تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

یارگیری «چارچوب هماهنگی» و هشدار نماینده سابق درباره «آشوب خود ساخته»

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
TT

تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد

پارلمان عراق ۶ ماه است که رئیس ندارد و حالا نیروهای سنی و شیعی بر سر معرفی محمود المشهدانی رئیس اسبق پارلمان عراق به عنوان رئیس بعدی مجلس به توافق رسیدند و ائتلاف شیعی حاکم گفت که رضایت نمایندگان برای انتخاب المشهدانی را جلب خواهد کرد.
المشهدانی به دلیل معامله و توافق بین دو حزب «دعوت اسلامی» و «تقدم» بخت بیشتری برای ریاست پارلمان دارد اما گویا جلسه روز شنبه (۱۸ مه) پارلمان ممکن است سوپرایز داشته باشد و سالم العیساوی را به ریاست این نهاد برساند.
ریاست موقت پارلمان در بیانیه کوتاهی هفته گذشته اعلام کرد که جلسه انتخاب رئیس پارلمان به جای محمد الحلبوسی رئیس سابق که اواخر سال گذشته با رای دادگاه عالی فدرال از سمت خود برکنار شد ۱۸ مه برگزار می شود.

یارگیری «چارچوب هماهنگی»

«چارچوب هماهنگی» شیعیان بر اهمیت تشکیل جلسه برای انتخاب رئیس پارلمان تاکید کرد و از نمایندگان خواست تا «غیبت نکنند».

در بیانیه «چارچوب هماهنگی» که توسط خبرگزاری حکومتی منتشر شد آمده ائتلاف شیعی «پنجشنبه (۱۶ مه) در جلسه ای بر اهمیت جلسه روز شنبه پارلمان برای انتخاب رئیس بعدی تاکید کرد».

این بیانیه افزود «چارچوب هماهنگی» از نمایندگان خواسته تا «به وظیفه خود عمل کرده و همگی با حضور گسترده در این رویداد ملی مهم شرکت کنند».

حالا پارلمان عراق در یک قدمی انتخاب رئیس بعدی خود قرار گرفته آنهم پس از اینکه ائتلاف «تقدم» دوشنبه (۱۳ مه) گفت از کاندیداتوری محمود المشهدانی برای تصدی ریاست پارلمان حمایت می کند. این موضع ائتلاف «تقدم» می تواند پایانی بر بحران سیاسی چندین ماهه در عراق باشد.

ائتلاف «تقدم» در بیانیه خود افزود «پس از گفتگوها و جلسات مفصل و با توجه به اینکه ائتلاف «تقدم» نماینده اکثریت سنی در پارلمان است و پس از توافق با فراکسیون «الصداره» از معرفی دکتر محمود المشهدانی برای تصدی ریاست مجلس حمایت می کنیم».

ائتلاف «تقدم» از گروه های سیاسی عراق خواست تا با حمایت از کاندیداتوری المشهدانی به «پایان تعطیلی مجلس و آغاز به کار دوباره این نهاد» رای بدهند.

جلسات بسیاری برای انتخاب جانشین محمد الحلبوسی رئیس برکنار شده پارلمان برگزار شدند اما به نتیجه نرسیدند (رویترز)

این یخ آب شد

ناظران می گویند توافق بین «تقدم» و فراکسیون «الصداره» که یک فراکسیون سنی رقیب الحلبوسی است درباره کاندیداتوری المشهدانی یخ مذاکرات را آب کرد.

فراکسیون «الصداره» مجلس عراق از ۴ نماینده محمود المشهدانی و طلال الزوبعی و خالد العبیدی و محمد نوری عبد ربه تشکیل شده است.
در بیانیه «الصداره» آمده که «ما پس از اطمینان از اینکه (حزب تقدم) اکثریت کرسی های استان های آزاد شده را در اختیار دارد تصمیم گیری کردیم و جلسات بسیاری داشتیم و به توافق رسیدیم که یکی از مفاد توافق حفظ هویت سیاسی و حقوقی فراکسیون «الصداره» است».

