منابع آگاه به «الشرق الاوسط»: دو عضو سیاسی و سه فرمانده نظامی حماس در غزه کشته شدند


روحی مشتهی (رسانه‌های فلسطینی)
روحی مشتهی (رسانه‌های فلسطینی)
TT

منابع آگاه به «الشرق الاوسط»: دو عضو سیاسی و سه فرمانده نظامی حماس در غزه کشته شدند


روحی مشتهی (رسانه‌های فلسطینی)
روحی مشتهی (رسانه‌های فلسطینی)

منابع نزدیک به جنبش حماس روز جمعه فاش کردند که اسرائیل توانست دو تن از اعضای دفتر سیاسی جنبش و سه تن از رهبران نظامی را که آنها را همراهی می‌کردند، در یک تونل زیرزمینی در شهر غزه ترور کند.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که دو نفری که ترور شدند روحی مشتهی و سامح السراج بودند که هر دو از اعضای دفتر سیاسی حماس بودند.
به گفته همین منابع، ۳ تن از فرماندهان نظامی «گردان‌های القسام» شاخه نظامی جنبش شامل عبدالهادی صیام، یکی از رهبران سرویس اطلاعاتی در منطقه غزه و افسر عملیات آن و سامی عوده، یکی از رهبران سرویس امنیت عمومی وابسته به رده سیاسی حماس و محمد حدید یکی از رهبران یگان موشکی در تیپ غزه در همین حمله کشته شدند.
این منابع اظهار کردند که بیش از یک هفته و نیم پیش یک هواپیمای اسرائیلی هدفی را در مجاورت منطقه صنعتی در جنوب غربی شهر غزه بمباران کرد که در زیر آن یک تونل وجود داشت که منجر به فروریختن آن بر روی افراد داخل آن شد.
این منابع اعلام کردند: این تونل در اوایل جنگ جاری بمباران شد و بخشی از آن آسیب دید و برخی از نقاط آن تعمیر شد. سپس حدود یک ماه و نیم پیش با تشدید حملات هوایی ارتش اسرائیل به مناطق مختلف نوار غزه، رهبران مذکور به آن منتقل شدند.

عکسی که ارتش اسرائیل از یکی از تونل‌های حماس در نوار غزه در آوریل گذشته منتشر کرد (AFP)

جستجو برای بازماندگان

این تونل یکی از تونل‌های نظارت، کنترل و فرماندهی محسوب می‌شود که دارای اتاق‌هایی برای خوابیدن در داخل آن و برای اقامت طولانی مدت در آن مناسب است. علیرغم بمباران قبلی آن، نیروهای القسام مجبور شدند تا حدی آن را تعمیر کنند تا بتوانند رهبری سیاسی و نظامی را در آنجا حفظ کنند.
این منابع به «الشرق الاوسط» گفتند که از زمان بمباران تونل، تلاش‌های مداوم برای نجات افراد داخل آن انجام شده است، اما هیچ حزبی نتوانسته این کار را انجام دهد.
چهار نفر از گردان‌های القسام پس از بمباران تونل مأموریت یافتند تا برای یافتن بازماندگان یا دست‌کم یافتن سرنوشت کسانی که داخل آن بودند، به سمت آن بروند. با این حال، آنها در داخل آن در نتیجه استنشاق میزان زیاد سم ناشی از انفجار موشک‌های استفاده شده توسط اسرائیل جان خود را از دست دادند.
سپس ۴ عنصر دیگر برای رسیدن به محل مأموریت یافتند تا اجساد عناصر قبلی و همچنین اجساد سرکردگان حماس را پیدا کنند و عناصر بیشتری برای بیرون کشیدن آن‌ها در عملیاتی که چند روز به طول انجامید، وارد کردند.
این منابع تأکید کردند: مشتهی، السراج و سران نظامی و امنیتی که همراه آنها بودند شامگاه پنجشنبه تشییع شدند.

