تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

یارگیری «چارچوب هماهنگی» و هشدار نماینده سابق درباره «آشوب خود ساخته»

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
TT

تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد

پارلمان عراق ۶ ماه است که رئیس ندارد و حالا نیروهای سنی و شیعی بر سر معرفی محمود المشهدانی رئیس اسبق پارلمان عراق به عنوان رئیس بعدی مجلس به توافق رسیدند و ائتلاف شیعی حاکم گفت که رضایت نمایندگان برای انتخاب المشهدانی را جلب خواهد کرد.
المشهدانی به دلیل معامله و توافق بین دو حزب «دعوت اسلامی» و «تقدم» بخت بیشتری برای ریاست پارلمان دارد اما گویا جلسه روز شنبه (۱۸ مه) پارلمان ممکن است سوپرایز داشته باشد و سالم العیساوی را به ریاست این نهاد برساند.
ریاست موقت پارلمان در بیانیه کوتاهی هفته گذشته اعلام کرد که جلسه انتخاب رئیس پارلمان به جای محمد الحلبوسی رئیس سابق که اواخر سال گذشته با رای دادگاه عالی فدرال از سمت خود برکنار شد ۱۸ مه برگزار می شود.

یارگیری «چارچوب هماهنگی»

«چارچوب هماهنگی» شیعیان بر اهمیت تشکیل جلسه برای انتخاب رئیس پارلمان تاکید کرد و از نمایندگان خواست تا «غیبت نکنند».

در بیانیه «چارچوب هماهنگی» که توسط خبرگزاری حکومتی منتشر شد آمده ائتلاف شیعی «پنجشنبه (۱۶ مه) در جلسه ای بر اهمیت جلسه روز شنبه پارلمان برای انتخاب رئیس بعدی تاکید کرد».

این بیانیه افزود «چارچوب هماهنگی» از نمایندگان خواسته تا «به وظیفه خود عمل کرده و همگی با حضور گسترده در این رویداد ملی مهم شرکت کنند».

حالا پارلمان عراق در یک قدمی انتخاب رئیس بعدی خود قرار گرفته آنهم پس از اینکه ائتلاف «تقدم» دوشنبه (۱۳ مه) گفت از کاندیداتوری محمود المشهدانی برای تصدی ریاست پارلمان حمایت می کند. این موضع ائتلاف «تقدم» می تواند پایانی بر بحران سیاسی چندین ماهه در عراق باشد.

ائتلاف «تقدم» در بیانیه خود افزود «پس از گفتگوها و جلسات مفصل و با توجه به اینکه ائتلاف «تقدم» نماینده اکثریت سنی در پارلمان است و پس از توافق با فراکسیون «الصداره» از معرفی دکتر محمود المشهدانی برای تصدی ریاست مجلس حمایت می کنیم».

ائتلاف «تقدم» از گروه های سیاسی عراق خواست تا با حمایت از کاندیداتوری المشهدانی به «پایان تعطیلی مجلس و آغاز به کار دوباره این نهاد» رای بدهند.

جلسات بسیاری برای انتخاب جانشین محمد الحلبوسی رئیس برکنار شده پارلمان برگزار شدند اما به نتیجه نرسیدند (رویترز)

این یخ آب شد

ناظران می گویند توافق بین «تقدم» و فراکسیون «الصداره» که یک فراکسیون سنی رقیب الحلبوسی است درباره کاندیداتوری المشهدانی یخ مذاکرات را آب کرد.

فراکسیون «الصداره» مجلس عراق از ۴ نماینده محمود المشهدانی و طلال الزوبعی و خالد العبیدی و محمد نوری عبد ربه تشکیل شده است.
در بیانیه «الصداره» آمده که «ما پس از اطمینان از اینکه (حزب تقدم) اکثریت کرسی های استان های آزاد شده را در اختیار دارد تصمیم گیری کردیم و جلسات بسیاری داشتیم و به توافق رسیدیم که یکی از مفاد توافق حفظ هویت سیاسی و حقوقی فراکسیون «الصداره» است».

این بیانیه افزود «این توافق به تعطیلی این نهاد مجری قوانین پایان می دهد و توافق سیاسی بین نیروهای سیاسی را اجرا می کند. یکی از مفاد این توافق روشن کردن تکلیف ریاست مجلس و گسترش وظایف عالی ترین نهاد قانونگذار و فعال سازی کارکرد نظارتی آن است».