این بیانیه افزود «این توافق به تعطیلی این نهاد مجری قوانین پایان می دهد و توافق سیاسی بین نیروهای سیاسی را اجرا می کند. یکی از مفاد این توافق روشن کردن تکلیف ریاست مجلس و گسترش وظایف عالی ترین نهاد قانونگذار و فعال سازی کارکرد نظارتی آن است».

جلسات انتخاب رئیس بعدی پارلمان عراق از نوامبر آغاز شد اما یکی پس از دیگری عقب افتاد چرا که دادگاه عالی فدرال رای به پایان عضویت محمد الحلبوسی رئیس پارلمان در این نهاد داد. یکی از نمایندگان سابق پارلمان الحلبوسی را به جعل استعفایش متهم کرده بود.
طبق قاعده مرسوم سیاسی در عراق که در پی اولین انتخابات مجلس در ۲۰۰۶ اجرا شد ریاست پارلمان عراق دست سنی ها و کرسی ریاست جمهوری دست کردها و کرسی نخست وزیری دست شیعیان است.

عکسی از یکی از جلسه های پارلمان عراق به ریاست الحلبوسی (آرشیو- رویترز)

المالکی و الحلبوسی توافق کردند

مشعان الجبوری نماینده سابق عراق در یک گفتگوی تلویزیونی گفت «الحلبوسی و یاسر المالکی رئیس تجمع بشائر و نوری مالکی رئیس ائتلاف دولت قانون به توافق سه جانبه در حمایت از محمود المشهدانی رسیدند».

الجبوری توضیح داد «مالکی شاید به خدمات المشهدانی برای مهار دستاوردهای فزاینده محمد شیاع السودانی نخست وزیر به خصوص در دوره قبل از انتخابات آتی نیاز داشته باشد».

او در ادامه گفت «اگر المشهدانی دوباره به ریاست پارلمان برسد شاید راه را برای بازگشت مالکی به مقام نخست وزیری باز کند».

الجبوری به نمایندگان حزب «تقدم» هشدار داد که از «آشوب خود ساخته و اغتشاش در جلسه شنبه» دوری کنند. او افزود «الحلبوسی که به اجبار از المشهدانی حمایت می کند ترجیح می دهد پارلمان تا پایان دوره کنونی اش رئیس نداشته باشد».



جای خالی‌ای که سخت پر می‌شود؛ چرا ترور السنوار «سخت‌ترین ضربه» در تاریخ «حماس» است؟

تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
TT

جای خالی‌ای که سخت پر می‌شود؛ چرا ترور السنوار «سخت‌ترین ضربه» در تاریخ «حماس» است؟

تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)
تصویر: السنوار در مراسم «روز قدس» در غزه، سال 2023 (EPA)

منابع آگاه فلسطینی به «الشرق الأوسط» گفتند که ترور یحیی السنوار، رهبر جنبش «حماس»، «سخت‌ترین ضربه» به این جنبش از زمان تأسیس آن بوده است. با وجود ترور چندین نفر از بنیان‌گذاران این جنبش، این منابع تأکید کردند که این ترور یک «جای خالی که به‌سختی پر می‌شود» ایجاد کرده است. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند که این ترور تأثیرات بزرگی بر وضعیت فعلی نوار غزه و سرنوشت خود حماس داشته باشد و ممکن است به درگیری گسترده‌تر منطقه‌ای میان ایران و اسرائیل منجر شود.

  • السنوار تنها یک رهبر عادی برای «حماس» نبود. او به‌ویژه پس از آغاز عملیات «طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر سال گذشته، به برجسته‌ترین نماد تاریخ این جنبش تبدیل شد. السنوار «معمار طوفان» بود؛ مردی که طولانی‌ترین عملیات فریب اسرائیل را طراحی کرد و باعث ضربه به اعتبار این کشور و فاش شدن یکی از بزرگ‌ترین شکست‌های اطلاعاتی آن شد.
  • السنوار فرمانده‌ای بود که نفوذ بلامنازعی در میان نیروهای «کتائب القسام» داشت. این نیروها در نبردهایی در غزه شرکت دارند که در میان خرابی‌های این منطقه تاکنون بیش از چهل هزار کشته بر جای گذاشته است.
  • السنوار همچنین نماد تقویت اتحاد با ایران بود. این اتحاد به کمک توافق‌هایی شکل گرفت که بر اساس آن ایران تأمین مالی، تسلیحات و تخصص‌های نظامی را به حماس ارائه کرد

