آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟

طرفداران حزب‌الله شوکه شده‌اند... انتظار بیان حقیقت بدون تعارف



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
TT

آیا حزب‌الله می‌تواند برای بازپس‌گیری هیبت خود به «رخنه» اسرائیل پاسخ دهد؟



مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)
مراسم تشییع کشته‌شدگان در انفجار دستگاه‌های "پیجر" وابسته به حزب‌الله در حومه بیروت (EPA)

جنوب لبنان در آستانه ورود به یک تشدید نظامی بی‌سابقه قرار دارد که فراتر از درگیری‌های شدید کنونی بین حزب‌الله و اسرائیل است، چرا که اسرائیل با نفوذ اطلاعاتی به دستگاه‌های ارتباطی بی‌سیم حزب‌الله، جنگ را از یک‌طرف گسترش داده است.

این بزرگ‌ترین عملیات امنیتی از زمان آغاز مقاومت حزب‌الله در برابر اشغال اسرائیل است و آن‌ها را مجبور به پاسخگویی برای بازپس‌گیری هیبت خود و خارج کردن حامیانشان از شوکی می‌کند که به عمق رسیده است. این شوک اکثریت رزمندگان حزب‌الله را تحت تأثیر قرار داده و باعث سردرگمی آن‌ها شده است، به ویژه که انفجار دستگاه‌های بی‌سیم عمدتاً نیروهای خط مقدم را در امتداد مرزهای لبنان با اسرائیل هدف قرار داده است.
هرچند که تصمیم نهایی درباره واکنش حزب‌الله به این نفوذ اسرائیلی در میدان عملی خواهد شد، بر اساس نقشه راهی که حسن نصرالله، دبیر کل حزب‌الله، در سخنرانی عصر خود ارائه داد، طرفداران حزب‌الله انتظار دارند که پاسخ به اندازه "زلزله‌ای" باشد که اسرائیل به حزب وارد کرده است. برخلاف واکنش به ترور فرمانده نظامی فؤاد شکر که به نظر بسیاری از هواداران حزب‌الله محدود بود و نتوانست تعادل وحشت مورد نیاز برای جلوگیری از ادامه نفوذ اسرائیل به دستگاه‌های حزب‌الله را به‌دست آورد، همانند آنچه در دو روز اخیر رخ داده است، که هواداران حزب‌الله آن را به نوعی حمله هوایی تشبیه می‌کنند که به دستگاه‌های ارتباطی و بی‌سیم حزب ضربه زده است.

اعتبار حزب‌الله در معرض آزمون قرار دارد

اکنون رهبری حزب‌الله چاره‌ای جز اعتراف به نفوذ اسرائیل به دستگاه‌هایش ندارد تا بتواند این خلأ را اصلاح و آن را رفع کند. این مسئله به برتری اسرائیل در حوزه‌های فناوری و اطلاعاتی اشاره دارد. زیرا عدم شفافیت در تشریح دلایل کوتاهی‌ها، نمی‌تواند پاسخی کافی برای عبور از ضربه‌ای باشد که به اذعان اکثریت، شدیدترین درگیری در تاریخ مواجهات حزب‌الله و اسرائیل بوده است. در حالی که حزب‌الله تصمیم گرفته است به شیوه‌ای غیر متعارف به اسرائیل پاسخ دهد تا اعتبار خود را بازپس‌گیرد، این امر نه تنها برای اعضا و هوادارانش، بلکه برای افکار عمومی لبنان که بین طرفداران و مخالفان حزب‌الله تقسیم شده است، حیاتی است. در همین حال، حزب‌الله باید بدون تعارف یک تحقیق داخلی انجام دهد تا خلأیی را که به اسرائیل امکان نفوذ به دستگاه‌های بی‌سیم و پیجر حزب‌الله را داد، شناسایی کند. این دستگاه‌ها برای ارسال پیام به نیروهای مختلف حزب و همچنین برای ارتباطات رزمندگان و محافظان رهبران حزب استفاده می‌شد.
در این راستا، روزنامه الشرق الاوسط گزارش داده است که حزب‌الله با استفاده از کارشناسانی که به ارتباطات و همچنین تخصص در زمینه‌های انفجار و مین‌گذاری آشنا هستند، تحقیقات خود را آغاز کرده است. این تحقیقات همزمان با تحقیقات جامع ارتش لبنان به ریاست ژنرال تونی قهوجی، مدیر اطلاعات ارتش که در بخش ارتباطات تخصص دارد، در حال انجام است.