یحیی السنوار و اسماعیل هنیه در جریان رویدادی در نوار غزه در سال 2017 (AFP)

از نزدیکان سنوار

با ترور مشتهی، رئیس جنبش حماس در نوار غزه، یحیی سنوار، یکی از نزدیکان خود را از دست داد، به خصوص که آنها سال‌ها با هم در زندان‌های اسرائیل زندگی می‌کردند. آنها با هم در معامله سرباز گیلاد شلیت در سال ۲۰۱۱ آزاد شدند و در انتخابات داخلی حماس شرکت کردند و رهبران این سازمان شدند و بسیاری از اجزای آن را تحت کنترل داشتند. آنها همچنین رابطه خاصی با محمد الضیف و رهبری قسام دارند.
سامح السراج را یکی از چهره‌هایی می‌دانند که کمتر در رسانه‌ها ظاهر می‌شود. اما او یکی از شخصیت‌های برجسته حماس است و از نسل دوم جنبش به‌شمار می‌رود که سال‌های ظهور و مراحل رشد و توسعه جنبش را گذرانده است. او همچنین به مدت سه دوره انتخاباتی عضو دفتر سیاسی آن بوده است و به عنوان یک چهره امنیتی ارشد و با نفوذ شناخته می‌شود که در مدیریت برخی پرونده‌های مالی نقش دارد.
عزت الرشق یکی از اعضای دفتر سیاسی حماس و مسئول پرونده رسانه ای آن بود. وی گفت: تأیید یا تکذیب کشته شدن هر یک از سران القسام موضوعی است که مختص رهبری گردان‌ها و جنبش است.
الرشق افزود: تا زمانی که هیچ‌یک از آنها (رهبری گردان‌های القسام و رهبری جنبش) اعلام نکنند، هیچ‌یک از اخبار منتشر شده در رسانه‌ها یا احزاب دیگر قابل تأیید نیست.
اظهارات الرشق در پاسخ به اظهارات اسرائیل در مورد موفقیت در ترور فرمانده گردان‌های القسام، محمد الضیف، در در خان یونس مطرح شده بود.

سربازان اسرائیلی در نوار غزه (AFP)

ترورهای سریالی

در جریان جنگ کنونی، گردان‌های القسام تنها کشته شدن ایمن نوفل، فرمانده تیپ مرکزی و احمد الغندور، فرمانده تیپ شمال را تأیید کردند. در حالی که بخش سیاسی فقط از مرگ احمد بحر خبر داده بود که بعداً مشخص شد که او زنده است.
القسام از اظهار نظر دربارهٔ اخبار اسرائیل دربارهٔ ترور موفقیت‌آمیز الضیف و همچنین مروان عیسی معاون او و رافع سلامه فرمانده تیپ خان یونس در حملاتی که آنها را هدف قرار دادند، خودداری کرد.
با این حال، منابع نزدیک به حماس ساعاتی پس از عملیاتی که اسرائیل می‌گوید الضیف را هدف قرار داده بود، به «الشرق الاوسط» تأکید کرده بود که رافع سلامه کشته و دفن شده است.
همان منابع در اظهارنظری جدید می‌گویند که مروان عیسی نیز در حمله‌ای که او را در تونلی در اردوگاه نصیرات در مرکز نوار غزه در ماه مارس گذشته هدف قرار داد، کشته شده است.
این ترورها در پرتو عملیاتی صورت می‌گیرد که رأس جنبش حماس، اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی آن در تهران را هدف قرار داد، موضوعی که اسرائیل مسئولیت آن را نه تأیید و نه رد کرد. اسرائیل در ژانویه گذشته در یک حمله هوایی در بیروت، معاون هنیه، صالح العاروری را ترور کرده بود.



