تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

یارگیری «چارچوب هماهنگی» و هشدار نماینده سابق درباره «آشوب خود ساخته»

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
TT

تعیین تکلیف رئيس پارلمان در جلسه ای که نتیجه اش از پیش معلوم است

عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد
عکس منتشر شده در پلتفرم های نزدیک به «چارچوب هماهنگی» از یکی از جلسات این گروه در بغداد

پارلمان عراق ۶ ماه است که رئیس ندارد و حالا نیروهای سنی و شیعی بر سر معرفی محمود المشهدانی رئیس اسبق پارلمان عراق به عنوان رئیس بعدی مجلس به توافق رسیدند و ائتلاف شیعی حاکم گفت که رضایت نمایندگان برای انتخاب المشهدانی را جلب خواهد کرد.
المشهدانی به دلیل معامله و توافق بین دو حزب «دعوت اسلامی» و «تقدم» بخت بیشتری برای ریاست پارلمان دارد اما گویا جلسه روز شنبه (۱۸ مه) پارلمان ممکن است سوپرایز داشته باشد و سالم العیساوی را به ریاست این نهاد برساند.
ریاست موقت پارلمان در بیانیه کوتاهی هفته گذشته اعلام کرد که جلسه انتخاب رئیس پارلمان به جای محمد الحلبوسی رئیس سابق که اواخر سال گذشته با رای دادگاه عالی فدرال از سمت خود برکنار شد ۱۸ مه برگزار می شود.

یارگیری «چارچوب هماهنگی»

«چارچوب هماهنگی» شیعیان بر اهمیت تشکیل جلسه برای انتخاب رئیس پارلمان تاکید کرد و از نمایندگان خواست تا «غیبت نکنند».

در بیانیه «چارچوب هماهنگی» که توسط خبرگزاری حکومتی منتشر شد آمده ائتلاف شیعی «پنجشنبه (۱۶ مه) در جلسه ای بر اهمیت جلسه روز شنبه پارلمان برای انتخاب رئیس بعدی تاکید کرد».

این بیانیه افزود «چارچوب هماهنگی» از نمایندگان خواسته تا «به وظیفه خود عمل کرده و همگی با حضور گسترده در این رویداد ملی مهم شرکت کنند».

حالا پارلمان عراق در یک قدمی انتخاب رئیس بعدی خود قرار گرفته آنهم پس از اینکه ائتلاف «تقدم» دوشنبه (۱۳ مه) گفت از کاندیداتوری محمود المشهدانی برای تصدی ریاست پارلمان حمایت می کند. این موضع ائتلاف «تقدم» می تواند پایانی بر بحران سیاسی چندین ماهه در عراق باشد.

ائتلاف «تقدم» در بیانیه خود افزود «پس از گفتگوها و جلسات مفصل و با توجه به اینکه ائتلاف «تقدم» نماینده اکثریت سنی در پارلمان است و پس از توافق با فراکسیون «الصداره» از معرفی دکتر محمود المشهدانی برای تصدی ریاست مجلس حمایت می کنیم».

ائتلاف «تقدم» از گروه های سیاسی عراق خواست تا با حمایت از کاندیداتوری المشهدانی به «پایان تعطیلی مجلس و آغاز به کار دوباره این نهاد» رای بدهند.

جلسات بسیاری برای انتخاب جانشین محمد الحلبوسی رئیس برکنار شده پارلمان برگزار شدند اما به نتیجه نرسیدند (رویترز)

این یخ آب شد

ناظران می گویند توافق بین «تقدم» و فراکسیون «الصداره» که یک فراکسیون سنی رقیب الحلبوسی است درباره کاندیداتوری المشهدانی یخ مذاکرات را آب کرد.

فراکسیون «الصداره» مجلس عراق از ۴ نماینده محمود المشهدانی و طلال الزوبعی و خالد العبیدی و محمد نوری عبد ربه تشکیل شده است.
در بیانیه «الصداره» آمده که «ما پس از اطمینان از اینکه (حزب تقدم) اکثریت کرسی های استان های آزاد شده را در اختیار دارد تصمیم گیری کردیم و جلسات بسیاری داشتیم و به توافق رسیدیم که یکی از مفاد توافق حفظ هویت سیاسی و حقوقی فراکسیون «الصداره» است».

