درخواست بین‌المللی برای خروج اسرائیل از سرزمین‌های فلسطینی ظرف ۱۲ ماه

اولین قطعنامه تهیه شده توسط فلسطین با حمایت کشورهای عربی، اسلامی و جنبش عدم تعهد، در حالی که آمریکا در انزوا قرار گرفته است

TT

درخواست بین‌المللی برای خروج اسرائیل از سرزمین‌های فلسطینی ظرف ۱۲ ماه

نتیجه رأی‌گیری درباره قطعنامه‌ای که از اسرائیل می‌خواهد به «حضور غیرقانونی خود در سرزمین‌های اشغالی فلسطین» طی ۱۲ ماه پایان دهد (تصاویر سازمان ملل)
نتیجه رأی‌گیری درباره قطعنامه‌ای که از اسرائیل می‌خواهد به «حضور غیرقانونی خود در سرزمین‌های اشغالی فلسطین» طی ۱۲ ماه پایان دهد (تصاویر سازمان ملل)

مجمع عمومی سازمان ملل متحد روز چهارشنبه طی یک رأی‌گیری با اکثریت آرا از اسرائیل خواست تا ظرف ۱۲ ماه به «حضور غیرقانونی خود در سرزمین‌های اشغالی فلسطین» پایان دهد.
این رأی‌گیری با ۱۲۴ رأی موافق در برابر ۱۴ رأی مخالف و ۴۳ رأی ممتنع انجام شد که نشان‌دهنده انزوای اسرائیل و حامی اصلی آن، ایالات متحده، از سایر اعضای جامعه بین‌المللی است. هفته آینده، نشست‌های سطح بالای هفتاد و نهمین نشست سالانه سازمان ملل در نیویورک برگزار خواهد شد و رهبران جهان درباره مهم‌ترین بحران‌های بین‌المللی، از جمله اشغال اراضی فلسطینی توسط اسرائیل و جنگی که در آستانه پایان اولین سال خود در غزه است و خطرات شعله‌ور شدن یک جنگ بزرگ منطقه‌ای در خاورمیانه، بحث خواهند کرد.

قرار است جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، سه‌شنبه آینده در مجمع عمومی سخنرانی کند. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، و محمود عباس، رئیس‌جمهور فلسطین نیز پنج‌شنبه آینده برای سایر رهبران ۱۹۳ کشور عضو سازمان ملل سخنرانی خواهند کرد.

دیوان عدالت

این قطعنامه از نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری که در ۱۹ ژوئیه صادر شد و تأیید می‌کند «تداوم حضور اسرائیل در سرزمین‌های اشغالی فلسطین غیرقانونی است» استقبال می‌کند. دیوان تأکید کرده است که اسرائیل باید فوراً این حضور غیرقانونی را پایان دهد، تمام فعالیت‌های شهرک‌سازی جدید را متوقف کند و شهرک‌نشینان را از سرزمین‌های فلسطینی خارج کند. همچنین از همه دولت‌ها خواسته شده است که مشروعیت وضعیت ناشی از این حضور غیرقانونی را به رسمیت نشناسند و سازمان ملل، به‌ویژه مجمع عمومی و شورای امنیت، باید تدابیری برای پایان دادن به این وضعیت غیرقانونی اتخاذ کنند.

قطعنامه از اسرائیل خواسته است که ظرف ۱۲ ماه پس از تصویب آن، به حضور غیرقانونی خود در سرزمین‌های فلسطینی پایان دهد. پیش‌نویس اولیه این قطعنامه تنها یک دوره شش‌ماهه را تعیین کرده بود. همچنین قطعنامه خواستار خروج نیروهای اسرائیلی از سرزمین‌های فلسطینی، توقف ساخت شهرک‌های جدید، بازگرداندن زمین‌ها و اموال مصادره شده و اجازه بازگشت آوارگان فلسطینی شده است. از کشورهای عضو خواسته شده است تا صادرات سلاح به اسرائیل را در صورت وجود دلایل «معقول» مبنی بر استفاده از آن‌ها در سرزمین‌های فلسطینی متوقف کنند و تحریم‌هایی علیه افرادی که در حفظ حضور غیرقانونی اسرائیل نقش دارند اعمال کنند.

