آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟

طرفداران حزب‌الله شوکه شده‌اند... انتظار بیان حقیقت بدون تعارف



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
TT

آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)

جنوب لبنان در آستانه ورود به یک تشدید نظامی بی‌سابقه قرار دارد که فراتر از درگیری‌های شدید کنونی بین حزب‌الله و اسرائیل است، چرا که اسرائیل با نفوذ اطلاعاتی به دستگاه‌های ارتباطی بی‌سیم حزب‌الله، جنگ را از یک‌طرف گسترش داده است.

این بزرگ‌ترین عملیات امنیتی از زمان آغاز مقاومت حزب‌الله در برابر اشغال اسرائیل است و آن‌ها را مجبور به پاسخگویی برای بازپس‌گیری هیبت خود و خارج کردن حامیانشان از شوکی می‌کند که به عمق رسیده است. این شوک اکثریت رزمندگان حزب‌الله را تحت تأثیر قرار داده و باعث سردرگمی آن‌ها شده است، به ویژه که انفجار دستگاه‌های بی‌سیم عمدتاً نیروهای خط مقدم را در امتداد مرزهای لبنان با اسرائیل هدف قرار داده است.
هرچند که تصمیم نهایی درباره واکنش حزب‌الله به این نفوذ اسرائیلی در میدان عملی خواهد شد، بر اساس نقشه راهی که حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله، در سخنرانی عصر خود ارائه داد، طرفداران حزب‌الله انتظار دارند که پاسخ به اندازه "زلزله‌ای" باشد که اسرائیل به حزب وارد کرده است. برخلاف واکنش به ترور فرمانده نظامی فؤاد شکر که به نظر بسیاری از هواداران حزب‌الله محدود بود و نتوانست تعادل وحشت مورد نیاز برای جلوگیری از ادامه نفوذ اسرائیل به دستگاه‌های حزب‌الله را به‌دست آورد، همانند آنچه در دو روز اخیر رخ داده است، که هواداران حزب‌الله آن را به نوعی حمله هوایی تشبیه می‌کنند که به دستگاه‌های ارتباطی و بی‌سیم حزب ضربه زده است.

اعتبار حزب‌الله در معرض آزمون قرار دارد

اکنون رهبری حزب‌الله چاره‌ای جز اعتراف به نفوذ اسرائیل به دستگاه‌هایش ندارد تا بتواند این خلأ را اصلاح و آن را رفع کند. این مسئله به برتری اسرائیل در حوزه‌های فناوری و اطلاعاتی اشاره دارد. زیرا عدم شفافیت در تشریح دلایل کوتاهی‌ها، نمی‌تواند پاسخی کافی برای عبور از ضربه‌ای باشد که به اذعان اکثریت، شدیدترین درگیری در تاریخ مواجهات حزب‌الله و اسرائیل بوده است. در حالی که حزب‌الله تصمیم گرفته است به شیوه‌ای غیر متعارف به اسرائیل پاسخ دهد تا اعتبار خود را بازپس‌گیرد، این امر نه تنها برای اعضا و هوادارانش، بلکه برای افکار عمومی لبنان که بین طرفداران و مخالفان حزب‌الله تقسیم شده است، حیاتی است. در همین حال، حزب‌الله باید بدون تعارف یک تحقیق داخلی انجام دهد تا خلأیی را که به اسرائیل امکان نفوذ به دستگاه‌های بی‌سیم و پیجر حزب‌الله را داد، شناسایی کند. این دستگاه‌ها برای ارسال پیام به نیروهای مختلف حزب و همچنین برای ارتباطات رزمندگان و محافظان رهبران حزب استفاده می‌شد.
در این راستا، روزنامه الشرق الاوسط گزارش داده است که حزب‌الله با استفاده از کارشناسانی که به ارتباطات و همچنین تخصص در زمینه‌های انفجار و مین‌گذاری آشنا هستند، تحقیقات خود را آغاز کرده است. این تحقیقات همزمان با تحقیقات جامع ارتش لبنان به ریاست ژنرال تونی قهوجی، مدیر اطلاعات ارتش که در بخش ارتباطات تخصص دارد، در حال انجام است.