این بیانیه افزود «این توافق به تعطیلی این نهاد مجری قوانین پایان می دهد و توافق سیاسی بین نیروهای سیاسی را اجرا می کند. یکی از مفاد این توافق روشن کردن تکلیف ریاست مجلس و گسترش وظایف عالی ترین نهاد قانونگذار و فعال سازی کارکرد نظارتی آن است».

جلسات انتخاب رئیس بعدی پارلمان عراق از نوامبر آغاز شد اما یکی پس از دیگری عقب افتاد چرا که دادگاه عالی فدرال رای به پایان عضویت محمد الحلبوسی رئیس پارلمان در این نهاد داد. یکی از نمایندگان سابق پارلمان الحلبوسی را به جعل استعفایش متهم کرده بود.
طبق قاعده مرسوم سیاسی در عراق که در پی اولین انتخابات مجلس در ۲۰۰۶ اجرا شد ریاست پارلمان عراق دست سنی ها و کرسی ریاست جمهوری دست کردها و کرسی نخست وزیری دست شیعیان است.

عکسی از یکی از جلسه های پارلمان عراق به ریاست الحلبوسی (آرشیو- رویترز)

المالکی و الحلبوسی توافق کردند

مشعان الجبوری نماینده سابق عراق در یک گفتگوی تلویزیونی گفت «الحلبوسی و یاسر المالکی رئیس تجمع بشائر و نوری مالکی رئیس ائتلاف دولت قانون به توافق سه جانبه در حمایت از محمود المشهدانی رسیدند».

الجبوری توضیح داد «مالکی شاید به خدمات المشهدانی برای مهار دستاوردهای فزاینده محمد شیاع السودانی نخست وزیر به خصوص در دوره قبل از انتخابات آتی نیاز داشته باشد».

او در ادامه گفت «اگر المشهدانی دوباره به ریاست پارلمان برسد شاید راه را برای بازگشت مالکی به مقام نخست وزیری باز کند».

الجبوری به نمایندگان حزب «تقدم» هشدار داد که از «آشوب خود ساخته و اغتشاش در جلسه شنبه» دوری کنند. او افزود «الحلبوسی که به اجبار از المشهدانی حمایت می کند ترجیح می دهد پارلمان تا پایان دوره کنونی اش رئیس نداشته باشد».



چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
TT

چگونه «وحدت جبهه‌ها» به خواسته‌ای اسرائیلی تبدیل شد؟



سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)
سیستم دفاع هوایی اسرائیل، موشک‌های ایرانی را در اوایل اکتبر در آسمان عسقلان رهگیری کردند (رویترز)

پس از آنکه اسرائیل با ایده «وحدت جبهه‌ها» که به معنای حمله هماهنگ به اسرائیل از غزه، لبنان و سایر مناطق است، مبارزه می‌کرد و آن را «توطئه‌ای ایرانی» می‌دانست، رئیس سازمان اطلاعات خارجی اسرائیل، موساد، داوید برنیع، همتای خود، رئیس سازمان اطلاعات آمریکا، ویلیام برنز، را با درخواست اتصال مذاکرات با «حزب‌الله» و «حماس» برای دستیابی به یک توافق جامع برای آتش‌بس در هر دو جبهه و شاید حتی در جبهه ایران شگفت‌زده کرد.
اسرائیل همواره جنگ‌های هم‌زمان یا ایذ‌ایی را که «حزب‌الله» به بهانه «حمایت از غزه» آغاز کرده است، در راستای برنامه‌های یحیی السنوار، رئیس دفتر سیاسی «حماس» می‌دید.
به دلیل اصرار «حزب‌الله» بر اتصال این دو مسیر، این حزب پیشنهاد آتش‌بس لبنانی-اسرائیلی فرستاده ویژه آمریکا به لبنان، آموس هوکستین، را رد کرد و بر هم‌زمانی آتش‌بس در غزه نیز پافشاری کرد.
به گفته یک مقام عالی‌رتبه اسرائیلی در تل‌آویو که با «کانال ۱۲» صحبت کرده است، برنیع در نظر دارد از دستاوردهای اسرائیل در مقابله با «حزب‌الله» برای تحمیل یک توافق تبادل اسرا به رهبری «حماس» در نوار غزه بهره‌برداری کند.

