آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

دو حمله سنگین که صدها نفر را زمین گیر کرد

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
TT

آیا «حزب الله» بعد از ضربه اسرائیل از پس جنگ تمام عیار برمی آید؟

سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)
سوگند وفاداری نیروهای «حزب الله» لبنان در مراسم چهلم فواد شکر فرمانده نظامی «حزب الله» (آژانس عکس اروپا)

حملات پیجری هفته گذشته اسرائیل علیه «حزب الله» لبنان هزاران کشته و زخمی در میان اعضا و بدنه این گروه داشت. اگر اسرائیل تصمیم به جنگ در لبنان گرفته بی تردید این حملات پیامدهای موثر و بزرگی بر آمادگی «حزب الله» برای یک جنگ گسترده گذاشت چرا که تل آویو موفق شد به تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله»، هم پیکارجویان و هم مقامات نظامی و غیره را همزمان ضربه بزند. کما اینکه دستگاه های ارتباطی «حزب الله» که رابط اصلی این گروه بین اتاق فرماندهی و نیروهای مستقر در جبهه جنوبی بودند ضربه بزرگی خوردند. این دستگاه های ارتباطی وسیله کلیدی برای اداره نبرد و عملیات میدانی به حساب می آیند. حالا «حزب الله» با این دو ضربه بزرگی که خورده باید در برنامه های قبلی اش در خصوص مقابله با افزایش تنش و تقابل نظامی احتمالی اسرائیل بازنگری کند.
«حزب الله» در چند روز گذشته جایگاه خود را به عنوان نیروی مهاجم از دست داد؛ چه اینکه این گروه تصمیم گرفت اسرائیل را زیر آتش بگیرد و از جبهه لبنان به عنوان جبهه پشتیبانی و حمایت از غزه استفاده کند. اما حالا وضع تغییر شد و «حزب الله» ضربه پشت ضربه می خورد و حتی فرصت یا توان دفاع از خود را ندارد چرا که اسرائیل در حملات خود علیه «حزب الله» از عامل غافلگیری و شوک استفاده می کند. دست آخر «حزب الله» مجبور خواهد شد برای حفظ آبرو که شده نیز پاسخ ضربه هایی که خورده را بدهد. سوال این است که آیا «حزب الله» از پس جنگ گسترده که می تواند حاصل پاسخ به اسرائیل باشد برآید؟

ناتوانی در حمله
علی الامین فعال سیاسی منتقد «حزب الله» می گوید «عنصر ثابت این است که اسرائیل موفق شد با انفجار دستگاه های پیجر و بی سیم های «حزب الله» چند هزار نفر از نیروها و فرماندهان رده میانی «حزب الله» را مورد هدف قرار دهد. این عملیات امنیتی جان تعداد زیادی از نیروهای «حزب الله» در لایه های مختلف این گروه را گرفت و ساختار «حزب الله» دچار سردرگمی و سراسیمگی بی سابقه شد و بدین ترتیب «حزب الله» پس از این حملات توان سابق خود برای آغاز حمله را از دست داد و تا حدودی هم از لحاظ دفاعی تضعیف شد».

الامین در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود «برخی تصور می کردند که حملات پیجری اسرائیل مقدمه حمله زمینی خواهد بود و اسرائیل با استناد به این حملات می تواند با تعطیل کردن دستگاه ارتباطی «حزب الله» کار را یکسره و نتیجه حمله را در سطوح نظامی و امنیتی به نفع خود تمام کند. اما چنین نشد و به احتمال زیاد اسرائیل نمی خواهد یا نمی تواند پیامدهای حمله زمینی را گردن بگیرد به خصوص اینکه اسرائیل برای حمله زمینی به لبنان باید اول موافقت آمریکا را داشته باشد که ندارد و در ثانی اولویت اسرائیل پیش بردن نقشه های اشغالگرانه اش در غزه و کرانه باختری است و لبنان برای اسرائیل مشکل سیاسی است و وجود اسرائیل را تهدید نمی کند».

الامین اظهار کرد «به گمانم حمله زمینی در دستور کار اسرائیل نیست بلکه جنگ امنیتی و تکنولوژی و بمباران های هوایی ادامه پیدا خواهد کرد و شاید حتی عملیات هلی برن به همان مدل عملیات مصیاف در سوریه در برخی مناطق لبنان انجام شود».
الامین خاطر نشان کرد ««حزب الله» الان در وضعیت مهاجم نیست و آمادگی ندارد اما می تواند دفاع کند و در برابر حملات ایستادگی کند و از پس ضرباتی که خورده نیز برمی آید و می تواند تا حدودی حال و روز خود را بهتر کند. اسرائیل فکر می کند که هنوز زمان حمله زمینی نرسیده بلکه اسرائیل دارد به مرور زمان توان نظامی و امنیتی (حزب الله) را از بین می برد. این همان جنگ ایده آل برای اسرائیل است».

پیامدهای دراماتیکی ندارد
از سوی دیگر دکتر هشام جابر سپهبد بازنشسته ارتش لبنان براین باور است که «ضربه که (حزب الله) خورد بزرگ بود اما از پس آن برمی آید. بنابراین بعید است که اتفاق دراماتیکی در زمین بیفتد به خصوص اینکه پیکارجویان تنها بخشی از مصدومین در این حملات بودند و ۴۰ درصد تلفات انسانی «حزب الله» در میان نیروهایی بود که در بخش اداری و لجستیکی فعالیت می کردند. کما اینکه مصدومیت ها شدید نیست و حال ۷۰ درصد مصدومین ظرف دو سه هفته بهبود پیدا می کند».