جلسات انتخاب رئیس بعدی پارلمان عراق از نوامبر آغاز شد اما یکی پس از دیگری عقب افتاد چرا که دادگاه عالی فدرال رای به پایان عضویت محمد الحلبوسی رئیس پارلمان در این نهاد داد. یکی از نمایندگان سابق پارلمان الحلبوسی را به جعل استعفایش متهم کرده بود.
طبق قاعده مرسوم سیاسی در عراق که در پی اولین انتخابات مجلس در ۲۰۰۶ اجرا شد ریاست پارلمان عراق دست سنی ها و کرسی ریاست جمهوری دست کردها و کرسی نخست وزیری دست شیعیان است.

عکسی از یکی از جلسه های پارلمان عراق به ریاست الحلبوسی (آرشیو- رویترز)

المالکی و الحلبوسی توافق کردند

مشعان الجبوری نماینده سابق عراق در یک گفتگوی تلویزیونی گفت «الحلبوسی و یاسر المالکی رئیس تجمع بشائر و نوری مالکی رئیس ائتلاف دولت قانون به توافق سه جانبه در حمایت از محمود المشهدانی رسیدند».

الجبوری توضیح داد «مالکی شاید به خدمات المشهدانی برای مهار دستاوردهای فزاینده محمد شیاع السودانی نخست وزیر به خصوص در دوره قبل از انتخابات آتی نیاز داشته باشد».

او در ادامه گفت «اگر المشهدانی دوباره به ریاست پارلمان برسد شاید راه را برای بازگشت مالکی به مقام نخست وزیری باز کند».

الجبوری به نمایندگان حزب «تقدم» هشدار داد که از «آشوب خود ساخته و اغتشاش در جلسه شنبه» دوری کنند. او افزود «الحلبوسی که به اجبار از المشهدانی حمایت می کند ترجیح می دهد پارلمان تا پایان دوره کنونی اش رئیس نداشته باشد».



غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
TT

غزهٔ غرق در باران، دو ماه از آتش‌بس شکننده را پشت سر می‌گذارد

مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)
مادری فلسطینی، دیروز در بیمارستان ناصر در خان‌یونس، پس از مرگ دختر شیرخوارش بر اثر سرما بر او شیون می‌کند (رويترز)

روز گذشته، نوار غزه وارد ماه سوم آتش‌بس شکننده‌ای شد که برای توقف درگیری میان اسرائیل و «حماس» از اکتبر گذشته آغاز شده بود. ساکنان آسیب‌دیده غزه دو ماهی را پشت سر گذاشته‌اند که با نقض‌های مکرر اسرائیل و رنج ناشی از کمبود کمک‌ها همراه بوده است.
هوای بد و موج باران‌های سنگینی که بر این منطقه می‌بارد، بار دیگر نیاز به تسریع ورود مواد لازم برای مقابله با شرایط سخت جوی را افزایش داده است؛ شرایطی که به مرگ یک نوزاد بر اثر سرما انجامید.
آژانس امداد و کار سازمان ملل برای آوارگان فلسطینی «آنروا» توضیح داد که رنجِ فزایندهٔ ناشی از باران‌ها «با ورود بدون مانع کمک‌های بشردوستانه، از جمله تدارکات پزشکی و وسایل مناسب سرپناه، قابل پیشگیری است».
در همین حال، ایتمار بن گویر، وزیر امنیت ملی دست‌راستی افراطی اسرائیل، روز گذشته تهدید کرد که قبر رهبر تاریخی، عزالدین قسام، را که در داخل سرزمین‌های تحت کنترل اسرائیل قرار دارد و شاخهٔ نظامی «حماس» نام او را بر خود دارد، از میان برخواهد داشت.
بن‌گفیر ویدئویی منتشر کرد که در آن در کنار نیروهای امنیتی و یک جرثقیل دیده می‌شود که در حال برچیدن چادری بودند که برای نماز خواندن در کنار قبر قسام ــ که زادهٔ سوریه است ــ برپا شده بود.
«حماس» تأکید کرد که اقدام وزیر امنیت «تجاوزی بی‌سابقه به حرمت‌ها و نقض مقدسات» است.


عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
TT

عراق از تصمیمِ طبقه‌بندی «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان به‌عنوان دو گروه تروریستی عقب‌نشینی کرد

حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)
حامیان «حزب‌الله» لبنان پرچم‌های این حزب را در بیروت در دست دارند (رویترز)

