موج جدید مهاجرت داخلی سوری ها در لبنان

پس از اقدامات سختگیرانه در مناطق مسیحی نشین


 
آوارگان سوریه در عرسال برای بازگشت به سوریه آماده می شوند (آرشیو-آژانس عکس اروپا)
  آوارگان سوریه در عرسال برای بازگشت به سوریه آماده می شوند (آرشیو-آژانس عکس اروپا)
TT

موج جدید مهاجرت داخلی سوری ها در لبنان


 
آوارگان سوریه در عرسال برای بازگشت به سوریه آماده می شوند (آرشیو-آژانس عکس اروپا)
  آوارگان سوریه در عرسال برای بازگشت به سوریه آماده می شوند (آرشیو-آژانس عکس اروپا)

اقدامات و تدابیر گسترده برای برخورد با کارگران متخلف سوری و آوارگان سوری که غیر قانونی در لبنان اقامت می کنند آغاز شده است. این اقدامات پس از حادثه آدم ربایی و کشتن پاسکال سلیمان هماهنگ کننده حزب «نیروهای لبنانی» در منطقه جبیل لبنان اوایل آوریل تشدید شده و موج جدید در به دری و آوارگی را برای سوری ها در خاک لبنان به خصوص مناطق اکثریت مسیحی نشین به ارمغان آورد و حالا آوارگان سوریه در حال انتقال به مناطق عمدتا سنی نشین هستند.
موج جدید آوارگی سوری های مقیم لبنان چندین ماه قبل از آغاز درگیری بین اسرائیل و «حزب الله» در مرزهای جنوبی شروع شد. «حزب الله» تصمیم گرفت به خاطر حمایت از غزه جبهه درگیری با اسرائیل آغاز کند و بدین ترتیب صدها هزار نفر از آوارگان سوری ساکن روستاها و شهرهای مرزی لبنان مجبور شدند به سمت مناطق امن تر بروند. به دنبال کشته شدن یکی از مقام های حزب «نیروهای لبنانی» توسط باند آدم ربایی که اکثر اعضای آن سوری هستند اهالی بسیاری از روستاها و شهرهای عمدتا مسیحی نشین اقدام به بیرون راندن آوارگان سوریه و تعطیلی کسب و کارهایشان کردند و اکثر آوارگان سوری از این بخش ها به طرابلس و عکار و المنیه و الضنیه در بخش های شمالی عمدتا سنی نشین در لبنان رفتند.
احمد الخیر نماینده فراکسیون «الاعتدال الوطنی» در حوزه دوم شمال (طرابلس و المنیه و الضنیه) با تایید این خبر گفت «موج جدید مهاجرت سوری ها در داخل لبنان دو دلیل دارد. اول: تجاوز اسرائیل به جنوب لبنان که سوری ها از روستاهای جنوب به سمت شمال مهاجرت کردند. دوم: اقدامات نژاد پرستانه و تبعیض علیه سوری ها در مناطق دیگر».
او در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» خاطر نشان کرد «تعداد این آوارگان سوری که مجبور به مهاجرت به جاهای دیگر شده اند زیاد است. این شرایط جدیدی ایجاد کرده و بخش های البقاع و شمال لبنان خواه از نظر اقتصادی یا اجتماعی و امنیتی ظرفیت پذیرش این تعداد از آوارگان سوری را ندارند. پس باید حکومت لبنان زود دست به کار شود و همه ارگان ها با کمک همدیگر نقشه راه شفاف برای نحوه تعامل با بحران آوارگان سوریه به طور عام و موج جدید مهاجرت سوری ها در داخل لبنان به سمت بخش های شمالی به خصوص البقاع تنظیم و اجرا کنند».
الخیر اظهار کرد «در چند روز گذشته سیگنال های خوبی درباره لزوم دیدگاه ملی مشترک برای حل مشکل آوارگان سوری در تمامی مناطق لبنان به خصوص موج جدید مهاجرت به سمت شمال کشور و البقاع داشتیم».