جشن مشترک فلسطینیان «الیرموک» و سوری‌ها پس از «سرنگونی دیکتاتوری»

بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
TT

جشن مشترک فلسطینیان «الیرموک» و سوری‌ها پس از «سرنگونی دیکتاتوری»

بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)
بازگشت امنیت و آرامش به محله تضامن و اردوگاه یرموک پس از سقوط نظام (فرانس پرس)

پناهندگان فلسطینی که در شادی سوری‌ها از سقوط «دیکتاتوری» شریک بودند، امیدی نداشتند که اردوگاه «یرموک» در نزدیکی دمشق بار دیگر به نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» تبدیل شود. نظام برکنار شده بشار اسد این نماد را محو کرده بود. اما پیروزی انقلاب سوریه و سرنگونی او، این نماد و ویژگی را به اردوگاه بازگرداند.

در حالی که اشک شادی بازگشت آوارگان با جشن پیروزی در «محله تضامن» در داخل اردوگاه آمیخته بود، در شمال این منطقه، هواداران نظام برکنار شده به خیابان‌ها آمدند و بازگشت زندگی عادی به این منطقه را جشن گرفتند. آن‌ها احساس اطمینان کردند؛ چراکه گروه‌های مسلح مخالف تلاش کردند آسیبی به آن‌ها نرسانند.

آرامش و تبریک

در روز پنجم سقوط حکومت اسد، روزنامه «الشرق الأوسط» از بیشتر مناطق اردوگاه که در هفت کیلومتری جنوب دمشق قرار دارد، بازدید کرد.

ایست بازرسی برکه در ورودی محله تضامن و دف الشوک که به «ایست وحشت» معروف بود (الشرق الأوسط)

در ورودی شمالی اردوگاه، تغییر به‌وضوح دیده می‌شود. نخستین چیزی که توجه را جلب می‌کند، نوشته «مخیم الیرموک» (اردوگاه یرموک) روی قوس سیمانی ابتدای خیابان یرموک است. پیش از این فقط «خیابان یرموک» نوشته شده بود. این عبارت بین پرچم انقلاب سوریه و فلسطین نوشته شده است.

حواجز خوف (ایست‌های بازرسی وحشت) که توسط نظام در ورودی خیابان‌های اصلی یرموک، فلسطین و خیابان ۳۰ ایجاد شده بود، از بین رفته‌اند. نیروها، تصاویر و پرچم‌های نظام هم ناپدید شده‌اند و تردد عابران و خودروها افزایش یافته است.

خیابان الجلاء در شمال محله تضامن و بازگشت زندگی عادی (الشرق الأوسط)

در طول این بازدید، مشخص شد که گروه‌های فلسطینی هم‌پیمان با نظام اسد که علیه مردم سوریه جنگیدند، دفاتر خود را بسته و ناپدید شده‌اند. منابع محلی به «الشرق الأوسط» گفتند که این گروه‌ها از شب سقوط نظام فرار کرده‌اند.

این منابع تاکید کردند که وضعیت کنونی «خیلی بهتر» از دوران «حکومت دیکتاتور» است. آن‌ها از حکومت جدید خواستند خدمات اساسی اردوگاه را سریعاً بازسازی کند و آن را دوباره به منطقه‌ای پررونق تبدیل کند.

خیابان نسرین در شمال محله تضامن و بازگشت زندگی عادی (الشرق الأوسط)

با توجه به حضور محدود نیروهای مسلح مخالف در خیابان‌های اردوگاه، منابع محلی می‌گویند اولویت کنونی «برقراری امنیت و آرامش در اردوگاه برای جلوگیری از هرگونه سوءاستفاده» است.

ابتکارات مردمی

در حالی که در خیابان فلسطین تردد عابران و خودروها زیاد بود، جشن سقوط نظام اسد ادامه داشت. این جشن با روش‌های مختلفی از جمله تبریک به خانواده‌های بازگشته برگزار می‌شد.

در خیابان فلسطین، جوانانی سوار بر موتورسیکلت با پرچم انقلاب دیده می‌شدند. همزمان خودروهای وابسته به گروه‌های مخالف در خیابان گشت می‌زدند و مبارزان از پنجره خودروها علامت پیروزی نشان می‌دادند.