اتصال جبهه‌ها

بر اساس گزارش این مقام، این رویکرد پس از آن مطرح شد که اسرائیل در طول سال گذشته تلاش کرده بود جبهه‌ها را از هم جدا کند و به دنبال دستیابی به توافقی در لبنان جدا از غزه بود. اما اکنون، برنیع به دنبال اتصال جبهه‌ها، از طریق شرط اسرائیل برای دستیابی به توافق تبادل اسرا و موافقت با آتش‌بس در لبنان و در چارچوب مقابله با ایران است.
بر اساس گزارش رسانه‌های عبری، در تماس تلفنی برنیع با برنز، مدیر موساد پیشنهاد داد که نباید بدون اتمام یک معامله تبادل اسرا با «حماس» و اعمال فشار بر ایران و «حزب‌الله» برای فشار به السنوار، تنش در لبنان یا مواجهه با ایران پایان یابد.
به گفته این منبع، برنیع گفته است که «نباید تنش در لبنان پایان یابد یا مقابله با ایران به نتیجه برسد، بلکه باید از آن‌ها برای فشار به السنوار بهره‌برداری کرد.»

یحیی السنوار، رهبر «حماس» در غزه در سال ۲۰۲۲ (AFP)

برنیع به دنبال اجرای پیشنهاد معامله تبادل اسرا است که پیش‌تر به آن دست یافته شده بود. با این حال، او همچنین به دنبال بررسی امکان دستیابی به یک معامله جامع برای آزادسازی تمامی اسرا در غزه در یک مرحله و پایان آتش‌بس، به جای توافق مرحله‌ای که تاکنون مطرح بوده است.

احیای معامله اسرا

گزارش‌های اسرائیلی به «بدبینی» مقامات امنیتی اسرائیل در خصوص امکان دستیابی به یک معامله تبادل اسرا با «حماس» در آینده نزدیک طبق شرایطی که دولت بنیامین نتانیاهو تعیین کرده است، اشاره کرده‌اند.
به همین دلیل، نهادهای امنیتی تل‌آویو که از ده ماه پیش طرفدار انعقاد معامله هستند و نتانیاهو را به دلایل حزبی و شخصی متهم به ممانعت از آن می‌کنند، به این حیلۀ «وحدت جبهه‌ها» متوسل می‌شوند تا به نتانیاهو کمک کنند موضع خود را تغییر داده و به خواست اکثریت اسرائیلی‌ها برای ترجیح معامله پاسخ دهد.
برنیع رئیس تیم مذاکرات اسرائیل با «حماس» است و در کنار برنز برای پیشبرد این معامله فعالیت می‌کند. طبق گزارش‌ها، برنز از پیشنهاد برنیع شوکه شد، اما آن را پذیرفت و به سمت کاخ سفید پیش برد.

منشأ «وحدت جبهه‌ها» چیست؟

یادآور می‌شود که «وحدت جبهه‌ها» اصطلاحی است که برای اولین بار از سوی جنبش «جهاد اسلامی» در نوار غزه در ماه اکتبر سال ۲۰۲۲ استفاده شد، پس از آنکه اسرائیل او را با یک عملیات نظامی که فلسطینی‌ها آن را «شمشیر قدس» نامیدند، هدف قرار داد و تیسیر الجعبری، یکی از فرماندهان «جهاد اسلامی» را ترور کرد.

طرفداران جنبش «جهاد اسلامی» در غزه تصاویر فرماندهان خالد منصور (چپ) و تیسیر الجعبری (راست) را در سال ۲۰۲۲ بلند می‌کنند (AFP)

در آن زمان «حماس» از پیوستن به این نبرد خودداری کرد و اسرائیلی‌ها تصور کردند که این خودداری ناشی از بازدارندگی است، اما اکنون اسرائیل این ارزیابی را یک اشتباه استراتژیک می‌داند. در حقیقت، «حماس» اسرائیل را فریب می‌داد و در ذهن او این باور را ریشه‌دار می‌کرد که نمی‌خواهد با جنگ دیگری غزه را ویران کند.
اما در واقع، فلسطینی‌ها در همه جا، از جمله عرب‌های فلسطینی شهروند اسرائیل، با غزه همبستگی نشان دادند و علی خامنه‌ای، رهبر ایران، نیز به «وحدت جبهه‌ها» فراخواند و آن را «یک موفقیت استراتژیک تاریخی» دانست.
با آغاز حمله «حماس» به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳، رهبران آنچه «محور مقاومت» نامیده می‌شود، دوباره از «وحدت جبهه‌ها» به عنوان یک هدف استراتژیک صحبت کردند.

اسرائیل آن را یک لعنت دانست و رهبران آن به عنوان یک «توطئه وجودی» از آن یاد کردند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، نیز ایران را به باز کردن هفت جبهه تهدید کرد.