یکی از تجمعات اعتراضی علیه آوارگان سوری جلوی مقر سازمان ملل (آرشیو- آسوشیتد پرس)

«مازن د.» (۵۵ ساله) مقیم عکار می گوید «بسياری از آوارگان از بخش های بترون و بشری و جبیل به سمت طرابلس و عکار رفتند چون طرابلس و عکار سنی نشین هستند و برای آوارگان سوری جای امن تری به شمار می روند. تعداد آوارگان در این مناطق افزایش ۱۲ درصدی داشته است».
او در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «سوری ها دیگر در خیابان ها و معابر و بازارها آفتابی نمی شوند و چندان با لبنانی ها رو در رو نمی شوند و اکثر آنها مجبور شدند کسب و کارهای غیر قانونی خود را تعطیل کنند و عمدتا در کارگاه ها کار می کنند. تعداد زیادی از آوارگان سوری در اعتراض به آزار و اذیت گسترده چند روز اعتصاب کردند و سرکار نرفتند».
یک منبع آگاه دولتی در گفتگو با «الشرق الاوسط» گفت به نظر می رسد بخش اعظم آوارگان جدید راهی بخش های شمالی شدند و به البقاع نرفتند. موج جدید مهاجرت آوارگان سوری به بخش های شرقی و اردوگاه های این مناطق کشیده نشده است.
از سوی دیگر دکتر بلال الحشیمی نماینده حوزه البقاع میانی می گوید موج کوچ آوارگان سوری به این منطقه کم است و به شهرها و روستاهای سنی نشین محدود می شود «چرا که آوارگان سوریه در این مناطق احساس امنیت بیشتری می کنند و با گفتمان فرقه ای و پوپولیستی و نژادپرستانه سوری ستیز غیر قابل قبول فاصله می گیرند».
الحشیمی در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «حضور آوارگان سوری در لبنان دردسر ساز است اما می توان این مشکل را به روش معقول حل و حضور آنها را ساماندهی و روند بازگشت این آوارگان را در دوره های مشخص تنظیم کرد. اما خبری از این چیزها در شرایط بلبشوی کنونی نیست».
او خاطر نشان کرد «چرا در لوایحی که پارلمان اخیرا تصویب کرده از (حزب الله) خواسته نشده تا از مناطق سوری مرزی با لبنان عقب نشینی کند. (حزب الله) در این شهرها و روستاهای سوری مرزی حضور دارد و حدود ۴۰۰ هزار نفر از آوارگان سوری مقیم لبنان اهل همین شهرها و روستاهای مرزی هستند».



منبع امنیتی به «الشرق الأوسط»: وفیق صفا در وضعیت بحرانی

تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
TT

منبع امنیتی به «الشرق الأوسط»: وفیق صفا در وضعیت بحرانی

تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله
تصویر منتشر شده از ملاقات پیشین جبران باسیل با حسین خلیل، معاون سیاسی دبیرکل حزب‌الله، و وفیق صفا، مسئول ارتباطات حزب‌الله

یک منبع امنیتی عالی‌رتبه لبنانی به «الشرق الأوسط» تایید کرد وفیق صفا، مسئول هماهنگی و ارتباطات در حزب‌الله، در وضعیت "بحرانی" قرار دارد. او بر اثر حمله هوایی اسرائیل به شدت مجروح شد. این حمله ساختمانی در یک محله پرجمعیت در بیروت، پایتخت لبنان، را هدف قرار داد که منجر به کشته و زخمی شدن ده‌ها نفر شد. دستگاه‌های امنیتی لبنان نتوانستند اطلاعات دقیقی به دست آورند که آیا صفا زنده است یا درگذشته است.