عراق پس از آن‌که روزنامهٔ رسمی این کشور فهرستی را منتشر کرد که در آن «حوثی‌های» یمن و «حزب‌الله» لبنان در شمار گروه‌های تروریستی گنجانده شده بودند، از این طبقه‌بندی عقب‌نشینی کرد.
یک کمیتهٔ دولتی عراقی اعلام کرد فهرستی که منتشر شده، نسخهٔ ویرایش‌نشدهٔ گروه‌های تروریستی بوده و این کمیته در حال اصلاح خطا است. کمیته افزود که فهرست مورد نظر، تنها مربوط به نهادها و افرادی بوده که با دو گروه «القاعده» و «داعش» مرتبط‌اند.
و پیش از این عقب‌نشینی، ساعاتی پیش عراق «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» لبنان را روز پنج‌شنبه در فهرست تروریسم قرار داده بود.
روزنامهٔ رسمی اعلام کرده بود که یک کمیتهٔ دولتی تصمیم گرفته است اموال اشخاص و نهادهای مرتبط با «حوثی‌ها» و «حزب‌الله» را مسدود کند.
عراق همچنین بیش از ۱۰۰ نهاد و شخصیت را در سراسر جهان در فهرست تروریسم قرار داده است.
این کمیتهٔ دولتی اشاره کرد که برخی از افرادی که در فهرست تروریسم قرار گرفته‌اند، طبق قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل متحد تحت تحریم هستند.

روزنامهٔ رسمی همچنین اعلام کرد که «به‌روزرسانی فهرست تروریسم بر اساس تصمیمات رسمی صادرشده از سوی کمیتهٔ مسدودسازی اموال انجام می‌شود؛ تصمیماتی که به تعیین نهادها و افرادی مربوط است که مشمول اقدامات مقابله با تروریسم و تأمین مالی آن هستند».
این تصمیم یک روز پس از آن صادر شد که مایکل ریغاس، معاون وزیر خارجهٔ آمریکا، از کسانی که آنها را «شریکان عراقی» توصیف کرد، خواست تا «میلیشیاهای ایرانی را مهار کنند و مانع تهدید آنها علیه عراقی‌ها و آمریکایی‌ها شوند».
حسین مؤنس، رئیس جنبش «حقوق» وابسته به «کتائب حزب‌الله»، روز پنج‌شنبه در واکنش به این تصمیم به دولت عراق حمله کرد و آن را «متزلزل، وابسته و بی‌کرامت» توصیف کرد.

و به‌احتمال زیاد این اقدام با استقبال واشنگتن روبه‌رو خواهد شد؛ واشنگتنی که در پی کاهش نفوذ ایران در عراق و دیگر کشورهای خاورمیانه است؛ کشورهایی که در آنها متحدانی برای تهران وجود دارد.
ایران، که عراق را همسایه و هم‌پیمان خود می‌داند، این کشور را عنصری حیاتی برای تداوم مقاومت اقتصادش در برابر تحریم‌ها تلقی می‌کند. اما بغداد، که شریک هر دو طرفِ ایالات متحده و ایران است، نگران آن است که در تیررس سیاست فشار دولت رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، علیه تهران قرار گیرد.
ایران از طریق گروه‌های مسلح شیعهٔ قدرتمند و احزاب سیاسیِ مورد حمایت خود در بغداد، از نفوذی گستردهٔ نظامی، سیاسی و اقتصادی در عراق برخوردار است. اما افزایش فشارهای آمریکا طی سال گذشته در زمانی روی می‌دهد که ایران به‌دلیل حملات اسرائیل علیه «حزب‌الله» لبنان و «جنبش مقاومت اسلامی فلسطین» (حماس)، که متحدان تهران به‌شمار می‌روند، تضعیف شده است.


فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
TT

فشار آمریکا، سردرگمی «چارچوب هماهنگی» عراق را افزایش داد

رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)
رئیس‌جمهور آمریکا، دونالد ترامپ، و نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، در عکس یادگاری حاشیه اجلاس شرم‌الشیخ، ۱۳ اکتبر ۲۰۲۵ (رسانه دولتی)

منابع عراقی می‌گویند مرجعیت دینی در نجف در هیچ اقدامی برای تعیین نهایی نامزد نخست‌وزیری نقش ندارد، در حالی که «چارچوب هماهنگی» به دلیل آنچه فشارهای مستمر آمریکا خوانده شده، در برنامه‌های خود درباره آینده روابط بغداد و واشنگتن دچار سردرگمی شده است.

پس از برگزاری چند جلسه برای انتخاب نامزد پست اجرایی، آخرین جلسه روز دوشنبه برگزار شد. در این نشست، «چارچوب هماهنگی» نتایج دو کمیته خود را بررسی کرد: یکی برای دیدار با نامزدها و دیگری برای بررسی مکانیزم انتخاب نامزد نهایی توسط رهبران چارچوب، اما میان طرف‌های این چارچوب توافقی حاصل نشد.

رسانه‌های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» گزارش دادند که دلیل مراجعه به مرجعیت علی‌ سیستانی در نجف، ناتوانی رهبران این چارچوب در انتخاب نامزد مشخص به دلیل اختلافات عمیق سیاسی میان آنها بوده است.

