آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟

طرفداران حزب‌الله شوکه شده‌اند... انتظار بیان حقیقت بدون تعارف



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
TT

آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)

جنوب لبنان در آستانه ورود به یک تشدید نظامی بی‌سابقه قرار دارد که فراتر از درگیری‌های شدید کنونی بین حزب‌الله و اسرائیل است، چرا که اسرائیل با نفوذ اطلاعاتی به دستگاه‌های ارتباطی بی‌سیم حزب‌الله، جنگ را از یک‌طرف گسترش داده است.

این بزرگ‌ترین عملیات امنیتی از زمان آغاز مقاومت حزب‌الله در برابر اشغال اسرائیل است و آن‌ها را مجبور به پاسخگویی برای بازپس‌گیری هیبت خود و خارج کردن حامیانشان از شوکی می‌کند که به عمق رسیده است. این شوک اکثریت رزمندگان حزب‌الله را تحت تأثیر قرار داده و باعث سردرگمی آن‌ها شده است، به ویژه که انفجار دستگاه‌های بی‌سیم عمدتاً نیروهای خط مقدم را در امتداد مرزهای لبنان با اسرائیل هدف قرار داده است.
هرچند که تصمیم نهایی درباره واکنش حزب‌الله به این نفوذ اسرائیلی در میدان عملی خواهد شد، بر اساس نقشه راهی که حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله، در سخنرانی عصر خود ارائه داد، طرفداران حزب‌الله انتظار دارند که پاسخ به اندازه "زلزله‌ای" باشد که اسرائیل به حزب وارد کرده است. برخلاف واکنش به ترور فرمانده نظامی فؤاد شکر که به نظر بسیاری از هواداران حزب‌الله محدود بود و نتوانست تعادل وحشت مورد نیاز برای جلوگیری از ادامه نفوذ اسرائیل به دستگاه‌های حزب‌الله را به‌دست آورد، همانند آنچه در دو روز اخیر رخ داده است، که هواداران حزب‌الله آن را به نوعی حمله هوایی تشبیه می‌کنند که به دستگاه‌های ارتباطی و بی‌سیم حزب ضربه زده است.

اعتبار حزب‌الله در معرض آزمون قرار دارد

اکنون رهبری حزب‌الله چاره‌ای جز اعتراف به نفوذ اسرائیل به دستگاه‌هایش ندارد تا بتواند این خلأ را اصلاح و آن را رفع کند. این مسئله به برتری اسرائیل در حوزه‌های فناوری و اطلاعاتی اشاره دارد. زیرا عدم شفافیت در تشریح دلایل کوتاهی‌ها، نمی‌تواند پاسخی کافی برای عبور از ضربه‌ای باشد که به اذعان اکثریت، شدیدترین درگیری در تاریخ مواجهات حزب‌الله و اسرائیل بوده است. در حالی که حزب‌الله تصمیم گرفته است به شیوه‌ای غیر متعارف به اسرائیل پاسخ دهد تا اعتبار خود را بازپس‌گیرد، این امر نه تنها برای اعضا و هوادارانش، بلکه برای افکار عمومی لبنان که بین طرفداران و مخالفان حزب‌الله تقسیم شده است، حیاتی است. در همین حال، حزب‌الله باید بدون تعارف یک تحقیق داخلی انجام دهد تا خلأیی را که به اسرائیل امکان نفوذ به دستگاه‌های بی‌سیم و پیجر حزب‌الله را داد، شناسایی کند. این دستگاه‌ها برای ارسال پیام به نیروهای مختلف حزب و همچنین برای ارتباطات رزمندگان و محافظان رهبران حزب استفاده می‌شد.
در این راستا، روزنامه الشرق الاوسط گزارش داده است که حزب‌الله با استفاده از کارشناسانی که به ارتباطات و همچنین تخصص در زمینه‌های انفجار و مین‌گذاری آشنا هستند، تحقیقات خود را آغاز کرده است. این تحقیقات همزمان با تحقیقات جامع ارتش لبنان به ریاست ژنرال تونی قهوجی، مدیر اطلاعات ارتش که در بخش ارتباطات تخصص دارد، در حال انجام است.