همکاری بین حزب‌الله و فرماندهی ارتش

منابع امنیتی برجسته که پیگیر این تحقیقات هستند، اعلام کرده‌اند که همکاری میان حزب‌الله و نهادهای امنیتی، به ویژه فرماندهی ارتش که دستگاه پیجر را به دست آورده و روی آن کار کرده است، ضروری است. این منابع اعلام کردند که باید منشأ تأمین دستگاه‌های ارتباطی که حزب‌الله برای نیروهای خود وارد کرده، بررسی شود. آیا این دستگاه‌ها مستقیماً از شرکتی که آن‌ها را تولید می‌کند، خریداری شده‌اند یا از طریق واسطه‌ها یا از طریق یک کشور دوست مانند ایران؟

تیم فنی برای تحقیق

منابع می‌گویند که حزب‌الله با استماع به تیم فنی که مسئولیت بررسی این دستگاه‌ها را برعهده داشته، کار خود را آغاز کرده است. همچنین این اطلاعات با یافته‌های ارتش لبنان باید تطبیق داده شود. این منابع بعید می‌دانند که اسرائیل توانسته باشد شبکه ارتباطات حزب‌الله را نفوذ کرده و دستگاه‌های آن را منفجر کند. حزب‌الله همچنان برخی دستگاه‌های قدیمی خود را که از مدت‌ها پیش وارد کرده، فعال نگه داشته است، و این مسئله تمامی ادعاها درباره نفوذ اسرائیل به شبکه ارتباطی را رد می‌کند.

ادعاهایی درباره شنود

شنیده شده است که اسرائیل دستگاه‌های شنودی بسیار دقیق در دستگاه‌های پیجر حزب‌الله قرار داده است که شناسایی آن‌ها دشوار است و از آن‌ها برای تعقیب برخی فرماندهان حزب در جنوب لبنان استفاده کرده است. با این حال، صحت این ادعاها هنوز تأیید نشده و موضوع در حال بررسی است.



پس از تضعیف متحدان ایران؛ مذاکره مستقیم با «اهرم لبنان»


عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در دیدار اخیر خود با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان (فرانس پرس)
عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در دیدار اخیر خود با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان (فرانس پرس)
TT

پس از تضعیف متحدان ایران؛ مذاکره مستقیم با «اهرم لبنان»


عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در دیدار اخیر خود با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان (فرانس پرس)
عباس عراقچی وزیر خارجه ایران در دیدار اخیر خود با نبیه بری رئیس پارلمان لبنان (فرانس پرس)

مقامات ایرانی اخیرا در حال دادن پیام به لبنان و کشورهای ذیربط هستند که پرونده لبنان در قبضه ایران است. برای مثال علی خامنه ای رهبر ایران گفت «تداوم مجاهت ها در لبنان و غزه قطعا پیروزی جبهه مقاومت را به دنبال خواهد داشت».
چندین نفر از مقامات ایران پیش از سخنان خامنه ای درباره لبنان اظهار نظر کردند که البته نجیب میقاتی نخست وزیر لبنان مستقیما به این اظهارنظرهای ایرانی پاسخ داد. ضمنا اظهارات محمد باقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی مبنی بر اینکه ایران آماده مذاکره درباره قطعنامه ۱۷۰۱ است نیز واکنش لبنانی ها را برانگیخت و سفیر ایران به وزارت خارجه لبنان احضار شد. قالیباف پس از این اظهارات گفت «اتکای اصلی مردم لبنان رهبر و مسئولان و مردم ایران است».

عباس عراقچی وزیر خارجه ایران نیز در این راستا گفت «نماینده ویژه من در بیروت مستقر است و با همه طرفین در بیروت دیدارهای روزمره دارد».