رهبران «چارچوب هماهنگی» پس از اعلام خود به‌عنوان بزرگ‌ترین فراکسیون پارلمان عراق (واع)

موضع نجف

گزارش‌ها حاکی است مرجعیت دینی نجف از دخالت در انتخاب نامزد خودداری کرده است، اما تحلیلگران می‌گویند درخواست نظر از مرجعیت، بازتاب ناتوانی نیروهای برنده انتخابات در تصمیم‌گیری میان نامزدهای غیررسمی است.

رسانه‌های محلی ده‌ها نامزد را فاش کرده‌اند و از نوسانات شدید در فهرست نامزدهای پیشنهادی خبر می‌دهند؛ گاهی فهرست کوتاه شامل پنج نفر و گاهی شامل ده‌ها شخصیت شیعی است.

عباس راضی، دبیرکل چارچوب هماهنگی، پیش‌تر گفته بود که «نامزدها محدود به شخصیت‌های رهبری هستند» و ائتلاف از افراد مشخصی خواسته تا برای این پست اعلام آمادگی کنند.

طالب محمد کریم، پژوهشگر مسائل سیاسی، به «الشرق الأوسط» گفت: «وضعیت پیچیده و بی‌سابقه است و نیازمند رویکرد جدیدی برای تسریع در تشکیل دولت آینده است؛ معیار اصلی حفظ منافع مالی و سیاسی عراق است، نه منافع جناحی».

او افزود: «لازم است تفاهم‌های آرام با آمریکا و پایتخت‌های منطقه‌ای برقرار شود تا دولت آینده متعهد شود از خاک عراق برای مناقشات دیگران استفاده نکند و با طرحی عملی، سلاح‌ها کنترل و منافع مشترک حفظ شود».

ائتلاف «عمران و توسعه» بیشترین کرسی‌ها را در مقایسه با احزاب «چارچوب هماهنگی» کسب کرده است (ایکس)

ترامپ و السودانی

اختلاف درباره نامزد مورد نظر «چارچوب هماهنگی» پس از اظهارات جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، افزایش یافت. او گفته بود: «عراق پس از حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران، کشور دوست آمریکا شد» و فاش کرد که نخست‌وزیر عراق، محمد شیاع السودانی، برای دریافت جایزه صلح نوبل به او رأی داده است.

این اظهارات در محافل شیعی بغداد بحث‌برانگیز شد، به ویژه که بسیاری ترامپ را رئیس آمریکایی می‌دانند که دستور ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران، را در ژانویه ۲۰۲۲ صادر کرد.

السودانی در پلتفرم «ایکس» چهارشنبه نوشت: «همیشه سعی کرده‌ام روابطی بسازم که به کشور خدمت کند. از همان ابتدا دریافتم که دوستی، نه خصومت، ثبات و پیشرفت کشور را تضمین می‌کند».

انتظار سافایا

در این وضعیت پیچیده، رهبران چارچوب هماهنگی منتظر رسیدن نماینده ویژه رئیس‌جمهور آمریکا، ماراک سافایا، به عراق هستند. او پیام‌های هشداردهنده‌ای به برخی نیروهای چارچوب هماهنگی داده است، به ویژه کسانی که هنوز جناح‌های مسلح دارند و تحت تحریم‌های آمریکا هستند.

پیش‌تر، تام باراک، نماینده آمریکا در لبنان و سوریه، به طور کوتاه به بغداد سفر کرده بود و طبق منابع مطلع، پیام‌های مهمی درباره مسائل داخلی و منطقه‌ای منتقل کرد.

منابع به «الشرق الأوسط» گفتند که سه موضوع اصلی توسط باراک با السودانی مطرح شده است: اقدامات آمریکا برای خلع سلاح حزب‌الله، اهمیت کنترل مرزهای عراق و سوریه و جلوگیری از ورود شخصیت‌های وابسته به گروه‌های مسلح به دولت آینده عراق.

در همین راستا، مذاکراتی نیز میان فؤاد حسین، معاون نخست‌وزیر و وزیر خارجه عراق، با مایکل ریگاس، معاون وزیر خارجه آمریکا، انجام شد. سفارت آمریکا در بغداد با انتشار دوباره بیانیه مشترک وزارت خارجه عراق، تأکید کرد که «آمریکا به صراحت بر خلع سلاح میلیشیاهای تحت حمایت ایران که به حاکمیت عراق ضربه می‌زنند، تهدیدی برای آمریکایی‌ها و عراقی‌ها هستند و منابع عراق را به نفع ایران می‌برند، ادامه خواهد داد».