همکاری بین حزب‌الله و فرماندهی ارتش

منابع امنیتی برجسته که پیگیر این تحقیقات هستند، اعلام کرده‌اند که همکاری میان حزب‌الله و نهادهای امنیتی، به ویژه فرماندهی ارتش که دستگاه پیجر را به دست آورده و روی آن کار کرده است، ضروری است. این منابع اعلام کردند که باید منشأ تأمین دستگاه‌های ارتباطی که حزب‌الله برای نیروهای خود وارد کرده، بررسی شود. آیا این دستگاه‌ها مستقیماً از شرکتی که آن‌ها را تولید می‌کند، خریداری شده‌اند یا از طریق واسطه‌ها یا از طریق یک کشور دوست مانند ایران؟

تیم فنی برای تحقیق

منابع می‌گویند که حزب‌الله با استماع به تیم فنی که مسئولیت بررسی این دستگاه‌ها را برعهده داشته، کار خود را آغاز کرده است. همچنین این اطلاعات با یافته‌های ارتش لبنان باید تطبیق داده شود. این منابع بعید می‌دانند که اسرائیل توانسته باشد شبکه ارتباطات حزب‌الله را نفوذ کرده و دستگاه‌های آن را منفجر کند. حزب‌الله همچنان برخی دستگاه‌های قدیمی خود را که از مدت‌ها پیش وارد کرده، فعال نگه داشته است، و این مسئله تمامی ادعاها درباره نفوذ اسرائیل به شبکه ارتباطی را رد می‌کند.

ادعاهایی درباره شنود

شنیده شده است که اسرائیل دستگاه‌های شنودی بسیار دقیق در دستگاه‌های پیجر حزب‌الله قرار داده است که شناسایی آن‌ها دشوار است و از آن‌ها برای تعقیب برخی فرماندهان حزب در جنوب لبنان استفاده کرده است. با این حال، صحت این ادعاها هنوز تأیید نشده و موضوع در حال بررسی است.



لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
TT

لبنان با نگاهی خوش‌بینانه به مواضع ترامپ از ریاض می‌نگرد

ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)
ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان در حال بدرقه رئیس‌جمهور ترامپ (واس)

مقامات لبنانی با خوش‌بینی به اظهارات رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، که از خاک پادشاهی سعودی بیان شد، به‌ویژه در مورد اعلام آمادگی کشورش برای «کمک به لبنان در ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش»، همچنین تصمیم به رفع تحریم‌های اقتصادی از سوریه، که آن را تصمیمی دانستند که به‌صورت کلی بر وضعیت لبنان، و به‌ویژه در موضوع بازگشت آوارگان سوری، تأثیر مثبت خواهد داشت، واکنش نشان دادند.
ترامپ در جریان سفر تاریخی خود به پادشاهی سعودی، بخشی از سخنانش را به پرونده لبنان اختصاص داد؛ موضوعی که نشان‌دهنده توجه به این پرونده و ارسال پیام‌هایی برای لبنانی‌ها تلقی شد. مقامات لبنانی آگاه‌اند که برای دریافت کمک‌های عربی و بین‌المللی، شرایطی وجود دارد که در صدر آن، انحصار سلاح در دست دولت و همچنین اجرای اصلاحات متعدد است که دولت لبنان اجرای آن‌ها را آغاز کرده است.

لبنان چه باید بکند؟

دکتر محی‌الدین شحیمی، استاد حقوق و سیاست خارجی در پاریس، معتقد است: «منطقه پس از سفر ترامپ وارد عصری نوین شده و از این پس شاهد تحولات بسیاری خواهیم بود. نخستین آن، هدیه آمریکایی به شاهزاده محمد بن سلمان، یعنی رفع تحریم‌ها از سوریه است که نشانه آغاز مرحله‌ای جدید مبتنی بر حمایت، تشویق، حفاظت و بازسازی سوریه نوین است.» او در گفت‌وگو با روزنامه «الشرق الأوسط» تأکید کرد که «لبنان باید این تحولات ژئوپولیتیکی را به‌خوبی درک کند و با سرعت لازم با آن همسو و همراه شود تا مبادا از این روند جا بماند و به حاشیه رانده شود. این همراهی از طریق اجرای شفاف قطعنامه‌های بین‌المللی و اتخاذ تمام تدابیر و اصلاحات لازم برای حرکت به سوی حاکمیت قانون، نهادسازی، انحصار سلاح و تحقق حاکمیت لبنان ممکن خواهد شد تا اعتماد جامعه جهانی بازیابی شود.»