این قطعنامه اولین تصمیم رسمی است که توسط تشکیلات خودگردان فلسطین، پس از کسب حقوق و امتیازات بیشتر در ماه جاری، تهیه شده است. کشورهای عربی، اسلامی و غیرمتعهد نیز به طور کامل از آن حمایت کرده‌اند.

آمریکا و سعودی

ایالات متحده پیش از رأی‌گیری تلاش کرد تا سایر کشورها را متقاعد کند که علیه این قطعنامه رأی دهند، اما موفق نشد. لیندا توماس-گرینفیلد، نماینده دائم آمریکا در سازمان ملل، این قطعنامه را یک‌جانبه خواند و تأکید کرد که واشنگتن مخالف هرگونه اقدام یک‌جانبه است که راه‌حل دو دولتی را تضعیف کند. او افزود که پذیرش این قطعنامه این تصور نادرست را ایجاد می‌کند که تصویب یک متن در نیویورک می‌تواند یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های دیپلماتیک زمان ما را حل کند.

عبدالعزیز الواصل، نماینده پادشاهی عربی سعودی در سازمان ملل، تأکید کرد که نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری با مواضع جامعه بین‌المللی در مورد حقوق فلسطینیان مطابقت دارد. او همچنین بر لزوم احترام به این نظر و برداشتن گام‌های عملی برای دستیابی به یک راه‌حل عادلانه و جامع برای مسئله فلسطین تأکید کرد.

اگرچه نظر مشورتی دیوان بین‌المللی دادگستری الزام‌آور نیست، اما از نظر حقوق بین‌الملل اهمیت دارد و می‌تواند حمایت از اسرائیل را تضعیف کند. قطعنامه مجمع عمومی نیز الزام‌آور نیست اما از وزن سیاسی برخوردار است. برخلاف شورای امنیت که پنج عضو دائمی آن شامل آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین و روسیه حق وتو دارند، در مجمع عمومی حق وتو وجود ندارد.

فلسطین و اسرائیل

در جریان بحث درباره پیش‌نویس قطعنامه، ریاض منصور، نماینده دائم فلسطین در سازمان ملل، گفت: «هر کشوری صدایی دارد و جهان ما را تماشا می‌کند. لطفاً در طرف درست تاریخ بایستید و با قوانین بین‌المللی، با آزادی و آرامش همراه شوید.» او با ابراز ناامیدی از ناتوانی جامعه بین‌المللی در توقف تراژدی فلسطینیان، پرسید: «چند فلسطینی باید کشته شوند تا در نهایت تغییری ایجاد شود؟»

از سوی دیگر، دنی دانون، نماینده اسرائیل در سازمان ملل، مجمع عمومی را به دلیل عدم محکومیت حمله حماس در ۷ اکتبر که به جنگ غزه منجر شد، مورد انتقاد قرار داد. او این قطعنامه را «تروریسم دیپلماتیک» توصیف کرد و گفت که از دیپلماسی برای تخریب پل‌ها استفاده می‌شود، نه برای ساختن آن‌ها. او هشدار داد که کسانی که از این قطعنامه حمایت می‌کنند، مشوق خشونت هستند و کسانی را که صلح را رد می‌کنند، تقویت می‌کنند.

مجمع عمومی در ۲۷ اکتبر با ۱۲۰ رأی موافق خواستار آتش‌بس فوری بشردوستانه در غزه شد. در دسامبر گذشته، ۱۵۳ کشور نیز به درخواست آتش‌بس رأی دادند. همچنین در ماه مه، این مجمع حمایت نمادینی از فلسطینیان کرد و با ۱۴۳ رأی موافق، ۹ رأی مخالف و ۲۵ رأی ممتنع، به فلسطین حق عضویت کامل در سازمان ملل داد که با مخالفت آمریکا روبرو شد.



اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  
TT

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

اسرائیل بی خیال گروگان ها اهرم قدرت «حماس» شد؟  

«حماس» از گروگان هایی که در حمله ۷ اکتبر ۲۰۲۳ از اسرائیل ربود به عنوان اهرم اصلی که قدرت چانه زنی این گروه را افزایش داد استفاده کرد. «حماس» با استفاده از بحث گروگان ها در مذاکرات با اسرائیل در موضع برابر قرار گرفت و به همین دلیل آتش بس برقرار شد. اما آیا اسرائیل بامداد سه شنبه (۱۸ مارس) با از سرگیری جنگی کوبنده تر از قبل بی خیال گروگان ها شد؟
کارشناسانی که «الشرق الاوسط» با آنها گفتگو کرد معتقدند که گروگان های باقی مانده در غزه به دلیل اینکه نظامی هستند یک اهرم فشار بزرگ بر دولت اسرائیل به شمار می روند.
برخی منابع «حماس» می گویند که بقیه گروگان ها نظامی هستند و برخی سرباز و بعضی دیگر نظامیان درجه دارند که از مراکز نظامی گوناگون در غلاف غزه در حمله ۷ اکتبر به اسارت گرفته شدند. «حماس» و تعدادی از گروه های مسلح فلسطینی که اسرائیلی ها را به اسارت گرفتند پیشتر اعلام کردند که برخی از گروگان های آزاد شده سرباز و از اعضای دستگاه های امنیتی اسرائیل بودند اما اسرائیل این اطلاعات را تکذیب کرد.
طبق آمار اعلام شده «حماس» ۷ اکتبر ۲۰۲۳ حدود ۲۵۰ نفر را از اسرائیل را ربود که از این مجموع بنا به آمار دولت اسرائیل دستکم ۳۴ نفر کشته شده اند. البته گمان می رود عدد واقعی کشته شدگان بیشتر باشد.
آمار و گزارش های اسرائیل می گویند که ۱۰۹ نفر از گروگان ها طی جنگ آزاد شدند و به اینها باید ۸ نفر دیگر را اضافه کرد که ارتش اسرائیل آزاد کرد. جسد ۳۷ نفر از گروگان ها نیز پیدا شده و ۳ گروگان فرار کردند اما بر اثر حملات هوایی اسرائیل کشته شدند.
«حماس» تا نیمه ژانویه که آتش بس شد حدود ۹۴ گروگان داشت که طبق برخی گزارش ها ۶۰ نفر آنها تا آن زمان زنده بودند و بقیه در حملات اسرائیل کشته شدند.

شیری بیباس به همراه دو کودکش ربوده و به غزه منتقل شدند (آسوشیتد پرس)

مرحله اول توافق آتش بس اول مارس پایان یافت. حدود یک هزار نفر از اسرای فلسطینی در زندان های اسرائیل در مرحله اول در ازای ۳۳ نفر از گروگان های «حماس» آزاد شدند که ۲۵ نفرشان زنده و بقیه مرده بودند.
یک منبع آگاه به «الشرق الاوسط» گفت «حماس» هنوز حدود ۶۱ گروگان دارد که دستکم ۳۵ نفر آنها زنده هستند.
سوال اینجا این است حالا که اسرائیل بامداد سه شنبه جنگ را از سرگرفت تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. خانواده های گروگان ها می گویند دولت آنها را به حال خود رها کرد.

قوی ترین اهرم فشار

این منبع آگاه خاطر نشان کرد «گروگان ها قوی ترین اهرم فشار (حماس) در رویارویی با ماشین جنگ اسرائیل هستند. (حماس) همه مفاد توافق آتش بس و ورود به مرحله دوم را کاملا اجرا کرد. در مرحله دوم می بایست گروگان های زنده و مرده بیشتری آزاد شوند و در ازای آن اسرائیل از غزه خارج شود و آتش بس پایدار برقرار گردد».
اسرائیل چوب لای چرخ مرحله دوم توافق آتش بس گذاشت و حاضر به خروج از غزه نشد و بهانه اش این بود که هیچ تضمینی نیست «حماس» پس از عقب نشینی اسرائیل از غزه بقیه گروگان ها را تحویل دهد و باید همه گروگان ها یک دفعه آزاد شوند. «حماس» قبول نکرد و گفت تضمینی برای خروج اسرائیل از غزه و برقراری آتش بس سراسری و پایدار و رسیدن به راه حل عادلانه برای مساله فلسطین وجود ندارد.