جابر در ادامه گفتگو با «الشرق الاوسط» افزود ««حزب الله» با وجود حملات پیجری اما می تواند هر گونه حمله زمینی را دفع کند. خود اسرائیلی ها می گویند که «حزب الله» در ماه های گذشته فقط ۲۰ تا ۲۵ درصد توان نظامی اش را به کار برده است. در خصوص نظام ارتباطی باید گفت «حزب الله» شبکه سیمی وسیعی دارد که هنوز آسیب ندیده و قابلیت نفوذ در این شبکه صفر است مگر از راه مزدوران و خبرچین ها».



گزینه‌های «حزب‌الله»؛ دشوار و محدود

TT

گزینه‌های «حزب‌الله»؛ دشوار و محدود

ویرانی حاصل از حمله اسرائیل به جلسه‌ای از «نیروی رضوان» در جنوب بیروت، جمعه (AFP)
ویرانی حاصل از حمله اسرائیل به جلسه‌ای از «نیروی رضوان» در جنوب بیروت، جمعه (AFP)

«حزب‌الله» هنوز ضربه‌ای را که دریافت کرده، هضم نکرده که پس از چند ساعت ضربه دیگری از همان جایی که انتظارش را نداشت، به او وارد شد. پس از اولین حمله سایبری که سه‌شنبه رخ داد، روز بعد با حمله‌ای دیگر از همان نوع غافلگیر شد. سپس روز جمعه با ضربه بزرگتری روبه‌رو شد، وقتی جلسه فرماندهان «نیروی رضوان» که نیروی نخبه حزب است، مورد هدف قرار گرفت.
اگرچه حامیان حزب‌الله از آن خواستار پاسخی بزرگ و سریع به این حملات پی‌درپی شده‌اند تا جایگاه خود را بازگرداند و روحیه آنها را تقویت کند، اما گزینه‌های حزب‌الله محدود و دشوار به نظر می‌رسند. به‌ویژه که در یک هفته گذشته، اولین ضربه به ساختار نظامی و امنیتیآن وارد شد؛ چه از طریق تلفات حدود ۳۰۰۰ نیروی زخمی و کشته شده یا از طریق هدف قرار دادن فرماندهان «نیروی رضوان».
ضربه دوم به شبکه ارتباطات آن وارد شد که تا پیش از بازسازی آن، عملیات‌های نظامی حزب را دشوار خواهد کرد. علاوه بر این، نفوذ انسانی بزرگی که در رویدادهای اخیر آشکار شد، زمان‌بر خواهد بود تا شناسایی و برطرف شود.

پاسخ «با آرامش»

شامل روكز، سرتیپ بازنشسته و نماینده پیشین مجلس، وضعیت حزب را «بسیار دشوار» توصیف می‌کند و تأکید دارد که «حزب‌الله از نظر امنیتی، فناوری و نظامی رو شده است و مرکز فرماندهی و کنترل آن به شدت آسیب دیده است.»
روكز در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» اظهار کرد که «ترور العاروری، شكر و فرماندهان (نیروی رضوان) بدون وجود نفوذ انسانی قابل‌توجه ممکن نبود، و این نفوذها باید سریعاً رفع شوند.»
وی افزود: «همه این‌ها باعث می‌شود که پاسخ حزب‌الله به این حملات، سریع نباشد و با آرامش انجام شود. هرچند انتظار داریم که حملات اسرائیل ادامه یابد و حزب‌الله باید پدافند دفاعی قوی‌تری برای مقابله با آنها ایجاد کند.»
روكز همچنین معتقد است که «وضعیت کنونی در آستانه فروپاشی است و ممکن است شاهد جنگی گسترده یا فراگیر باشیم.»

«حزب‌الله» جدید

از سوی دیگر، هلال خشان، استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی، معتقد است که «حزب‌الله» گزینه‌ای ندارد، چراکه نتانیاهو تصمیم به تعیین تکلیف گرفته و می‌خواهد صحنه خاورمیانه را تغییر دهد. بنابراین، بازی تمام شده است. چه حزب‌الله تصمیم بگیرد قواعد درگیری را کنار بگذارد یا نه، این تغییر چندان به نفع آن نخواهد بود، زیرا اختلاف قدرت به نفع اسرائیل بسیار بزرگ است.»

خشان در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» تأکید کرد که «حزب‌الله» پس از جنگ، دیگر آن حزب‌الله پیشین نخواهد بود. این گروه در حال حاضر به سمت تنش‌زایی پیش می‌رود، اما در نهایت از جنوب لیطانی عقب‌نشینی خواهد کرد.»
وی پیش‌بینی کرد که درگیری‌ها پیش از انتخابات آمریکا به پایان برسند، اما توافق زمان خواهد برد.

گزینه‌های باز

در همین حال، قاسم قصیر، نویسنده و پژوهشگر سیاسی، معتقد است که «گزینه‌های حزب‌الله باز است، هرچند مشخص است که او پاسخی سخت خواهد داد، هرچند که همواره تلاش دارد وارد جنگ گسترده نشود.»
قصیر در گفت‌وگو با «الشرق‌الاوسط» اظهار کرد که «نمی‌توان چگونگی پاسخ را دقیقاً مشخص کرد، اما احتمال می‌دهیم که این پاسخ در چارچوب توسعه عملیات‌های نظامی و امنیتی باشد.»
او پیش‌بینی کرد که دبیرکل حزب‌الله برنامه خود را اعلام کند و شیوه پاسخ را مشخص سازد، و این پاسخ عملی در روزهای آینده اجرا خواهد شد.