مواضع استثنایی

در جریان نشست شورای همکاری خلیج – آمریکا در روز چهارشنبه، ولی‌عهد سعودی، شاهزاده محمد بن سلمان، بر حمایت از ثبات لبنان تأکید کرد و گفت: «ضروری است که سلاح تنها در دست دولت لبنان باشد و باید از تلاش‌های مربوط به تثبیت اوضاع در این کشور حمایت کرد.»
از سوی دیگر، ترامپ نیز تأکید کرد: «لبنان فرصت دارد تا دولتی واقعی و مستقل بسازد، به‌دور از سلطه حزب‌الله، در صورتی که تلاش‌های رئیس‌جمهور و نخست‌وزیر لبنان به ثمر بنشیند.»
ترامپ پیش‌تر نیز در نشست سرمایه‌گذاری سعودی – آمریکایی در روز سه‌شنبه گفته بود: «لبنان قربانی سلطه حزب‌الله و دخالت‌های ایران بوده است. حزب‌الله کشور لبنان را غارت کرده، برای مردمش بدبختی به بار آورده و آرمان‌های بیروت را نابود کرده است.»
او افزود: «تروریسم در غزه و لبنان جان بسیاری را گرفته و ملت‌های این مناطق را اسیر آشوب و ویرانی کرده است.» ترامپ تأکید کرد که کشورش «آماده است به لبنان برای ساختن آینده‌ای بهتر با همسایگانش کمک کند.» او همچنین افزود: «شنیده‌ام که دولت جدید لبنان دولتی حرفه‌ای است و به‌شکل جدی برای منافع ملت خود تلاش می‌کند. ما از هرگونه تلاش اصلاحی که از دل حاکمیت و استقلال لبنان برخیزد، استقبال می‌کنیم.»

واکنش‌های لبنانی

نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، از تصمیم رئیس‌جمهوری آمریکا مبنی بر رفع تحریم‌ها از سوریه استقبال کرد و آن را تصمیمی دانست که «بازتاب‌های مثبتی برای لبنان و کل منطقه خواهد داشت.» او از پادشاهی سعودی نیز به‌خاطر ابتکار و تلاش‌هایش در این زمینه قدردانی کرد.
یوسف رَجی، وزیر امور خارجه لبنان، نیز از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌های آمریکا علیه سوریه استقبال کرد و آن را حاصل «مساعی خیرخواهانه ولی‌عهد سعودی شاهزاده محمد بن سلمان» دانست. او در مورد «تأثیر مثبت این تصمیم بر لبنان و منطقه، به‌ویژه در روند بازگشت آوارگان سوری به وطنشان» سخن گفت.
همچنین، ولید جنبلاط، رهبر دروزی لبنان، از ترامپ به‌خاطر لغو تحریم‌های سوریه تشکر کرد و آن را «دستاوردی بزرگ دانست که تأثیر قابل توجهی بر ما خواهد داشت».
نخست‌وزیر پیشین لبنان، نجیب میقاتی نیز از ولی‌عهد شاهزاده محمد بن سلمان، به‌خاطر «تلاش‌هایش برای محافظت از منطقه و جلوگیری از طرح‌هایی که هدفشان تجزیه و تفرقه در کشورهای منطقه است» قدردانی کرد.
او در بیانیه‌ای گفت: «نشست بین ولی‌عهد و رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، و نتایجی که به همراه داشت، نقطه‌عطفی در تاریخ منطقه به‌شمار می‌رود.» وی افزود: «در مورد لبنان، ما اطمینان داریم که تلاش‌های ولی‌عهد منجر به فراهم شدن حمایت واقعی از لبنان خواهد شد که به بهبود، بازسازی و تأمین ثبات پایدار آن کمک می‌کند.»
همچنین، فؤاد السنیوره، نخست‌وزیر پیشین لبنان، از تصمیم آمریکا استقبال کرد و گفت: «این تصمیم، به‌همراه دیدار تاریخی میان رئیس‌جمهوری ترامپ و رئیس‌جمهوری سوریه با حمایت شاهزاده محمد بن سلمان، نقش بزرگی در کاهش آثار تحریم‌ها بر اقتصاد لبنان خواهد داشت؛ زیرا اقتصاد لبنان به اقتصاد سوریه گره خورده و سوریه تنها گذرگاه زمینی لبنان به کشورهای مشرق عربی و اروپا است.» او همچنین افزود: «این تحولات به تقویت تلاش‌ها برای تسریع در روند بازگشت پناهندگان سوری مقیم لبنان به شهرها و روستاهایشان در سوریه کمک خواهد کرد.»