به دنبال ازسرگیری بمباران غزه روز سه شنبه عده ای از زنان فلسطینی پشت وانتی نشسته اند تا از مناطقی که ارتش اسرائیل سه شنبه دستور تخلیه آنها را داد خارج شوند (رویترز)

استیون ویتکاف فرستاده آمریکا در خاورمیانه پیشنهاد داد که «حماس» ۱۱ نفر از گروگان های زنده و برخی از گروگان های مرده را در یک روز تحویل دهد. البته این پیشنهاد بعدا تعدیل شد و ویتکاف گفت که «حماس» ۵ نفر از گروگان های زنده و بعضی از گروگان های مرده را در ده روز تحویل بدهد و در ازای آن ۵۰ روز آتش بس تمدید شود و سپس بقیه گروگان ها آزاد شوند و آتش بس برای ۵۰ روز دیگر دوباره تمدید گردد.
«حماس» در پاسخ به پیشنهاد ویتکاف گفت که حاضر است در ازای آزادی شماری از اسرای فلسطینی و تمدید دوره آتش بس و ورود کمک و گفتگو درباره خروج اسرائیل و رسیدن به آتش بس پایدار یکی از گروگان های زنده اسرائیلی آمریکایی و حدود ۴ نفر از گروگان های مرده آمریکایی را آزاد کند.

آیا اسرائیل از «مهم ترین» گروگان ها دست کشید؟

سمیر فرج کارشناس مصری مسائل استراتژیک بر این باور است که گروگان هایی که هنوز دست «حماس» هستند خواه مرده و خواه زنده «بزرگ ترین اهرم فشارند».
او در گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «بزرگ ترین فشار و سرزنش به بنیامین نتانیاهو نخست وزیر اسرائیل از جانب خانواده گروگان هاست و بنابراین اسرائیل توجه زیادی برای بازگرداندن گروگان ها دارد».
سمیر راغب کارشناس مصری مسائل استراتژیک با سمیر فرج هم نظر است. او در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که ««حماس» به نظر می رسد گروگان های اندکی دارد اما طبق اطلاعات در دسترس شماری از فرماندهان نظامی اسرائیل از جمله گروگان های باقی مانده هستند».
بسیاری از خانواده گروگان ها با از سرگیری حملات گسترده و کوبنده اسرائیل از بامداد سه شنبه در غزه می خواهند بدانند تکلیف این گروگان ها چه خواهد شد. آنها می گویند دولت نتانیاهو گروگان ها را تنها گذاشت.
به گزارش روزنامه تایمز اسرائیل «انجمن خانواده گروگان ها و مفقود الاثرها» در بیانیه ای گفتند دولت اسرائیل «ترجیح داده گروگان ها را قربانی کند».
این بیانیه افزود «بیم و دغدغه اصلی خانواده ها و گروگان ها و مردم اسرائیل به واقعیت تبدیل شد. ما وحشت زده و عصبانی و بیمناک هستیم که مبادا روند برگرداندن عزیزانمان عمدا خراب شود».
یک منبع مسئول جنبش «حماس» گفت یکی از اسرای اسرائیلی در نوار غزه بامداد سه شنبه کشته و دو تن دیگر زخمی شدند. خبرگزاری «معا» فلسطین به نقل از این منبع گزارش داد که این گروگان ها به دلیل حملات هوایی اسرائیل در نوار غزه کشته و زخمی شدند.
از سوی دیگر «حماس» گفت نخست وزیر اسرائیل می خواهد جنگ در غزه را «حلقه نجات خود» برای نجات از مشکلات سیاسی داخلی اش قرار دهد حتی اگر در این راه گروگان ها «قربانی» شوند.
وزارت بهداشت غزه اعلام کرد دستکم ۴۰۰ نفر در نوار غزه روز سه شنبه بر اثر حملات اسرائیل جان باختند که شمار زیادی از کودکان در میان قربانیان وجود دارند.