همکاری بین حزب‌الله و فرماندهی ارتش

منابع امنیتی برجسته که پیگیر این تحقیقات هستند، اعلام کرده‌اند که همکاری میان حزب‌الله و نهادهای امنیتی، به ویژه فرماندهی ارتش که دستگاه پیجر را به دست آورده و روی آن کار کرده است، ضروری است. این منابع اعلام کردند که باید منشأ تأمین دستگاه‌های ارتباطی که حزب‌الله برای نیروهای خود وارد کرده، بررسی شود. آیا این دستگاه‌ها مستقیماً از شرکتی که آن‌ها را تولید می‌کند، خریداری شده‌اند یا از طریق واسطه‌ها یا از طریق یک کشور دوست مانند ایران؟

تیم فنی برای تحقیق

منابع می‌گویند که حزب‌الله با استماع به تیم فنی که مسئولیت بررسی این دستگاه‌ها را برعهده داشته، کار خود را آغاز کرده است. همچنین این اطلاعات با یافته‌های ارتش لبنان باید تطبیق داده شود. این منابع بعید می‌دانند که اسرائیل توانسته باشد شبکه ارتباطات حزب‌الله را نفوذ کرده و دستگاه‌های آن را منفجر کند. حزب‌الله همچنان برخی دستگاه‌های قدیمی خود را که از مدت‌ها پیش وارد کرده، فعال نگه داشته است، و این مسئله تمامی ادعاها درباره نفوذ اسرائیل به شبکه ارتباطی را رد می‌کند.

ادعاهایی درباره شنود

شنیده شده است که اسرائیل دستگاه‌های شنودی بسیار دقیق در دستگاه‌های پیجر حزب‌الله قرار داده است که شناسایی آن‌ها دشوار است و از آن‌ها برای تعقیب برخی فرماندهان حزب در جنوب لبنان استفاده کرده است. با این حال، صحت این ادعاها هنوز تأیید نشده و موضوع در حال بررسی است.



پنج درخواست ترامپ از الشرع پس از رفع تحریم‌ها

احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در ریاض دیدار کرد (رویترز)
احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در ریاض دیدار کرد (رویترز)
TT

پنج درخواست ترامپ از الشرع پس از رفع تحریم‌ها

احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در ریاض دیدار کرد (رویترز)
احمد الشرع، رئیس‌جمهور سوریه، با دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، و محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در ریاض دیدار کرد (رویترز)