فرمانده‌ای از مخالفان در مقابل خانه‌اش در محله تضامن نشسته و پرچم انقلاب بر بالکن برافراشته شده است (الشرق الأوسط)

در انتهای خیابان فلسطین، گروهی از مردم محلی به‌طور خودجوش در حال برداشتن موانع خاکی از ورودی کوچه‌ها بودند. یکی از آن‌ها به «الشرق الأوسط» گفت: «ما کوچه‌های اردوگاه را باز می‌کنیم. از دولت جدید می‌خواهیم ماشین‌هایش را وارد کند. اوضاع خیلی بهتر شده و ما دست یاری به سوی آن‌ها دراز می‌کنیم.»

حملات سیستماتیک

مهند شحاده، دبیرکل اتحادیه کارگران فلسطین در سوریه، به «الشرق الأوسط» گفت: اردوگاه‌های فلسطینی از جمله «یرموک» در حملات هوایی نظام اسد و متحدانش در سال ۲۰۱۸ به‌طور سیستماتیک تخریب شد. این حملات در جریان عملیات نظامی ده روزه انجام شد که به سیطره نظام بر اردوگاه منجر شد.

او توضیح داد که پس از این حمله، نظام چندین تصمیم برای بازگشت مردم به خانه‌هایشان صادر کرد، اما به دلیل موانع امنیتی و نبود خدمات اساسی، تعداد کمی از مردم بازگشتند.

پرچم انقلاب بر بام خانه‌ای در محله تضامن اردوگاه یرموک (الشرق الأوسط)

شحاده افزود: نظام اسد که همیشه ادعای حمایت از فلسطینی‌ها را داشت، پس از سیطره، عنوان «اردوگاه» را حذف کرد و آن را به «منطقه» تبدیل کرد. این اقدام به معنای از بین بردن نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» بود.

بازگشت نمادین

شحاده گفت: پس از سقوط نظام، با رهبران گروه‌های مخالف تماس گرفتیم و درخواست بازگشت هویت تاریخی اردوگاه را دادیم. این درخواست پذیرفته شد و در عمل اجرا شد.

او گفت از روز اول سقوط نظام، خانواده‌ها به خانه‌هایشان باز می‌گردند و تعداد آن‌ها روزانه ده‌ها خانواده برآورد می‌شود.

تاریخ اردوگاه

اردوگاه یرموک در سال ۱۹۵۷ تأسیس شد. با گسترش دمشق، بخشی از ترکیب جغرافیایی و جمعیتی آن شد. این اردوگاه بزرگ‌ترین تجمع فلسطینیان در سوریه، لبنان و اردن بود و نماد «حق بازگشت» و «پایتخت آوارگان فلسطینی» به شمار می‌رفت.

پیش از جنگ، این اردوگاه بیش از ۵۰۰ هزار نفر جمعیت داشت که ۱۶۰ هزار نفر از آن‌ها فلسطینی بودند. اکثر آن‌ها با گروه‌های مخالف همکاری کردند و هزاران نفر توسط نظام کشته، زندانی و آواره شدند.

شادی گسترده

در محله «تضامن»، شادی زیادی برای سقوط نظام وجود داشت. خبرنگار «الشرق الأوسط» شاهد بازگشت خانواده‌های زیادی به خانه‌هایشان بود. برخی از خانواده‌ها در حالی که از شادی گریه می‌کردند، سجده می‌کردند و زنان زغارید می‌کشیدند.

یکی از فرماندهان مخالفان که در محله حضور داشت، گفت: «ما ثابت کردیم که تروریست نیستیم. آن‌ها ما را شکنجه کردند، اما ما مانند آن‌ها رفتار نخواهیم کرد.»

در جنوب محله که در کنترل مخالفان بود، شادی‌ها گسترده‌تر بود و خانواده‌های بیشتری بازمی‌گشتند.