اظهارات مقامات ایرانی درباره لبنان به ویژه پس از ترور حسن نصر الله دبیر کل «حزب الله» و شماری از فرماندهان این گروه در حالی مطرح می شود که نبیه بری رئیس پارلمان لبنان و «برادر بزرگ» از سوی نعیم قاسم دبیر کل جدید «حزب الله» مسئول مذاکره شده است. «حزب الله» از زمان اجرای تصمیم خود برای گشودن جبهه جنگ با اسرائیل به نشان حمایت و همبستگی با غزه پرونده مذاکره درباره آتش بس را در اختیار گرفت. پس از اینکه نقل قول از نبیه بری درباره آمادگی «حزب الله» برای تفکیک بین جبهه لبنان و غزه منتشر شد عراقچی سه هفته پیش به لبنان بازگشت و کلا این پرونده را در جا بست و دوباره بر پیوند بین جبهه جنگ در لبنان با غزه تاکید کرد.
منابع دفتر نخست وزیری لبنان از اظهارنظر درباره موضع ایران و مناقشه در این باره خودداری می کنند و می گویند «مواضع میقاتی در این مرحله کافی است».
رشید درباس وزیر پیشین لبنان در گفتگو با «الشرق الاوسط» معتقد است که «اظهارات مقامات تهران نیت ها را آشکار کرد». او افزود «مقامات ایرانی قبلا همین حرف ها را در عمل پیاده می کردند ولی آن را علنی نمی کردند. با این حال همه می دانستند چه خبر است. ایرانی ها حالا علنا نیات خود را آشکار کردند چرا که دیگر نمی توانند به دلایل امنیتی مستقیما با متحدانشان در لبنان (حزب الله) گفتگو کنند و مجبور شده اند با مقامات لبنانی رایزنی کنند».
درباس با ستایش از موضع گیری میقاتی گفت «اظهارات میقاتی مورد حمایت لبنانی ها است». او افزود «ایران با توجه به واقعیت روی زمین از ورقه لبنان در مذاکراتش با غرب استفاده خواهد کرد».

این وزیر پیشین در ادامه یادآور شد «باید واقع بین بود. غربی ها اینک در ظاهر دارند از طریق نبیه بری رئیس پارلمان با حکومت لبنان گفتگو می کنند اما مذاکرات واقعی با کسی است که پشت «حزب الله» است و می تواند به «حزب الله» فشار بیاورد و آن ایران است».

محمد باقر قالیباف رئیس پارلمان ایران (وسط) پس از بازدید از محل وقوع حمله هوایی اسرائیل در محله البسطه در بیروت (فرانس پرس)

از سوی دیگر عماد سلامه استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی لبنان گفت «اظهارات ایران درباره لبنان به خاطر این است که ایران می خواهد موضعش در مذاکرات را تقویت کند. ایران پیشتر برای این کار به میانجی های محلی متکی بود. ایران می خواهد هر چه نفوذ و اهرم فشار برای گفتگو در منطقه دارد به کار بگیرد تا توان خود برای ارایه راهکار در مسائل حساس همچون توافق مبادله اسیران اسرائیلی در غزه و تامین ثبات و امنیت در مرزهای جنوبی لبنان و نیز در باب المندب یمن را نشان دهد».
سلامه خاطر نشان کرد «ایران در ازای آن از غربی ها می خواهد تضمین بگیرد تا منافع راهبردی اش به خطر نیفتند. ایران در وضعیت کنونی از طریق گروه های نیابتی و میانجی مثل (حزب الله) و (جنبش امل) در لبنان گفتگو نمی کنند بلکه اینک همه تخم مرغ هایش را در یک سبد گذاشته و روی میز گذاشته و نرمش نشان می دهد و آماده پذیرش راهکارهایی است که پایش را به جنگ تمام عیار نکشد. ایران از همه راه ها برای عدم درگیر شدن در جنگ تمام عیار تلاش می کند».
به گزارش ایرنا مسعود پزشکیان رئیس جمهور ایران گفت اگر اسرائیل آتش بس را بپذیرد ممکن است در نوع و شدت پاسخ ایران اثر بگذارد.
مواضع ایران درباره لبنان از نظر بخش وسیعی از جامعه لبنان مردود است. ولید جنبلاط رئیس حزب «ترقی خواه سوسیالیست» گفت «زمان آن رسیده که جمهوری اسلامی بفهمد لبنان حکومت دارد».
از سوی دیگر حزب «کتائب» نیز با اشاره به اظهارنظرهای اخیر مقامات ایرانی گفت که این مواضع نیت ایران برای هیمنه بر لبنان و به دست گرفتن مراکز تصمیم گیری در کشور را آشکار می کند.

«حزب کتائب» بیشتر در بیانیه ای از «اظهارات تحریک آمیز پیاپی مقامات ایران در سفر به لبنان و به نیابت از لبنانی ها» انتقاد کرد و گفت مقامات ایران «به موضع رسمی دولت لبنان که از سوی نخست وزیر بیان شد توجه ندارند. نخست وزیر به صراحت این رفتارهای بر خلاف اصول را مردود اعلام کرد و گفت که اظهارات مقامات ایرانی نیت سلطه گری و تصرف لبنان و کنترل مستقیم مراکز تصمیم ساز را رو می کند و ما با آنها بر همین مبنا برخورد می کنیم».