دیدار رئیس‌جمهوری آمریکا، دونالد ترامپ، با رئیس‌جمهوری سوریه، احمد الشرع، به دعوت و با میانجی‌گری شاهزاده محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی و رئیس شورای وزیران، ۳۳ دقیقه به طول انجامید. همچنین رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، به‌صورت تلفنی به این نشست پیوست.
این نخستین دیدار میان رؤسای جمهوری آمریکا و سوریه طی ۲۵ سال گذشته بود و پس از آن صورت گرفت که ترامپ به‌طور غیرمنتظره‌ای اعلام کرد ایالات متحده تمام تحریم‌ها علیه سوریه را لغو خواهد کرد.
کارولین لیفیت، سخنگوی کاخ سفید، در بیانیه‌ای اعلام کرد که رئیس‌جمهوری ترامپ متعهد شده است که در کنار پادشاهی سعودی برای تشویق به صلح و شکوفایی در سوریه همکاری کند. ولی‌عهد سعودی نیز از تصمیم ترامپ برای رفع تحریم‌ها تمجید کرد و آن را تصمیمی شجاعانه خواند.
لیفیت همچنین گفت ترامپ از اردوغان و ولی‌عهد محمد بن سلمان به‌خاطر دوستی‌شان تشکر کرد و به رئیس‌جمهوری سوریه، احمد الشرع، گفت که «فرصتی بزرگ برای انجام کاری تاریخی در کشورش» دارد و او را تشویق به اقدام بزرگ برای مردم سوریه کرد.
به گفته لیفیت، ترامپ پنج درخواست از الشرع مطرح کرد؛ اول امضای توافق‌نامه ابراهیم برای عادی‌سازی روابط با اسرائیل، دوم مطالبه برای خروج همه جنگجویان خارجی از سوریه، سوم اخراج اعضای گروه‌های مسلح فلسطینی، چهارم همکاری با آمریکا برای جلوگیری از بازگشت داعش، پنجم پذیرفتن مسئولیت بازداشتگاه‌های داعش در شمال شرقی سوریه.
ترامپ در گفت‌وگو با خبرنگاران هنگام پرواز از ریاض به دوحه گفت: «به الشرع گفتم امیدوارم به‌محض آنکه اوضاع تثبیت شود، به توافق ابراهیم بپیوندید؛ او گفت: بله. اما کارهای زیادی در پیش دارند.»
از سوی دیگر، رئیس‌جمهوری سوریه، احمد الشرع، از ترامپ، ولی‌عهد محمد بن سلمان و رئیس‌جمهوری ترکیه اردوغان بابت تلاش‌هایشان برای ترتیب دادن این دیدار تشکر کرد و اذعان داشت که خروج ایرانی‌ها از سوریه فرصت مهمی را فراهم کرده است. او همچنین بر منافع مشترک سوریه و آمریکا در مبارزه با تروریسم و حذف تسلیحات شیمیایی تأکید کرد.
الشرع پایبندی سوریه به توافق جداسازی نیروها با اسرائیل در سال ۱۹۷۴ را مورد تأکید قرار داد و ابراز امیدواری کرد که سوریه به حلقه‌ای کلیدی برای تسهیل تجارت بین شرق و غرب تبدیل شود. او از شرکت‌های آمریکایی دعوت کرد در بخش نفت و گاز سوریه سرمایه‌گذاری کنند.
پیش از دیدار با ترامپ، الشرع چند پیشنهاد برای تقویت روابط با آمریکا ارائه داده بود؛ از جمله ساخت برجی به نام ترامپ در دمشق و همچنین آمادگی برای پیشرفت در رابطه با اسرائیل و دادن دسترسی به ذخایر نفت و گاز سوریه به آمریکا.
بر اساس گزارش‌های رسانه‌ای، جاناتان باس، فعال حامی ترامپ، در ۳۰ آوریل (آوریل) به‌مدت ۴ ساعت با احمد الشرع در دمشق دیدار کرده بود؛ همراه با برخی فعالان سوری و نمایندگانی از کشورهای خلیج. این دیدار بخشی از تلاشی گسترده‌تر برای میانجی‌گری جهت برگزاری دیدار میان الشرع و ترامپ در ریاض، در صبح چهارشنبه بود.
ترامپ به خبرنگاران گفت می‌خواهد با لغو تحریم‌ها «آغازی تازه» به سوریه ببخشد؛ تحریم‌هایی که موجب انزوای سوریه از نظام مالی جهانی شده و روند بازسازی اقتصادی پس از ۱۴ سال جنگ را مختل کرده بود.
دیدار میان ترامپ و الشرع غافلگیرکننده بود؛ هم به‌خاطر برنامه فشرده ترامپ و هم به‌خاطر نبود اجماع در تیم او درباره نحوه تعامل با سوریه.
تحلیل‌گران بر این باورند که ابتکار ترامپ برای رفع تحریم‌ها و دیدار با رئیس‌جمهوری الشرع، با هدف کاهش تنش‌ها با اسرائیل صورت گرفت؛ کشوری که پس از سرنگونی رژیم بشار اسد، حملات هوایی خود به سوریه را به بهانه حمایت از دروزی‌ها و اقلیت‌ها افزایش داده است. خبرگزاری «رویترز» نیز گزارش داده که الشرع مذاکرات غیرمستقیمی با اسرائیل، با میانجی‌گری امارات، برای کاهش تنش‌ها انجام داده است.