السنوار در مراسم سی‌ویکمین سالگرد تأسیس حماس در سال ۲۰۱۸ (EPA)

  • در دوره رهبری السنوار، حماس تغییرات چشمگیری نسبت به دوران رهبران قبلی داشت. در این دوره، تصمیمات سیاسی و نظامی در دستان یک نفر قرار گرفت و او از حمایت گسترده‌ای در میان مردم غزه برخوردار بود.
  • اعضای حماس به السنوار به‌عنوان یک رهبر کاریزماتیک نگاه می‌کردند که دارای ویژگی‌های رهبری بود و درگیر رقابت‌های داخلی بر سر قدرت یا جایگاه نبود.
  • ترور السنوار یک پیروزی بزرگ برای بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، محسوب می‌شود. او پیش از این وعده داده بود که همه افراد مرتبط با «طوفان الاقصی» را تعقیب خواهد کرد. با این ترور، نتانیاهو این موفقیت را به فهرست دستاوردهایش اضافه می‌کند، شبیه به ترور حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان.
  • این ترور - حتی اگر به‌طور تصادفی رخ داده باشد - نشان داد که موضوع گروگان‌های حماس دیگر برای دولت اسرائیل اهمیت زیادی ندارد و گروگان‌ها به عنوان اهرم فشاری بر تصمیمات این کشور تأثیر چندانی ندارند.

منابع تأکید کردند:

  • حماس دارای سلسله‌مراتب رهبری است که احتمال ترور رهبرانش را در نظر می‌گیرد، اما در حال حاضر کسی با ویژگی‌های السنوار در جنبش وجود ندارد. به‌ویژه پس از ترور اکثر اعضای حلقه‌ای که مسئولیت تعیین زمان «طوفان» را بر عهده داشتند.
  • برخلاف حزب‌الله که توانایی ارتباط با ایران و دریافت کمک‌های مختلف را دارد، حماس در یک منطقه محاصره‌شده قرار دارد و امکان دریافت کمک فوری یا نجات آن به‌سختی فراهم می‌شود.
  • در حالی که ترور السنوار به معنای پایان حماس نیست، غیبت او قطعاً این جنبش را تضعیف خواهد کرد. تصمیم‌گیری در حماس بدون حضور او سخت‌تر و کندتر خواهد شد، به‌ویژه در هماهنگی میان رهبری سیاسی و شاخه نظامی «القسام».

رئیس ستاد ارتش اسرائیل و رئیس شاباک در محل ترور امروز (ا.ف.پ)

  • ترور السنوار سؤالاتی را در مورد ادامه جنگ در غزه و سرنوشت گروگان‌ها به وجود آورده است. ممکن است این ترور موجی از عملیات انتحاری را به همراه داشته باشد.
  • پس از ترور السنوار، بسیار دشوار خواهد بود که رهبر بعدی حماس بتواند به آتش‌بس رضایت دهد، به‌ویژه اگر توافق در سایه حملات سنگین اسرائیل و از دست دادن رهبران ارشد حماس، مانند اسماعیل هنیه که در تهران ترور شد، شکل گیرد.
  • این ترور در زمانی رخ داده که منطقه در وضعیت بسیار حساسی قرار دارد و اسرائیل آماده حمله به ایران است. این شرایط احتمال شعله‌ور شدن جبهه‌های مختلف در منطقه را افزایش می‌دهد. پیش‌بینی تأثیر غیبت السنوار بر وضعیت داخلی اسرائیل دشوار است. این احتمال وجود دارد که بحث درباره سرنوشت گروگان‌ها دوباره در اولویت قرار گیرد، به‌ویژه اگر باور عمومی به این نتیجه برسد که زمان پذیرش آتش‌بس فرا رسیده است.