتر شرکت‌های تجاری و همچنین فیلم‌هایی از خیابان‌ها منتشر شده است که تأثیر لرزش‌های ناشی از حملات آمریکا و میزان خرابی‌های ایجادشده را نشان می‌دهد.

فعالان حوثی از مردم خواسته‌اند که از گفت‌وگو و تبادل اطلاعات درباره اهداف احتمالی حملات هوایی از طریق تلفن‌های همراه خودداری کنند، زیرا به ادعای آن‌ها، این تلفن‌ها در معرض جاسوسی آمریکا هستند.

این فعالان همچنین هشدارهای قبلی «سازمان امنیت و اطلاعات» حوثی‌ها را بازنشر کرده‌اند که در آن از مردم خواسته شده بود از انتشار اطلاعاتی که ارتش آمریکا درباره هدف‌گیری مقرهای رهبران حوثی ارائه می‌دهد، خودداری کنند، زیرا این اطلاعات می‌تواند به آمریکا کمک کند تا مکالمات و پیام‌های مربوط به محل اقامت و تحرکات این رهبران را رصد کرده و اهداف بیشتری را شناسایی کند.

در میان این درخواست‌ها، گروه حوثی از این حملات برای راه‌اندازی یک کمپین جدید برای جمع‌آوری مالیات و عوارض تحت عنوان «حمایت از نیروهای دریایی» استفاده کرده است.

با وجود تمسخر بسیاری از کاربران تلفن همراه در مناطق تحت کنترل حوثی‌ها نسبت به پیامک‌هایی که پس از شروع حملات دریافت کرده‌اند و از آن‌ها خواسته شده برای مقابله با غرب و اسرائیل کمک مالی کنند، آن‌ها از شروع یک کمپین جمع‌آوری کمک‌های اجباری از مردم در شرایط سخت معیشتی نگران هستند.

یکی از مالکان نمایشگاه خودرو در صنعاء پیش‌بینی کرد که این کمپین به زودی آغاز خواهد شد، همان‌طور که معمول است، و در آن از تجار و فروشندگان خواسته می‌شود تا پول‌هایی را برای حمایت از حوثی‌ها در مقابله با حملات آمریکا پرداخت کنند. او همچنین از مشکلاتی که تجارتش پس از حملات اخیر آمریکا با آن مواجه خواهد شد، سخن گفت. علاوه بر مالیات‌هایی که بر او و دیگر تجار تحمیل می‌شود، این تشدید وضعیت می‌تواند باعث توقف واردات خودروهای دست‌دوم از خارج شود، در حالی که تنها خریداران این خودروها رهبران حوثی هستند.

گروه حوثی متعهد شده است که به حملات آمریکا پاسخ داده و فعالیت‌های نظامی خود در دریای سرخ را ادامه دهد. یحیی السریع، سخنگوی نظامی حوثی‌ها، صبح دوشنبه اعلام کرد که ناو هواپیمابر «یواس‌اس هری ترومن» و چند کشتی همراه آن برای دومین بار در ۲۴ ساعت گذشته هدف قرار گرفته‌اند.

شدت حملات بی‌سابقه آمریکا باعث شکستن شیشه‌های بسیاری از ساختمان‌ها در خیابان‌های صنعاء شده است.