ارتباط‌دهنده با نصرالله

صفا همواره به عنوان پل ارتباطی نیروهای امنیتی و سیاسی لبنان با حسن نصرالله، دبیرکل حزب‌الله که ماه گذشته توسط اسرائیل ترور شد، شناخته می‌شد. بنا بر وزارت خارجه آمریکا، وفیق صفا که در سال ۲۰۱۹ تحت تحریم وزارت خزانه‌داری آمریکا قرار گرفت، نقش کانال ارتباطی بین حزب‌الله و نیروهای امنیتی لبنان را ایفا می‌کرد. او همچنین رئیس دستگاه امنیتی حزب‌الله بود که به صورت مستقیم به نصرالله گزارش می‌داد. واشنگتن او را متهم به سوءاستفاده از بنادر و گذرگاه‌های مرزی لبنان برای قاچاق، تسهیل سفر به نمایندگی از حزب‌الله، و تضعیف امنیت و سلامت مردم لبنان و همچنین محروم کردن دولت لبنان از درآمدهای وارداتی کرده است.

مذاکره‌کننده ارشد

وفیق صفا در سال ۱۹۶۰ در روستای زبدین، واقع در جنوب لبنان، متولد شد و در سال ۱۹۸۴ به حزب‌الله پیوست و در سال ۱۹۸۷ به عنوان رئیس کمیته امنیتی منصوب شد.

برای بسیاری از رهبران و شخصیت‌های سیاسی و امنیتی لبنان، صفا دومین شخص مهم پس از نصرالله محسوب می‌شد. او مسئولیت مذاکره و هماهنگی به نمایندگی از حزب‌الله را در همه پرونده‌ها بر عهده داشت، چرا که روابط سیاسی، خارجی، و امنیتی حزب‌الله تحت مدیریت او بود.

اطلاعات نشان می‌دهد که او نقش مهمی در مذاکرات سال ۲۰۰۰ پس از ربودن سه سرباز اسرائیلی ایفا کرد که اجسادشان در سال ۲۰۰۴ به تل‌آویو بازگردانده شد. همچنین او نقش اساسی در تبادل اسرا میان حزب‌الله و اسرائیل در سال ۲۰۰۸ داشت.

تهدید قاضی به "قلع‌وقمع کردن"

نام وفیق صفا به‌ویژه پس از خروج نیروهای سوری از لبنان در سال ۲۰۰۵ برجسته شد. او یکی از چهره‌های کلیدی در بازسازی ساختار امنیتی حزب‌الله به شمار می‌رفت.

در سپتامبر ۲۰۲۱، نام صفا در رسانه‌ها به دلیل تهدیدات او علیه قاضی طارق بیطار، بازپرس پرونده انفجار بندر بیروت، مطرح شد. او قاضی را تهدید به "ریشه‌کن کردن" کرده بود.

مانند بسیاری از مقامات حزب‌الله، پس از ترور نصرالله، صفا از دید عموم ناپدید شد و گزارش‌هایی مبنی بر زخمی شدن دو فرزندش در جریان انفجار دستگاه‌های بی‌سیم (پیجر) در ۱۷ ماه گذشته منتشر شده است.

او فرمانده امنیتی اصلی نیست

به گفته علی الامین، فعال سیاسی مخالف حزب‌الله، صفا در دهه ۱۹۸۰ عضو کمیته امنیتی در ضاحیه جنوبی بیروت بود و در جریان درگیری‌های میان حزب‌الله و جنبش امل نیز نقشی داشت. او با اشاره به نقش صفا در مذاکرات، می‌گوید که صفا به دلیل ارتباطاتش با نیروهای امنیتی و سیاسی لبنان شناخته می‌شود.

الامین در گفت‌وگو با «الشرق الأوسط» تأکید می‌کند که صفا یکی از فرماندهان امنیتی اصلی حزب‌الله نیست، زیرا این فرماندهان معمولاً نام‌های ناشناخته و اعلام‌نشده‌ای دارند. او می‌گوید که در ترورهای اخیر، بیشتر کسانی که مسئولیت‌های کلیدی داشتند و کشته شدند، ناشناخته بودند.